پله‌های ساختمان قدیمی شبکه دو را پایین می‌رویم تا به استودیو 21 که در انتهای راهرو قرار دارد برسیم. سمت راست راهرو اتاق‌هایی است که کنار هرکدام عنوان اتاق نوشته شده و در همه آنها باز است؛ از کارشناسان فنی تولید گرفته تا اتاق گریم آقایان، گریم خانم‌ها، تعمیرگاه نور و ... یکی از اتاق‌ها هم که در انتهای راهرو قرار دارد، مربوط به گروه این برنامه است که مهمان‌ها و کارشناسان در آن اتاق منتظر می‌مانند تا برنامه آغاز شود. به سمت استودیو می‌رویم. در اصلی باز است. سمت چپ استودیو دری وجود دارد که پشت آن یک انباری است و وسایل دکور در آن است. سمت راست، دکور برنامه «کار خونه» است که چند نفر در حال آماده‌سازی استودیو برای ضبط هستند. کنار استودیو یک‌سری پله وجود دارد که به اتاق رژی یا اتاق فرمان منتهی می‌شود. از پله‌ها بالا می‌رویم و سرکی به اتاق فرمان می‌کشیم. دو اتاق کنار هم قرار دارد؛ یکی مربوط به میز صدا بوده و اتاق کوچک‌تری است و دیگری که به اتاق رژی معروف است و تهیه‌کننده در آن اتاق حضور دارد و به برنامه نظارت می‌کند. به استودیو برمی‌گردیم. در گوشه‌ای از دکور یک میز قرار دارد که روی آن کارهای دستی عده‌ای از مهمان‌های برنامه چیده شده. روی دیوار روبه‌رو هم یک نمایشگر وجود دارد که لوگوی برنامه در آن به نمایش درمی‌آید. از شیرینی‌محلی گرفته تا شیره‌انگور و تابلو و گلیم روی میز قرار دارد. گوشه‌ای دیگر از استودیو هم آشپزخانه‌ای قرار دارد که مربوط به برنامه دیگری است. یک استند هم روی دیوار آشپزخانه است که روی آن ظرف‌های شیشه‌ای قرار دارد که درون آنها انواع ماکارونی با رنگ‌های متنوع است. یک رادیوی قدیمی دست‌ساز با چوب هم گوشه‌ای دیگر از دکور قرار دارد. یکی از عوامل می‌گوید هر بار که برنامه تمام می‌شود ما دکورها را جمع می‌کنیم و دوباره برای ضبط می‌چینیم.

کارگردان، آخرین هماهنگی‌ها را با مهمان‌ها که از شمال ایران آمده‌اند انجام می‌دهد. کارشناس‌ها نیز در جای خود نشسته و با هم در حال صحبت هستند. دکتر فاطمه کریم‌وند و دکتر رضا شیرازی، کارشناسان این برنامه هستند که در کنارشان حجت‌الاسلام بشیر عالیشاه، مدیرکل کمیته‌امداد امام‌خمینی(ره) استان مازندران حضور دارد که در حال گپ‌زدن با کارشناسان است. یکی از عوامل نور را روی میزی که صنایع‌دستی در آن است تنظیم می‌کند. این برنامه با سه دوربین ضبط می‌شود که تصویربردارها دستکش یکبارمصرف به دست کرده و دوربین‌هایشان را بررسی می‌کنند و در جایی که کارگردان گفته مستقر می‌شوند. مقابل میز کارشناسان جایگاهی روی زمین علامت‌گذاری شده که مهمان باید در علامت مشخص‌شده بایستد. کارگردان سعی دارد با صحبت از استرس مهمان کم کند و از او می‌خواهد داستان زندگی و کسب‌وکارش را مختصر و با آرامش برای کارشناسان تعریف کند. یکی از عوامل می‌گوید هر هفته برنامه میزبان یکی از استان‌هاست که مهمان‌ها و یکی از کارشناسان از آن استان مهمان برنامه می‌شوند. امروز هم نوبت به استان مازندران رسیده و هر دو مهمان از شمال کشور آمده‌اند. مجری گریم شده و لباس پوشیده و متن در دست وارد استودیو می‌شود و با مهمان‌ها گپ می‌زند تا از استرس آنها کم کند. مدیر صحنه اشاره می‌کند باید هرچه‌زودتر ضبط برنامه را آغاز کنند و سر ساعت استودیو را به گروه سازنده برنامه «عصر خانواده» تحویل دهند. بنابراین ضبط برنامه آغاز می‌شود. دو نمایشگر در پشت صحنه قرار دارد که مدیر صحنه و یکی از عوامل از طریق آن روی برنامه نظارت می‌کنند. با شمارش معکوس مدیر صحنه ضبط برنامه آغاز و آیتم‌ها پشت سر هم ضبط می‌شود. چراغ هر دوربینی که روشن می‌شود نگاه مجری باید به همان دوربین باشد. هر زمان هم که متوجه چراغ دوربین‌ها نمی‌شود، مدیر صحنه با اشاره دست به او می‌گوید با کدام دوربین صحبت کند.


