كودتای دیپلماتیك در ونزوئلا

كودتای دیپلماتیك در ونزوئلا

خطر سقوط دولت در ونزوئلا اتفاق تازه‌ای نیست، اما گسترش حامیان و مخالفان دولت ونزوئلا در صحنه بین‌الملل رخدادی است كه ونزوئلا را به مركز مسائل جهانی بدل ساخته است. اكنون كشورهای جهان به دو دسته تقسیم می‌شوند: كشورهای حامی نیكلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا و كشورهای حامی خوآن گوآیدو، رئیس مجلس سابق كه در میان تظاهرات خیابانی حامیانش خود را به عنوان رئیس جمهور ونزوئلا معرفی كرد!
وضعیت كنونی ونزوئلا بسیار پیچیده است.حمایت قاطع ایالات متحده از تغییر حكومت در ونزوئلا، به رسمیت شناختن خوآن گوآیدو به عنوان رئیس‌جمهور از سوی اكثر كشورهای آمریكای شمالی، آمریكای جنوبی و اقیانوسیه و حمایت مشروط كشورهای اروپای غربی از وی، حركت گوآیدو را پیش از آن‌كه یك كودتای سیاسی باشد به یك كودتای دیپلماتیك تبدیل كرده است. این اتفاق اهمیت تغییر حكومت در ونزوئلا در ابعاد بین‌الملل را اثبات می کند.
واشنگتن عنوان كرده است به منظور افزایش فشار بر دولت ونزوئلا شركت ملی نفت این كشور را تحریم كرده و این در شرایطی است كه ونزوئلا یكی از چهار كشور صادر‌كننده اصلی نفت به ایالات متحده می‌باشد و با این حساب آمریكا با تحریم نفت ونزوئلا عملا خود را دچار تحریم نفتی كرده است! از این رو اعمال تحریم جدید از سوی كاخ سفید را می‌توان در یك جنگ روانی علیه ونزوئلا خلاصه كرد، اما اتفاق حائز اهمیتی كه در زمینه نفتی می‌تواند رخ دهد خروج شركت نفتی سیتگو از كنترل دولت ونزوئلا است. این شركت كه در خاك ایالات متحده است و بزرگ‌ترین دارایی ونزوئلا در خارج از خاك این كشور نیز محسوب می‌شود، ممكن است در اختیار دولت خود خوانده خوآن گوآیدو قرار گیرد كه در این صورت تبعات منفی بسیار زیادی را به دولت ونزوئلا تحمیل خواهد كرد.
ونزوئلا هم اكنون پنجمین تولیدكننده نفت اوپك است و از این رو عملا تحریم كلی فروش نفت این كشور ممكن نیست، زیرا علاوه بر عدم توانایی سایر كشورها در جبران كسری نفت این كشور، پس از اوج‌گیری درگیری‌های سیاسی در ونزوئلا شاهد افزایش قیمت نفت اوپك نیز بودیم كه این اتفاق در صورت تحریم فروش نفت ونزوئلا می‌تواند به شكل شدیدتری رخ دهد. نكته دیگر در این زمینه عدم تغییر سیاست‌های كلی فروش نفت ونزوئلا در صورت تغییر دولت در این كشور خواهد بود، زیرا هم اكنون نیز نفت ونزوئلا به همان كشورهایی صادر می‌شود كه حامی خوآن گوآیدو هستند.
تنها یك تغییر بزرگ ممكن است در وضعیت ونزوئلا در اوپك رخ دهد و آن تبدیل ونزوئلا از یك بازیگر ایدئولوژیك به یك فروشنده صرف است. این اتفاق به طور مستقیم می‌تواند سیاست‌های ایران در اوپك را تحت تاثیر قرار دهد و از سوی دیگر در بعد دیپلماتیك نیز روسیه یك شریك دیپلماتیك را در آمریكای جنوبی از دست خواهد داد، ضمن آن‌كه روس‌ها در صنعت نفت ونزوئلا سرمایه‌گذاری كلان كرده‌اند. به طور مثال شركت بین‌المللی روس نفت در حداقل پنج پروژه نفتی ونزوئلا شریك عمده محسوب می‌شود. چین نیز به عنوان دومین شریك اقتصادی ونزوئلا با وضعیت مشابه مواجه خواهد شد. به همین دلیل شاید در صورت ورود پرونده ونزوئلا به شورای امنیت، این كشور بتواند در مقابل قطعنامه‌های ایالات متحده، رای وتوی چین و روسیه را برای خود محفوظ بداند.
شاید تنها راه برون‌رفت ونزوئلا از وضعیت كنونی، در مذاكرات داخلی میان دولت و مخالفانی باشد كه مادورو را از اساس نفی می‌كنند و به همین دلیل نیز وقوع چنین مذاكره‌ای تقریبا دور از ذهن است و البته عدم وقوع این مذاكرات ممكن است خیابان‌های ونزوئلا را به صحنه نبرد داخلی تبدیل كند، زیرا ارتش این كشور نیز مانند سیاست آن دو تكه و میان موافقان و مخالفان دولت تقسیم شده است. در شرایطی كه واشنگتن عزم خود را در سرنگونی دولت ونزوئلا جزم كرده شاید كشورهای حامی مادورو مانند ایران، روسیه و چین بتوانند وی را به سمت مذاكره با مخلفان سوق دهند تا حداقل از روی كار آمدن یك دولت حامی ایالات متحده جلوگیری كنند.