بررسی ترکیب هیات امنای جدید بنیاد سینمایی فارابی
ساز فارابی کوک است یا ناکوک؟
معرفی اعضای هیات امنای جدید بنیاد سینمایی که به پیشنهاد محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی و با حکم محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفت، حاشیه تازه‌ای را در فضای سینمای ایران به وجود آورد و برخی اهالی سینما و رسانه، در فضای مجازی اعتراض خود را به ترکیبی نشان دادند که بیشترشان تخصصی در زمینه سینما ندارند و کارشناس و متخصص حوزه‌های دیگر هستند. نکته‌ای که باعث تعجب مخالفان شده و گلایه‌ها را پررنگ‌تر کرده این است که ترکیب قبلی هیات امنا، سینمایی‌تر، فرهنگی‌تر و هنری‌تر بودند و حضور افرادی چون محمدمهدی عسگرپور، شهریار بحرانی، منوچهر شاهسواری، سیدمحمد بهشتی، هوشنگ مرادی‌کرمانی و حسین انتظامی، سنخیت بیشتری با فضای بنیاد سینمایی داشت اما حالا حضور افرادی چون مسعود میرکاظمی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه، جواد اوجی وزیر نفت، سعید محمد مشاور رئیس‌جمهور در امور مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی و دبیر شورای عالی مناطق آزاد، علی عسکری، معاون ستاد اجرایی فرمان امام (ره) که ربطی به امور سینمایی ندارند، از اصلی‌ترین دلایل برخی شگفتی‌ها و مخالفت‌ها در این زمینه است.
حسن خجسته، معاون پیشین صدا و سیما، سیدمحسن مهاجرانی معاون پیشین صدا و سیما و مشاور رئیس رسانه‌ملی و علیرضا مختارپور قهرودی، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هم سه عضو هیات امنای قبلی بنیادسینمایی هستند که عضویت آنها تمدید شده‌است. تجربه حضور آنها در این مسؤولیت و حضور میثم نیلی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، احتمالا سهمی در نگرانی مخالفان نداشته‌باشد. و البته حضور خود محمد خزاعی در هیات امنای جدید که یقینا با تجارب و سوابق سینمایی و اعتباری که در حوزه سینما دارد، موجه‌ترین چهره ترکیب تازه است و امیدها را برای سمت و سوی هنری و سینمایی این هیات و تصمیمات مناسب زنده نگه می‌دارد. هیات امنا در اولین اقدام و براساس مصوبه و البته با حکم رئیس سازمان سینمایی، سیدمهدی جوادی تهیه‌کننده سینما و مدیر فرهنگی را به سمت مدیرعامل بنیاد سینمایی منصوب کرد. این تغییر و تحولات در بنیاد سینمایی فارابی، اگرچه با مخالفت‌ها و کنایه‌هایی در فضای سینما و رسانه همراه بوده اما محسن علی‌اکبری، تهیه‌کننده باسابقه سینما و تلویزیون از جمله چهره‌هایی است که نظر مثبتی درباره این ترکیب تازه دارد و چشم‌انداز بنیاد سینمایی را مثبت می‌بیند.
یک ترکیب درست
محسن علی‌اکبری فضای ترکیب‌های قبلی هیات امنا را هم چندان دور از ترکیب فعلی نمی‌داند و به جام‌جم می‌گوید: در تمامی دوره‌های گذشته هم هیات امنای بنیاد سینمایی فارابی معمولا از روسای سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس رسانه‌ملی، وزیر کار، نماینده وزارت کار و... در ترکیب خود استفاده کرده‌است. البته سلیقه رئیس سازمان سینمایی هم در این انتصاب‌ها نقش دارد اما همیشه چند مدیر ارشد فرهنگی در کنار مدیرانی از حوزه‌های دیگر در هیات امنای فارابی حضور پیدا می‌کنند. این تهیه‌کننده سینما و تلویزیون از ترکیب جدید هیات امنا بنیاد سینمایی فارابی دفاع می‌کند و می‌گوید: ترکیب جدید هیات امنا، ترکیب درستی به نظر می‌رسد. ضمن این‌که نباید بحث هیات امنا را با هیات‌مدیره اشتباه گرفت. دوستان هیات امنا قرار نیست کار اجرایی انجام دهند و صرفا سیاست‌های کلان فرهنگی را در بنیاد سینمایی فارابی بررسی می‌کنند و معمولا در طول سال یک یا دو بار تشکیل جلسه می‌دهند. هرچند به نظرم بهتر بود از یکی دو نفر از هنرمندان هم در هیات امنا جدید دعوت می‌کردند اما الزامی در این مباحث نیست و این از اختیارات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سازمان سینمایی است که از چه افرادی برای حضور در هیات امنا دعوت کنند. قطع به یقین ترکیب هیات مدیره بنیاد سینمایی فارابی متفاوت از هیات امنا خواهد‌بود. هنرمندان هم بیشتر با هیات مدیره کار دارند تا هیات امنا.