اولین مهمان برنامه، مرد جوانی است که قصه زندگی‌اش را تعریف کرده و درباره کسب‌وکارش هم که پرورش گل و گیاه است توضیحاتی را ارائه می‌کند. کارشناس‌ها نیز بعد از شنیدن صحبت‌هایش نظرات‌شان را بیان می‌کنند و همچنین راهنمایی‌اش می‌کنند. به گفته یکی از عوامل، وجه اشتراک همه مهمان‌ها حمایت کمیته‌امداد است که با سرمایه‌ای که در اختیار آنها قرار داده توانسته‌اند کسب‌وکار خودشان را راه‌اندازی کنند. در آیتم بعدی برنامه کارشناس‌ها از شیرینی‌هایی می‌خورند که یکی از مددجوها در خانه پخته و از مازندران برای برنامه آورده و درباره آن صحبت می‌کنند. دراین‌بین یکی از گوشی‌های
تلفن همراه  در پشت‌صحنه زنگ می‌خورد و ناچار ضبط را قطع می‌کنند. جالب این‌که گوشی داخل یک کیف زنانه است اما صاحب آن مشخص نیست و هیچ‌کسی هم خود را صاحب کیف معرفی نمی‌کند. نوبت به کارآفرین دیگر که یک خانم است، می‌رسد که دستمال آشپزخانه تولید می‌کند. خانم کارآفرین خیلی استرس دارد و به همین دلیل دیالوگ‌هایش را فراموش می‌کند. چند بار ضبط را قطع می‌کنند و یکی از عوامل برایش لیوان آبی می‌آورد و سعی دارد او را آرام کند. درنهایت این بخش هم ضبط می‌شود و برای این‌که مجری پلاتوی پایانی‌اش را بگوید همه در پشت‌صحنه سکوت می‌کنند تا حواس مجری پرت نشود. برنامه به پایان می‌رسد و مهمان‌ها با کارشناسان ، عوامل و مجری عکس یادگاری می‌گیرند.


علی‌اکبر کریمی تهیه‌کننده برنامه درباره شکل‌گیری ایده و طرح برنامه به جام‌جم می‌گوید: «سال‌هاست در حوزه خانواده برنامه‌سازی می‌کنم و همیشه دغدغه این را داشتم که در بحث اقتصاد خانواده بتوانم کاری را انجام بدهم. در برنامه‌های خانواده معمولا بخش‌های هنری و آموزشی برای مخاطب جذاب‌تر است.»
وی ادامه می‌دهد: «من دو سال در ماه رمضان با عزیزان کمیته‌امداد امام‌خمینی(ره) همکاری کردم و برای شبکه دو برنامه ساختم. ماه رمضان گذشته برنامه‌ای را روی آنتن فرستادیم که ساختار آن به گونه‌ای بود که خیرین بیشتر در برنامه حضور داشتند. یعنی بحث اکرام در برنامه خیلی پررنگ بود تا بتوانیم از این طریق فرهنگسازی کنیم. البته ارتباط من با کمیته‌امداد از سال 88-87 شکل گرفت و همین موضوع باعث شد همکاری‌های خوبی داشته‌باشیم. با آقایان داستانی و فروتن هم که برنامه «شفا» را داشتیم. بنابراین ایده اولیه از طرف آقای داستانی مطرح شد و در ادامه و مشورت‌ها و جلساتی که داشتیم به برنامه کار خونه رسیدیم و با دوستان کمیته‌امداد مطرح کردیم و با حمایت مدیران شبکه هم برنامه تولید شد.» کریمی همچنین در مورد برنامه توضیح می‌دهد: «تمرکز اصلی ما روی مراکز استان‌هاست و ما هر هفته در هر برنامه میزبان دوستان خوبمان از یک استان هستیم. »
رئیس کمیته‌امداد آن استان به اتفاق دو دوست کارآفرین که در زمینه مشاغل خانگی موفق بودند و مقابل کارشناسان داستان زندگی‌شان را تعریف می‌کنند و این‌که چطور توانستند در کاری که شروع کردند موفقیت به‌دست بیاورند. البته این دوستان را کمیته‌امداد همان استان به ما معرفی می‌کند.
