والت دیزنی در جدیدترین کارتون خود به سراغ فرهنگ قاره آسیا در «رایا و آخرین اژدها» رفته است
مقابله هیولاها با نژاد بشری
یکی از مشخههای کارتونهایی که این روزها توسط شرکتهای بزرگ سینمایی تهیه و تولید میشوند، نگاه آنها به شرق و فرهنگ کهنسال آن است. این کار بیدلیل نیست. از یکسو، شمار تماشاگران محصولات کارتونی در قاره آسیا بسیار بالاست و از سوی دیگر، حضور چین بهعنوان یک قدرت بسیار بزرگ جهانی، توجه کارتونسازها را به سمت شرق جلب کرده است. در چند سال اخیر، جدول گیشه نمایش سینماهای چین شگفتیهای بیشماری آفریده و اکران عمومی تمام محصولات سینمایی در این کشور آسیایی، نقش بسیار مهمی در وضعیت گیشه نمایش آنها بازی میکند. در همین رابطه است که تماشاگران سینما با دیدن «رایا و آخرین اژدها» خودشان را با داستانی کاملا آسیایی و شخصیتهایی وابسته به این قاره روبهرو میبینند. میتوان حدس زد که در آینده تولید فیلمهایی از این دست باز هم افزایش یابد و تعداد بیشتری شخصیتهای آسیایی در نقش اصلی و محوری تولیدات کارتونی قرار بگیرند.
والت دیزنی، قصهای کاملا آسیایی دارد و فانتزی و ماجراجویی درون آن، بهشدت برگرفته از فرهنگ آسیای دور است. گرچه در نگاه اول اینگونه به نظر میرسد که حال و هوای این اکشن ماجراجویانه خانوادگی کاملا چینی است، اما فرهنگ تعداد دیگری از کشورهای دور آسیا هم در دل داستان و شخصیتهای آن جای گرفتهاند. این در حالی است که مدیران والت دیزنی در چند تا از کارتونهای قبلیشان، فرهنگ و داستانهای آمریکای لاتینی را هم به تصویر کشیدهاند. پنجاه و نهمین کارتون شرکت والت دیزنی را دان هال و کارلوس لوپز استرادا کارگردانی کردهاند و پل بریگز هم بهعنوان کمک کارگردان در کنارشان بوده است. صداپیشههای فیلم همگی از بین بازیگران آسیاییتبار هالیوود انتخاب شدهاند. از کلی مری تران که صدایش را به شخصیت محوری ماجرا رایا قرض داده تا آکوافینا که بهجای سیسو، اژدهای داستان حرف میزند، تمام صداپیشههای رایا و آخرین اژدها آسیاییتبار هستند. تهیهکنندگان فیلم با این کار، تلاش کردهاند در کنار خلق صحنههایی با حال و هوای شرقی، از نظر شنیداری هم به تماشاگران فیلم حس و حال حضور در فضایی آسیایی را بدهند.
سرزمین و شخصیت فانتزی
رایا دختر نوجوانی اهل سرزمینی فانتزی به نام کومانداست. فرهنگ حاکم بر این سرزمین برگرفته از کشورهایی چون سنگاپور، تایلند، لائوس، کامبوج، ویتنام، اندونزی، فیلیپین و میانمار است. رایا در زبان مالایی به معنی بزرگ و عظیم است و شخصیت نوجوان داستان فیلم هم کاری بزرگ و عظیم انجام میدهد. سالها قبل انسانها و اژدهاها در کوماندا در کنار هم و در صلح و صفا زندگی میکردند. با هجوم هیولاهای بدذات به نام درون، اژدهاها خودشان را قربانی زندگی و آزادی اهالی میکنند. 500 سال بعد و با بازگشت هیولاها، رایا سلحشور تنها تصمیم میگیرد آخرین اژدها را پیدا کرده و با کمک او هیولاها را از بین برده و زندگی را به سرزمینشبرگرداند. بعد از آنکه در ماه می 2018 خبر ساخت فیلم اعلام شد، کارگردانان فیلم راهی شرق آسیا شدند تا در رابطه با فرهنگ و فضای منطقه تحقیق کنند. این تحقیقات سه ماه طول کشید و به گروه سازنده کمک کرد تا فضایی واقعگرا در تصاویر کارتونیشان خلق کنند. آگوست 2019 کار تولید فیلم شروع شد. رایا و آخرین اژدها برای اواخر نوامبر 2020 باید روی پرده سینماها میرفت. اما کووید ـ 19 اکران آن را تا اواسط مارس 2021 عقب انداخت. این اکشن فانتزی همزمان با اکران عمومی، به صورت استریم هم پخش شد. از فروش جهانی 98 میلیون دلاری فیلم (که آنرا تبدیل به ششمین فیلم جدول اکران سال جاری میلادی تبدیل کرد) 35 میلیون آن متعلق به جدول گیشه نمایش آمریکاست و مابقی اختصاص به کشور دیگری دارد که اقدام به نماش عمومی آن کردند.
مورد پسند همگانی
عموم منتقدان فیلم را پسندیده و نقدهای مثبتی بر آن نوشتند. با آنکه مدیران دیزنی تصمیمی برای ساخت قسمتهای بعدی آن نداشتند، بهتازگی اعلام شد بهزودی دنباله آن وارد مرحله تولید میشود. بعد از «شجاع» (2012)، رایا دومین کارتون دیزنی است که شاهزاده خانم ماجرا ترانهای نمیخواند. مدیران شرکت برای خلق شخصیت سیسو از تعدادی از شخصیتهای محبوب کارتونهای قبلیشان همچون جن «علاالدین» وام گرفتند. آنها برای شخصیت رایا هم، نگاهی به شخصیتهای داستانهای مصور و ابرقهرمانانه مارول داشتهاند. رایا که سیزدهمین شاهزاده خانم کارتونهای والت دیزنی است، لقب اولین شاهزاده خانم آسیاییتبار شرکت را هم یدک میکشد. همین موضوع، بحثها و واکنشهایی در داخل آمریکا داشت و گروههای نژادپرست به این حرکت شرکت اعتراض کردند.