کرونا هنوز هم که هنوز است برای جامعه پزشکی هم ناشناخته است،‌ همین ناشناخته بودن این ویروس است که به وحشت آن اضافه می‌کند.  تنها چیزی که در دنیا در کنترل روند این بیماری موثر بوده رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی است.‌ این تنها چیزی است که تاثیرش را در کنترل روند فراگیری این ویروس می‌توان به چشم دید. مینو محرز، عضو کمیته کشوری بیماری‌های عفونی وزارت بهداشت به ما می‌گوید: « با وجودی که ادامه قرنطینه خانگی و تعطیلی مراکز و اداره‌ها و کسب ‌و کارها تاثیرات بسیار منفی در حوزه اقتصاد کشورها داشته و حتی شاهد پیامدهای روانی بسیاری هم در بین افراد جامعه بودیم اما با همه ناشناخته بودن این ویروس در بین جامعه پزشکی، تنها نکته در مهار این ویروس که ثابت شده است در معرض انتقال قرار نگرفتن این ویروس است؛ به این مفهوم که تنها چیزی که به قطع می‌توان در این‌باره نظر داد مربوط به همین است که در حال حاضر تنها روش کنترل ادامه همان فاصله‌گذاری فیزیکی است.» با همه این اوصاف اما در چند روز گذشته شاهد اعمال تصمیماتی مخالف چنین نگاهی بودیم. از ابتدای ماه ممنوعیت تردد بین استان‌ها برداشته شد و همان روز هم آمارها حکایت از افزایش تردد در محورهای استانی شمالی ایران داشت، از دو روز پیش هم پارک‌ها و بوستان‌های پایتخت بازگشایی شد. چیزی که مینو محرز آن را «اتفاقی وحشتناک» می‌داند. ناهید خداکرمی، عضو شورای شهر تهران اما تصمیم بازگشایی پارک‌ها را برای «حفظ سلامت روان مردم » دانسته اما هشدار داده است مردمی که به این پارک‌ها مراجعه می‌کنند به‌هیچ‌وجه روی نیمکت‌ها ننشینند! او در گفت‌وگویش با فارس همچنین اعلام کرد: «با معاونت خدمات شهری شهرداری صحبت شده تا روی صندلی پارک‌ها علامت هشدار تعبیه شود.»
 ناقلان خاموش
منع ترددهای استانی و بازگشایی پارک‌ها تصمیماتی‌ هستند که اجرا شده‌اند. حالا صنف‌های دیگری هم هستند که تقاضای ادامه فعالیت دارند، یکی از آنها سینماداران هستند. آنها پیشنهاد کردند که با فروش سقف 40 درصد صندلی و رعایت نکات بهداشتی، سینماهای کشور هم بازگشایی شوند. همه اینها در حالی اتفاق می‌افتد که علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا می‌گوید: انجام ترددهای غیر‌ضروری و تفریحی در شهر یعنی افزایش قطعی این بیماری. او کاهش ابتلا را ارسال پیام اشتباه به مردم می‌داند و از ناقلانی صحبت شده است که خاموشند، اما در چرخه فراگیری موثر. مینو محرز هم به این دسته از افراد نگاهی هشدارآمیز دارد. این متخصص بیماری‌های عفونی ‌ می‌گوید: نکته مهم در یافته‌های نظام درمانی این بیماری نشان می‌دهد اغلب جوان‌ها بیشتر دچار نوع بدون علامت این ویروس می‌شوند و همین است که آنها بیشتر ناقلان این ویروس هستند،‌همین نکته است که باعث نگرانی از بابت بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها می‌شود.  علیرضا زالی هم بر این باور است که « ناقلان بدون علامت، گروه‌های پرخطر انتشار بیماری کرونا محسوب می‌شوند. مینو محرز اما معتقد است حالا مساله بر سر مرگ و زندگی است،‌ او هم از نگاه احساسی منجر به بازگشایی‌ها و ساده‌انگاری در رابطه با کنترل این ویروس گلایه دارد و می‌گوید: اعمال نگاهی احساسی در بازگشایی ادارات و مراکز دیگر به فشار روی کادر درمانی مراکز پزشکی می‌انجامد. الان بحث بر سر مرگ و زندگی است، مردم باید خودشان هم رعایت کنند، هر چند ماندن در خانه هم پیامدهای اقتصادی و روانی برای خانواده‌ها به همراه خواهد داشت اما همان‌طور که گفته شد حالا بحث بر سر مرگ و زندگی است. این‌که برای حفظ سلامت احتمالا باید هزینه‌های بالای اقتصادی و روانی آن را تحمل کنیم.