این تهیه‌کننده در ادامه می‌افزاید: «طرح مشاغل خانگی موضوعی بود که من همیشه دغدغه پرداختن به آن را داشتم. این‌که چه کار می‌توانیم انجام بدهیم که خانم‌های خانه‌دار در اوقات فراغت‌شان از فضای‌مجازی دور شوند. گرچه عده‌ای تصور غلطی دارند که خانم‌خانه‌دار بیکار است. در صورتی که مادران ما اصلا بیکار نیستند و مدام در حال کار هستند. دوست داشتم خانم‌های خانه کمی از فضای مجازی دور شوند و کار مفیدتری انجام بدهند. بنابراین دوست داشتم مشاغل خانگی را راه بیندازیم. خیلی از کشورها به مشاغل خانگی اهمیت می‌دهند. ما هم که به لحاظ فرهنگی به گونه‌ای هستیم که در استان‌های مختلف صنایع‌دستی فوق‌العاده‌ای داریم که نیاز به احیا دارند.»
کریمی همچنین عنوان می‌کند: «من وقتی خانمی را می‌بینم که بعد از فوت همسرش بیکار ننشسته و حمایت‌های خانواده باعث شده‌بود آدم بسیار موفقی در جامعه شود برایم به عنوان تهیه کننده این برنامه با ارزش است. ما یک نفر را در خانواده نمی‌بینیم؛ یک جامعه را می‌بینیم. چون یک نفر ممکن است کاری انجام بدهد که همه اعضای خانواده را هم با خودش همراه کند و همین اتفاقی ویژه‌ است. به این شکل هم می‌توان مانع بیکاری جوانان شد. ما در این برنامه روی شغل خاصی هم متمرکز نشدیم.»
 وی در پایان هم می‌گوید: «در این مدت که کار خونه را می‌سازیم، کارآفرینی دوستان ما در استان‌های لرستان و خراسان بیشتر همه را حیرت‌زده می‌کرد. به عنوان مثال عزیزی در یکی از روستاهای مرزی استان خراسان کارگاهی راه‌اندازی کرده‌بود و تمام خانم‌های روستا را در آنجا جمع کرده و یک کار تولیدی انجام داده‌بود.»



 ارزیابی‌تان از این برنامه و افرادی که به عنوان کارآفرین حضور پیدا می‌کنند چیست؟
قطعا کار خونه برنامه تاثیرگذاری است و می‌تواند اتفاقات مثبتی را در جامعه رقم بزند. من در فضای مجازی ارتباط بسیاری با مردم دارم. برایم جالب است که بعد از برنامه تعداد بسیاری از خانم‌ها به من مراجعه می‌کنند و می‌گویند چه کار کنند که به این خودکفایی برسند.
 یعنی تاثیر و بازتاب برنامه را در جامعه می‌بینید؟
بله دقیقا. خیلی برای من هم جالب است که برنامه تا این حد دیده شده و مورد توجه قرار گرفته و باعث شده عده‌ای به این فکر بیفتند که فرد مفیدی در جامعه باشند و به خودکفایی علاقه‌مند شوند. مسیری را هم که کمیته‌امداد طی می‌کند مسیر درستی بوده و با وام‌هایی که به این افراد می‌دهد چقدر در پیشبرد اهداف آنها ثمربخش بوده‌است. اما به نظر من تنها نکته‌ای که باید بیشتر به آن توجه کرد این است که باید تبلیغات خوبی داشته‌باشد که برنامه بیشتر دیده‌شود. چون کار خونه برای سرگرمی مخاطب ساخته نشده. بلکه با هدف و پشتوانه فکری درستی تولید می‌شود.
