نظارت ناکافی باعث شده نهاده‌های دامی که با ارز دولتی وارد شده‌اند با قیمت‌های چند برابری در بازار فروخته شوند
دلالی با غذای دام‌ها
کنجاله سویا در بازار سیاه به بیش از پنج برابر قیمت مصوب خود رسیده و با قیمتی حدود 14 هزار تومان به فروش می رسد. ذرت هم در حال عبور از قیمت 5000 تومان است. این در حالی است که تمام این نهاده‌ها همچنان با ارز ترجیحی 4200 تومانی وارد کشور می‌شوند و طبیعی است از آنجا که اموال عمومی و بیت‌المال در واردات این کالاها نقش دارند باید نظارت دقیقی از سوی نهادهای نظارتی در واردات این کالاها از واردات آن تا رسیدن به دست مصرف‌کننده نهایی ادامه داشته باشد. چرا که تخصیص ارز دولتی به واردات یک کالا صرفا نیمی از راه است و نکته مهم‌تر در این ماجرا برخورد این یارانه یا حمایت به گروه‌های هدف جامعه است. در واقع هدف دولت این است که با تخصیص ارز دولتی به واردات نهاده‌ها این کالاها با قیمت دولتی در اختیار تولیدکنندگان قرار گیرد تا هم میزان تولید کاهش پیدا نکند و هم از افزایش هزینه‌های تولید و افزایش قیمت محصول نهایی جلوگیری شود. با وجود این، شرایط بازار چیز دیگری را نشان می‌دهد.
بدون شک نقش عدم نظارت بر توزیع را می‌توان یکی از دلایل اصلی انحراف منابع به اهداف تعیین‌شده دانست. موضوعی که باعث شده نهاده‌ها به جای سامانه بازارگاه وزارت جهاد کشاوزری که برای توزیع این نهاده‌ها ایجاد شده سر از انبارهای شخصی و بازار سیاه در‌آورد. سوال این است پای این نهاده‌ها که با ارز دولتی وارد کشور شده چگونه به بازار سیاه باز شده است؟
در زمینه نحوه توزیع نهاده های دامی اختلاف نظر شدیدی میان فعالان صنفی و وزارت جهاد کشاورزی وجود دارد. مرغداران می‌گویند نهاده‌های وارداتی مسیر قانونی توزیع را طی نمی‌کند و بخش قابل توجهی از نهاده های وارداتی در اختیار دلالان و واسطه ها قرار دارد. اما وزیر کشاورزی مدعی است می‌توانیم گرم به گرم نهاده‌هایی که امروز وارد کشور می‌شود را رهگیری کنیم که به کجا رفته است. پارادوکسی که همچنان مانند معمایی حل نشده باقی مانده است. اگر نهاده ها قابل رصد و ردیابی هستند نهاده های موجود در بازار سیاه از کجا و چگونه به این بازار راه یافته اند؟
علی رضا فیروزی دبیر خانه کشاورز گیلان در این‌باره به جام جم می گوید: در حال حاضر شرکت پشتیبانی امور دام نهاده های دامی و خوراک را به صورت قطره چکانی در اختیار دامداران و مرغداران قرار می دهد. این در حالی است که این میزان توزیع نهاده ها کفایت نیاز ما را نداده و و مرغدار و دامدار باید مابقی نیاز خود را از بازار آزاد و با قیمت سه برابری نسبت به قیمت دولتی تهیه کنند.
فیروزی در ادامه دلیل اصلی پخش اندک نهاده های دامی توسط شرکت پشتیبانی امور دام را عدم تخصیص ارز مورد نیاز به آنها توسط بانک مرکزی دانست و از مسؤولین امر خواست با توجه به نزدیک شدن فصل سرما و ذخیره کرد خوراک توسط دامداران و مرغداران ،هرچه زودتر مشکلات ارزی سامان یابد.