 تست محدود
تازه‌ترین آمار ارائه شده از سوی وزارت بهداشت نشان از وجود 88 هزار و 194 نفر مبتلا به این ویروس است. ضمن این‌که با فوت 93 نفر در روز گذشته تعداد فوتی‌های این بیماری از آغاز فراگیری این ویروس در ایران به عدد 5574 نفر رسیده است. دیروز در خلال آمارهای ارائه شده از سوی کیانوش جهانپور همچنین عنوان شد تاکنون  ۳۹۹ هزار و ۹۲۷ آزمایش تشخیص کووید-19 در ۱۲۶ آزمایشگاه کشور انجام شده است. با کنار هم گذاشتن آمارهای سخنگوی وزارت بهداشت می‌توان نظام‌های قابل توجهی به دست آورد. این‌که 88 هزار مبتلا به این ویروس ماحصل آزمایش 399 هزار نفر بوده است، یعنی حدود 22 درصد افرادی که تست کرونا داده‌اند به این ویروس مبتلا بوده‌اند. آن‌طور که سازمان بهداشت جهانی هم می‌گوید تا امروز در ایران از هر یک میلیون نفر فقط  4637 نفر آزمایش داده‌اند. اما آیا می‌توان این روند را به کل جمعیت ایران تعمیم داد؟ این‌که اگر 22 درصد تعداد آزمایش‌دهنده دچار این ویروس بودند به این مفهوم است که با ادامه این روند از جمعیت 80 میلیونی ایران 17 میلیون نفر مبتلا به این ویروس خواهند شد؟ از نگاه پزشکی اصلا چنین تعمیمی درست است؟ مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی معتقد است این درصد چندان درست هم نیست! او به جام جم می‌گوید: « این آمار بیشتر از این مقدار خواهد بود، معمولا وقتی یک جامعه دچار اپیدمی شود 40 تا 70 درصد باید مبتلا شوند تا تبعات آن کاهش پیدا کند.» هر چند سخنگوی وزارت بهداشت معتقد است نمی‌توان بر اساس آمارهای روزانه نتیجه‌گیری کرد و برای مطالعات، آمار پنج روزه لحاظ می‌شود. او البته که آمار امیدوارانه‌ای را هم اعلام کرده ، گفته از دیروز تعداد بستری‌ها بالاخره روند نزولی پیدا کرده و درمان سرپایی بیشتر شده است.
 چه کسانی تست دادند؟
سوال دیگر در ارتباط با آمارهای ارائه شده این است که این تعداد آزمایش به چه صورتی گرفته شده است؟ این‌که به صورت غربالگری در سطح جامعه بوده یا فقط از افرادی اخذ شده است که به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند؟ فهم این موارد می‌تواند در نتیجه استخراج شده از آمارها کمک بسیار کند. مینو محرز در این رابطه می‌گوید: میزان انجام تست‌ها در مراکز درمانی بیشتر است. به این دلیل که مراجعان به این مراکز به صورتی هستند که نیاز به بررسی و انجام تست دارند. به همین دلیل می‌توان بیشتر این آمار را مربوط به مراجعانی دانست که به مراکز درمانی می‌روند. این متخصص بیماری‌های عفونی بر این باور است که افزایش آمار ابتلا و مرگ در  روزهای اخیر احتمالا نتیجه نادیده گرفتن رفتار برخی از مردمی است که در روزهای قرنطینه با وجود همه توصیه‌ها دید و بازدید داشته‌اند. از او در ارتباط با چگونگی به دست آوردن چنین نتیجه‌ای می‌پرسیم. او به جام‌جم می‌گوید: اغلب افرادی که این روزها در مراکز درمانی مبتلا به این بیماری شده‌اند، کسانی هستند که معمولا سن بالایی دارند و دچار بیماری‌های زمینه‌ای هستند. شاید از همین نکته است که مسوولان اعلام کرده‌اند مراجعان این روزها را افرادی تشکیل می‌دهند که حال وخیم‌تری دارند و به سرعت به مراقبت‌های ویژه نیاز دارند.   
 حرف این متخصص بیماری‌های عفونی اشاره به نقل قول چند روز پیش رئیس اورژانس تهران دارد،‌ پیمان صابریان اعلام کرده بود: تعداد ماموریت‌های اورژانس پیش بیمارستانی کاهش یافته، اما بیماران کرونایی که منتقل می‌شوند بدحال‌تر بوده و به مراقبت‌های ویژه نیاز دارند و بلافاصله از اورژانس به تخت‌های آی‌سی‌یو منتقل  می‌شوند.


