گفت‌وگو با کارگردان مستند «وبا تشکر از خانواده رجبی» که زندگی بهروز بقایی را سوژه خود کرده است
آقا بهروز ، سوژه شد
به این اسم‌ها دقت‌كنید: «نوعی دیگر»، «دنیای شیرین»، «دنیای شیرین دریا»، «قطار ابدی» و «مثل زندگی». حتما دست‌تان آمده كه این اسامی متعلق به كارنامه كارگردانی بهروز بقایی است اما این تنها ویژگی مشترك این اسامی نیست. تك تك آثاری كه بقایی كارگردانی كرده، همان طور كه از نام‌شان پیداست، سبز هستند و برگرفته از معنا و حس زندگی. بقایی نه فقط در آثارش كه در ذات هم با سبزی و زندگی نسبتی دارد كه در جنس نگاه و رفتارش مشهود است. به همین بهانه‌ها بود كه فرزاد فره‌وشی درباره زندگی، آثار و دوران كارگردانی بقایی یك فیلم مستند ساخته است؛ فیلمی به نام «و با تشكر از خانواده رجبی» كه پیوندی برقرار كرده بین سبزی و زندگی، آشتی‌طلبی و صلح، خانواده رجبی و بهروز بقایی و یاد خانه‌ای را زنده كرده كه سبز است و همیشه سبز.
مستندی كه سبز شد
قرار بود سال 1389 مستندی درباره زندگی حرفه‌ای بهروز بقایی ساخته شود. فرزاد فره‌وشی از همان سال‌هایی كه سریال «روزنه آبی» را كارگردانی می‌كرد به این فكر افتاده بود ولی با وجود آن‌كه بهروز بقایی سرحال‌تر و پرنشاط‌تر و سلامت بود، نشد كه این فیلم مستند ساخته شود و بعد از آن هم تا همین سال گذشته میسر نشد.
فره‌وشی كه با شاعرانگی بهروز بقایی آشنا بود، از دانش بالای او در حوزه ادبیات خبر داشت و بر این عقیده بود كه بقایی در بازیگری صاحب سبك محسوب می‌شود و از پیشگامان بازیگری در تلویزیون به‌شمار می‌رود، هر طور بود آستین همت بالا زد و مستند «و با تشكر از خانواده رجبی» را كارگردانی كرد.
مستند «و با تشكر از خانواده رجبی» در 120 دقیقه ساخته شده و دوران كارگردانی بهروز بقایی را روایت می‌كند.
بقایی: مستند بر حقیقت استوار است
مهرانه مهین‌ترابی، الهام پاوه‌نژاد، رضا فیاضی، اشكان اشتیاق، علیرضا رئیسی و مجید نیامراد تعدادی از بازیگرانی هستند كه در خانه متعلق به خانواده رجبی یا همان خانه سبز بازی كرده‌اند و در مستند «و با تشكر از خانواده رجبی» حضور دارند. در كنار آنها بهروز بقایی با شمایلی متفاوت‌تر از همیشه ظاهر شده است؛ یك كارگردان جدی كه شور و نشاط همیشگی بهروز بقایی را كمتر بروز می‌دهد اما همچنان بهروز بقایی است با همه آن ویژگی‌هایی كه از او سراغ داریم.
این بازیگر به جام‌جم گفته كه یك ماه با این پروژه همكاری داشته اما كارگردان خیلی بیشتر وقت گذاشته است. به اعتقاد او فیلم خوبی از كار درآمده و امیدوار است مردم بتوانند آن را تماشا كنند و لذت ببرند. او توضیح داده كه تاثیرگذاری فیلم مستند به‌مراتب متفاوت‌تر از فیلم داستانی است چرا كه فیلم مستند ویژگی خاص خود را دارد و بر حقیقت استوار است.
او به مهر گفته بخش‌هایی از این فیلم مستند در مراسم «شب بهروز بقایی» به نمایش درآمده و این مراسم نیز به همت كانون اندیشمندان اسلامی نشریه بخارا برگزار شد، چرا كه بقایی از علاقه‌مندان حوزه ادبیات است و به‌عنوان شاعر و نویسنده هم شناخته می‌شود.
بقایی از این‌كه به‌عنوان بازیگر در نقش خودش ظاهر شده و بعد از مدت‌ها در مقابل دوربین قرار گرفته احساس خوشایندی دارد و به مهر گفته است: با توجه به علاقه‌ام به شعر و ادبیات و تشابه تصویری با پدر شعر نوی ایران نیما یوشیج، بسیار دوست دارم اگر مستندی راجع به زندگی او ساخته شد، به جای این شاعر بزرگ نقش‌آفرینی كنم.