 زیباترین و تاثیرگذارترین قصه‌ای را که در این برنامه از کارآفرینان شنیده‌اید به خاطر دارید؟
همه قصه‌ها برای من که شنونده آن هستم زیبا و تاثیرگذار است. اما وجه‌اشتراک همه داستان‌ها سرسختی و پشتکار این افراد بوده که بسیار ستودنی و با ارزش است. در گذشته بارها می‌شنیدیم که می‌گفتند هوش و استعداد کلید موفقیت است. اما این روزها کسی می‌تواند موفق شود که بتواند در مسیری که انتخاب کرده خیلی مقاومت داشته‌باشد و بعد از هر شکست ناامید نشود و آن را پلی برای رسیدن به موفقیت بداند.



هنرمندان پیشکسوت اغلب به خاطر کرونا کمتر به پیشنهادهای کاری پاسخ مثبت می‌دهند. بنابراین برنامه کارخونه چه ویژگی‌هایی داشت که شمارا به حضور در آن ترغیب کرد؟
صدا و سیما تعطیلی ندارد. وقتی ما به مردم می‌گوییم در خانه بمانید، باید وسیله سرگرمی را برایشان فراهم کنیم. بنابراین اگر من هم در خانه بمانم و کار نکنم پس مردم باید چه چیزی تماشا کنند و با چه برنامه‌ای سرگرم شوند؟
پس مهم‌ترین دلیل شما برای حضور در این برنامه مردم هستند؟
بیشتر به‌دلیل تعهدی است که رادیو و تلویزیون نسبت به مردم دارند. من شنبه‌ها در رادیو برنامه دارم. اگر من و همکارانم در رادیو و تلویزیون کار نکنند، پس شما چه چیزی باید گوش کنید و سرگرم شوید؟ به همین دلیل به‌عنوان کسی که سال‌های بسیاری است در تلویزیون و رادیو کار می‌کنم، خودم را متعهد می‌دانم که تحت هر شرایطی کارم را انجام بدهم. حالا کرونا می‌خواهد باشد یا هر چیز دیگری، ما اهل خطریم. یادتان باشد برای برنامه «شفا» ما در اوج کرونا به بیمارستان‌های مختلف سر می‌زدیم و برنامه می‌ساختیم.
در کنار تعهدی که نسبت به مردم دارید، برنامه کارخونه چه ویژگی‌ای داشت که اجرای آن را پذیرفتید؟
همراه شدن با شعار برنامه یعنی «هر خونه یک کارخونه است» برایم مهم بود. در تهران هم نقاطی هست مثل پارک لاله که خانم‌های کارآفرین خانگی فعالیت می‌کنند. یعنی صنایع‌دستی، بافتنی و شیرینی و خیلی چیزها را برای فروش در آنجا عرضه می‌کنند. اغلب به همین دلیل به آنجا می‌روم و برای حمایت از آنها خرید می‌کنم. پیشنهاد می‌کنم همه این کار را انجام بدهیم و این افراد کارآفرین را با خریدهای‌مان حمایت کنیم. البته بسیاری از این افراد فقط نیاز مالی ندارند و نیاز روحی دارند. بنابراین خوب است هم به لحاظ روحی و هم مالی از این دوستان حمایت کنیم. من، کارگردان و تهیه‌کننده هم یک تیم هستیم که چند برنامه باهم کارکرده‌ایم و در این برنامه هم تلاشمان را می‌کنیم. به نظرم تلویزیون باید زودتر از اینها چنین برنامه‌ای برای افرادی می‌ساخت که در خانه کار می‌کنند و کمیته امداد هم از آنها حمایت می‌کند.
چقدر تا  امروز بازتاب و تأثیر برنامه را در برخوردهایی که با مردم داشتید، دیده‌اید؟
این برنامه هدف دارد و من هم تأثیراتش را در جامعه دیده‌ام، چون گاهی تلفن ما را می‌خواهند تا افراد کارآفرین را به ما معرفی کنند. خوشحالم باوجود این‌که برنامه ظهر جمعه پخش می‌شود اما تماشاگران خودش را دارد و بسیار هم با دقت برنامه را دنبال می‌کنند. چون نکاتی را بیان می‌کنند که نشان می‌دهد مخاطبان با دقت و نکته‌سنجی هستند.
