وقتی اوضاع ملخی می‌شود

جام‌جم با توجه به هجوم موج دوم ارتش ملخ‌ها به كشورمان از روش‌های مبارزه با این آفت گزارش می‌دهد

وقتی اوضاع ملخی می‌شود

تا شروع موج دوم حمله ملخ‌های صحرایی به كشور، یعنی همان اول تیرماهی كه معاون وزیر جهاد كشاورزی و رئیس سازمان حفظ نباتات كشور اعلام كرده، زمان زیادی باقی نمانده و به گفته محمدرضا درگاهی با توجه به هشدارهای موجود باید تمامی امكانات نهادها و دستگاه‌ها از جمله بسیج، سپاه و ارتش برای مبارزه به كار گرفته شود؛ مبارزه‌ای كه از بهمن ماه سال گذشته و زمانی كه اولین موج ارتش ملخ‌ها به كشورمان رسید شروع شده و این‌طور كه از شواهد پیداست، فعلا ادامه دارد. البته آن‌طور كه محمدرضا درگاهی از قول نماینده فائو و دبیر كمیسیون مبارزه با ملخ صحرایی در جنوب غرب آسیا یعنی كیث كرسمن نقل كرده، كشور ما هدف این دسته از ملخ‌ها نیست و آنها برای حضورشان در هندوستان و پاكستان مجبورند از خاك كشور ما بگذرند، با این حال این گذر بدون ضرر و زیان نیست و ملخ‌ها همچنان برای استان‌هایی كه در مسیر این عبور قرار دارند، مخصوصا هرمزگان، سیستان و بلوچستان و كرمان تهدید بزرگ به‌شمار می‌آیند؛ این تهدید اما مدتی است كه در بندرعباس یعنی مركز استان هرمزگان به فرصت تبدیل شده؛ فرصتی برای درآمدزایی و فرماندار بندرعباس هم پرچمدار این حركت جالب است، یعنی عزیزا... كناری كه در جلسه مدیریت بحران شهرستان بندرعباس از خرید تضمینی ملخ زنده با قیمت كیلویی 8000 تومان خبر داده و حالا به ما می‌گوید: مبارزه با ملخ‌ها جزو برنامه‌های همیشگی ما بوده، اما امسال به‌خاطر افزایش هجوم آنها، با جدیت بیشتری با روش‌های مختلفی از سم‌پاشی گرفته تا فراردهی و زنده‌گیری در حال انجام است.

بین این روش‌ها، فعلا زنده‌گیری و ضمانت خرید ملخ‌های زنده، جزو بحث‌های داغ چند روز اخیر فضای مجازی كشور بوده؛ خبرهایی كه سررشته‌شان دقیقا به همین طرح می‌رسد؛ طرحی كه كناری درباره‌اش به ما می‌گوید: ما باید بدانیم كه ملخ چیزی نیست كه اینجا تولید بشود، در یك برهه‌ای ملخ حمله می‌كند و بعد می‌رود، اما شیوه مبارزه با این آفت در همین برهه مهم است. ما برای این‌كه عموم مردم را در این مبارزه بسیج كنیم و انگیزه مشاركت در مبارزه با ملخ را در همه آنها به‌وجود بیاوریم، چه كشاورزها، چه باغدارها و چه مشاغل دیگر، به این ایده رسیدیم كه در كنار سایر برنامه‌های مبارزه یعنی سمپاشی، از روش زنـــده‌گیــری استفـــاده
كنیم .
 هركیلو ملخ 8000 تومان
به این ترتیب از اواسط خرداد طرح خرید تضمینی ملخ در این شهرستان شروع شده است؛ طرحی كه فرماندار بندرعباس درباره‌اش به جام‌جم می‌گوید: طبق این طرح هر فرد روستایی به ازای تحویل هر كیلوگرم ملخ زنده مبلغ 8000 تومان از دهیار روستای مربوطه دریافت می‌كند و دهیاران نیز ملخ‌های خریداری‌شده را پس از جمع‌آوری در پایان هر روز به بخشداران تحویل می‌دهند. به این ترتیب ما در كنار سمپاشی، از روشی برای مبارزه با این آفت استفاده كردیم كه به افرادی كه نه زراعت دارند و نه باغ و نه كسب و كار و درآمدی، كمك كرده باشیم تا از راه زنده‌گیری ملخ‌ها به یك درآمدزایی برسند.
با این‌كه مدتی از شروع این طرح در بندرعباس می‌گذرد و عزیزا... كناری در روزهای اول، در گفت‌وگویی با باشگاه خبرنگاران جوان از خرید 60 كیلو ملخ خبر داده بود، اما فعلا آمار جدیدی از میزان نهایی ملخ‌های خریداری‌شده در دست نیست و كناری تنها به ما می‌گوید كه مشاركت مردم در اجرای طرح خوب بوده است.
 فعلا منتظریم
با تمام این تفاسیر آمدن موج دوم ملخ‌ها به كشور، خبری است كه این روزها به گوش زارعان و كشاورزان استان‌هایی كه در مسیر پروازی ملخ‌ها قرار دارند رسیده و خیلی‌ها را نگران كرده؛ ما این موضوع را با فرماندار بندرعباس در میان می‌گذاریم و او می‌گوید: برای موج جدید آفت باید منتظر باشیم و ببینیم شرایط چگونه پیش می‌رود، یعنی ممكن است ملخ‌ها به سمت باغات بروند كه در این صورت به‌خاطر خسارت‌هایی كه به جا می‌گذارند باید به سرعت مبارزه شیمیایی با آنها شروع شود، اما اگر مسیر پروازی آنها یك منطقه غیرزراعی بود، می‌توان از همین طرح زنده‌گیری و ایجاد انگیزه برای مشاركت مردم استفاده كرد.
 هر عملیات مفیدی
مورد تایید ماست