نهاده دولتی، به نام مرغداران به کام دلالان
رئیس هیات مدیره کانون تولیدکنندگان مرغ گوشتی کشور در این باره به جام‌جم می گوید: مشکل تأمین نهاده برای مرغداری‌ها یک مشکل سراسری است. این مشکل از چند ماه پیش آغاز شده و تولیدکنندگان در حال حاضر امکان تأمین نهاده برای جوجه‌های یکروزه را ندارند به همین دلیل در حالی که قیمت مصوب سویا 2700تومان است، قیمت این نهاده در بازار آزاد تا 14 هزار تومان هم رسیده است. این در حالی است که قیمت ذرت 1500 تومانی نیز تا رقم 5000 تومان افزایش داشته است.
یعقوب یاوری در پاسخ به این سوال که نهاده های مورد نیاز مرغداران با ارز دولتی یا ارز آزاد در اختیار این افراد قرار می گیرد اظهار داشت: این روزها فقط منت ارز دولتی بر سر تولیدکنندگان است وگرنه سود آن را افراد دیگری می‌برند. چند سالی است دولت با استدلال کاهش قیمت مرغ در راستای حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه، واردات نهاده های تولید این محصول را با ارز4200 تومانی انجام می دهد اما در عمل این اتفاق نیفتاده و این تولیدکننده نیست که این یارانه را دریافت می‌کند بلکه این یارانه صرفا به واردکننده می‌رسد.
آدرس انبار احتکارکنندگان را می‌دانیم
کریم فکوری عضو انجمن جوجه یکروزه کشور درخصوص مشکلاتی که تولیدکنندگان برای تامین سویا و ذرت و نوسان بی‌سابقه قیمت این نهاده ها وجود دارد به خبرنگار جام جم گفت: شرکت پشتیبانی اموردام که وظیفه تامین این اقلام برای تنظیم بازار و حمایت از تولیدکنندگان را بر عهده دارد همواره بیش از دو میلیون تن از این نهاده ها را تحت عنوان ذخیره استراتژیک در اختیار دارد اما در ماه های اخیر و عمدتا هم به دلیل نوسانات نرخ ارز و تبعات شیوع کرونا، از تعهدات خود باز مانده است. از طرف دیگر تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی پای واسطه‌هایی که هدف شان سوءاستفاده است را نیز به این مهم باز کرده است.
فکوری که رئیس سابق انجمن جوجه یکروزه استان مازندران و عضو فعلی این انجمن است در ادامه این گفت‌وگو خاطرنشان کرد: به عنوان نمونه از5/4 میلیون تن ذرت و سویایی که وارد کشور شد و باید با نرخ دولتی در اختیار تولیدکنندگان جوجه یکروزه و مرغداران قرار می گرفت تنها 5/1 میلیون تن به طور شفاف و سیستماتیک وارد بازار شده و توزیع آن نیز به درستی صورت گرفته است و بقیه این نهاده ها به سمت بازار سیاه رفته اند، بازاری که سویای 2700 تومانی در آن به قیمت کیلویی ۱۳ هزار تومان به فروش می رسد. واقعا در چنین شرایطی چگونه می توان از تولیدکنندگان توقع ادامه فعالیت داشت؟
وی در ادامه گفت: در اواسط شیوع کرونا و مشکلات گوناگونی که برای تولیدکنندگان پیش آمد به مسؤولانی که به آنها دسترسی داشتیم هشدار دادیم و گفتیم واسطه ها همه ذرت و سویاهایی که با نرخ ارز ترجیحی وارد کشور شده است را در انبارها دپو کرده‌اند تا تولیدکننده مجبور شود این نهاده ها را با نرخ های بالاتری خریداری کند. حتی آدرس انبارهای دپوی آنان را نیز اعلام کردیم اما در عمل اتفاقی نیفتاد.
کریم فکوری در خصوص یارانه دولت به واردات این محصولات گفت: دستگاه‌های نظارتی باید پیگیر این موضوع باشند که چطور ممکن است دولت برای واردات این کالاها ارز اختصاص دهد اما عده ای واسطه حاضر نیستند کالایی را که با نرخ ارز ترجیحی خریده‌اند با همین نرخ در اختیار تولیدکننده قرار دهند.
