«چند روز طول کشید تا در پادگان ما کرونا را جدی بگیرند و اوایل اصلا نکات بهداشتی را رعایت نمی‌کردند.» این صحبتی است که محمد، سرباز یکی از یگان‌های مسلح تهران با ما در میان می‌گذارد و از این گلایه می‌کند که در روزهای اول شیوع کرونا، نیروهای دژبانی جلوی در پادگان، بدون رعایت ضوابط بهداشتی، بازرسی‌های بدنی را طبق روال عادی انجام می‌دادند. او همچنین توضیح می‌دهد در هفته‌های اول اسفند، با وجود درخواست سربازان برای دریافت اقلام بهداشتی مثل ماسک، دستکش و مواد ضدعفونی‌کننده، این اقلام با چند هفته تاخیر به سربازان تحویل داده شد.
محمد اما تعریف می‌کند که از اواسط اسفند، با تحویل لوازم بهداشتی به سربازان رفته‌رفته پادگان آنها رنگ و بوی مقابله با کرونا به خود گرفت. او البته می‌گوید اما همچنان اصل فاصله‌گذاری اجتماعی به نحو مطلوبی در پادگان رعایت نمی‌شود و با وجود فاصله نزدیک میان تخت‌های آسایشگاه و صندلی‌های غذاخوری سربازان با یکدیگر هنوز هم نگرانی از ابتلا به کرونا در میان نیروهای وظیفه از بین نرفته است.
این نگرانی البته دغدغه مشترک بسیاری از سربازان است. علی نیز که در پادگانی در بوشهر خدمت می‌کند، از همه‌گیری ترس از ابتلا به کرونا در میان هم‌خدمتی‌هایش به ما می‌گوید و تاکید دارد در پادگان آنها رعایت اصل فاصله‌گذاری برای سربازان معنایی ندارد و این روزها نه تنها فاصله بین تخت‌های آسایشگاه آنها تغییری نکرده، بلکه ازدحام داخل آسایشگاه نیز بیشتر شده است. شیوع کرونا باعث لغو مرخصی‌های دوره‌ای نیروهای وظیفه یگان آنها شده و اکنون تعداد بیشتری از سربازان نسبت به حالت عادی در پادگان حضور دارند.  گلایه دیگر علی نیز همین ماجرای  لغو مرخصی‌هاست و می‌گوید از همان روزهای اول شیوع کرونا در کشور، همه مرخصی‌های شهری و روزانه سربازان لغو شد و اکنون حدود دو ماه است سربازان یگان آنها، هیچ‌کدام رنگ محیط بیرون پادگان را ندیده‌اند. مشکل دیگری که لغو مرخصی‌ها برای سربازان این پادگان ایجاد کرد، کم شدن سهم غذای آنهاست. علی در این باره توضیح می‌دهد که در شرایط شیوع کرونا، جیره غذای نیروهای وظیفه هیچ تغییری نکرده و چون این روزها همه سربازان مجبورند تمام‌مدت در پادگان حضور داشته باشند، عملا مقدار غذایی که به هر سرباز می‌رسد، کمتر هم شده است.  این سرباز همچنین از کمبود اقلام بهداشتی در پادگان نیز گلایه دارد و می‌گوید: 20 روز پیش یک ماسک به هر سرباز تحویل دادند و گفتند فعلا از همین استفاده کنید. البته ما هر روز این ماسک‌ها را می‌شوییم، ولی می‌دانم شست‌وشوی ماسک باعث از بین رفتن خاصیت آن می‌شود. همچنین شرایط غذاخوری نیز هیچ فرقی نکرده است  و همچنان از یقلوی‌های مشترک برای صرف غذا استفاده می‌کنیم.
رعایت حداقلی بهداشت
ویروس کرونا از راه‌های مختلف ممکن است وارد پادگان شود و بر جان سربازان بنشیند. در این شرایط، برخی فرماندهان پادگان‌ها هنوز این ویروس را جدی نگرفته‌ و البته برخی دیگر تلاش کرده‌اند به صورت حداقلی پروتکل‌های بهداشتی را اجرا کنند. مثل پادگانی واقع در کازرون که مسعود در آن خدمت می‌کنند.