 تابه‌حال برایتان پیش‌آمده در برنامه و در مواجهه با کارآفرینان شگفت‌زده شوید؟
از آنجا که من این دست افراد را می‌شناسم و بارها با آنها برخورد کرده‌ام. به‌خصوص در بازارهای خیریه‌ای که با حضور این افراد تشکیل می‌شود. بنابراین با حرفه و فعالیت اغلب آنها آشنایی دارم. به همین دلیل همیشه از شنیدن داستان زندگی این افراد که مهمان برنامه می‌شوند، لذت می‌برم و تعجب نمی‌کنم. از این‌که مثلا یک خانم در خانه بیکار نمی‌نشیند و عروسک بافتنی می‌بافد. یاد مادربزرگم می‌افتم که در خانه هیچ‌وقت بیکار نبود و هر میوه‌ای که در طول تابستان می‌خوردیم، تخمه‌هایش را خشک می‌کرد ، نمک می‌زد و بو می‌داد و زمستان یک گونی همیشه از این تخمه‌ها داشتیم. یعنی هله‌هوله‌هایی را که در تابستان برای ما جمع کرده بود، در زمستان به مدرسه می‌بردیم و می‌خوردیم. چون در آن سال‌هایی که مدرسه می‌رفتیم، این‌قدر تنقلات نبود. قدیمی‌ها هیچ‌چیزی را دور نمی‌ریختند و سعی می‌کردند تا جایی که می‌توانند از همه‌چیز استفاده کنند. برای همین وقتی خانمی را می‌بینم که در خانه بیکار نمی‌ماند، خوشحال می‌شوم.
 پس می‌توان گفت پشتکار این افراد شگفت‌زده‌تان می‌کند؟
بله دقیقا. یعنی حتی کرونا یا هر چیز دیگری مانع کارش نشده و سعی کرده از هر موقعیتی استفاده کند و کار مفیدی انجام بدهد.
 در این مدت که اجرای این برنامه را به‌عهده گرفتید، خاطره‌ای هم دارید؟
حضور در این برنامه و آشنایی با دوستان جدید برایم خاطره‌انگیز است.به‌خصوص در برنامه‌ای که میزبان مردم استان مازندران بودیم با آنها مازندرانی صحبت کردم تا استرس‌شان کمتر شود و راحت‌تر بتوانند در برنامه از کار و حرفه‌شان بگویند. بنابراین همه روزهایی که در برنامه هستم برایم خاطره است. به‌ویژه این‌که می‌خواهیم در این برنامه بگوییم وقتی می‌خواهید هدیه‌ای برای عزیزی تهیه کنید، به‌جای این‌که دنبال کریستال فلان کشور باشید، از صنایع‌دستی همین افراد خرید کنید و هدیه بدهید که زیباتر هم هست. یعنی همه ما باید به اطرافمان نگاه کرده و به دور نگاه نکنیم. نه این که‌ به فروشنده بگوییم جنس خارجی چی داری. دنبال جنس ایرانی و حمایت از هموطنان خودمان باشیم.


