پایان یك پیمان
وزارت خارجه روسیه با انتشار بیانیهای در واكنش به خروج آمریكا از پیمان منع موشكهای كوتاه و میانبرد اعلام كرد: جهان به یاد داشته باشد این پیمان به دست آمریكا پایان یافت. مایك پمپئو، وزیر خارجه آمریكا نیز در یك پیام توییتری مسؤولیت پایان یافتن این پیمان را تنها متوجه روسیه دانست. به این ترتیب پیمانی را كه هشتم دسامبر سال ۱۹۸۷میخائیل گورباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی و رونالد ریگان رئیسجمهور وقت آمریكا امضا كرده بودند به تاریخ پیوست.
براساس این پیمان، توسعه و كاربرد تمام موشكهای هستهای و غیر هستهای كوتاه و میانبرد به استثنای موشكهای دریایی ممنوع شده بود. خروج آمریكا و روسیه از این پیمان به معنای از سرگرفتن آزمایشهای هستهای در زمینه موشكهای كوتاهبرد خواهد بود. این پیمان نخستین قرارداد كنترل تسلیحات هستهای موشكی راهبردی در جهان به حساب میآمد كه با توجه به اینكه در دوره جنگ سرد بین دو ابرقدرت (شوروی و آمریكا) امضا شده بود و به همین دلیل از اهمیت بسیار بالا و حیاتی برخوردار بود. براساس این قرارداد، موشكهای میانبرد از یك هزار تا 5۵۰۰ كیلومتر و كوتاهبرد از ۵۰۰ تا هزار كیلومتر باید نابود میشد. آمریكا پاییز پارسال با متهم كردن روسیه به نقض پیمان منع موشكهای هستهای كوتاه و میانبرد اعلام كرد از این پیمان خارج میشود و روسیه نیز اجرای این پیمان را به تعلیق درآورد.
آمریكا دلیل اصلی خروج خود از این پیمان را عدم تعهد دیگر قدرتها از جمله چین به آن معرفی كرد و روسها هم كه ظاهرا با این نظر موافق بودند گفتند آمریكا به جای از بین بردن پیمانها میتواند زمینه افزایش طرفین تعهدات را بهوجود آورد و نیازی به زدن زیر میز نیست. چینیها تا امروز هیچ اهمیتی به درخواست آمریكا برای پیوستن به مذاكرات موشكی ندادهاند و درخواست روسیه برای حضور در چنین نشستهایی را هم رد كردهاند.
هم اكنون باید شاهد دور تازهای از خط و نشانها میان دو طرف بود كه اوج آن بر سر قاره سبز خواهد بود و نگرانی رهبران اروپایی را به دنبال خواهد داشت. قدرتهای اروپا پیشتر از روسیه خواسته بودند در مقابل آمریكا سكوت كند و با وجود خروج ایالات متحده، همچنان به تعهدات خود در پیمان موشكی با آمریكا (به صورت یكطرفه) عمل كند، موضوعی كه خشم روسها را در پی داشت و اعلام كردند هر موشك آمریكایی كوتاه یا میانبرد در خاك اروپا را یك هدف موشكی برای خود قلمداد خواهند كرد و از این پس سمت موشكهای روسیه را به طرف اروپا خواهند گرفت.
پیش از این فدریكا موگرینی، مسؤول امنیت و سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن نگرانكننده خواندن تصمیم آمریكا جهت خروج از پیمان منع استفاده از موشكهای هستهای میانبرد با روسیه، لغو آن را برای امنیت اروپا خطرناك برشمرد. وی گفت: اگر این پیمان لغو شود امنیت اروپا به خطر میافتد. نمیخواهیم اروپا مانند گذشته به میدان جنگ نیروهای خارجی تبدیل شود؛ لذا این پیمان باید حفظ و اجرا شود.
آنتونیو گوترش، دبیركل سازمان ملل متحد نیز این پیمان را «یك عامل بازدارنده ارزشمند» در برابر جنگ هستهای توصیف كرده و از روسیه و آمریكا خواسته بود نسبت به آن متعهد باشند. گوترش با شنیدن تصمیم دو كشور برای خروج از این پیمان گفته بود: این مساله «احتمالا، تهدید موشكهای بالستیك را افزایش خواهد داد.»تحلیلگران نیز میگویند فروپاشی این توافق، شكلگیری یك رقابت تسلیحاتی جدید میان آمریكا، روسیه و چین را به دنبال خواهد داشت. پاول فلگنهاوئر، یك تحلیلگر مسائل نظامی روسیه به خبرگزاری فرانسه گفته است با پایان یافتن این پیمان «ما شاهد تولید و توسعه سلاحهای جدید خواهیم بود.» گفته میشود آمریكا در نظر دارد با خروج از این پیمان ضمن نوسازی زرادخانه خود، با سلطه تسلیحاتی چین در آسیا مقابله كند.
تیتر خبرها