فقط سیاستگذاری‌های کلان
علی اکبری درباره برخی نگرانی‌های سینماگران درخصوص این ترکیب هم توضیح می‌دهد: اصلا هیات امنا به جزئیات و نحوه تولید آثار ورود نمی‌کند و صرفا درباره سیاستگذاری‌های کلان اعمال نظر می‌کند. سیاستگذاری‌ها تصویب و ابلاغ می‌شود اما اجرای آن سیاست‌ها برعهده هیات مدیره و مدیرعامل است. قطعا در هیات مدیره از افراد کارشناس سینما بیشتر بهره خواهندبرد. این رویه از گذشته تا امروز همین‌طور بوده‌است و اگر شما به شوراهای پروانه ساخت و نمایش فیلم‌ها هم دقت کنید، معمولا ترکیب متنوعی از دو سه مدیر و چند هنرمند می‌بینید. یعنی هیچ‌گاه این‌طور نبوده که کل ترکیب شورای پروانه ساخت یا نمایش، صرفا هنرمند یا صرفا مدیر باشند.
تهیه‌کننده آثاری چون مریم‌مقدس و استرداد، ترکیب تازه هیات امنای فارابی را بهترین ترکیب این بنیاد سینمایی می‌داند و می‌افزاید: حتی حضور آقای سعید محمد بسیار می‌تواند به مباحث فرهنگی و هنری در مناطق آزاد کمک کند، از این جهت که این مناطق، ظرفیت و امکانات فرهنگی و هنری بسیاری دارند که اگر آقای محمد بخواهد می‌تواند بخش قابل توجهی از اهالی سینما را در آنجا مستقر و فرهنگ‌سازی کند. همچنین می‌تواند باعث معرفی آن مناطق شود و عملکرد آنها را در زمینه فرهنگی تقویت کند. من به آقای محمد خزاعی برای این انتخاب‌ها تبریک می‌گویم.
جذب سرمایه برای تاثیرگذاری فرهنگی
به نظر می‌رسد به جز بحث تاثیرگذاری فرهنگی، ترکیب متنوع فعلی که در حوزه‌هایی چون نفت و برنامه و بودجه فعالیت می‌کنند، می‌توانند در جذب سرمایه برای تولیدات فرهنگی و هنری بنیاد سینمایی فارابی هم قدرتمندتر عمل کنند. علی‌اکبری با تایید این موضوع می‌گوید: هر وزارتخانه‌ای، درصد بودجه‌ای برای کار فرهنگی دارد که معمولا درست هزینه نمی‌شود اما حالا با این انتصاب‌ها در هیات امنای فارابی، می‌توانیم شاهد تجمیع مدیریت سرمایه باشیم و اگر درست در یک مسیر فرهنگی و هنری کار شود، به نظرم خیلی اتفاق خوبی می‌افتد.
این تهیه‌کننده، چشم‌انداز فارابی را مثبت می‌داند و می‌گوید: با وجود ترکیب خوب هیات امنا و البته معرفی مدیرعامل جدید بنیاد سینمایی فارابی که از چهره‌های خوب فرهنگی هستند و همین‌جا هم به ایشان تبریک می‌گویم، باید منتظر معرفی هیات مدیره باشیم. اگر این درایت در انتخاب هیات‌مدیره هم وجود داشته‌باشد، می‌توانیم شاهد یک تحول در بنیاد سینمایی فارابی باشیم.
جوانگرایی مدیریتی
روز گذشته محمد خزاعی، معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سازمان سینمایی کشور بر اساس مصوبه هیات امنای فارابی طی حکمی سیدمهدی جوادی، تهیه‌کننده سینما و مدیر فرهنگی را به سمت مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی منصوب کرد.