از دیگر اطلاعاتی كه بقایی به مهر داده این است كه چند پیشنهاد تازه دریافت كرده و توضیح داده: در حال حاضر تئاتر بازی می‌كنم و چند پیشنهاد بازیگری فیلم و كارگردانی برای گروه كودك و نوجوان دارم كه در حال بررسی هستم. به‌تازگی مستند «تهرانگردی» را برای تلویزیون ضبط كردیم كه در آن جاهای دیدنی تهران از جمله كاخ‌ها و بناها و موزه‌ها را به‌عنوان مجری ـ بازیگر معرفی می‌كنم.
حضور 7 ساله بقایی در خانه سبز
«و با تشكر از خانواده رجبی» به گفته فرزاد فره‌وشی از آن‌جایی آغاز می‌شود كه بهروز بقایی وارد آپارتمان خانواده رجبی می‌شود؛ همان آپارتمانی كه به خانه سبز شهرت پیدا كرد و گرچه امروز فرزند خانواده رجبی آنجا را به مطب دندانپزشكی بدل كرده اما همچنان در یاد و خاطره بخش قابل‌توجهی از مردم ایران، سبز است و سبز خواهد ماند.
این مستند هفت سال از زندگی حرفه‌ای بقایی را نمایش می‌دهد؛ از سال 1372 كه او به‌عنوان بازیگر سریال همسران به خانه سبز قدم گذاشت تا زمانی كه سریال قطار ابدی را در آن خانه ساخت یعنی تا سال 1379.
فره‌وشی به جام‌جم می‌گوید كه این هفت سال را در قالب یك داستان واقعی روایت كرده است؛ داستان كارگردانی كه درباره صلح، دوستی، مهربانی، سبزی و شادی سریال می‌سازد، آن هم در خانه‌ای كه با همت كسانی چون بیژن بیرنگ و مسعود رسام و البته خانواده رجبی، تبدیل شده بود به جایی برای تولید اولین سریال‌های تلویزیونی با آموزه‌هایی درباره همزیستی و همدلی و صلح و آشتی‌جویی.
نقش بی‌بدیل خانواده رجبی
و با تشكر از خانواده رجبی، سال‌هاست كه به‌عنوان یك شوخی در فرهنگ شفاهی كشورمان جا گرفته و حالا تبدیل به نام یك فیلم مستند شده است. آن‌طور كه كارگردان این مستند تعریف می‌كند، به‌عنوان یك شوخی مطرح شد و بهروز بقایی از این شوخی به‌عنوان اسم مستندش استقبال كرد. فره‌وشی می‌گوید: عادت دارم قبل از كارگردانی، اسم اثرم را انتخاب می‌كنم تا حس و حالش را بهتر پیدا كنم. كمی برای انتخاب دچار مشكل شدیم. به شوخی گفتم: با تشكر از خانواده محترم رجبی و بهروز بقایی از این عنوان استقبال كرد. گمانم این بود كه با مستندی كه قرار است بسازم، همخوانی نداشته باشد ولی بعد احساس كردم می‌تواند عنوان جالبی باشد و حتی می‌توان به آن معنا داد. براساس خاطرات این كارگردان، حتی بازیگران این مستند هم از عنوان فیلم تعجب می‌كردند اما شما در این اثر با كارگردانی روبه‌رو خواهید شد كه روح آثارش با خانه سبز متعلق به خانواده رجبی پیوند خورده است. فره‌وشی معتقد است اگر این خانواده بر همه خرابی‌ها و به‌هم‌ریختگی‌های حین تولید در خانه‌اش چشم‌پوشی نمی‌كرد، امروز از روح سبز آثاری كه بقایی، بیرنگ و رسام ساخته‌اند، خبری نبود.
كی و كجا تماشا كنیم
آخرین مراحل صداگذاری فیلم «و با تشكر از خانواده رجبی» در حال انجام است. فیلم آماده می‌شود اما هنوز پخش آن برنامه درستی ندارد. با تغییرات پیش آمده در سازمان سینمایی، چند هفته‌ای در نوبت بازبینی بماند و بعد از آن احتمالا در یكی از سامانه‌های نمایش فیلم و سریال رونمایی خواهد شد.
