بررسی 10 خودروی نخست از فهرست 100 خودروی برتر تاریخ به انتخاب روزنامه دیلیتلگراف
سِرّ دلبران در حدیث دیگران
دنیای 70 سال پیش را در نظر بگیرید؛ آن زمان در سراسر این کره خاکی در مجموع 34 میلیون خودرو وجود داشت؛ اما حالا این عدد را بیش از یک میلیارد خودرو تخمین میزنند. این یعنی اکنون برای هر هفت تا هشت انسان زنده دست کم یک خودرو در جهان وجود دارد. 70 سال پیش استانداردهای ایمنی ساخت خودرو مانند امروز تدوین نشده بود و شاهد حضور خودروهای متنوع با انواع امكانات رفاهی و پیشرفتهای فناورانه هم نبودیم. در این شرایط نابرابر برای مقایسه وضع خودروها در گذشته و امروز اگر بخواهیم در میان انبوه خودروهای تولید شده در طول تاریخ بهترینها را انتخاب كنیم، نه كار راحتی پیش رو داریم و نه خیلی منطقی بهنظر میرسد. زیرا در تمام این سالها با عبور كاروان دانش و فناوری از مسیر پرپیچ و خم پیشرفت، مقیاس سنجش و انتخاب با چالشهای زیادی روبهرو میشود. اما اگر بخواهیم مواردی مثل آمار فروش، رضایتمندی مصرفكنندگان، مصرف سوخت، آلایندگی و مواردی از این دست را در نظر بگیریم، شاید راحتتر بتوانیم به جمعبندی مشخصی برای قضاوت در مورد بهترین خودروهای تاریخ برسیم. در ادامه به بررسی ده خودرو از میان صد خودرویی میپردازیم که روزنامه دیلیتلگراف به عنوان بهترینهای تاریخ خودرو معرفی کرده است.
خودروی اسپرتی است كه توسط شركت استاندارد موتور انگلستان و در فاصله سالهای 1332 تا 1334/ 1953 تا 1955 تولید شد. این خودروی 12 سیلندر
0/2 لیتری به سیستم كاربراتور دوقلو مجهز و بدنه آن نیز روی یك شاسی جداگانه و یكپارچه تعبیه شده بود. حداكثر سرعت این خودرو 172 كیلومتر در ساعت بود و شتاب صفر تا 100 آن نیز 12 ثانیه ثبت شده است. مصرف سوخت آن نیز 2/8 لیتر در هر صد كیلومتر بود. طبق اعلام مجله اوردرایو Overdrive)) تریومف رودستر تیآر2 جزو ارزانقیمتترین خودروهای اسپرت انگلیسی بود و شاید همین مساله سبب شده تا بتواند با ثبت ركورد 8636 دستگاه تولید به یكی از پرفروشترین خودروهای اسپرت تبدیل شود.
اپل جیتی Opel GT
جیتی اولین اپل اسپرتی بود که به عنوان یک خودروی ورزشی با ظاهر اسپرت طراحی و سال 1344/ 1965 در پاریس و فرانکفورت معرفی شد. در واقع بخش زیادی از قطعات اپل جیتی با کدت بی (Kadett B) مشترك بود و توسط پیمانکار در فرانسه و Lotz طراحی و ساخته میشد. اگرچه دوران نسل اول جیتی به شش سال محدود بود، اما پس از یک وقفه 34 ساله به عنوان مدل جدیدی در سال 1386/ 2007 دوباره به چرخه تولید بازگشت. با این تفاوت كه این نمونه در شهر ویلمینگتون، آمریکا تولید میشد و تولید آن تا سال 1388/ 2009 ادامه پیدا كرد. اپل جیتی موتوری با قدرت 67 اسب بخار داشت و از مجهزترین تولیدات آن زمان به حساب میآمد. طراحی داخلی اپل جیتی به صورتی بود که فضای داخل آن بسیار بزرگ بهنظر میرسید. حتی برای افرادی که قد بلندتر از 183 سانتی متر داشتند هم بسیار راحت و مناسب بود. این مدل در سالهای 1347 تا 1352/ 1968 تا 1973 به تعداد 103 هزار و 463 دستگاه تولید و فروخته شد.
