کرونا؛ از پیش بینی یک هوش مصنوعی تا فضای مجازی
شایعات کشنده ترند...
با وجود تمام سنگرهایی که در برابر «کرونا» شکل گرفته بود، این ویروس مرموز به سرعت در حال تسخیر مناطق مختلف است وطی چند روز گذشته خبر رسید که این ویروس حالا میهمان ناخوانده کشور ما هم شده است. در این بین اما متاسفانه و بر طبق روال همیشه بازار شایعات در فضای مجازی داغ است و برخی از به ظاهر مطلعان از موضوعی با اهمیتی چنین بالا، به جای دعوت به آرامش و دعوت به پیشگیری اصولی از این بیماری، بر ترس مردم می افزایند و دیگرانی هم هستند که آن ترس را به اشکال مختلفی باز هم به اشتراک بگذارند. عده ای شایعات را بدون این که قصد برهم زدن آرامش روانی جامعه را داشته باشند پخش می کنند و برخی هم البته کاسب این شرایط هستند. در این شرایط ما چه باید بکنیم ؟!
شایعه چطور به وجود می‌آید؟
شایعه از جنس خبر است. خبر هم از جنس اهمیت است. یعنی شما وقتی به یک خبر توجه نشان می‌دهید که به هر دلیلی برایتان مهم باشد. پس شایعه وقتی مورد توجه قرار می‌گیرد و پخش می‌شود که برای جمعی از مردم دارای اهمیت باشد. پس هر دروغی نمی‌تواند به «شایعه» بدل شود! نکته دیگر در مورد شکل‌گیری و گسترش شایعه آن است که بدانیم یک شایعه در سایه عطش مردم برای کسب خبر در مورد واقعه‌ای که برایشان مهم است اما منبع مطمئن خبری برای رفع این عطش ندارند، پخش می‌شود. وقتی به هر دلیلی منابع رسمی نتوانند اخبار دقیق به مردم برسانند این شایعه است که اسب خود را زین کرده و با سرعت در سراسر جامعه پخش می‌شود. حالا به نظرتان کرونا از آن دست موضوعاتی نیست که به قول معروف «جان بدهد» برای شایعه‌سازی؟!
به سرعت برق و باد
تا همین 20-15 سال پیش از وقتی که یک آدم بیمار یا بیکار دروغی را به عنوان خبر واقعی می‌ساخت و به دوستان و آشنایان و اطرافیانش می‌گفت تا زمانی که آن دروغ همه‌گیر شود به دلیل پایین‌تر بود سرعت ارتباطات شاید چند روزی طول می‌کشید اما با باهوش‌تر شدن تلفن‌های همراه و راه افتادن شبکه‌های اجتماعی، هر کسی که یک اکانت در این شبکه‌ها داشته باشد به نوعی رسانه شخصی خودش را دارد و با شیوه‌های گوناگون می‌تواند حرفش را به گوش آدم‌هایی در آن سوی شهر، کشور یا جهان برساند. همین باعث شده با بالاتر رفتن سرعت انتشار خبرهای واقعی، سرعت انتشار شایعه هم تصاعدی بالا برود و زمان ساخته شدن تا پخش میلیونی یک شایعه به کمتر از نیم ساعت برسد. این قدری ترسناک است اما از آن طرف برای رسانه‌ها و مراجع رسمی انتشار خبرهای درست این شانس هم فراهم است که بتوانند با شایعه مقابله کرده و حقیقت را به ما بگویند. پس اگر یک خبر در مورد ویروس کرونا دیدید قدری صبر کنید، شاید چند دقیقه بعد خبری دیگر آمد و به شما در تشخیص حقیقت کمک کرد.
هر چه کنی به خود کنی
مخاطبان ما آن‌قدر فرهیخته و خوب و سالم هستند که اهل دروغ‌سازی و شایعه‌پراکنی نیستند اما اگر یک موقع خدای‌نکرده به ذهنتان بزند یک شایعه کوچولو در مورد موضوع مهمی مانند ویروس کرونا بسازید این را هم گوشه ذهنتان داشته باشید که انتشار یک شایعه که شاید اول کار برای تفریح و خنده باشد می‌تواند موجی از التهاب و نگرانی برای خیلی‌ها بسازد. کسانی که بیماری‌های قلبی و ریوی دارند یا پدربزرگ و مادربزرگ‌های ما افرادی هستند که ویروس کرونا می‌تواند برای آنها خیلی خطرناک باشد و شنیدن یک شایعه در این زمینه می‌تواند باعث استرس شدیدی برایشان شود. هیچ بعید ندانید یک ساعت بعد از ساخته شدن شایعه بی‌مزه‌تان، مادربزرگ یا پدربزرگتان از آن خبردار شود و تحت فشار عصبی شدیدی
قرار گیرد.