زنده‌گیری و خرید ملخ با این‌كه به‌عنوان یك طرح جدید، در روزهای ابتدایی مطرح شدنش با واكنش‌های مثبت و منفی زیادی مواجه شد، اما استقبال خوب روستاییان بندرعباس، این طرح را هم به یكی از روش‌های مبارزه با آفت ملخ تبدیل كرده است؛ روشی كه در آن روستاییان در كنار ماشین‌ها و دستگاه‌های سمپاش، با مشاركتی مثال‌زدنی اقدام به زنده‌گیری ملخ‌هایی می‌كنند كه از سم پاشی جان سالم به در برده‌اند.
حمید دولتی، مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد كشاورزی هرمزگان جزو مسؤولانی است كه به این مشاركت نگاه مثبتی دارد. او به ما می‌گوید: هر عملیاتی كه بتواند از تراكم آفت در این منطقه كم كند مورد تایید ماست و به ما در مبارزه با آفت كمك می‌كند، طرح تضمینی خرید ملخ در بندرعباس هم كه از سوی فرمانداری اجرا شده در راستای كمك به كاهش جمعیت ملخ‌ها و ترغیب عموم به حوزه مشاركت مردمی برای كنترل آفت‌ها بوده كه به‌عنوان یك گزینه تشویقی ارائه شده است. دولتی البته بر ادامه روند سمپاشی به‌عنوان روش مبارزه اصلی تاكید می‌كند و می‌گوید: هرچند جهاد كشاورزی استان كمك كردن مردم را به‌عنوان یكی از روش‌های دفع آفات مورد تشویق قرار می‌دهد، اما مجموعه حفظ نباتات با اكتفا كردن به همین یك روش مخالف است، زیرا كارایی این روش محل تردید است و نمی‌دانیم مردم چقدر توان و امكانات جمع‌آوری و كنترل كامل آنها را دارند.
 مبارزه با آفت در گستره
 125 هزار هكتاری

به گفته این مقام مسؤول، از 8 بهمن 97 كه كشور ما مورد هجوم دسته جات ملخ صحرایی قرار گرفت تا همین امروز، 11 شهرستان از 12 شهرستان استان هرمزگان درگیر این مبارزه شده‌اند؛ مبارزه‌ای كه همچنان با قوت ادامه دارد.
دولتی درباره فعالیت‌های انجام گرفته در بحث مبارزه با این آفت می‌گوید: تا امروز بیش از یك میلیون و 900 هزار هكتار از اراضی و عرصه‌های منابع طبیعی استان مورد پایش تیم‌های ردیابی جهاد كشاورزی قرار گرفته و در این میان مناطق آلوده‌ای كه شناسایی شده و مبارزه با آفت در آنها صورت گرفته بالغ بر 125 هزار هكتار بوده اما به‌دلیل پیش‌بینی سازمان فائو مبنی برورود آفت‌های جدید تا یك ماه آینده، این مبارزه همچنان در دستور كار ما قرار دارد تا كمترین خسارت به حوزه بخش كشاورزی زراعت و باغ مردم وارد شود و در نهایت از امنیت غذایی استان و كشور صیانت كنیم.
 ضرورت یك مبارزه ملی
ملخ صحرایی مهاجر یعنی همین حشره‌ای كه طولش به هشت سانتی‌متر می‌رسد و با رنگ قهوه‌ای مایل به خاكستری تا زرد با لكه‌های تیره روی بالش شناخته می‌شود و قدرت پروازی‌اش تا 200 كیلومتر در روز است و در صورت وجود باد مساعد به بیش از 500 كیلومتر هم می‌رسد، حالا چندماهی است كه كابوس كشاورزان، زارعان و باغداران در نقاط مختلف كشورمان شده؛ كابوسی كه برای به پایان رساندنش به یك بسیج ملی نیاز است. رئیس سازمان حفظ نباتات كشور با توجه به اهمیت همین موضوع می‌گوید: تاكنون
۱۵۳ دسته ملخ در هشت استان كشور ریزش داشته‌اند و در ۵۹۰ هزار هكتار از زمین‌های كشاورزی عملیات سمپاشی و كانون‌كوبی انجام شده است. همچنین براساس نقشه‌های فائو بیشترین هجوم دسته‌های جدید در استان‌های هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان است و این هجوم بسیار گسترده و وسیع است.
به گفته محمدرضا درگاهی با هجوم دسته‌های جدید سطح سمپاشی تا اواخر شهریور به بیش از ۸۰۰ هزار هكتار در كشور می‌رسد و بیشترین حجم این سمپاشی و كنترل با آفت، در استان‌های سیستان و بلوچستان، جنوب كشور و هرمزگان بوده است.