قالیبافی، سوزن‌دوزی، خیاطی، آرایشگری، تولید غذاهای خانگی و ... از جمله مشاغلی است که سابقه پرداختن به آنها در پهنه سرزمین ایران ما به درازای تاریخ ماست. با این حال پس از مواجهه ایرانیان با دوران مدرن، سوادآموزی، آشنایی با فرهنگ غربی و متعاقب آن تغییر خلق‌وخو و رواج سبک زندگی کارمندی، فضای جامعه به سویی رفت که مشاغل خانگی به‌تدریج اجر و قرب خود را تا حد زیادی از دست داد. آن که کارمند بود، کت و شلوار می‌پوشید، کیف به دست می‌گرفت، به اداره می‌رفت و پشت میز می‌نشست، آدم حسابی محله تلقی می‌شد و آن‌که ترشی خانگی درست می‌کرد و در منظر عمومی می‌فروخت برایش جایگاه پایین‌تری قائل می‌شدند.
اما حالا و به‌ویژه در سال‌های اخیر با شرایط خاص کشور، در تنگناهای اقتصادی این معادلات به کلی بر هم خورده است. در این میان شیوع کرونا هم مزید بر علت شده است. متاسفانه بسیاری از کارمندان اگر مشمول تعدیل نیرو و بیکاری نشده باشند، احتمالا دورکار شده‌اند و باید در خانه پای رایانه بنشینند و اوامر کارفرمای خود را اجرا کنند. افزایش اجاره محل کار، مالیات، بیمه و ... هم کمر صاحبان بسیاری از شرکت‌ها و کارفرمایان را شکسته است. اما حالا به لطف اینترنت و به اجبار کرونا، از سوی دیگر وارد دورانی شده‌ایم که باید آن را «عصر طلایی مشاغل خانگی» نامید؛ مشاغل مبتنی بر خلاقیت فردی و صنایع‌دستی که تهیه لوازم اولیه‌اش سرمایه هنگفتی نمی‌خواهد، عمدتا مالیاتی به درآمدشان تعلق نمی‌گیرد، در بسیاری از موارد با آموزش‌های کوتاه‌مدت می‌توان فردی را مشغول کار کرد، گرفتاری‌های استخدام و شکایت کارگر برای کارفرما و عبور از گزینش و ترقی در سلسله مراتب پیچیده اداری را هم ندارد. درست است که بیشتر مشاغل خانگی را شاید بتوان شغل دومی برای افزایش درآمد در نظر گرفت، اما این روزها در حوزه مشاغل مرتبط با اینترنت، تولید محتوا، مدیریت وبگاه و ... مشاغل بسیار پردرآمد و آینده‌دار که از خانه هم قابل اجرا باشد، کم نیست.
شکی نیست الگوی توسعه مشاغل خانگی چیزی نیست که یکباره به ذهن ما رسیده باشد؛ مسیری است در توسعه اقتصادی بسیاری از کشورها به‌ویژه در شرق آسیا که از سال‌ها پیش اقتصاد خود را روی همین ریل پیش برده‌اند. مردم چین، ویتنام، بنگلادش، هندوستان و بسیاری از کشورهای آسیایی که مؤلفه‌های فرهنگی و اجتماعی بسیار نزدیکی با جامعه ما دارند، از مسیر توسعه اقتصاد خرد و مشاغل خانگی، میلیون‌ها نفر را در کشورهای پرجمعیت خود مشغول کار کرده‌اند. این شگرد می‌تواند داروی امروز اقتصاد راکد ما باشد تا بتواند جمعیت زیادی را از بلای بیکاری نجات دهد. شکی نیست احوال دوران همواره یکسان نخواهد ماند و خواه در آینده نزدیک یا دور، روزگار گشایش در اقتصاد کشور را هم خواهیم دید. در آن زمان قطعا افرادی که پایه‌های معیشت خود را بر مبنای مشاغل خانگی توسعه داده و الفبای تجارت را آموخته باشند، افق دوردست‌تری را برای توسعه بازار محصولات و ارائه خدمات خود به شهرهای مختلف کشور و البته صادرات آن به کشورهای دور و نزدیک متصور خواهند بود. چنین کارآفرینانی می‌توانند بذر توسعه تجارت از مسیر به‌کارگیری علاقه‌مندان در بخش مشاغل خانگی را در هر جایی از این کره خاکی پخش کنند و در مدیریت کلان و زنجیره‌ای چنین کسب‌وکارهایی نقش‌آفرین باشند.
در این میان لزوم توجه به قانونمندسازی فضای کسب‌وکار در حوزه مشاغل خانگی و امکان تدوین سازوکار قانونی بهره‌مندی از پوشش بیمه و بازنشستگی برای شاغلان در این بخش به رونق گرفتن هر چه بیشتر کسب‌وکارهای خانگی کمک خواهد کرد.