شایعات کرونایی
در مورد کرونا این روزها خیلی شایعات در کانال‌ها و گروه‌ها چرخیده است، چندتایی‌شان را با هم بخوانیم و بخندیم البته شاید هم باید گریه کنیم!
چند روز پیش بین بابلی‌ها شایعه انتشار ویروس کرونا در این شهرستان پیچید. همین موضوع پلیس فتا را حساس کرد تا مبدا شایعه را پیدا کند تا اینکه روز جمعه فرد مورد نظر دستگیر شد و در اعترافات خود گفت انگیزه‌اش برای انتشار این شایعه خیرخواهانه بوده و انگیزه‌اش فقط اهتمام بیشتر خانواده‌ها به حفظ بهداشت بوده است!
همین اتفاقی که در بابل افتاد، در دهلران هم تکرار شد و فردی با انتشار یک فایل صوتی بی‌سند مدعی انتشار این ویروس در شهر دهلران شد. موضوعی که از اساس دروغ بود و پلیس فتای این شهر، عامل پخش خبر دروغ را دستگیر کرد. یزد، هندیجان، بندرعباس، بندر انزلی و خیلی شهرهای دیگر هم چنین شایعه‌ای را تجربه کردند! یکی از جالب‌ترین دروغ‌های کرونایی، درمان کرونا با استفاده از گیاهان است. موضوعی که عضو هیأت علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی آن را تکذیب کرد.
شایعات را پخش نکنید
در حالی که جهان با این ویروس دست و پنجه نرم می‌کند و دولت‌ها و شبکه‌های مجازی در سرتاسر جهان با انتشار اخبار امیدبخش در این باره سعی در آرام کردن مردم برای مقابله با این ویروس دارند، متاسفانه در کشور ما بازار شایعات و اخبار غیرموثق در صفحات مجازی داغ است و گاهی اخبار غیررسمی و ناصحیح به صورت بی امان به گوش مردم می‌رسد که نتیجه‌ای جز ترس برای آنها در پی ندارد. از مرگ صدها تن در شهرهای مختلف ایران تا رسیدن قیمت ماسک به چند صد هزار تومان، از صد درصد بودن مرگ در اثر ابتلا به کرونا تا هزاران شایعه دیگر که فضا را از آنچه هست، ملتهب‌تر می‌کند.
چه باید کرد؟
اصولی‌ترین راه پیشگیری از کرونا شست‌وشوی مکرر دست‌ها با آب وصابون، پوشاندن دهان و بینی در هنگام عطسه و سرفه، خودداری از دست زدن به چشم‌ها و بینی، دست دادن و روبوسی کردن با دیگران، استراحت در منزل و تا حد ممکن عدم حضور در اماکن عمومی می‌باشد. در هنگام تب به پزشک مراجعه کنید. اما این مسائل در دنیای واقعی شما رخ می‌دهد و باید توجه داشت که اخبار مربوط به این بیماری را از شبکه‌ها و رسانه‌هایی دنبال کنید که به آنها بیشتر اعتماد دارید و مراجه رسمی اعلام خبر هستند. دنبال کردن خبرها از هر صفحه بی نشانی در اینستاگرام یا تلگرام، نتیجه‌ای جز ترس در پی ندارد.
تشخیص شایعه از واقعیت
1.بررسی منابع خبر: ساده ترین و مهم ترین کاری که اول از همه باید انجام بدهید، بررسی منبع پیام یا خبر است. چه خبری را کسی برایتان نقل می کند و چه خبری را که در فضای مجازی می خوانید. به مهم ترین افراد و منابع اتکا کنید.
2.به نشر شایعه دامن نزنید:اگر به هر دلیلی از منبع خبر مطمئن نیستید آن را به دیگری فوروارد نکنید. نگران نکردن یک نفر هم در بحران،غنیمت است.