به گفته این سرباز، فرماندهان پادگان رعایت برخی ضوابط بهداشتی را از اوایل اسفند آغاز کرده‌اند.
 او در این باره مثال می‌زند که از هفته اول اسفند به نیروهای دژبانی در ورودی پادگان آنها، چند دستگاه تب‌سنج تحویل داده‌شده  و دژبان‌ها هنگام ورود و خروج، دمای بدن همه کارکنان را بررسی می‌کنند.
مسعود این را  نیز به ما می‌گوید از همان روزهای اول شیوع کرونا، مراسم صبحگاه در پادگان آنها لغو شد و فاصله بین تخت‌های آسایشگاه را نیز بیشتر کردند. این سرباز همچنین تعریف می‌کند از آن زمان تا امروز محل‌های پرتردد پادگان را نیز به صورت روزانه ضدعفونی می‌کنند. با این حال، او معتقد است هیچ وقت نمی‌توان ضوابط بهداشتی را به طور کامل در پادگان رعایت کرد، زیرا هنوز هم تخت‌های سربازان فقط یک متر با یکدیگر فاصله دارد و همچنان احتمال انتقال ویروس در آسایشگاه آنها زیاد است.
در پادگان محل خدمت مسعود برخلاف بعضی از دیگر یگان‌ها، مرخصی‌های دوره‌ای سربازان لغو نشده است و حتی گروهی از آنها طبق روال قبلی به مرخصی نوروزی فرستاده شده‌اند. مسعود نیز با استفاده از همین شرایط، توانسته است از 27 اسفند به مرخصی بیاید و با وجود این که چند روزی است مرخصی‌اش تمام شده، اما به علت بسته بودن راه‌ها نتوانسته به پادگان بازگردد. فرماندهان مسعود به او گفته‌اند این ایام جزو مرخصی‌های استحقاقی‌اش محسوب می‌شود، اما این سرباز و بسیاری از دیگر سربازان مشابه او  از مسؤولان نیروهای مسلح انتظار دارند این ایام به صورت مرخصی تشویقی برای آنها محسوب شود.
خوشحالی آموزشی‌ها
شیوع ویروس کرونا مشکلات فراوانی را برای بیشتر سربازان ایجاد کرده و البته باعث خشنودی گروه اندکی از سربازان بخصوص فراگیران آموزشی شده است. چراکه با اعلام خبر گسترش کرونا در کشور، بسیاری از فرماندهان پادگان‌های آموزشی از ترس شیوع این ویروس در میان سربازان خود، آنها را چندهفته به مرخصی فرستاده‌اند و عملا تعداد روزهای حضور بیشتر سربازان آموزشی در پادگان‌ها در این ایام بسیار کمتر از روال عادی است.
سامان، سرباز اعزامی اول اسفند که به عنوان فراگیر آموزشی در یکی از پادگان‌های تهران خدمت می‌کند، درباره شرایط دوره آموزشی خود برای ما می‌گوید: تاریخ اعزام من اول اسفند بود، اما به خاطر انتخابات مجلس، از چهارم اسفند برای تحویل گرفتن وسایل به پادگان رفتیم. آن روز ما را به خانه فرستادند و دوره آموزشی‌مان را از هفتم آغاز کردند. بعد از آن هم با این که قرار بود تا 22 اسفند در پادگان باشیم، اما ما را از پانزدهم به مرخصی نوروزی فرستادند.
با این اتفاق، سامان و هم‌خدمتی‌هایش از 15 اسفند تا 16 فروردین را در مرخصی گذرانده‌اند. البته این سربازان از شنبه هفته گذشته به پادگان بازگشته‌اند، اما بازهم در این یگان، آخر هفته‌ها به سربازان بومی مرخصی داده می‌شود و 31 فروردین هم دوره آموزشی این افراد به پایان خواهدرسید.
وظیفه ایثارگری
این روزها بسیاری از نیروهای وظیفه دانش‌آموخته رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی که در مراکز درمانی مشغول گذران خدمت سربازی هستند، مانند دیگر اعضای کادر درمانی کشور در خط مقدم مبارزه با ویروس کرونا قرار دارند. البته آنها ناچارند با همان حقوق ناچیز سربازی در این جبهه به هموطنان خود خدمت کنند و تا امروز حقوق و مزایای پرداختی به آنها افزایش داده نشده است.
