اما و اگرهای رژیم در دوران شیردهی
مهرداد رحیمزاده مشاور تغذیه و رژیم درمانی
یکی از سوالاتی که بهصورت متداول پرسیده میشود این است که آیا در دوران شیردهی، پیروی از رژیم لاغری مجاز است؟
در جواب باید گفت در پنجونیم ماه ابتدای شیردهی نمیتوان رژیم تهاجمی لاغری یا برنامه ورزشی شدیدی اعمال کرد ولی برای مادرانی که چاقی زیاد دارند با اندکی کاهش کالری یا داشتن یک برنامه بسیار سبک ورزشی تا یک کیلو کاهش وزن در ماه مجاز است. یعنی مجموعا پنج کیلو کاهش وزن در پنجونیم ماه اول برای مادران چاق مجاز است؛ زیرا محدودیت شدید کالری یا ورزش شدید میتواند بر تولید شیر اثرات منفی بگذارد و برای اینکه کودک تمام غذای خود را از شیر مادر تامین میکند لذا هرگونه تغییر در مقدار یا کیفیت شیر به واسطه رژیم، روزه و... نوعی اعمال تحریم ظالمانه برای نوزاد تلقی میشود که با هیچچیز دیگری مانند شیرخشک و... قابل جبران قطعی نیست. بهترین زمان برای شروع غذای کمکی نوزادان از پنج ماهگی است و با گذشت دو هفته از شروع غذای کمکی نوزاد میتوان زیرنظر یک مشاور تغذیه با رعایت تمام اصول تغذیه شیردهی و تأمین تمام گروههای غذایی شروع به رژیم لاغری کرد. مقدار مجاز کاهش وزن در این دوران بهطور متوسط و با توجه به میزان چاقی مادر ماهانه دو تا سهکیلوگرم است؛ البته ممکن است در دو هفته اول به ناگاه سه کیلوگرم کاهش وزن اتفاق بیفتد که طبیعی است. در طول رژیم لاغری در دوران شیردهی به صورت موازی باید نمودار رشد نوزاد نیز مورد بررسی قرار گیرد. اغلب مادران در این دوران و البته بیشتر تحتتاثیر اطرافیان ممکن است استرس کاهش مقدار شیر داشته باشند که هم باید به مادر از این بابت اطمینانخاطر داده شود و هم اینکه برای افزایش اعتمادبهنفس مادر مکملهای گیاهی شیرافزا را که در داروخانهها بهوفور یافت میشود، تجویز کرد. البته باید مکملهای متداول ویتامینی ویژه دوران شیردهی نیز بهصورت روزانه مصرف شود. در دوران شیردهی چه برای کسی که رژیم میگیرد و چه برای افراد عادی، مصرف کافی آب بسیار مهم است، چون در رژیم لاغری ممکن است احساس تشنگی کمی تضعیف شود و باید توصیههای مؤکد و جدی بر مصرف منظم آب به مادران داده شود. در رژیمهای لاغری دوران شیردهی بایدحداقل دوونیم لیوان شیر و ماست کمچرب، بهعلاوه پنج واحد گوشت و پروتئین و حداقل سه واحد میوه و مقدار کافی نشاسته و سبزیجات گنجانده شود. همچنین باید دقت کرد برای تأمین چربیها بهتر است مقدار اندکی از مغزها نیز در رژیم دوران شیردهی گنجانده شود.