همه چیز از بیست‏ویكم مهرماه شروع شد‌؛ دوشنبه‌شب، همه دانشجویان جوجه‌كباب خوردند و بعد شب همان روز هم سیب‏زمینی و تخم‏مرغ سلف خوابگاه را میل كردند. صبح روز سه‏شنبه اما این آمبولانس‎ها بودند كه گروه‎گروه در محوطه دانشگاه و خوابگاه داشجویی در تردد بودند. اینها را معید مهدیان، دبیر شورای صنفی دانشگاه علم و صنعت می‏‎گوید. این‌كه بچه‏‎ها بعد از مسمومیت، جلوی در دانشگاه تحصن كردند، اما هیچ‌كدام از مسؤولان دانشگاه، به دانشجویان بیماری كه تحصن كرده بودند، توجهی نكرد. كار اما بالا گرفت و موضوع رسانه‏ای شد. داستان‎های بعد از آن، از بركناری مسؤول امور دانشجویان این دانشگاه تا اظهارنظرهای متناقض را خیلی‌ها می‎دانند.
از 150 نفر مسمومیت تا تحصن
 مهدیان می‏گوید كه آمار 70 نفری مسمومیت دانشجویان اشتباه است و 150 نفر از دانشجویان كارشان به اورژانس و بیمارستان كشیده است. او با اشاره به آخرین كارهایی كه در این رابطه انجام شده است، به ما می‎گوید:‌ «یك گروه پزشك، از دانشجویان نمونه‏برداری كرده‏اند.» نتایج نمونه‏برداری هنوز اعلام نشده است. دبیر شورای صنفی دانشگاه علم و صنعت معتقد است به احتمال زیاد یكی از دلایل مسمومیت ناشی از ظرف‎های آلوده باشد: «ظروف سلف دانشگاه كم است و هیچ مایع ظرفشویی وجود ندارد،‌ این می‏تواند یكی از دلایل مسمومیت باشد.» هرچند یكی از وظایف مهم این شورا این است كه یك نماینده ناظر در آشپزخانه دانشگاه داشته باشند. او البته توضیح می‏دهد آنها ناظر كیفی یا ناظر بهداشت نیستند و فقط می‏توانند بر عملكرد كاركنان و این‌كه تاریخ انقضای مواد اولیه غذایی گذشته است ‌یا نه، نظارت داشته باشند. هرچند دانشگاه علم و صنعت، یك مسؤول بهداشت هم دارد، تنها یك مسؤول بهداشت كه بر عملكرد سلف چند دانشكده نظارت می‏كند و از نظر مهدیان مشكل هم از همین جا نشأت می‏گیرد.
این اما اولین باری نیست كه دانشجویان دانشگاه علم و صنعت با مسمومیت غذایی مواجه می‏شوند. تیرماه امسال هم هشت نفر از دانشجویان دچار مسمومیت غذایی شدند، اتفاقی كه در سكوت خبری گذشت و كسی هم از آن مطلع نشد. اینها اما باعث نشده است اعضای شورای صنفی دانشجویان ساكت باشند. برای دوره قبل، همه چیز با تعویض پیمانكار ختم به خیر شد. بعد از مسمومیت اخیر اما، دانشجویان درخواست‌های خود را به دانشگاه ارائه دادند. ده درخواستی كه به عزل پیمانكار فعلی، عذرخواهی مسؤولان از دانشجویان، پرداخت هرینه‏های درمان دانشجویان مسموم، افزایش كیفیت غذا و انتشار اطلاعات مناقصه تعیین پیمانكار سلف و حضور نمایندگان شورای صنفی دانشجویان در مناقصه را شامل می‌شود. درخواست‎هایی كه به گفته مهدیان اگر با آنها موافقت نشود، تحصن دانشجویان دوباره انجام می‎شود.
رضایت 2 درصدی
داستان سلف دانشگاه علم و صنعت، برای بسیاری از دانشگاه‎ها تكرار می‎شود. شرایط دانشگاه درجه یك كشور، دانشگاه تهران هم شرایطی شبیه به دانشگاه علم و صنعت دارد. هرچند به گفته محمدجواد كربلایی‌زاده، ناظر كیفی سلف دانشكده فنی این دانشكده تا به حال هیچ مسمومیتی در یك‌سال و نیم فعالیت او مشاهده نشده است؛ اما اینها دلیلی نمی‏شود كه كیفیت غذای دانشگاه مورد تایید باشد. كربلایی‏زاده از وجود حشرات در غذای دانشگاه می‏گوید، از این‌كه حشرات در غذای دانشگاه جولان می‏دهند و ظروف سلف هم كثیف و آلوده هستند. او توضیح می‏دهد: «اینها جنبه بیرونی و ظاهری غذاست. درباره كیفیت غذا، ما باید نظارت‏هایی را انجام دهیم.» اتفاقی كه او و دیگر اعضای شورا پیگیرش هستند و به‌جز این هم قرار است كه دانشجویان هم بر عملكرد آشپزخانه‏ها نظارت كنند. كربلایی‏زاده و گروهش البته هر روز از دانشجویانی كه از غذای سلف دانشگاه استفاده می‏كنند، نظرسنجی می‎كنند. نتایج نظرسنجی جالب است. رضایت از برخی غذاها فقط 2 درصد و بعضی دیگر از غذاها هم بیشتر از این و به 38 درصد ‌می‌رسد. سبزی‏پلو با تن ماهی بیشترین رضایت و خوراك دلمه فلفل هم كمترین اقبال را در بین دانشجویان فنی دارد.