فره‌وشی تردید ندارد تا نیمه آبان مستندش آماده نمایش خواهد بود اما نمی‌داند تا آن زمان حامی مالی برای این فیلم پیدا خواهد كرد یا نه. براساس اظهارات این كارگردان قراردادی با فیلیمو به امضا رسیده كه آن را نمایش بدهد، اما همچنان پخش آثار مستند از نگاه این كارگردان یكی از مهم‌ترین دشواری‌هاست. فره‌وشی كه ساخت مستندی درباره مجید قناد را هم در كارنامه دارد، توضیح می‌دهد: از ساخت آثار مستند درباره پیشكسوتان حمایتی صورت نمی‌گیرد. هنر و تجربه همكاری نمی‌كند و سامانه‌های نمایش آن‌لاین فیلم و سریال درصد زیادی بابت حق پخش طلب می‌كنند و توزیع فیزیكی به‌صورت لوح فشرده هم مشكلات خاص خودش را دارد.
با این همه او همچنان امیدوار است بتواند برای پخش این فیلم سرمایه‌گذار پیدا كند.
قرار بود سال 1389 مستندی درباره زندگی حرفه‌ای بهروز بقایی ساخته شود. فرزاد فره‌وشی از همان سال‌هایی كه سریال «روزنه آبی» را كارگردانی می‌كرد به این فكر افتاده بود ولی با وجود آن‌كه بهروز بقایی سرحال‌تر و پرنشاط‌تر و سلامت بود، نشد كه این فیلم مستند ساخته شود و بعد از آن هم تا همین سال گذشته میسر نشد.
فره‌وشی كه با شاعرانگی بهروز بقایی آشنا بود، از دانش بالای او در حوزه ادبیات خبر داشت و بر این عقیده بود كه بقایی در بازیگری صاحب سبك محسوب می‌شود و از پیشگامان بازیگری در تلویزیون به‌شمار می‌رود، هر طور بود آستین همت بالا زد و مستند «و با تشكر از خانواده رجبی» را كارگردانی كرد.
مستند «و با تشكر از خانواده رجبی» در 120 دقیقه ساخته شده و دوران كارگردانی بهروز بقایی را روایت می‌كند.
بقایی: مستند بر حقیقت استوار است
مهرانه مهین‌ترابی، الهام پاوه‌نژاد، رضا فیاضی، اشكان اشتیاق، علیرضا رئیسی و مجید نیامراد تعدادی از بازیگرانی هستند كه در خانه متعلق به خانواده رجبی یا همان خانه سبز بازی كرده‌اند و در مستند «و با تشكر از خانواده رجبی» حضور دارند. در كنار آنها بهروز بقایی با شمایلی متفاوت‌تر از همیشه ظاهر شده است؛ یك كارگردان جدی كه شور و نشاط همیشگی بهروز بقایی را كمتر بروز می‌دهد اما همچنان بهروز بقایی است با همه آن ویژگی‌هایی كه از او سراغ داریم.
این بازیگر به جام‌جم گفته كه یك ماه با این پروژه همكاری داشته اما كارگردان خیلی بیشتر وقت گذاشته است. به اعتقاد او فیلم خوبی از كار درآمده و امیدوار است مردم بتوانند آن را تماشا كنند و لذت ببرند. او توضیح داده كه تاثیرگذاری فیلم مستند به‌مراتب متفاوت‌تر از فیلم داستانی است چرا كه فیلم مستند ویژگی خاص خود را دارد و بر حقیقت استوار است.
او به مهر گفته بخش‌هایی از این فیلم مستند در مراسم «شب بهروز بقایی» به نمایش درآمده و این مراسم نیز به همت كانون اندیشمندان اسلامی نشریه بخارا برگزار شد، چرا كه بقایی از علاقه‌مندان حوزه ادبیات است و به‌عنوان شاعر و نویسنده هم شناخته می‌شود.
بقایی از این‌كه به‌عنوان بازیگر در نقش خودش ظاهر شده و بعد از مدت‌ها در مقابل دوربین قرار گرفته احساس خوشایندی دارد و به مهر گفته است: با توجه به علاقه‌ام به شعر و ادبیات و تشابه تصویری با پدر شعر نوی ایران نیما یوشیج، بسیار دوست دارم اگر مستندی راجع به زندگی او ساخته شد، به جای این شاعر بزرگ نقش‌آفرینی كنم.
از دیگر اطلاعاتی كه بقایی به مهر داده این است كه چند پیشنهاد تازه دریافت كرده و توضیح داده: در حال حاضر تئاتر بازی می‌كنم و چند پیشنهاد بازیگری فیلم و كارگردانی برای گروه كودك و نوجوان دارم كه در حال بررسی هستم. به‌تازگی مستند «تهرانگردی» را برای تلویزیون ضبط كردیم كه در آن جاهای دیدنی تهران از جمله كاخ‌ها و بناها و موزه‌ها را به‌عنوان مجری ـ بازیگر معرفی می‌كنم.