بدون شک نتیجه این کار نابودی بسیاری از تولیدکنندگان جوجه یکروزه خواهد بود و تا چند ماه دیگر نرخ مرغ هم مانند تخم مرغ افزایش شدیدی خواهد داشت.
مشکل در توزیع نهاده های دامی است
مجید موافق قدیری رئیس انجمن خوراک دام و طیور و آبزیان ایران به جام‌جم گفت: متاسفانه از ابتدای سال تاکنون حدود 50 درصد از نهاده‌های وارد شده به کشور از طریق سامانه بازارگاه توزیع شده که مسؤولان وزارت جهاد کشاورزی قول داده اند سامانه جدید بازارگاه که به زودی راه اندازی خواهد شد همه نهاده‌های دامی وارد شده در این سامانه ثبت و سپس بین واحدهای تولیدی توزیع خواهند شد.
وی با بیان این که در توزیع نهاده های دامی همچنان مشکل وجود دارد افزود: متاسفانه نهادهای که به صورت غیررسمی به دست تولیدکنندگان می‌رسد زور بیشتری نیست به بازار رسمی دارد و باعث گرانی نهاده ها و در نتیجه افزایش قیمت تمام شده محصولات پروتئینی شده است. تعدادی از وارد کننده‌ها قبل از راه‌اندازی سامانه بازارگاه تعهداتی در قبال واحدهای تولیدی و واسطه‌ها داشتند و از آنها برای واردات این اقلام، پول دریافت کردند که پس از وارد شدن کالا، به تعهدات خود عمل کردند و نهاده ها را مستقیما به دست مشتری رساندند اما این در حالی است که نهاده های دامی که با نرخ مصوب به دست مرغدار می‌رسد تنها 30 درصد نیاز تولیدکنندگان شیر، گوشت و تخم مرغ را تامین می‌کند و طبیعتا این افراد مجبورند مابقی نیاز خود را از بازار غیر رسمی تهیه کنند.
رئیس انجمن خوراک دام و طیور و آبزیان ایران دلیل اصلی گرانی نهاده‌های دامی را کاهش واردات این نهاده ها عنوان کرد و گفت: از مهر و آبان ماه سال گذشته ورودی نهاده‌های دامی به دلیل محدودیت‌های ارزی کاهش یافته است. از طرفی از آنجا که 80 درصد نهاده‌های دامی کشور از طریق واردات تامین می شود بانک مرکزی با محدودسازی تخصیص و تامین ارز برای این بخش باعث شد تا در این زمینه مشکلاتی به وجود بیاید.
به گفته وی، مشکل دیگری که در این زمینه وجود دارد تخصیص و پرداخت ارز به بخش دولتی به جای بخش خصوصی است. اکنون نرخ مصوب ذرت 1450تومان است اما این نهاده در بازار غیر رسمی با نرخ 3800 تومان تحویل مرغداران می شود. همچنین کنجاله سویا که دارای نرخ مصوب 2700 تومان است اکنون در بازار غیر رسمی با قیمت ۱۴ هزار تومان به فروش می‌رسد.
در زمینه نحوه توزیع نهاده های دامی اختلاف نظر شدیدی میان فعالان صنفی و وزارت جهاد کشاورزی وجود دارد. مرغداران می‌گویند نهاده‌های وارداتی مسیر قانونی توزیع را طی نمی‌کند و بخش قابل توجهی از نهاده های وارداتی در اختیار دلالان و واسطه ها قرار دارد. اما وزیر کشاورزی مدعی است می‌توانیم گرم به گرم نهاده‌هایی که امروز وارد کشور می‌شود را رهگیری کنیم که به کجا رفته است. پارادوکسی که همچنان مانند معمایی حل نشده باقی مانده است. اگر نهاده ها قابل رصد و ردیابی هستند نهاده های موجود در بازار سیاه از کجا و چگونه به این بازار راه یافته اند؟
علی رضا فیروزی دبیر خانه کشاورز گیلان در این‌باره به جام جم می گوید: در حال حاضر شرکت پشتیبانی امور دام نهاده های دامی و خوراک را به صورت قطره چکانی در اختیار دامداران و مرغداران قرار می دهد. این در حالی است که این میزان توزیع نهاده ها کفایت نیاز ما را نداده و و مرغدار و دامدار باید مابقی نیاز خود را از بازار آزاد و با قیمت سه برابری نسبت به قیمت دولتی تهیه کنند.