آئودی80 Audi 80
این خودرو یك سدان (سواری صندوقدار) جمع و جور شهری بود كه در چهار نسل و بین سالهای 1345 تا 1375/ 1966 تا 1996 در مجموعه خودروسازی آئودی (زیرمجموعه گروه فولكسواگن آلمان) تولید میشد. محبوبیت این خودرو بهقدری بالا بود كه شركت آئودی پلتفرم سری 80 را با فولكس واگن پاسات كه از سال 1352 تا 1365/ 1973 تا 1986 تولید میشد به اشتراك گذاشت. اما پاسات هیچ گاه نتوانست موفقیت برادر خود را تکرار کند.
نمونههای اولیه این خودرو كه حجم موتوری برابر با 399/1 لیتر داشت و كاربراتوری نیز بود، قدرتی حدود 83 اسب بخار داشت. با توسعه و تغییراتی كه در این خودرو ایجاد شد آخرین نسل آئودی 80 با موتور 984/1 لیتر و 133 اسب بخار به بازار عرضه شد كه در این نمونه دیگر نشانی از سیستم كاربراتور دیده نمیشد و همانند بیشتر خودروهای هم نسل خود از سیستم امپیافآی (MPFI) بهره میبرد كه با بنزین كار میكردند. البته ناگفته نماند كه نمونههای این خودرو با سوخت دیزل نیز تولید میشد كه در برخی بازارها با استقبال فراوانی روبهرو شد.
دایملر دابل - سیکس Daimler Double-Six
یكی از خودروهای معروف كه توانست سالهای متوالی خود را روی خط تولید شركت جگوار نگه دارد و همواره دوستدارانش را از لذت سواری بینصیب نگذارد دایملر دابل - سیکس است. اولین نمونه این خودرو كه سال 1305/ 1926 به بازار معرفی شد و تولیدش تا چهار سال ادامه داشت، موتور 1/7 لیتری داشت كه در نوع خود یك غول به تمام معنا به شمار میرفت. اما جثه بزرگ این خودرو در ادامه تولید سیر نزولی داشت و موتور آن نیز دستخوش تغییر و سبكسازی گردید. به طوری كه نسلهای بعدی آن تا سال 1937 به حجم موتور 5/6 لیتر تنزل پیدا كرد. نمونه امروزیتر این خودرو كه بین سال های 1351 تا 1376/ 1972 تا 1997 تولید میشد با حفظ ظرفیت و قدرت موتور با ظاهری امروزی به بازار عرضه شد كه هیچ شباهتی با نسخههای كلاسیك قبلی خود نداشت.
این خودرو در تمام طول حیات خود یكی از لوكسترینها در نوع خود به شمار میرفت و شانس این را داشت كه در چند نوبت به ایران وارد شده و در جادههای ایران تردد داشته باشد. هنوز هم میتوان تعدادی از آنها را در خیابانها دید.
بامو ایکس5 (ای53) (BMW X5 (E53
بامو ای53 نسل اول ایکس5، كراساوور لوكس با اندازه متوسط (یا SUV) است. این محصول از سال 1378 تا 1385/ 1999 تا 2006 تولید میشد. ای53 در حالی ساخته شد كه بامو همچنان مالك لندرور بود و به همین دلیل بسیاری از مؤلفهها و طراحیهای این محصول همچون سیستم مدیریت موتور و سیستمهای الكترونیكی، عملكرد رادیویی، سیستم ناوبری و تلویزیون و سیستم ارتباطی آن با لندرور ال322 (L322) مشترك است.