3.به زمان دقت کنید: همیشه به زمان انتشار خبرها دقت کنید. از بین خبرهایی که خیلی ناگهانی دست به دست می شود اغلب لینک‌هایی که برای اثبات ادعا در کنار آن خبر قرار داده می شود کاملا تاریخ گذشته است. توجه داشته باشید که دنیا در حال کار کردن بر روی این ویروس است و به کمک پیشرفت تکنولوژی و فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی که از آن صحبت کردیم، همچنین با چند فرمول ساده می‌توان از ابتلا به کرونا تا حد بسیاری جلوگیری کرد. ماجرا چیز دیگری است. اینکه باور کنیم ترس، نگرانی و توجه به برخی شایعات بی اساس کشنده تر از کرونا است!
شایعه از جنس خبر است. خبر هم از جنس اهمیت است. یعنی شما وقتی به یک خبر توجه نشان می‌دهید که به هر دلیلی برایتان مهم باشد. پس شایعه وقتی مورد توجه قرار می‌گیرد و پخش می‌شود که برای جمعی از مردم دارای اهمیت باشد. پس هر دروغی نمی‌تواند به «شایعه» بدل شود! نکته دیگر در مورد شکل‌گیری و گسترش شایعه آن است که بدانیم یک شایعه در سایه عطش مردم برای کسب خبر در مورد واقعه‌ای که برایشان مهم است اما منبع مطمئن خبری برای رفع این عطش ندارند، پخش می‌شود. وقتی به هر دلیلی منابع رسمی نتوانند اخبار دقیق به مردم برسانند این شایعه است که اسب خود را زین کرده و با سرعت در سراسر جامعه پخش می‌شود. حالا به نظرتان کرونا از آن دست موضوعاتی نیست که به قول معروف «جان بدهد» برای شایعه‌سازی؟!
به سرعت برق و باد
تا همین 20-15 سال پیش از وقتی که یک آدم بیمار یا بیکار دروغی را به عنوان خبر واقعی می‌ساخت و به دوستان و آشنایان و اطرافیانش می‌گفت تا زمانی که آن دروغ همه‌گیر شود به دلیل پایین‌تر بود سرعت ارتباطات شاید چند روزی طول می‌کشید اما با باهوش‌تر شدن تلفن‌های همراه و راه افتادن شبکه‌های اجتماعی، هر کسی که یک اکانت در این شبکه‌ها داشته باشد به نوعی رسانه شخصی خودش را دارد و با شیوه‌های گوناگون می‌تواند حرفش را به گوش آدم‌هایی در آن سوی شهر، کشور یا جهان برساند. همین باعث شده با بالاتر رفتن سرعت انتشار خبرهای واقعی، سرعت انتشار شایعه هم تصاعدی بالا برود و زمان ساخته شدن تا پخش میلیونی یک شایعه به کمتر از نیم ساعت برسد. این قدری ترسناک است اما از آن طرف برای رسانه‌ها و مراجع رسمی انتشار خبرهای درست این شانس هم فراهم است که بتوانند با شایعه مقابله کرده و حقیقت را به ما بگویند. پس اگر یک خبر در مورد ویروس کرونا دیدید قدری صبر کنید، شاید چند دقیقه بعد خبری دیگر آمد و به شما در تشخیص حقیقت کمک کرد.
هر چه کنی به خود کنی
مخاطبان ما آن‌قدر فرهیخته و خوب و سالم هستند که اهل دروغ‌سازی و شایعه‌پراکنی نیستند اما اگر یک موقع خدای‌نکرده به ذهنتان بزند یک شایعه کوچولو در مورد موضوع مهمی مانند ویروس کرونا بسازید این را هم گوشه ذهنتان داشته باشید که انتشار یک شایعه که شاید اول کار برای تفریح و خنده باشد می‌تواند موجی از التهاب و نگرانی برای خیلی‌ها بسازد. کسانی که بیماری‌های قلبی و ریوی دارند یا پدربزرگ و مادربزرگ‌های ما افرادی هستند که ویروس کرونا می‌تواند برای آنها خیلی خطرناک باشد و شنیدن یک شایعه در این زمینه می‌تواند باعث استرس شدیدی برایشان شود. هیچ بعید ندانید یک ساعت بعد از ساخته شدن شایعه بی‌مزه‌تان، مادربزرگ یا پدربزرگتان از آن خبردار شود و تحت فشار عصبی شدیدی
قرار گیرد.
شایعات کرونایی
در مورد کرونا این روزها خیلی شایعات در کانال‌ها و گروه‌ها چرخیده است، چندتایی‌شان را با هم بخوانیم و بخندیم البته شاید هم باید گریه کنیم!