فیروزی در ادامه دلیل اصلی پخش اندک نهاده های دامی توسط شرکت پشتیبانی امور دام را عدم تخصیص ارز مورد نیاز به آنها توسط بانک مرکزی دانست و از مسؤولین امر خواست با توجه به نزدیک شدن فصل سرما و ذخیره کرد خوراک توسط دامداران و مرغداران ،هرچه زودتر مشکلات ارزی سامان یابد.
نهاده دولتی، به نام مرغداران به کام دلالان
رئیس هیات مدیره کانون تولیدکنندگان مرغ گوشتی کشور در این باره به جام‌جم می گوید: مشکل تأمین نهاده برای مرغداری‌ها یک مشکل سراسری است. این مشکل از چند ماه پیش آغاز شده و تولیدکنندگان در حال حاضر امکان تأمین نهاده برای جوجه‌های یکروزه را ندارند به همین دلیل در حالی که قیمت مصوب سویا 2700تومان است، قیمت این نهاده در بازار آزاد تا 14 هزار تومان هم رسیده است. این در حالی است که قیمت ذرت 1500 تومانی نیز تا رقم 5000 تومان افزایش داشته است.
یعقوب یاوری در پاسخ به این سوال که نهاده های مورد نیاز مرغداران با ارز دولتی یا ارز آزاد در اختیار این افراد قرار می گیرد اظهار داشت: این روزها فقط منت ارز دولتی بر سر تولیدکنندگان است وگرنه سود آن را افراد دیگری می‌برند. چند سالی است دولت با استدلال کاهش قیمت مرغ در راستای حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه، واردات نهاده های تولید این محصول را با ارز4200 تومانی انجام می دهد اما در عمل این اتفاق نیفتاده و این تولیدکننده نیست که این یارانه را دریافت می‌کند بلکه این یارانه صرفا به واردکننده می‌رسد.
آدرس انبار احتکارکنندگان را می‌دانیم
کریم فکوری عضو انجمن جوجه یکروزه کشور درخصوص مشکلاتی که تولیدکنندگان برای تامین سویا و ذرت و نوسان بی‌سابقه قیمت این نهاده ها وجود دارد به خبرنگار جام جم گفت: شرکت پشتیبانی اموردام که وظیفه تامین این اقلام برای تنظیم بازار و حمایت از تولیدکنندگان را بر عهده دارد همواره بیش از دو میلیون تن از این نهاده ها را تحت عنوان ذخیره استراتژیک در اختیار دارد اما در ماه های اخیر و عمدتا هم به دلیل نوسانات نرخ ارز و تبعات شیوع کرونا، از تعهدات خود باز مانده است. از طرف دیگر تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی پای واسطه‌هایی که هدف شان سوءاستفاده است را نیز به این مهم باز کرده است.
فکوری که رئیس سابق انجمن جوجه یکروزه استان مازندران و عضو فعلی این انجمن است در ادامه این گفت‌وگو خاطرنشان کرد: به عنوان نمونه از5/4 میلیون تن ذرت و سویایی که وارد کشور شد و باید با نرخ دولتی در اختیار تولیدکنندگان جوجه یکروزه و مرغداران قرار می گرفت تنها 5/1 میلیون تن به طور شفاف و سیستماتیک وارد بازار شده و توزیع آن نیز به درستی صورت گرفته است و بقیه این نهاده ها به سمت بازار سیاه رفته اند، بازاری که سویای 2700 تومانی در آن به قیمت کیلویی ۱۳ هزار تومان به فروش می رسد. واقعا در چنین شرایطی چگونه می توان از تولیدکنندگان توقع ادامه فعالیت داشت؟
وی در ادامه گفت: در اواسط شیوع کرونا و مشکلات گوناگونی که برای تولیدکنندگان پیش آمد به مسؤولانی که به آنها دسترسی داشتیم هشدار دادیم و گفتیم واسطه ها همه ذرت و سویاهایی که با نرخ ارز ترجیحی وارد کشور شده است را در انبارها دپو کرده‌اند تا تولیدکننده مجبور شود این نهاده ها را با نرخ های بالاتری خریداری کند. حتی آدرس انبارهای دپوی آنان را نیز اعلام کردیم اما در عمل اتفاقی نیفتاد.
