استفاده از روشهای جدید رسانهای برای ترویج فرهنگ قرآنی
در حال حاضر یکی از رویکردها در روانشناسی، معنا درمانی است. تمام قرآن هم معنا را برای ما به تصویر میکشد، یعنی برای رنج و سختی زندگی فلسفهای وجود دارد. این فلسفه که پشت آن رنج است باعث میشود من بتوانم آن را تحمل کنم و بهنوعی انسان را خلاق تربیت میکند.
ابتدا باید این را در نظر بگیریم که انتخاب بعضی آیات، دل مردم را نرم کند و بعد وارد آیاتی شویم که بتواند رفتارهای اجتماعی ما را تغییر دهد. ما با شیوع تنها بودن انسان مواجهیم؛ شیوع افسردگی و ناامیدیها و حال بد حاصل از ناکامیها، ما باید رویکرد مثبتنگر را در زندگی ترویج کنیم. یکی از خطاهای شناختی این است که ما رویدادهای مثبت زندگی را نمیبینیم. یعنی اگر از اطرافیانت بپرسی که امروز چه اتفاق خوبی برایت افتاد، میگوید اصلا اتفاقی نیفتاده است. مشکل عصر جدید ما تنهایی مردم است و برای اینکه مردم را از آثار تنهایی و بدحالی نجات دهیم باید روانشناسی مثبتنگر که دقیقا رویکرد قرآن در درمان اختلالات مربوط به افسردگی و اضطراب هست در پیش بگیریم. ما وقتی آیات را میخوانیم در قرآن میگوید که «فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِی ا...» بگو من برای تو کافی هستم و خودم امور تو را کفایت میکنم چرا ناراحتی؟ از این امیدبخشتر آیا هست؟ یا مثلا اگر در مورد پدر و مادرت نگران هستی دعا کن «وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما کما رَبَّیانِی صَغِیراً» یعنی میخواهم بگویم انسان را در مدار و در بستر امید و پویایی و تلاش نگه میدارد. اگر بتوانیم این آیات را شناسایی کنیم و روح کلی آن را در اختیار مخاطب قرار دهیم، مخاطب میتواند ارتباط بهتری بگیرد. بهنظرم لازم است از روشهای جدید رسانهای برای موضوعاتی مانند حفظ موضوعی قرآن استفاده کنیم. نمیتوانیم رسانههای جدید را نادیده بگیریم. اگر میخواهیم درباره یک آیه خاص از قرآن و با یک هدف ویژه کار کنیم برای مثال اگر میخواهیم روی موضوع دروغ نگفتن و صداقت داشتن کار کنیم باید یک فیلم کوتاه درباره صداقت بسازیم و در کنارش هم به این آیه اشاره کنیم و از جدیدترین روشها برای پیامرسانی به مخاطبان استفاده کنیم. اگر شخصی به حفظ قرآن علاقهمند باشد و این علاقه در جان او ریشه کرده و به آن اهتمام داشته باشد، کار ارزشمندی است اما باید ببینیم که آیا در ترویج حفظ موضوعی قرآن فقط خانوادههای مذهبی مخاطب هستند یا کل جامعه؟ باید در نظر داشته باشیم که طراحی و تبلیغ حفظ موضوعی در بین مردم آیا مختص برخی از خانوادههاست که سبک زندگیشان متناسب با این موضوع هست یا مهندسی ما بهگونهای است که مخاطب ما تمام اقشار جامعه باشند. به نظرم هرکدام از حافظان قرآن باید توانایی داشته باشند که مبلغ قرآن هم باشند. معتقدم که ما با تربیت حافظان قرآن به بسیاری از اهدافی که باید میرسیدیم، نرسیدهایم. دلیلش هم این است که هرکدام از حافظان قرآن باید مبلغ فرهنگ قرآنی باشند و ما باید به آن فکر کنیم که آیا این توانمندی در آنها وجود دارد که در جایی اثرگذار باشند. ما باید اگر کار حفظ انجام میدهیم به هدفمان از حفظ قرآن فکر کنیم. تجربه شخصیام از قرآن این است که وقتی معنای یک آیه را بفهمیم عاشق آن آیه میشویم. وقتی خود من دلم میگیرد این آیه از سوره زمر که درباره ورود بهشتیان به بهشت است را مدام تکرار میکنم: «حَتَّى إِذَا جَاءُوهَا وَفُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلَامٌ عَلَیکمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِینَ.» آن لحظه من تصور میکنم همه این دنیا رفتنی است یا آیات دیگر که با زیاد خواندن به آن علاقه پیدا میکنم.
ندا ملکی - مجری و روانشناستیتر خبرها