این مساله را رضا که سرباز بخش تصویربرداری یکی از درمانگاه‌های نیروهای مسلح تهران است برای ما تعریف می‌کند و می‌گوید: با این که روزانه به بیش از 150 بیمار رسیدگی می‌کنیم، اما در ماه اسفند نیز مثل ماه‌های قبل فقط حدود 200 هزار تومان مستمری گرفتیم. این در حالی است که من و هم‌خدمتی‌هایم برخلاف سال‌گذشته در ایام نوروز حتی یک روز هم به مرخصی نرفتیم و بیش از 12 ساعت در روز در درمانگاه خدمت کردیم.
بهروز نیز که به عنوان سرباز در بخش تاسیسات یکی از بیمارستان‌های نیروهای مسلح تهران خدمت می‌کند، همین گلایه را دارد و می‌گوید با این که آنها بیشتر از دیگر سربازان در معرض ابتلا به کرونا قرار دارند، اما هنوز تسهیلات ویژه‌ای برایشان در نظر گرفته نشده و تنها دریافتی اضافه بر سازمان او و هم‌خدمتی‌هایش، 50 هزار تومان به عنوان عیدی بوده‌است.  این سرباز بیمارستان همچنین تعریف می‌کند در بین نیروهای وظیفه محل خدمتش، چند نفری هستند که با وجود پایان دوره 21 ماهه خدمت سربازی‌شان، به دلیل داشتن تخصص در حوزه درمانی سه ماه اضافه‌تر در قالب دوره احتیاط در بیمارستان نگه‌داشته‌شده‌اند. اما به گفته بهروز، حتی هنوز خبری از افزایش حقوق این دسته از سربازان نیز نشده‌است.
این روزها باید از نیروهای وظیفه‌ای که امروز به عنوان بخشی از کادر درمان با حداقل حقوق به بیماران کرونایی خدمت می‌کنند، به عنوان یکی از ایثارگرترین اقشار جامعه قدردانی کرد. البته به جز اینها، سایر سربازانی که این روزها با حداقل امکانات بهداشتی وظیفه خطیر حفظ امنیت را در نقاط مختلف کشور به دوش گرفته‌اند نیز شایسته تحسین هستند. در این شرایط، انتظار از فرماندهان یگان‌های مسلح، آن است که هوای سربازان خود را بیشتر داشته‌باشند و در عین فراهم‌کردن بهترین امکانات و رعایت ضوابط بهداشتی در پادگان‌ها، در اعطای مرخصی به آنها نیز بیشتر مساعدت کنند.


سردارتقی مهری، رئیس سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا :
مدت دوره آموزشی کاهش می‌یابد
شیوع ویروس کرونا در کشور باعث شده است بخش زیادی از فرماندهان پادگان‌های آموزشی، فراگیران اعزامی یکم یا نوزدهم اسفندماه را از ترس همه‌گیری این ویروس، برای چند هفته به مرخصی بفرستند؛ اتفاقی که باعث سردرگمی برخی سربازان درباره محاسبه طول دوره آموزشی و تاریخ تقسیم آنها شده‌است.
تقی مهری، رئیس سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا در این باره به جام‌جم توضیح می‌دهد که اعزام طولانی‌مدت به مرخصی باعث تغییر طول دوره آموزشی فراگیران اعزامی اسفندماه نمی‌شود و این سربازان براساس تاریخ‌هایی که از قبل تعیین شده‌است، به یگان‌های خدمتی خود فرستاده‌خواهندشد.
او البته این را هم اضافه می‌کند که براساس تصمیم ستاد کل نیروهای مسلح، احتمالا طول دوره آموزشی سربازان اعزامی یکم یا نوزدهم اردیبهشت به یک ماه کاهش خواهدیافت. مهری در این‌باره می‌گوید: ستاد کل فعلا بنا دارد مشمولان اعزامی جدید را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به خدمت سربازی اعزام کند. البته قرار است طول مدت دوره آموزشی را به یک ماه تقلیل دهیم تا حداقل احتمال ابتلای سربازان به کرونا را شاهد باشیم. البته این تصمیم مربوط به فراگیران آموزشی اعزامی اردیبهشت‌ماه است و هنوز درباره تعیین طول مدت دوره آموزشی مشمولان اعزامی خردادماه تصمیم‌گیری نشده‌است.