همیشه پای یك پیمانكار در میان است
 اداره یك سلف دانشگاهی اما به چه صورت است؟ فرآیند اداره یك سلف را محمدعلی برخورداری بافقی، رئیس پیشین دانشگاه علم و صنعت توضیح می‏دهد. او در این باره به ما می‏گوید:‌ «در یك مناقصه، سلف دانشجویی دانشگاه به پیمانكار واگذار می‌شود.» پیمانكار تنها اداره آشپزخانه را بر‌عهده خواهد داشت و كار آشپزی را انجام می‎دهد. در این میان اما دانشگاه هم وظایفی دارد. مواد اولیه را دانشگاه تهیه می‎كند. مواد اولیه‏ای كه شاید مهم‎ترین بخش طبخ غذاست و اگر كیفیت پایینی داشته باشد، طبیعی است كه كیفیت غذا هم پایین می‎آید. در بیشتر دانشگاه‎هایی كه آشپزخانه و سلف دانشجویی دارند، پای پیمانكار و دانشگاه هم برای طبخ غذا، به میان كشیده می‎شود و موضوع هم همین‎جاست، تا زمانی كه بودجه كافی برای تهیه مواد اولیه غذایی وجود داشته باشد، كیفیت هم بالا می‏رود، اما با افزایش هر روزه قیمت‎های مواد غذایی و بودجه كمی كه به دانشگاه‎ها تعلق می‎گیرد، آیا می‎توان كیفیت را تامین كرد؟ برخورداری می‏گوید كه با محدودیت اعتباری كه تقریبا در همه دانشگاه‎ها وجود دارد، آشپزخانه‏ها سعی می‏كنند كیفیت مشخصی را حفظ كنند. هرچند كه حرف دانشجویان چیز دیگری است، این كه همیشه در اوایل سال تحصیلی دانشگاه‎ها كیفیت غذای سلف خوب است و به مرور افت پیدا می‎كند.
تامین مخارج با كمك دیگران
این روزها برخی در خانه‏‌ هم با مشكلات تامین هزینه‎ها مواجه هستند و تامین وعده‏های غذایی‌ در حالی كه قیمت‌ها ثبات ندارد شاید سخت‏ترین كار دنیا باشد. برای دانشگاه‎ها هم تامین هزینه‎های مواد غذایی یكی از معضلات است. هزینه‎های تامین مایحتاج ناهار و شام دانشجویان، در دل بودجه هر‌دانشگاه می‎گنجد و این خود دانشگاه‎ها هستند كه باید به قول معروف دودوتا چهارتا كنند تا بتوانند از پس هزینه‏ها برآیند. هزینه‏ای كه حتی بخشی از آن هم با كمك صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم تامین می‎شود. غذای دانشجویان اما یارانه‏ای و بخشی از آن هم از سوی دولت پرداخت می‏شود و هزینه 1200 یا 2000‌تومانی را دانشجویان پرداخت می‏كنند. موضوع مهم دیگر در اداره آشپزخانه دانشگاه‏ها، موضوع نظارت است. به گفته رئیس پیشین دانشگاه علم و صنعت، نه از وزارت علوم و نه از طرف صندوق رفاه دانشجویی نظارتی انجام نمی‎شود و این دانشگاه و دانشجویان هستند كه نظارت اصلی را انجام می‏دهند. در تمام دانشگاه‎ها و دانشكده‏های كشور، یك مامور بهداشت كار می‏كند، كسی كه بر عملكرد آشپزخانه‎ها و كارمندان نظارت دارد.  این حالی است كه شورای صنفی دانشجویان هم كار نظارت را دنبال می‌كند و نماینده‌ای به عنوان ناظر در آشپزخانه‎ها ‌دارد. با همه اینها اما دانشجویان از‌ نبود بهداشت و كیفیت پایین غذا در سلف گلایه دارند.‌