یک جشن غم‌انگیز!

بررسی کاندیداهای مراسم اسکار امسال که احتمالا با رقابت نزدیکی همراه باشد

یک جشن غم‌انگیز!

از «عشیره/ نومادلند» تا «قطعات یک زن»، فیلم‌هایی که امسال قرار است در مراسم اسکار برای دریافت جوایز اصلی رقابت کنند، فیلم‌هایی غم‌افزا و مغموم‌کننده هستند. از این‌رو، برای بسیاری از تحلیلگران سینمایی این پرسش مطرح شده که میزان مشارکت اعضای آکادمی اسکار برای رای‌دادن به فیلم‌ها و چهره‌ها چقدر خواهد بود؟ اصلا آیا اکثر آنها علاقه‌ای برای چنین مشارکتی دارند؟! بعضی خبرهای رسیده حکایت از بی‌علاقگی و بی‌توجهی اعضای آکادمی اسکار می‌کند و بر این نکته دلالت دارد که شور و هیجانی در بین رای‌دهندگان وجود ندارد. آیا این یک واقعیت است و امسال اعضای آکادمی در سطحی کمرنگ با مراسم پیش رو همکاری دارند؟

به صورت طبیعی، تماشاگران سینما زمان حضور در سالن‌های نمایش به‌دنبال فیلم‌هایی هستند که راه فراری برای دور شدن از مشکلات زندگی روزمره شان باشد و کمک کند تا ساعاتی دور از جنجال و مشکلات روزمره، دل و چشم به پرده تاریک دوخته و از این مشکلات فرار کنند. اما چنین فیلم‌هایی را نمی‌توان در فهرست نامزدهای دریافت اسکار پیدا کرد. اکثریت فیلم‌هایی که قرار است در دور جدید مراسم اسکار با هم برای دریافت مجسمه‌های طلایی رقابت کنند، درد و رنج را در شدیدترین شکل خود به نمایش می‌گذارند. همین نکته چشم برخی اعضای آکادمی را ترسانده است! در فصل فیلم‌های اسکاری که اعضای آکادمی به دلیل کرونا و مصائب آن به ناگزیر خانه‌نشین شده‌اند، وقت آزاد بیشتری برای تماشای فیلم‌ها و فکر‌کردن درباره‌شان دارند اما غم و اندوه حاضر در بسیاری از این محصولات، باری بر غم و اندوه اعضای در قرنطینه آکادمی می‌گذارد. با این اوصاف، طبیعی است اگر آنها تعداد بیشتری از فیلم‌ها را از دور رقابت‌ها کنار بگذارند و درد و رنج و غم بیشتری برای خودشان نخرند و فراهم نکنند. یکی از اعضای آکادمی که البته ترجیح می‌دهد ناشناس بماند، به نشریه هالیوود ریپورتر چنین می‌گوید: «بزرگ‌ترین شرکت‌کننده امسال مراسم اسکار، همانا بی‌علاقگی اعضایش برای رای‌دادن است! تعدادی از همکارانی که با من صحبت کرده‌اند، می‌گویند بسیاری از فیلم‌های نامزد شده را نگاه نکرده‌اند و تمایلی برای رای‌دادن ندارند.»
ادعای قابل بحث
شاید چنین ادعایی را نتوان به‌راحتی قبول کرد و گفت این تنها نظر یکی از اعضای آکادمی است، که آن را به جمع گسترش داده است اما واقعیت این است که میزان غم و اندوه و ناله آثار غیرمتعارف متقاضی شرکت در اسکار پیش رو، بیشتر از همیشه است و زمانی که محدودیت‌ها و مشکلات ناشی از کرونا و قرنطینه به آن اضافه می‌شود، درجه آن شدت بیشتری می‌گیرد. در عین حال، یک واقعیت تلخ این است که امسال اعضای آکادمی با تعداد زیادی فیلم روبه‌رو نیستند که بر‌اساس تنوع موجود در آنها اظهار نظر کنند. بسیاری از محصولات پرسروصدا و اسکاری همچون «داستان وست ساید» استیون اسپیلبرگ و «دیسپچ فرانسوی» وس اندرسون نمایش عمومی‌شان را به تعویق انداخته‌اند و بسیاری دیگر هم با پلتفرم‌های اینترنتی قرارداد امضا کرده و فیلم‌هایشان در نوبت پخش زنده استریم قرار دارد. فیلم‌های باقیمانده هم از طرف تعداد قابل توجهی از اعضای آکادمی، به عنوان «فیلم‌هایی دلگیر، ناخوشایند، جانفرسا، بیرحم، وحشی و خشن» ارزیابی شده‌اند که به قول همان عضو آکادمی «دل‌تان می‌خواهد بعد از تماشای آنها رگ دست‌تان را با چاقو بزنید!»
آیا این نظریه درست است یا غلط. برخی منتقدان هم این نظریه را تایید می‌کنند. زمانی که اسامی نامزدهای اسکار اعلام می‌شود، در کنار فیلم‌های جدی (که اغلب همان حال و هوای غم‌افزا و دلگیر را دارند)، همیشه تعدادی فیلم دیگر وجود دارد که روشن‌تر و امیدوارکننده‌تر هستند و خوشبینی در آنها موج می‌زند. می‌توان از «لالالند» 1916 تا «زنان کوچک» 2019، فهرستی بلندبالا از این گونه محصولات را ارائه داد. این فیلم‌ها رنگ و بویی شادتر و امیدبخش‌تر به مراسم اسکار داده‌اند و زهر غم‌افزا بودن بقیه محصولات را گرفته‌اند.
خبر ی از این چیز‌ها نیست!
اما در این فصل اسکاری، خبری از این چیزها نیست. تصور کنید اعضای آکادمی باید شاهد ماجراهی پیرمردی آلزایمر گرفته (پدر)، زنی رنج کشیده و بازمانده از ازدواجی ناموفق (مرد نامرئی)، تولدی ناموفق در خانه (قطعاتی از یک زن)، آدمی الکلی و دائم‌الخمر که نمی‌تواند راهش را پیدا کند (هر دو فیلم منک و راه‌بازگشت)، نوجوانی که به‌دنبال یک وضع حمل طبیعی است (هیچ‌وقت، به‌ندرت، بعضی وقت‌ها، همیشه)، زنی اسیر گذشته کشتار جمعی دوران جنگ (زندگی پیش رو)، خیانت یک خائن به رهبر جنبش مدنی سیاهان (یهودا و مسیح سیاه)، اسارت و زندانی شدن یک بیگناه در گوانتانامو (موریتانیایی)، تلاش دانشمندی در حال مرگ برای نجات زمین (آسمان نیمه‌شب)، آدمی در حال فرار از چنگ قاتلان با همراهی یک بچه (من زن تو هستم و اخبار دنیا)، زنی اسیر در دام سیاست‌های غیرقانونی حکومت (ایالات متحده علیه بیلی هالیدی)، فاش‌شدن درگیری‌های درونی سه دوست صمیمی در یک سفر دریایی (بگذار همه‌شون حرف بزنن) و... حتی انیمیشن «روح» هم حال و هوای فانتزی گونه کارتون‌های قبلی شرکت والت‌دیزنی را ندارد!