ناخدا غلامرضا رحیمی‌پور، رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح:
مرخصی‌های اجباری، تشویقی محسوب می‌شود
در هفته‌های اخیر بسیاری از سربازان به واسطه تعطیلات نوروزی، طبق روال عادی به مرخصی دوره‌ای فرستاده شده‌اند. اما بسته بودن مسیرهای بین استانی باعث شده‌است  این دسته از نیروهای وظیفه نتوانند با پایان دوره مرخصی، به محل خدمت خود بازگردند.
حال با توجه به این‌که تعداد روزهای مرخصی استحقاقی سربازان بسیار محدود است، این افراد نگران محاسبه این روزها جزو مرخصی‌های استحقاقی
خود هستند.
این نگرانی سربازان را با غلامرضا رحیمی‌پور، رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح در میان می‌گذاریم و او نیز در پاسخ توضیح می‌دهد اگر ستاد کل بخواهد برای این دسته از سربازان آیین‌نامه‌ای کلی ابلاغ کند، این مساله باعث ترویج بی‌انضباطی در میان سربازان خواهدشد؛ زیرا از نظر او ممکن است برخی کارکنان وظیفه از چنین آیین‌نامه‌ای برای توجیه غیبت‌های غیرموجه خود سوءاستفاده کنند و بنابراین تصمیم‌گیری درباره نحوه محاسبه غیبت یا مرخصی‌های سربازان در این شرایط، به مسؤولان یگان‌ها واگذار شده‌است.  نکته دیگری که رئیس اداره سرباز ستاد کل نیروهای مسلح به آن اشاره می‌کند، این است که از زمان شیوع کرونا در کشور، برخی سربازان برای رعایت اصل فاصله‌گذاری اجتماعی در محل‌های خدمتشان، از سوی فرماندهان خود بین چند روز تا چند هفته به مرخصی اجباری فرستاده شده‌اند. به گفته رحیمی‌پور، براساس آنچه ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام کرده‌است، مرخصی‌های اجباری این سربازان همچون کارمندان پایور به صورت تشویقی محسوب
خواهدشد.
از سوی دیگر، برخی سربازان دوره خدمت وظیفه خود را در مراکز درمانی می‌گذرانند و توقع دارند در این شرایط، حقوق بیشتری دریافت کنند.
رئیس اداره سرباز ستاد کل نیروهای مسلح در پاسخ به این خواسته سربازان توضیح می‌دهد: بنا داریم برای کارکنان وظیفه‌ای که به طور مستقیم درگیر مبارزه با کرونا هستند، مبلغی به عنوان فوق‌العاده ماموریت در نظر بگیریم. این مبلغ به تناسب درجه سربازان فرق می‌کند، اما با توجه به این که پایه حقوق سربازی پایین است، حق ماموریت این سربازان حداکثر 300 تا 400 هزار تومان خواهد بود.
همچنین شرایط خاص شیوع کرونا در کشور باعث شده‌است برخی کارکنان وظیفه مراکز درمانی، با این که دوره خدمت سربازی‌شان تمام شده، تا سه ماه بیشتر از حالت عادی در قالب دوره احتیاط در مراکز درمانی به کار گرفته‌شوند.    رحیمی‌پور در این‌باره تاکید دارد که براساس قانون قرار است برای این دسته از سربازان، حقوق و مزایایی معادل نیروهای پایور هم‌درجه و حداقل به میزان دو میلیون و 500 هزار تومان پرداخت شود. البته آن‌طور که او توضیح می‌دهد، تاریخ آغاز ماموریت مبارزه با کرونای نیروهای وظیفه کادر درمان، از 25 اسفند برای آنها منظور شده‌است و بنابراین مبالغ تعیین‌شده نیز از اول اردیبهشت برای این افراد واریز خواهد شد.