نسخه Pdf

این بار فیــلم  ببینیم!

نگاهی به یك اقتباس سینمایی از یك اثر ادبی

این بار فیــلم ببینیم!

یونس فردوس / روزنامه‌نگار

 نام مرحوم یدا... صمدی كه برده می‌شـــــود، اغلـــــب یــــاد مجمــــــــوعه به‌یاد‌ماندنی «شوق پرواز» با بازی درخشان شهاب حسینی می‌افتیم كه روایتی از زندگی شهید عباس بابایی بود كه جمعه‌شب‌ها از شبكه یك پخش می‌شد و مخاطبان را پای تلویزیون جمع می‌كرد.
البته این تنها اثری نیست كه از این كارگردان به یاد داریم و به عنوان مثال می‌توان به دیالوگ مشهور «شیرخشك براش بگرفتی؟ بگرفتم!» در فیلم «دو نفر و نصفی» اشاره كرد كه فرامرز قریبیان و علیرضا خمسه در آن نقش‌آفرینی كرده بودند؛ فیلمی كه اقتباسی از یك اثر فرانسوی بود، ولی در زمان خود مورد توجه مخاطبان قرار گرفت كه آن را نیز مرحوم صمدی كارگردانی و نویسندگی كرده بود.
احتمالا از خودتان می‌پرسید داریم «قفسه» می‌خوانیم یا یك ضمیمه جدید به ضمائم روزنامه جام‌جم اضافه شده كه در زمینه سینما تولید محتوا می‌كند؟ باید توضیح بدهیم دست به گیرنده‌های خود نزنید، زیرا شما مشغول تورق قفسه هستید و ما هم در این صفحه قرار است یك كتاب به شما معرفی كنیم، ولی اقتباس سینمایی‌اش آن‌قدر موفق و خوب است كه ترجیح دادیم از كارنامه كارگردانش آغاز كنیم.
 یك فیلم یك كتاب!
«پدر آن دیگری» اثری از پرینوش صنیعی است كه یدا... صمدی اقتباسی از آن با همین عنوان ساخته است. قصه كتاب حول شخصیت یك پسربچه می‌گذرد كه كمتر در كانون توجه خانواده به خصوص پدرش قرار می‌گیرد و به همین دلیل او را به شخصیتی گوشه‌گیر و منزوی تبدیل كرده است. مرور جزئی رفتار اعضای خانواده در قبال او مهم‌ترین نكته‌ای است كه در این فیلم خود را نشان می‌دهد و هر تماشاگری را به مرور رفتار خود با دیگران دعوت می‌كند.
قصه از چه قرار است؟
موضوع داستان تربیتی و خانوادگی است و صنیعی سراغ موضوعی مغفول رفته و دست روی نقطه حساسی گذاشته و خواننده خود را نسبت به یك موضوع مهم توجه می‌دهد. صنیعی در داستانش یك خانواده پنج نفره را ترسیم می‌كند. خانواده‌ای كه دو پسر و یك دختر دارند كه یكی از دوپسر بیشتر مورد توجه است و همین مساله، زمینه شكاف و دور شدن پسر كوچك‌تر را از خانواده فراهم می‌كند. صنیعی به‌خوبی اهمیت توجه به تك‌تك فرزندان را نشان می‌دهد و با داستانش تاكید می‌كند كه مفهوم خانواده در وجود تك‌تك افراد معنا پیدا می‌كند. یدا... صمدی سال ۹۳ اقتباسی از روی این داستان ساخته كه در آن همین قصه را روی پرده نقره‌ای سینما به تصویر كشیده است. فیلمی كه به نظر می‌رسد از نسخه مكتوبش موفق‌تر است و صمدی توانسته اثر قابل قبول‌تری نسبت به نسخه مكتوب آن عرضه كند. 
رمانی ۲۸۹ صفحه‌ای كه در بسیاری از بخش‌ها می‌توانست كمتر باشد و نویسنده به‌جای طول و تفصیل دادن به قصه‌اش سراغ اصل مطلب برود و حرفش را بزند. بالاخره او دكمه‌ای داشته كه برایش دست به دوختن كت زده، ولی در بخش‌هایی حوصله خواننده را سر می‌برد، در حالی كه صمدی پرداخت بهتری از قصه را در فیلمش به تماشگر عرضه كرده است.
دیدن یا خواندن؛ مساله این است!
قصه‌ای كه یدا... صمدی آن را روی نگاتیوهای سینمایی تصویر كرده تفاوت زیادی با قصه پرینوش صنیعی ندارد، ولی صمدی اصلاحاتی روی آن انجام داده تا نقاط عطف بهتری در قصه ایجاد كند و از این حیث باید گفت كه فیلم صمدی را اگر تماشا كنید از مطالعه رمان صنیعی بی‌بهره می‌شوید هرچند لذت غوطه‌ور شدن در متن را نمی‌توان با هیچ لذتی مقایسه كرد، با این حال نسخه سینمایی پدر آن دیگری را باید موفق‌تر از نسخه مكتوب آن دانست.
صمدی در این فیلم از بازی حسین یاری و هنگامه قاضیانی بهره برده تا تصویری از خانواده و آسیبی را كه برخی رفتارها می‌تواند به اعضای آن وارد آورد به نمایش درآورد. صمدی در نسخه سینمایی خود از پدر آن دیگری میزان نكات تربیتی را در مقایسه با كتاب كاهش داده، ولی پیام كلی كار را از بین نبرده است و به گمان نگارنده مخاطب ارتباط بهتری با اثر صمدی برقرار خواهد كرد. علاوه بر این‌كه در كتاب، خواننده از زبان دو راوی قصه را مرور می‌كند ولی صمدی از یك زاویه دید سینمایی ماجرای پدر آن دیگری را برای تماشاچی خود بازگو می‌كند. اگر یك موقع هوس كردید رمان پدر آن دیگری كه پرینوش صنیعی آن را نوشته، بخوانید، بد نیست در خاطرتان باشد كه آن را نشر روزبهان منتشر كرده است.
ضمیمه نوجوانه