بر خلاف مدلهای رنجرور، ایکس5 (X5) به عنوان خودرویی جادهای - اسپرت طراحی شده است و قابلیتهای خارج از جاده آن به طور قابل توجهی کمتر از لندرور است. طبق گزارشها بامو تلاش زیادی کرد تا مطمئن شود از ایکس5 به جای یک خودروی شاسیبلند یا SUV (وسیله نقلیه جادهای - ورزشی) به عنوان یک خودروی اسایوی (SAV یا وسیله نقلیه ورزشی) یاد شود. با این که ایکس5 خودروی چهار چرخ متحركی بود اما بامو از همان ابتدا تصمیم گرفت تا 62 درصد گشتاور موتور را به چرخهای عقب اختصاص دهد.
آویونس وویسین سی28 آئرواسپرت Avions Voisin C28 Aerosport
گابریل وویسین از دانشمندان بزرگ اوایل قرن بیستم بود. او که مكانیك، مهندس، معمار و متخصص آئرودینامیك بود علاقه زیادی به هوانوردی و صنعت حمل و نقل داشت؛ تا جایی كه ادعا میكرد اولین هواپیمای خود را سال 1281/ 1902 یعنی یك سال قبل از اولین پرواز برادران رایت ساخته است. وی سال 1283/ 1904 یك كارخانه هواپیماسازی با برادرش چارلز تاسیس کرد و موفق شد در طول جنگ جهانی اول ده هزار هواپیما تولید كند. اما بعد از جنگ، فروش و رونق این شركت كاهش پیدا كرد؛ به همین خاطر وویسین تلاش کرد وارد صنعت خودروسازی شود.
خودروهای ساخت شركت وویسین از لحاظ فنی بسیار پیشرفته بودند و به همین دلیل خیلی زود به شهرت رسیدند. تمام خودروهای این شركت از موتورهای Knight یا Sleeve Valve استفاده میكردند كه بسیار بیصدا و آرام بودند اما مصرف روغن زیادی نیز داشتند.
سی28 (C28) كه سال 1314/ 1935 معرفی شد، آخرین خودروی قابل توجه شركت وویسین به شمار میرود. این خودرو به موتور 3/3 لیتری شش سیلندری مجهز بود كه 102 اسب بخار قدرت داشت. همچنین ترمزهای هیدرولیكی نیز داشت كه همه این امكانات سی28 را به یكی از سریعترین و لوكسترین خودروهای زمان خود تبدیل كرده بود. سال 1393 و به دلیل ركود اقتصادی بزرگ قبل از جنگ جهانی دوم وویسین ورشكسته و تعطیل و تولید سی28 نیز متوقف شد.
لانچیا لامبدا Lancia Lambda
این خودروی كلاسیك ایتالیایی كه در نوع خود و در زمانهاش خودرویی نوآورانه
به حساب میآمد بین سالهای 1301 تا 1310/ 1922 تا 1931 تولید شد. لانچیا لامبدا اولین نمونهای بود كه دارای بدنه یكپارچه و مقاوم در برابر بار بود و مانند دیگر همدورهایهای خود در دو نوع سقف فلزی و سقف پارچهای به بازار عرضه شد. لامبدا همچنین جزو اولین نمونههایی بود كه از سیستم تعلیق مستقل بهره میبرد و وینچنزو لنسیا كه طراح و سازنده آن به شمار میرفت برای این خودرو یك كمكفنر منحصر به فرد اختراع كرده بود. نكته قابل اشاره در مورد لانچیا لامبدا این بود كه به ترمز چهار چرخ بینظیری نیز مجهز شده بود. موتور این خودرو نیز در نوع خود بینظیر بود؛ زیرا از آلیاژ تمام آلومینیوم ساخته شده بود و هر دو سیلندر آن نیز با یك میللنگ به حركت درمیآمد. از این خودرو در همان مدت محدود چیزی حدود 11هزار و 200 دستگاه تولید و به فروش رسید كه همین نكته میزان موفقیت و اقبال این خودرو را به خوبی نشان میدهد.
