جای خالی بیمه
یادداشت: محمد ابراهیم پارسانژاد رئیس پیشین انجمن ناباروری
تاکنون دو پایش در دهه 70 و در دهه اخیر توسط انجمن ناباروری ایران صورت گرفتهاست تا درصد
احتمالی از میزان زوجهای نابارور به دست بیاید. شیوه این پایش هم به صورت بررسی گزیده مقالات منتشر شده در این زمینه بودهاست و بر اساس آن این نتیجه حاصل شده که در حال حاضر 12 تا 15درصد زوجهای نابارور نیازمند درمان هستند. هر چند آمارهای عنوان شده از سوی رئیس دانشگاه شهیدبهشتی مبنی بر ناباروری 25 درصد جوانان احتمالا مبتنی بر مستنداتی بوده که در اختیارشان قرار داده شده و حتما مبنایی علمی دارد. فارغ از تفاوتهای آماری چیزی که بدیهی به نظر میرسد وجود تعداد قابلتوجهی از زوجهای نابارور در ایران است. در ایران اما با توجه به پویایی فقه شیعه و قوانینی که بر اساس آن مصوب شدهاست اگر روشهای درمانی توسط بیماران مو به مو اجرا شود، تقریبا مسالهای به نام ناباروری دائمی در میان این تعداد نسبتا بالای جمعیت نابارور نخواهیمداشت. اسناد و قوانین بالادستی در دو دهه گذشته مبنی بر اعمال سیاستهای تشویقی برای ازدواج و فرزندآوری بودهاست، اخیرا و با توجه به مصوبه کمیسیون تلفیق و پوشش بیمهای هزینههای ناباروری، برخی از این نکته ابراز خوشحالی کردند که به جای سرمایهگذاری روی جوانان برای ازدواج برای افزایش نرخ باروری باید راه درمان این زوجهای نابارور را تسهیل کرد. باید به این نکته اشاره کرد که از اساس این دوگانه اشتباهی است، اینکه تمرکز بر تسهیل ازدواج را برداریم و بگذاریم روی روند درمانی زوجهای نابارور؛ چرا که اگر مراد از تسهیل ازدواج فرزندآوری باشد حتما نتیجه بهتری نسبت به درمان ناباروران خواهد داشت اما این موضوع به مفهوم سنگاندازی در روند درمانی این افراد نیست. این دوگانه اشتباهی است که شاید تنها کاربرد رسانهای داشتهباشد. ضمن اینکه باید بدانیم تنها درصدی از زوجین ناباروری که تحت سیکلدرمانی قرار میگیرند، موفق به دنیا آوردن فرزند زندهای میشوند. این درصد گاه در خوشبینانهترین حالات و رعایت درست روند درمان به 40درصد میرسد. این درصد هم محدود به جامعه ایران نیست و با توجه به این که شیوهنامههای اجرایی درمان ناباروری در همهجا یکسان است آن را میتوان به تمام جهان تعمیم داد. پوشش بیمهای نه همه راه که گام مهمی در روند درمانی این زوجین دارد. روند درمان ناباروری هزینههای بالایی دارد و از سویی هم نمیتوانیم بگوییم نظامسلامت به عنوان یک سیستم دولتی باید همه این موارد را به عهده بگیرد؛ چرا که برای وزارتبهداشت و درمان حالا اولویتهای دیگری هم شکل گرفتهاست به همین دلیل قرار گرفتن هزینههای درمان ناباروری زیر پوشش بیمه میتواند انگیزه مضاعف برای جوانانی باشد که از هراس هزینههای بالای درمان قید فرزندآوری را زدهاند.