لی یا جین؟  مساله کدام است

لی یا جین؟ مساله کدام است

امید مهدی‌نژاد طنزنویس

 ایالت کالیفرنیا در قرن نوزدهم میزبان کسانی بود که از سراسر آمریکا و اروپا برای جست‌وجوی طلا به آنجا مهاجرت می‌کردند. تب یافتن طلا آنچنان در نزد مردم بالا گرفته بود که نزاع‌ها و درگیری‌های خونینی در میان جویندگان مختلف در‌می‌گرفت و هر جوینده‌ای که زور بیشتری داشت جویندگان دیگر را از صحنه خارج می‌کرد. لیوای اشتراوس یکی از این جویندگان بود که از کشور آلمان به سودای پیدا کردن طلا و ثروتمند شدن به کالیفرنیا سفر کرد اما دست تقدیر موجب شد او از طریق دیگری بتواند ثروتمند شود. لیوای اشتراوس 24 ساله به‌تنهایی و با یک ساک که شامل لیوان، مسواک، چند دست زیرپوش اضافه و نیز مقداری پارچه محکم برای بنا کردن چادر بود از آلمان بار سفر بست و پس از سفری طولانی به کالیفرنیا رسید. در کالیفرنیا در کنار رودخانه‌ای که هنوز از هجوم جویندگان شلوغ نشده بود اتراق کرد و پارچه محکم خود را بیرون آورد تا برای خود خیمه‌ای برپا کند. در این هنگام یکی از جویندگان که در کنار وی اتراق کرده بود از وی پرسید: می‌خواهی با این پارچه چه کنی؟ لیوای اشتراوس گفت: می‌خواهم با آن چادری برپا کنم. جوینده گفت: اینجا بیشتر از آن‌که چادر به کار تو بیاید شلوار به کار تو می‌آید و شلوار خود را که پاره پاره شده بود به لیوای نشان داد. لیوای به فکر فرو رفت و تصمیم گرفت به‌جای آن‌که با آن پارچه محکم خیمه بسازد، با آن برای خود شلوار بدوزد. پس نزد تام جین یکی از خیاط‌های کالیفرنیا رفت و از او خواست تا با آن پارچه شلواری برای وی تهیه کند. خیاط از این فکر خوشش آمد و به‌جای یک شلوار، دو شلوار از آن پارچه تهیه کرد و یکی از آنها را به لیوای داد و یکی دیگر را خودش پوشید. پس از چندی شلوارهای محکم لیوای و جین مورد توجه جویندگان و نیز سایر کارگران قرار گرفت. لیوای و جین هریک به‌طور مستقل به وارد کردن پارچه‌های محکم آلمانی و دوختن شلوار مشغول شدند و هردو به‌طور موازی از راه تولید این شلوارها به ثروت انبوهی دست یافتند. لیوای اشتراوس نام شلوارهای خود را لی و لیوایز و تام جین نیز نام شلوارهای خود را جین گذاشت. از آن هنگام مورخین در این مورد که کدام‌یک از این ‌دو نفر مخترع شلوار لی یا جین است به اشتباه افتادند که تا امروز ادامه دارد. مبتکرین نیز پس از چندی شلوار لی و جین پاره و سوراخ را ابداع کردند که گرچه نقض‌غرض بود اما تا امروز توجه اقشار مزلف را به خود جلب کرده است.