در بخشی از متن ضمن قدردانی از زحمات علیرضا تابش، مدیرعامل قبلی بنیاد سینمایی فارابی، در حکم مدیرعامل جدید و خطاب به جوادی آمده‌است: «نظر به سوابق، بینش و دانش انقلابی، اجرایی و فرهنگی جنابعالی، به استناد مصوبه 27 مهرماه 1400 هیات امنای بنیاد سینمایی فارابی به موجب این حکم به سمت مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی منصوب می‌شوید.» برنامه‌ریزی برای تقویت و بازسازی سینمای انقلابی، دینی و اجتماعی با رویکرد خانواده، اخلاق و امید، توجه به کادرسازی و بهره‌گیری از ظرفیت جوانان، بهره گیری کارآمد از دیپلماسی سینمایی با ارتقای جایگاه بین‌المللی و افزایش سهم سینمای ایران از بازارهای جهانی، برنامه‌ریزی برای حمایت موثر از تولید آثار سینمایی هدفمند، حرفه‌ای و ارزان‌قیمت مبتنی بر ارزش‌های انقلاب اسلامی و توجه به همه گونه‌های سینمایی، از جمله وظایف و ماموریت‌های مدیرعامل جدید بنیاد فارابی عنوان شده‌است.
سید مهدی جوادی متولد 1366 مدرس دانشگاه و دارای دکترای حقوق بین‌الملل است. در کارنامه حرفه‌ای او عضویت در جامعه صنفی تهیه‌کنندگان فیلم سینمایی، مدیر برنامه‌ریزی جشنواره‌های مقاومت و سینمای دفاع‌مقدس، مشاور معاون فرهنگی وزیر کار و امور اجتماعی، رئیس کارگروه هنر و رسانه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، قائم‌مقامی شبکه کودک و نوجوان صدا و سیما، مدیرعامل و عضو هیات مدیره مرکز نوآوری رایمون، دبیر کمیسیون خدمات محتوایی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و تهیه‌کنندگی آثار تلویزیونی، مستند، سینمایی و انیمیشن دیده می‌شود.
یک ترکیب درست
محسن علی‌اکبری فضای ترکیب‌های قبلی هیات امنا را هم چندان دور از ترکیب فعلی نمی‌داند و به جام‌جم می‌گوید: در تمامی دوره‌های گذشته هم هیات امنای بنیاد سینمایی فارابی معمولا از روسای سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس رسانه‌ملی، وزیر کار، نماینده وزارت کار و... در ترکیب خود استفاده کرده‌است. البته سلیقه رئیس سازمان سینمایی هم در این انتصاب‌ها نقش دارد اما همیشه چند مدیر ارشد فرهنگی در کنار مدیرانی از حوزه‌های دیگر در هیات امنای فارابی حضور پیدا می‌کنند. این تهیه‌کننده سینما و تلویزیون از ترکیب جدید هیات امنا بنیاد سینمایی فارابی دفاع می‌کند و می‌گوید: ترکیب جدید هیات امنا، ترکیب درستی به نظر می‌رسد. ضمن این‌که نباید بحث هیات امنا را با هیات‌مدیره اشتباه گرفت. دوستان هیات امنا قرار نیست کار اجرایی انجام دهند و صرفا سیاست‌های کلان فرهنگی را در بنیاد سینمایی فارابی بررسی می‌کنند و معمولا در طول سال یک یا دو بار تشکیل جلسه می‌دهند. هرچند به نظرم بهتر بود از یکی دو نفر از هنرمندان هم در هیات امنا جدید دعوت می‌کردند اما الزامی در این مباحث نیست و این از اختیارات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سازمان سینمایی است که از چه افرادی برای حضور در هیات امنا دعوت کنند. قطع به یقین ترکیب هیات مدیره بنیاد سینمایی فارابی متفاوت از هیات امنا خواهد‌بود. هنرمندان هم بیشتر با هیات مدیره کار دارند تا هیات امنا.
فقط سیاستگذاری‌های کلان
علی اکبری درباره برخی نگرانی‌های سینماگران درخصوص این ترکیب هم توضیح می‌دهد: اصلا هیات امنا به جزئیات و نحوه تولید آثار ورود نمی‌کند و صرفا درباره سیاستگذاری‌های کلان اعمال نظر می‌کند. سیاستگذاری‌ها تصویب و ابلاغ می‌شود اما اجرای آن سیاست‌ها برعهده هیات مدیره و مدیرعامل است. قطعا در هیات مدیره از افراد کارشناس سینما بیشتر بهره خواهندبرد. این رویه از گذشته تا امروز همین‌طور بوده‌است و اگر شما به شوراهای پروانه ساخت و نمایش فیلم‌ها هم دقت کنید، معمولا ترکیب متنوعی از دو سه مدیر و چند هنرمند می‌بینید. یعنی هیچ‌گاه این‌طور نبوده که کل ترکیب شورای پروانه ساخت یا نمایش، صرفا هنرمند یا صرفا مدیر باشند.