برنامه‌های استودیویی شبیه این معمولا کارگردانی به آن معنایی که همه می‌شناسند، ندارند و در واقع ما به نوعی مشاور هستیم. چون در چنین برنامه‌هایی کارشناسان نظرات خودشان را می‌گویند و مجری خودش در کارش متخصص است و کارآفرینان هم داستان زندگی خودشان را بیان می‌کنند. بنابراین ما چیزی را تغییر نمی‌دهیم و متناسب با سلیقه و دیدگاه خودمان کار نمی‌کنیم. یعنی کارگردانی به معنایی که در برنامه‌های دیگر وجود دارد در این برنامه نیست. بنابراین ما در حد مشورت فعالیت می‌کنیم. به این دلیل کارآفرینانی که وارد این برنامه می‌شوند باید داستان زندگی چند دهه‌شان را تعریف کنند. وقتی داستان‌شان را روایت می‌کنند ممکن است حدود نیم‌ساعت به طول بینجامد. بنابراین ما باید از فرمولی استفاده کنیم که طی هفت دقیقه‌ای که زمان برای تعریف قصه شان دارند اصل مطلب را بگویند و داستانشان هم جذاب باشد. ضمن این‌که اصل داستان هم نباید زیر سوال رفته‌باشد و از خط اصلی خارج نشود. به همین دلیل ما داستان زندگی آنها را می‌شنویم و یادداشت می‌کنیم و نقاط عطف زندگی را بیرون می‌آوریم و در هفت دقیقه خلاصه می‌کنیم تا آنها بتوانند مختصر و مفید این قصه را برای بیننده‌ها و کارشناسان تعریف کنند. از طرفی ممکن است این افراد تاکنون تجربه مقابل دوربین رفتن را نداشته‌باشند. یا این‌که از نظر فرهنگی برایشان سخت باشد بخش‌هایی از زندگی شان را در ملأ عام تعریف کنند. از این رو این‌که چگونه داستان‌شان را تعریف کنند که به حریم‌ خصوصی‌شان هم وارد نشویم و اصل داستان هم خدشه‌ای وارد نشود کارگردانی می‌کنیم. نکته‌ای که در داستان همه این افراد مشترک است، تلاش و پشتکارشان است که ما را در برنامه شگفت‌زده می‌کند. چون از جایی شروع کردند که تقریبا هیچ امیدی به زندگی وجود نداشته و حال در مرز موفقیت نسبی قرار گرفته‌اند. اصلا یکی از ویژگی‌های برنامه ما همین نکته است. آدم‌هایی که به ته خط رسیده ولی از یک جایی به بعد از جا بلند شده‌اند و تلاش کردند و حال خودشان کارگر و کارمند دارند. بنابراین نمی‌توان گفت برنامه ما شبیه فلان برنامه در شبکه دیگر است. ضمن این‌که ما در این برنامه حمایت‌های غیرمستقیم داریم و از کسی حمایت مالی نمی‌کنیم. در واقع کار خونه یک برنامه آموزشی است. ما می‌خواهیم به مردم بگوییم با دست خالی هم می‌توانند شروع کنند.




 آزاده بهرامی، مدیرهماهنگی برنامه که سابقه روزنامه‌نگاری هم دارد و در این برنامه هماهنگی همه چیز با اوست، درباره ویژگی این برنامه به جام‌جم می‌گوید: «ویژگی خاص این برنامه نسبت به سایر برنامه‌هایی از این دست، این است که در کار خونه به آدم‌هایی می‌پردازیم که کمتر دیده شده‌اند. آنهایی که فقر را تجربه کرده‌اند و در یک برهه زمانی حسرت داشتن یک درآمد خیلی کم را به دل داشتند اما در حال حاضر جزو آدم‌هایی هستند که می‌توانند افراد نیازمند زیادی را زیر چتر حمایتی خودشان قرار بدهند.»
وی در ادامه درباره نحوه انتخاب مهمان‌ها نیز توضیح می‌دهد: «ما در ابتدا استان را تعیین می‌کنیم. این‌که قرار است در برنامه سراغ کارآفرینان کدام استان برویم. بعد از آن مهمان‌ها را بر این اساس انتخاب می‌کنیم که کارشان را در خانه و با امکانات محدود در بدترین شرایط مالی شروع کردند. ضمن این‌که تا به حال مقابل هیچ دوربینی هم نرفته‌باشند و نیز علاوه بر بیان شیوا، قصه جذابی داشته‌باشند. بنابراین ما با کمک کمیته امداد این افراد را شناسایی و به برنامه دعوت می‌کنیم. گرچه بسیاری از این افراد داستان‌های بسیار جذابی دارند که کار ما را در انتخاب مهمان‌ها سخت می‌کند.»
بهرامی همچنین می‌افزاید: «معمولا مهمان‌های برنامه با دنیایی از تجربه و خلوص نیتی که دارند و با بیان ساده و خیلی شفاف داستان زندگی‌شان را مقابل دوربین تعریف می‌کنند و همین نکته جذابی است. » وی در پایان می‌گوید: «حریم خصوصی این افراد برای ما خیلی مهم است و ما نمی‌خواهیم با ساختن یک برنامه برای این افراد مساله‌ای ایجاد شود یا ذهنیت بدی برایشان به وجود بیاید. ما می‌خواهیم این افراد برای دیگران الگو شوند. »