چند روز پیش بین بابلی‌ها شایعه انتشار ویروس کرونا در این شهرستان پیچید. همین موضوع پلیس فتا را حساس کرد تا مبدا شایعه را پیدا کند تا اینکه روز جمعه فرد مورد نظر دستگیر شد و در اعترافات خود گفت انگیزه‌اش برای انتشار این شایعه خیرخواهانه بوده و انگیزه‌اش فقط اهتمام بیشتر خانواده‌ها به حفظ بهداشت بوده است!
همین اتفاقی که در بابل افتاد، در دهلران هم تکرار شد و فردی با انتشار یک فایل صوتی بی‌سند مدعی انتشار این ویروس در شهر دهلران شد. موضوعی که از اساس دروغ بود و پلیس فتای این شهر، عامل پخش خبر دروغ را دستگیر کرد. یزد، هندیجان، بندرعباس، بندر انزلی و خیلی شهرهای دیگر هم چنین شایعه‌ای را تجربه کردند! یکی از جالب‌ترین دروغ‌های کرونایی، درمان کرونا با استفاده از گیاهان است. موضوعی که عضو هیأت علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی آن را تکذیب کرد.
شایعات را پخش نکنید
در حالی که جهان با این ویروس دست و پنجه نرم می‌کند و دولت‌ها و شبکه‌های مجازی در سرتاسر جهان با انتشار اخبار امیدبخش در این باره سعی در آرام کردن مردم برای مقابله با این ویروس دارند، متاسفانه در کشور ما بازار شایعات و اخبار غیرموثق در صفحات مجازی داغ است و گاهی اخبار غیررسمی و ناصحیح به صورت بی امان به گوش مردم می‌رسد که نتیجه‌ای جز ترس برای آنها در پی ندارد. از مرگ صدها تن در شهرهای مختلف ایران تا رسیدن قیمت ماسک به چند صد هزار تومان، از صد درصد بودن مرگ در اثر ابتلا به کرونا تا هزاران شایعه دیگر که فضا را از آنچه هست، ملتهب‌تر می‌کند.
چه باید کرد؟
اصولی‌ترین راه پیشگیری از کرونا شست‌وشوی مکرر دست‌ها با آب وصابون، پوشاندن دهان و بینی در هنگام عطسه و سرفه، خودداری از دست زدن به چشم‌ها و بینی، دست دادن و روبوسی کردن با دیگران، استراحت در منزل و تا حد ممکن عدم حضور در اماکن عمومی می‌باشد. در هنگام تب به پزشک مراجعه کنید. اما این مسائل در دنیای واقعی شما رخ می‌دهد و باید توجه داشت که اخبار مربوط به این بیماری را از شبکه‌ها و رسانه‌هایی دنبال کنید که به آنها بیشتر اعتماد دارید و مراجه رسمی اعلام خبر هستند. دنبال کردن خبرها از هر صفحه بی نشانی در اینستاگرام یا تلگرام، نتیجه‌ای جز ترس در پی ندارد.
تشخیص شایعه از واقعیت
1.بررسی منابع خبر: ساده ترین و مهم ترین کاری که اول از همه باید انجام بدهید، بررسی منبع پیام یا خبر است. چه خبری را کسی برایتان نقل می کند و چه خبری را که در فضای مجازی می خوانید. به مهم ترین افراد و منابع اتکا کنید.
2.به نشر شایعه دامن نزنید:اگر به هر دلیلی از منبع خبر مطمئن نیستید آن را به دیگری فوروارد نکنید. نگران نکردن یک نفر هم در بحران،غنیمت است.
3.به زمان دقت کنید: همیشه به زمان انتشار خبرها دقت کنید. از بین خبرهایی که خیلی ناگهانی دست به دست می شود اغلب لینک‌هایی که برای اثبات ادعا در کنار آن خبر قرار داده می شود کاملا تاریخ گذشته است. توجه داشته باشید که دنیا در حال کار کردن بر روی این ویروس است و به کمک پیشرفت تکنولوژی و فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی که از آن صحبت کردیم، همچنین با چند فرمول ساده می‌توان از ابتلا به کرونا تا حد بسیاری جلوگیری کرد. ماجرا چیز دیگری است. اینکه باور کنیم ترس، نگرانی و توجه به برخی شایعات بی اساس کشنده تر از کرونا است!