حضور 7 ساله بقایی در خانه سبز
«و با تشكر از خانواده رجبی» به گفته فرزاد فره‌وشی از آن‌جایی آغاز می‌شود كه بهروز بقایی وارد آپارتمان خانواده رجبی می‌شود؛ همان آپارتمانی كه به خانه سبز شهرت پیدا كرد و گرچه امروز فرزند خانواده رجبی آنجا را به مطب دندانپزشكی بدل كرده اما همچنان در یاد و خاطره بخش قابل‌توجهی از مردم ایران، سبز است و سبز خواهد ماند.
این مستند هفت سال از زندگی حرفه‌ای بقایی را نمایش می‌دهد؛ از سال 1372 كه او به‌عنوان بازیگر سریال همسران به خانه سبز قدم گذاشت تا زمانی كه سریال قطار ابدی را در آن خانه ساخت یعنی تا سال 1379.
فره‌وشی به جام‌جم می‌گوید كه این هفت سال را در قالب یك داستان واقعی روایت كرده است؛ داستان كارگردانی كه درباره صلح، دوستی، مهربانی، سبزی و شادی سریال می‌سازد، آن هم در خانه‌ای كه با همت كسانی چون بیژن بیرنگ و مسعود رسام و البته خانواده رجبی، تبدیل شده بود به جایی برای تولید اولین سریال‌های تلویزیونی با آموزه‌هایی درباره همزیستی و همدلی و صلح و آشتی‌جویی.
نقش بی‌بدیل خانواده رجبی
و با تشكر از خانواده رجبی، سال‌هاست كه به‌عنوان یك شوخی در فرهنگ شفاهی كشورمان جا گرفته و حالا تبدیل به نام یك فیلم مستند شده است. آن‌طور كه كارگردان این مستند تعریف می‌كند، به‌عنوان یك شوخی مطرح شد و بهروز بقایی از این شوخی به‌عنوان اسم مستندش استقبال كرد. فره‌وشی می‌گوید: عادت دارم قبل از كارگردانی، اسم اثرم را انتخاب می‌كنم تا حس و حالش را بهتر پیدا كنم. كمی برای انتخاب دچار مشكل شدیم. به شوخی گفتم: با تشكر از خانواده محترم رجبی و بهروز بقایی از این عنوان استقبال كرد. گمانم این بود كه با مستندی كه قرار است بسازم، همخوانی نداشته باشد ولی بعد احساس كردم می‌تواند عنوان جالبی باشد و حتی می‌توان به آن معنا داد. براساس خاطرات این كارگردان، حتی بازیگران این مستند هم از عنوان فیلم تعجب می‌كردند اما شما در این اثر با كارگردانی روبه‌رو خواهید شد كه روح آثارش با خانه سبز متعلق به خانواده رجبی پیوند خورده است. فره‌وشی معتقد است اگر این خانواده بر همه خرابی‌ها و به‌هم‌ریختگی‌های حین تولید در خانه‌اش چشم‌پوشی نمی‌كرد، امروز از روح سبز آثاری كه بقایی، بیرنگ و رسام ساخته‌اند، خبری نبود.
كی و كجا تماشا كنیم
آخرین مراحل صداگذاری فیلم «و با تشكر از خانواده رجبی» در حال انجام است. فیلم آماده می‌شود اما هنوز پخش آن برنامه درستی ندارد. با تغییرات پیش آمده در سازمان سینمایی، چند هفته‌ای در نوبت بازبینی بماند و بعد از آن احتمالا در یكی از سامانه‌های نمایش فیلم و سریال رونمایی خواهد شد.
فره‌وشی تردید ندارد تا نیمه آبان مستندش آماده نمایش خواهد بود اما نمی‌داند تا آن زمان حامی مالی برای این فیلم پیدا خواهد كرد یا نه. براساس اظهارات این كارگردان قراردادی با فیلیمو به امضا رسیده كه آن را نمایش بدهد، اما همچنان پخش آثار مستند از نگاه این كارگردان یكی از مهم‌ترین دشواری‌هاست. فره‌وشی كه ساخت مستندی درباره مجید قناد را هم در كارنامه دارد، توضیح می‌دهد: از ساخت آثار مستند درباره پیشكسوتان حمایتی صورت نمی‌گیرد. هنر و تجربه همكاری نمی‌كند و سامانه‌های نمایش آن‌لاین فیلم و سریال درصد زیادی بابت حق پخش طلب می‌كنند و توزیع فیزیكی به‌صورت لوح فشرده هم مشكلات خاص خودش را دارد.
با این همه او همچنان امیدوار است بتواند برای پخش این فیلم سرمایه‌گذار پیدا كند.