بیوك ریویرا Buick Riviera
خودروی لوكس آمریكایی است که از سال 1342 تا 1378/ 1963 تا 1999 به استثنای سال 1373/ 1994 در شركت بیوك تولید و به بازار عرضه شد.
این خودرو كه به عنوان اولین محصول برای ورود جنرال موتورز به بازار خودروهای لوكس به شمار میآید، خیلی زود مورد تحسین منتقدان و همچنین مصرفكنندگان قرار گرفت. پلتفرم اصولی و محبوب این خودرو خیلی زود روی مدلهایی همچون اولدزمبیل تورنادو و كادیلاك الدورادو قرار گرفت كه آنها هم توانستند بازار خوبی برای خود به دست بیاورند. هرچند ظاهر ریویرا در مدلهای اولیه خود شاهد تغییر چشمگیری نبود؛ اما در نسلهای پنجم به بعد هم از نظر ظاهر و طراحی و هم از نظر امكانات رفاهی دچار تغییرات زیادی شد. طبق آمار منتشر شده در مجموع یك میلیون و 127 هزار و 261 دستگاه از این خودرو به تولید رسید و شركت جنرال موتورز برای زنده نگه داشتن نام ریویرا در نمایشگاههای خودرو 2007 و 2013 دو خودروی مفهومی را به مردم معرفی کرد.
فاسل وگا اچکی500 Facel Vega HK500
فاسل وگا خودرویی فرانسوی بود که بین سالهای 1333 تا 1338/ 1954 تا 1959 تولید میشد و توانست موفقیت چشمگیری به دست بیاورد. نمونه ابتدایی آن كه ظاهری تجملاتی داشت برای چهار سال پرچمدار اشراف فرانسوی بود و اشتیاق آنها باعث شد سازندگان فاسل وگا نمونه بعدی را با تغییرات بیشتری روانه بازار كنند. اچکی500 به یك موتور V8 ساخت كرایسلر مجهز بود كه با حجم 8/5 لیتر میتوانست 335 اسب بخار قدرت تولید كند. حداكثر سرعت این خودرو نیز 237 كیلومتر بود كه در آن زمان برای خود رقم قابل ملاحظهای به شمار میرفت. همچین شتاب صفر تا 100 آن نیز در حدود 5/8 ثانیه بود كه باز هم علاوه بر لوكس بودن، قابلیت سرعت را نیز به آن اضافه كرده بود. سیستم ترمز دیسكی ابتدا به صورت اختیاری روی این خودرو نصب میشد كه در فروردین 1339/ آوریل 1960 جنبه استاندارد و اجباری پیدا كرد.
مازراتی بورا Maserati Bora
یک خودروی كوپه دوصندلی میانرده است كه در شركت مازراتی از سال 1350 تا 1357/ 1971 تا 1978 طراحی و تولید شد. اندكی پس از آن كه در سال 1347/ 1968، سیتروئن علاقهمند شد مدیریت مازراتی را در دست بگیرد مفهوم خودروی اسپرت دوصندلی میانرده شكل گرفت. لامبورگینی و دتوماسو كه قبلا شركتهای میورا و مانگوستا را در اختیار داشتند و با نام تجاری فراری به شهرت رسیده بودند تصمیم گرفتند محصول اسپرت خود را توسعه دهند. در همین حال بود كه مازراتی برای طراحی خودروی خود دست به دامان ایتالدیزاین شد و سه سال بعد مازراتی بورا متولد گردید. همانند دیگر ابرخودروهای ایتالیایی، بورا نیز یك نمونه دوسرنشین موتور وسط بودكه به یك موتور V8 مجهز شده بود و با داشتن حجم 7/4 لیتر، قدرتی در حدود 288 اسب بخار داشت. طبق اعلام رسمی وبگاه مازراتی، بورا دارای حداكثر سرعت 300 كیلومتر در ساعت است. از این ابرخودرو 564 دستگاه تولید شد.