کریم فکوری در خصوص یارانه دولت به واردات این محصولات گفت: دستگاه‌های نظارتی باید پیگیر این موضوع باشند که چطور ممکن است دولت برای واردات این کالاها ارز اختصاص دهد اما عده ای واسطه حاضر نیستند کالایی را که با نرخ ارز ترجیحی خریده‌اند با همین نرخ در اختیار تولیدکننده قرار دهند.
بدون شک نتیجه این کار نابودی بسیاری از تولیدکنندگان جوجه یکروزه خواهد بود و تا چند ماه دیگر نرخ مرغ هم مانند تخم مرغ افزایش شدیدی خواهد داشت.
مشکل در توزیع نهاده های دامی است
مجید موافق قدیری رئیس انجمن خوراک دام و طیور و آبزیان ایران به جام‌جم گفت: متاسفانه از ابتدای سال تاکنون حدود 50 درصد از نهاده‌های وارد شده به کشور از طریق سامانه بازارگاه توزیع شده که مسؤولان وزارت جهاد کشاورزی قول داده اند سامانه جدید بازارگاه که به زودی راه اندازی خواهد شد همه نهاده‌های دامی وارد شده در این سامانه ثبت و سپس بین واحدهای تولیدی توزیع خواهند شد.
وی با بیان این که در توزیع نهاده های دامی همچنان مشکل وجود دارد افزود: متاسفانه نهادهای که به صورت غیررسمی به دست تولیدکنندگان می‌رسد زور بیشتری نیست به بازار رسمی دارد و باعث گرانی نهاده ها و در نتیجه افزایش قیمت تمام شده محصولات پروتئینی شده است. تعدادی از وارد کننده‌ها قبل از راه‌اندازی سامانه بازارگاه تعهداتی در قبال واحدهای تولیدی و واسطه‌ها داشتند و از آنها برای واردات این اقلام، پول دریافت کردند که پس از وارد شدن کالا، به تعهدات خود عمل کردند و نهاده ها را مستقیما به دست مشتری رساندند اما این در حالی است که نهاده های دامی که با نرخ مصوب به دست مرغدار می‌رسد تنها 30 درصد نیاز تولیدکنندگان شیر، گوشت و تخم مرغ را تامین می‌کند و طبیعتا این افراد مجبورند مابقی نیاز خود را از بازار غیر رسمی تهیه کنند.
رئیس انجمن خوراک دام و طیور و آبزیان ایران دلیل اصلی گرانی نهاده‌های دامی را کاهش واردات این نهاده ها عنوان کرد و گفت: از مهر و آبان ماه سال گذشته ورودی نهاده‌های دامی به دلیل محدودیت‌های ارزی کاهش یافته است. از طرفی از آنجا که 80 درصد نهاده‌های دامی کشور از طریق واردات تامین می شود بانک مرکزی با محدودسازی تخصیص و تامین ارز برای این بخش باعث شد تا در این زمینه مشکلاتی به وجود بیاید.
به گفته وی، مشکل دیگری که در این زمینه وجود دارد تخصیص و پرداخت ارز به بخش دولتی به جای بخش خصوصی است. اکنون نرخ مصوب ذرت 1450تومان است اما این نهاده در بازار غیر رسمی با نرخ 3800 تومان تحویل مرغداران می شود. همچنین کنجاله سویا که دارای نرخ مصوب 2700 تومان است اکنون در بازار غیر رسمی با قیمت ۱۴ هزار تومان به فروش می‌رسد.
ضمیمه نوجوانه
تیتر خبرها
