اردن در جست‌وجوی راهی به دمشق
هر آن كس كه سخنان و اظهارات پادشاه اردن عبدا... ثانی را دنبال كند و گفته‌های وی درباره آینده روابط سیاسی كشورش با سوریه و عراق را جست‌وجو نماید، به این نتیجه خواهد رسید كه وی در پی آن است در سیاست خارجی‌اش بازنگری كلی كرده و تغییرات محسوسی را به اجرا درآورد. مهم‌ترین مولفه این تغییرات، كاهش وابستگی اردن به كشورهای نفتی خلیج فارس و افزایش روابط با كشورهای همسایه به‌ویژه سوریه، عراق و تركیه است.
اردن به این نتیجه رسیده كه حمایت مالی كشورهای عربی منطقه اگر نسبت به اردن انجام گیرد، بسیار تحقیرآمیز و همراه با مطالبات فراوان از این كشور عربی خواهد بود كه با نقش منطقه‌ای اردن و خواسته‌های ملت آن، در تعارض است.
پادشاه اردن در سخنان اخیرش توجه ویژه‌ای بر روابط دوسویه با سوریه مبذول داشته و اظهار امیدواری كرد سطح روابط میان دو كشور به وضع سابقش در ابعاد سیاسی و اقتصادی بازگردد. بنابراین هیچ بعید نخواهد بود عبدا... ثانی پادشاه اردن، پس از عمر البشیر، رئیس‌جمهور سودان دومین مهمان عربی دمشق باشد و سفری به سوریه انجام دهد.
خبرهایی از امان پایتخت اردن به گوش می‌رسد، مبنی بر این كه عمر رزاز نخست وزیر این كشور قصد دارد طی هفته‌های آینده سفری به عراق و تركیه داشته باشد و این دو سفر منطقه‌ای در صورت انجام، در افزایش سطح همكاری میان اردن از یك سو و تركیه و عراق از سوی دیگر بسیار مهم و تعیین‌كننده خواهد بود؛ اما سوال این است: آیا مقامات بلند پایه اردن سفری به سوریه خواهند داشت؟ آیا نخست وزیر اردن، سفر به دمشق را در جدول برنامه هایش خواهد گنجاند؟
تردیدی نیست نخست وزیر اردن به دلیل تجارب اقتصادی اش به خوبی می‌داند سوریه در مرحله‌ای جدید قرار دارد و نیازمند بازسازی و تجدید قوا بوده و در این راستا كشورهای همسایه می‌توانند نقش مثبت و ارزنده‌ای را ایفا كرده و در بازسازی خرابی‌های سوریه، گامی موثر بردارند.
رهبران كنونی اردن به خوبی دریافته اند راه تحقق رشد اقتصادی، افزایش مالیات و تحمیل هزینه‌های جاری كشور بر دوش شهروندان نیست؛ از سوی دیگر، توجه بیش از اندازه به حمایت‌های مالی برخی از كشورهای متمول عربی نیز راهگشا نخواهد بود. به همین دلیل، پادشاه اردن طی هفته‌های اخیر این عبارت را بارها تكرار كرده است: دوران وابستگی به حمایت كشورهای منطقه و دیگران به سر رسیده است؛ باید اعتماد به نفس پیدا كرده و بر توان خویش متكی باشیم.
تردیدی نیست دولت‌هایی كه در كشور اردن طی بیست سال گذشته سركار آمده‌اند، مرتكب اشتباه‌های فراوانی شده‌اند؛ از جمله: سكوت نسبت به فساد اقتصادی و هدر دادن اموال عمومی، بی‌توجهی به مطالبات مردم اردن، وابستگی بیش از اندازه بر حمایت كشورهای عربی منطقه (كشورهای نفت‌خیز و ثروتمند) و ... اما اكنون زمان آن فرارسیده این رویه نادرست اصلاح شود و اقدامات سازنده‌ای در راستای بهبود روابط اردن با كشورهای همسایه به انجام رسد.
اردن با هدف راضی نگه داشتن برخی از كشورهای عربی منطقه و هماهنگی با سیاست‌های خاورمیانه‌ای ایالات متحده، طی سال‌های گذشته روابط خود با عراق، تركیه و سوریه را كاهش داد و از بهبود روابط با همسایگانش خودداری كرد.
مقامات اردن ظرف چند سال گذشته با این بهانه كه حدود نیم میلیون نفر از شهروندان اردنی در عربستان سعودی مشغول به كار بوده و از این رهگذر سالانه حدود یك میلیارد دلار از دروازه عربستان وارد اقتصاد اردن می‌گردد، می‌كوشیدند با سیاست‌های منطقه‌ای عربستان سعودی مخالفت نكرده و در راستای برنامه‌های سران سعودی گام بردارند. اما به نظر می‌رسد اردن اكنون به ناكامی این سیاست منطقه‌ای پی برده و برخلاف نظر عربستان، در صدد احیای روابط خود با سوریه است.
منبع: رای الیوم
