نسل جدید پروبیوتیك ایرانی در داروخانه‌ها

پژوهشگران یك مجموعه دانش‌بنیان دیروز از تازه‌ترین محصولات فناورانه دارویی در حوزه تولید مكمل‌ها و داروهای پروبیوتیك نسل جدید رونمایی كردند

نسل جدید پروبیوتیك ایرانی در داروخانه‌ها

این روزها نام پروبیوتیك‌ها در تبلیغات و رسانه‌ها زیاد به گوشمان می‌رسد. این واژه عجیب و دهن‌پر كن و كمی نامأنوس در حقیقت به باكتری‌هایی گفته می‌شود كه در قسمت‌های مختلف بدن مانند دستگاه گوارش، مخاط دهانی، دستگاه تناسلی و... زندگی می‌كنند. اینها نه‌تنها بیماری‌زا نیستند بلكه با تولید برخی تركیبات و ویتامین‌ها به حفظ سلامت بیشتر بدن نیز كمك می‌كنند. در سال‌های اخیر استفاده از این باكتری‌های مفید در مواد غذایی به‌ویژه لبنیات، تركیبات دارویی و مكمل‌ها رونق زیادی پیداكرده است. براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی پروبیوتیك‌ها میكروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند كه مصرف آنها به میزان كافی می‌تواند اثرات مثبتی بر سلامت بدن میزبان داشته باشد. بر این اساس، باكتری‌های پروبیوتیك موجود در محصولات خوراكی و دارویی، نه تنها باید دارای مشخصه‌های عملكردی و سودمند برای سلامتی بدن باشند بلكه باید قابلیت پایداری مناسبی در دستگاه گوارش داشته باشند تا بتوانند به صورت مفید عملكرد خود را در بخش مورد نظر ایفا كنند و به همین دلیل تولید این تركیبات با پیچیدگی‌های زیادی همراه است. پژوهشگران شركت دانش‌بنیان «زیست تخمیر» كه از سال‌ها پیش با به دست آوردن دانش مورد نیاز برای بومی‌سازی فرآیند تولید سویه‌های پروبیوتیك، فعالیت‌های گسترده‌ای در زمینه تولید محصولات دارویی پروبیوتیك داشته‌اند، روز گذشته با حضور مسؤولان وزارت بهداشت و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از نسل جدید داروهای پروبیوتیك رونمایی كرده‌اند كه به صورت اختصاصی می‌توانند در درمان برخی بیماری‌ها مؤثر باشند.

