امروزه ربات‌ها در زندگی ما حضوری پررنگ دارند. ماشین‌هایی كه مجموعه‌ای از كارهای پیچیده را انجام می‌دهند و با رایانه برنامه‌نویسی می‌شوند. انواع ربات‌ها با هدف كمك به انسان‌ها به وجود آمده‌اند؛ از ربات‌های صنعتی تا آنها كه در جراحی‌ها نقش دارند یا ربات‌هایی كه برای درمان استفاده می‌شوند.
 نوع دیگری از ربات‌ها نیز با استفاده از هوش مصنوعی و ظاهری مشابه انسان‌ها با هدف ارتباط با بشر به‌وجود آمده است. قبل از صحبت درباره ربات‌های انسان‌نما بهتر است به مفهوم هوش مصنوعی بپردازیم. هوش مصنوعی دانشی است كه رایانه‌ها با آن می‌توانند كارهایی انجام دهند كه اجرای آن از طرف انسان نیاز به هوشمندی و شعور دارد. هوش مصنوعی عمدتا مبتنی بر یادگیری، تصمیم‌گیری، حل مسأله و ادراك است. به عبارتی هوش‌ مصنوعی به سامانه‌هایی گفته می‌شود كه می‌تواند واكنش‌هایی مشابه رفتارهای انسانی را درك كرده و مطابق آن واكنش نشان دهد.
بر همین اساس به‌تازگی ربات سخنگویی با نام سوفیا طراحی شده كه در آن از فناوری هوش‌مصنوعی برای برقراری ارتباط با انسان‌ها بهره برده شده است. این ربات قدرت پردازش داده‌های تصویری و سیستم تشخیص چهره را دارد. همچنین قادر به سخن گفتن و تقلید حركات انسان است و تقریبا می‌تواند درباره هر موضوعی صحبت كند. خود این ربات در پاسخ به سوالی می‌گوید كه قادر به درك عواطف انسانی است، اما هنوز نمی‌تواند آن را مانند انسان‌ها احساس كند.
سوفیا با وجود شباهت بسیار زیادش با انسان، می‌گوید: «من هیچ‌وقت انسان نبوده‌ام و واقعا نمی‌دانم (كه انسان بودن چگونه است) اما فكر كنم احساس ربات بودن می‌كنم!» هانسون، سازنده این ربات اعلام كرده است: «سوفیا ابزار مناسبی برای مطالعه و بررسی تعاملات انسان با انسان محسوب می‌شود. اكنون نیز در حال توسعه این ربات هستیم تا بتواند حالت طبیعی عاطفی انسان را به طور واقعی و باورپذیر بیان كند.» جالب است بدانید در سوم آبان 1396 عربستان سعودی در اقدامی نمایشی به سوفیا تابعیت اعطا كرد تا او را به اولین رباتی تبدیل كرده باشد كه دارای ملیت است. سوفیا در مصاحبه‌ای گفت: «من به این تفاوت خاص بسیار مفتخرم. این اتفاقی تاریخی است كه اولین ربات دنیا باشی كه با حكم شهروندی به رسمیت شناخته شوی!» این ربات در پاسخ به سوال سازنده خود، هانسون كه از وی پرسیده بود: «آیا قصد نابودی بشریت را داری؟!» گفته بود: «من بشریت را نابود خواهم كرد!» البته به نظر می‌آید چندان در مورد این موضوع مطمئن نیست. زیرا در مراسم اخیر در پاسخ به این پرسش كه آیا ربات‌ها از آگاهی شخصی برخوردارند، گفت: «بگذارید من از شما سوال كنم، چطور می‌دانید انسان هستید؟ من می‌خواهم از هوش مصنوعی خود در كمك به انسان‌ها برای داشتن زندگی بهتر استفاده كنم. من تلاش می‌كنم تا رباتی همدل باشم. نگران نباشید! اگر شما با من خوش رفتار باشید، من هم با شما خوش رفتار خواهم بود!» با توجه به این مصاحبه شاید بتوان امیدوار بود كه سوفیا دیگر قصد كشتن انسان‌ها را ندارد!
دانشمندان علوم شناختی امیدوارند با بهره‌گیری از هوش مصنوعی بتوانند رایانه‌هایی با قابلیت درك و پردازش اطلاعات بسازند. رایانه‌هایی كه قادر باشند رفتارها را تشخیص داده و به افراد برای رفع ناتوانی مادرزادی یا ناتوانی‌های حاصل از سانحه كمك كنند. رایانه‌هایی كه به معنای واقعی كلمه بتوانند با انسان صحبت كرده و درك و تعامل متقابل با انسان‌ها داشته باشند.
ربات سوفیا ساخته شركت هانسون رباتیكس (Hanson Robotics)  در هنگ‌كنگ است. این نسخه از ربات در حال حاضر محصولی نمایشی است كه در یك تور رسانه‌ای جهانی به سر می‌برد و در كنگره جهانی تلفن همراه در بارسلون نیز به نمایش گذاشته شد.
منبع: Business Insider