تهیه‌کننده آثاری چون مریم‌مقدس و استرداد، ترکیب تازه هیات امنای فارابی را بهترین ترکیب این بنیاد سینمایی می‌داند و می‌افزاید: حتی حضور آقای سعید محمد بسیار می‌تواند به مباحث فرهنگی و هنری در مناطق آزاد کمک کند، از این جهت که این مناطق، ظرفیت و امکانات فرهنگی و هنری بسیاری دارند که اگر آقای محمد بخواهد می‌تواند بخش قابل توجهی از اهالی سینما را در آنجا مستقر و فرهنگ‌سازی کند. همچنین می‌تواند باعث معرفی آن مناطق شود و عملکرد آنها را در زمینه فرهنگی تقویت کند. من به آقای محمد خزاعی برای این انتخاب‌ها تبریک می‌گویم.
جذب سرمایه برای تاثیرگذاری فرهنگی
به نظر می‌رسد به جز بحث تاثیرگذاری فرهنگی، ترکیب متنوع فعلی که در حوزه‌هایی چون نفت و برنامه و بودجه فعالیت می‌کنند، می‌توانند در جذب سرمایه برای تولیدات فرهنگی و هنری بنیاد سینمایی فارابی هم قدرتمندتر عمل کنند. علی‌اکبری با تایید این موضوع می‌گوید: هر وزارتخانه‌ای، درصد بودجه‌ای برای کار فرهنگی دارد که معمولا درست هزینه نمی‌شود اما حالا با این انتصاب‌ها در هیات امنای فارابی، می‌توانیم شاهد تجمیع مدیریت سرمایه باشیم و اگر درست در یک مسیر فرهنگی و هنری کار شود، به نظرم خیلی اتفاق خوبی می‌افتد.
این تهیه‌کننده، چشم‌انداز فارابی را مثبت می‌داند و می‌گوید: با وجود ترکیب خوب هیات امنا و البته معرفی مدیرعامل جدید بنیاد سینمایی فارابی که از چهره‌های خوب فرهنگی هستند و همین‌جا هم به ایشان تبریک می‌گویم، باید منتظر معرفی هیات مدیره باشیم. اگر این درایت در انتخاب هیات‌مدیره هم وجود داشته‌باشد، می‌توانیم شاهد یک تحول در بنیاد سینمایی فارابی باشیم.
جوانگرایی مدیریتی
روز گذشته محمد خزاعی، معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سازمان سینمایی کشور بر اساس مصوبه هیات امنای فارابی طی حکمی سیدمهدی جوادی، تهیه‌کننده سینما و مدیر فرهنگی را به سمت مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی منصوب کرد.
در بخشی از متن ضمن قدردانی از زحمات علیرضا تابش، مدیرعامل قبلی بنیاد سینمایی فارابی، در حکم مدیرعامل جدید و خطاب به جوادی آمده‌است: «نظر به سوابق، بینش و دانش انقلابی، اجرایی و فرهنگی جنابعالی، به استناد مصوبه 27 مهرماه 1400 هیات امنای بنیاد سینمایی فارابی به موجب این حکم به سمت مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی منصوب می‌شوید.» برنامه‌ریزی برای تقویت و بازسازی سینمای انقلابی، دینی و اجتماعی با رویکرد خانواده، اخلاق و امید، توجه به کادرسازی و بهره‌گیری از ظرفیت جوانان، بهره گیری کارآمد از دیپلماسی سینمایی با ارتقای جایگاه بین‌المللی و افزایش سهم سینمای ایران از بازارهای جهانی، برنامه‌ریزی برای حمایت موثر از تولید آثار سینمایی هدفمند، حرفه‌ای و ارزان‌قیمت مبتنی بر ارزش‌های انقلاب اسلامی و توجه به همه گونه‌های سینمایی، از جمله وظایف و ماموریت‌های مدیرعامل جدید بنیاد فارابی عنوان شده‌است.
سید مهدی جوادی متولد 1366 مدرس دانشگاه و دارای دکترای حقوق بین‌الملل است. در کارنامه حرفه‌ای او عضویت در جامعه صنفی تهیه‌کنندگان فیلم سینمایی، مدیر برنامه‌ریزی جشنواره‌های مقاومت و سینمای دفاع‌مقدس، مشاور معاون فرهنگی وزیر کار و امور اجتماعی، رئیس کارگروه هنر و رسانه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، قائم‌مقامی شبکه کودک و نوجوان صدا و سیما، مدیرعامل و عضو هیات مدیره مرکز نوآوری رایمون، دبیر کمیسیون خدمات محتوایی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و تهیه‌کنندگی آثار تلویزیونی، مستند، سینمایی و انیمیشن دیده می‌شود.