پروبیوتیك‌ها با اثرگذاری بر تعادل باكتری‌های مفید و مضر بدن، این تعادل را به نفع افزایش جمعیت باكتری‌های مفید تغییر می‌دهند و با این كار اثرات سلامت‌بخش خود را در بدن انسان القا می‌كنند. براساس مطالعات صورت گرفته مصرف محصولات پروبیوتیك می‌تواند در حفظ تعادل فلور روده، كاهش تأثیر منفی مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها، تنظیم عملكردهای گوارشی، بهبود عملكرد سیستم ایمنی، بهبود سرطان، آلرژی‌ها، عدم‌تحمل لاكتوز، بهبود فشار خون، كلسترول افزایش یافته خون و تولید ویتامین اثربخش باشد. با توجه به مزایای بسیار گسترده این باكتری‌های مفید، گروهی از پژوهشگران دانشكده داروسازی دانشگاه علوم پزشكی تهران با هدف بومی‌سازی تولید داروها و مكمل‌های پروبیوتیك از سال 81 فعالیت خود را آغاز كردند. این مجموعه دانش‌بنیان پس از چند سال مطالعه و تحقیق از سال 88 به‌صوررت رسمی ثبت و اولین گروه از محصولات پروبیوتیك را وارد بازار كرده است. این شركت كه در حال حاضر در پارك علم‌وفناوری پردیس مشغول به كار است دیروز (12 آبان 98) با حضور مسؤولان وزارت بهداشت و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از داروهای پروبیوتیك نسل جدید خود رونمایی كرد.
دكتر سحر بهمنی، مدیرعامل این مجموعه دانش‌بنیان در خصوص محصولات پروبیوتیك تولید شده در این شركت به جام‌جم می‌گوید: «مجموعه ما اولین شركت ایرانی در زمینه تولید پروبیوتیك است كه موفق به ارائه ماده اولیه مورد نیاز برای محصولات پروبیوتیك در داخل كشور شده است. تمركز شركت در طول ده سال فعالیت بیشتر بر تولید محصولات پروبیوتیك بوده و در كنار این محصولات، داروهای دیگری را نیز با فناوری‌های پیشرفته تولید كرده‌ایم.» به گفته مدیرعامل این مجموعه دانش‌بنیان از دیگر فعالیت‌های این مجموعه دانش‌بنیان، تولید اشكال جدید دارویی مانند ویال خوراكی، كپسول واژینال، كپسول ژلاتین سخت پرشده با مایعات، آهن لیپوزومال و پاستیل‌های دارویی برای اولین بار در ایران است.
رونمایی از 4 پروبیوتیك‌ اختصاصی
در مراسم رونمایی روز گذشته در پارك علم‌وفناوری پردیس چهار محصول پروبیوتیك نسل جدید رونمایی شد كه
 بر خلاف داروهای پروبیوتیك رایج، دارای اثربخشی اختصاصی هستند.
دكتر بهمنی در خصوص نحوه عملكرد این داروها توضیح می‌دهد: «داروها و مكمل‌های عمومی پروبیوتیك اثرات سلامت‌بخش كلی مانند بهبود گوارش در بدن افراد دارند. اما در نسل جدید داروهای پروبیوتیك از خواص اختصاصی این باكتری‌ها برای درمان بیماری‌ها بهره‌برداری می‌شود. برای مثال از آنها برای بهبود شاخص‌های قلبی‌-عروقی، كنترل دیابت، بیماری‌های تنفسی و... استفاده می‌شود. ما نیز در این مجموعه دانش‌بنیان توانسته‌ایم با بومی‌سازی این دانش‌فنی باكتری‌های مفید اختصاصی برخی از بافت‌ها یا گروه سنی خاصی را تولید كنیم و از آنها برای تولید داروهای پروبیوتیك با ویژگی‌های اختصاصی استفاده كنیم.»
وی در ادامه در مورد ویژگی‌های محصولات رونمایی شده توضیح می‌دهد: «در حال حاضر چهار نمونه از پروبیوتیك‌های اختصاصی به مرحله تولید و اخذ مجوز از سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت رسیده‌اند و به‌زودی محصولات دیگری نیز به این گروه دارویی اضافه خواهد شد. محصول اول رونمایی شده نوعی آب نبات مكیدنی برای پیشگیری از التهابات مجرای دهانی، عفونت‌های لثه و قسمت‌های فوقانی حلق یا همان گلودرد است.»
دكتر بهمنی در پاسخ به جام‌جم درخصوص نیاز به مصرف مداوم این دارو برای پیشگیری از ابتلا به گلودرد یا عفونت‌های دهانی تصریح می‌كند: «توصیه می‌شود كه دوز حداقلی و ثابتی از پروبیوتیك‌ها برای پیشگیری از این التهابات به صورت مداوم استفاده شود. اما عموما این دارو زمانی مصرف می‌شود كه فرد به عفونت مبتلا شده، به پزشك مراجعه كرده و پزشك آن را برای كاهش روند گسترش التهاب و عفونت تجویز می‌كند».
محصول دیگر رونمایی شده در این مراسم نوعی داروی پروبیوتیك برای درمان یا كمك‌درمان عفونت باكتری هلیكوباكترپیلوری یا همان عامل زخم معده بود. مدیرعامل این مجموعه دانش‌بنیان درخصوص نحوه عملكرد این دارو به جام‌جم می‌گوید: «این باكتری مفید با اتصال به هلیكوباكتر پیلوری به دفع آن از بدن كمك می‌كند. از آنجا كه شیوع این عفونت در كشور ما بسیار گسترده است، این دارو می‌تواند كاربرد بسیار وسیعی برای كاهش نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیك‌های قوی و همچنین كاهش اثرات منفی بر اثر درمان‌های آنتی‌بیوتیكی به عنوان داروی كمك‌درمانی داشته باشد.»
 این مجموعه دانش‌بنیان همچنین موفق به تولید دو مكمل دارویی برای افراد بالغ و سالمندان شده است كه می‌تواند به‌صورت اختصاصی باكتری‌های فلور طبیعی این افراد را به تعادل برساند و مشكلات گوارشی رایج در این دو گروه سنی را به‌خوبی برطرف كند. دكتر بهمنی در خصوص ویژگی‌های منحصر به فرد این دو محصول تصریح می‌كند: «این محصولات برای اولین بار در كشور به صورت كپسول‌های مقاوم به اسید معده تولید شده‌اند و در آنها از باكتری‌های اختصاصی مناسب برای این دو گروه سنی استفاده شده است. ما در حال حاضر محصولات پروبیوتیكی برای بانوان و كودكان نیز تولید كرده‌ایم اما به زودی محصولات پروبیوتیك نسل جدید یا به عبارت دیگر باكتری‌های مفید اختصاصی این دو گروه را نیز به سبد محصولات‌مان اضافه خواهیم كرد.»
پروبیوتیك برای همه
محصولات جدید این مجموعه دانش‌بنیان در ماه‌های اخیر وارد بازار شده‌اند. به گفته مدیرعامل این مجموعه، قیمت نهایی این محصولات بین 20 تا 30 هزار تومان تعیین شده تا با توجه به كاربرد گسترده آنها در درمان بیماری‌های رایج، برای اقشار مختلف جامعه قابل تهیه باشد. دكتر بهمنی با اشاره به استقبال خوب جامعه پزشكان از محصولات پروبیوتیك، می‌افزاید: «پزشكان در برابر داروهای با كیفیت كه عملكرد مناسب و قابل قبولی داشته باشند مقاومت نمی‌كنند. مزیت ویژه محصولات پروبیوتیك این است كه با تقویت روند عادی بدن كمك می‌كنند بدون استفاده از داروهای شیمیایی كه معمولا عوارض متعدد و اثرگذاری كوتاه‌مدتی دارند، با از بین بردن علت بیماری، درمان صورت بگیرد. به همین دلیل استفاده از داروهای پروبیوتیك در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. ما نیز در این مجموعه همواره در تلاشیم تا بتوانیم با استفاده از دانش روز، محصولات باكیفیت و قابل رقابت با محصولات خارجی تولید كنیم.»