رئیس پایگاه تحقیقات بیماری‌های‎ نوپدید و بازپدید انستیتوپاستور ایران در گفت‌وگو با جام‌جم:
  یک‌سوم آزمایش‌های کرونا مثبت ‏است
  هر روز حدود هزار نفر به آمار مبتلایان بیماری کرونا در کشور اضافه می‌شود. آماری که از نتیجه بیش از ده‌هزار آزمایش پی‎سی‎آر به دست آمده است. سوال اما اینجاست که چقدر می‌شود به استاندارد بودن آزمایشات در جامعه آماری مورد نظر اعتماد کرد؟ احسان مصطفوی،‌ رئیس پایگاه تحقیقات بیماری‌های‎ نوپدید و بازپدید انستیتوپاستور ایران به این سوالات پاسخ می‏دهد.
 آیا همه آزمایشگاه‎ها توان  تست تشخیص کرونا را دارند ؟
تنها 126 آزمایشگاه در کل کشور اجازه انجام تست پی‏سی‎آر دارند که دوسوم آنها دولتی و تنها یک‌سوم‌شان خصوصی هستند.
 درصد خطای کیت‎های تشخیصی بیماری کرونا چقدر است؟
این‌که درصد خطای تشخیصی چقدر است، به عوامل زیادی بستگی دارد. مهارت آزمایش‌گیرنده، همکاری کسی که از او آزمایش گرفته می‎شود، وسایلی که آزمایش با آن انجام می‎شود، انتقال نمونه آزمایشگاهی به آزمایشگاه مرکزی نیز می‎تواند در منفی یا مثبت شدن یک نمونه مؤثر باشد. ما به آزمایشگاه‎های منتخب، پروتکل روش درست آزمایش‎گیری را ابلاغ کرده‏ایم که براساس آن نمونه‎گیری انجام می‎شود. نمونه‎گیر، تحت آموزش قرار گرفته است. آزمایشگاه‎‌های دولتی تحت نظارت انستیتوپاستور هستند و بر آزمایشگاه‎های خصوصی هم دانشگاه‎های علوم پزشکی نظارت دارند تا درصد خطا به حداقل برسد.
 انجام آزمایش باید چه زمانی باشد؟
نمونه باید در سیکل بیماری گرفته شود. سیکل بیماری حدود ده تا دو هفته است. هرچه زمان گرفتن آزمایش به روزهای انتهایی این سیکل نزدیک‏تر باشد، تعداد ویروس کمتر، بنابراین شانس موفقیت در آزمایش کمتر است.
 استانداردهای تشخیص بیماری چیست؟
طبق نظر سازمان بهداشت جهانی، یک سری از کیت‏ها و روش‎ها برای تشخیص بیماری مناسب هستند. کیت‎هایی که در ایران برای تشخیص استفاده می‎‌شود، مطابق استانداردهای بهداشت جهانی است و انجام تست پی‎سی‎آر هم که در ایران و همه کشورها انجام می‏‎شود، برای تشخیص بیماری مناسب است.
 ممکن است در نمونه‎ای که گرفته شده، خطایی وجود داشته باشد.
ممکن است و به خاطر همین است پزشکی که علائم بالینی بیمار را چک می‎کند و او را به آزمایش می‏فرستد، تنها به آزمایش بسنده نکند و در کنار آن، توجه به علائم بالینی و سی‏تی‎اسکن هم مهم است. به جز همه اینها، تکرار نمونه‏گیری هم می‎تواند شک در منفی بودن یا مثبت بودن را برطرف کند.
 چند درصد از آزمایشاتی که روزانه گرفته می‌شود مثبت است؟
یک سوم تا یک چهارم از آزمایشاتی که از بیمارستان‎ها به مرکز فرستاده می‎شود، مثبت هستند.
 روزانه چه تعداد می‎توانید تست تشخیصی بگیرید؟
ظرفیت نمونه‎گیری 15 هزار تست در روز را داریم. این ظرفیت را دو تا سه برابر هم می‎توانیم افزایش بدهیم.
 هر کسی می‎تواند به آزمایشگاه مراجعه کند و تست کرونا بدهد.
همه چیز باید در چارچوب‎ها انجام شود. ابتدا باید افراد در سیستم غربالگری ثبت‏نام کنند. مراقبان سلامت در شهرها و بهورزان در روستاها، با هر کسی که علائم مشکوکی دارد، تماس می‎گیرند و علائم را تلفنی یا حضوری چک می‏کنند. اگر علائم مشکوک و حاد باشد به ویزیت حضوری با پزشک منتهی می‎شود. در صورت صلاحدید، پزشک فرد مشکوک را به آزمایشگاه‎های 16 و 24 ساعته همان آزمایشگاه‌هایی که برای تشخیص بیماری درنظر گرفته‎ایم، می‎فرستند تا تست تشخیصی از او گرفته شود.