نقش والدین در انتقال صحیح آداب و رسوم
چهارشنبه آخر سال و شادی تعریف نشده
شعر می‌خواندند و دور هم جمع می‌شدند و غم و اندوه سال گذشته را می‌سوزاندند و برای روزهای نو كه در پیش است آرزوی خیر می‌كردند... آش رشته، طبق‌های هدیه نوعروسان، صدای خنده و هیاهوی كوچك و بزرگ، همه و همه فضای مملو از شادی و پر‌بركتی را رقم می‌زد كه حلاوت استقبال از آمدن بهار را دو صد چندان می‌نمود... اما چند سالی است با پیدا شدن سر و كله وسایل آتش‌بازی و پر‌سر و صدای جدید، شكل و شمایل این آیین قشنگ نه تنها تغییر كرده، بلكه به شبی تحت عنوان «چهارشنبه‌سوزی» تبدیل شده است؛ شبی كه خنده از لب می‌برد و آغازی برای شروع غم‌ها و مصائب است. حالا والدین بیش از پیش نگران فرزندانشان هستند و از ماه‌ها قبل در دلهره و استرس این شب به سر می‌برند، البته نگرانی به تنهایی كافی نیست، كاستن از مخاطرات نو‌ظهور این مراسم با آگاهی و همت والدین میسر است. تامین امنیت كودكان نیازمند صبوری، حوصله، غایت‌اندیشی و برنامه‌ریزی است. برای افزایش ضریب امنیت فرزندانتان در شب چهارشنبه آخر امسال، ما برای شما چند پیشنهاد داریم.
آشنایی كودك با هیجان شادی
نا‌آشنایی با هیجانات و ناآگاهی از شیوه‌های صحیح ابراز هیجانات یكی از مهم‌ترین عواملی است كه نه تنها كودكان بلكه برخی از بزرگ‌ترها را نیز با آسیب‌های متعددی مواجه می‌كند. بسیاری از كودكان و نوجوانان صرفا به نیت خوشی و شادمانی ممكن است وسایل آتش‌زا را به سمت دیگران پرتاپ كنند و از ترسی كه در دیگران ایجاد می‌شود احساس شعف و قدرت كنند. این احساس شادی تعریف نشده، نشان از احوالات جوانانی دارد كه در میان هیجانات مختلف خود سرگردان و سردرگم هستند و در حین انجام فعالیتی برای كسب احساس شادی و نشاط به‌ناگاه به سمت هیجان خشم حركت می‌كنند و به‌واسطه آن نیز، خود یا دیگران را متحمل آسیب‌های متعدد جسمانی و روانی می‌كنند.
آشنایی با هیجانات و شیوه‌های ابراز هیجان یكی از اصول مهم تربیتی است و والدین آگاه و فهیم باید برای آموزش این مهم به فرزندانشان از هر فرصتی استفاده كنند و بی‌تردید چهارشنبه‌سوری یكی از آن ایامی است كه می‌توانید معنای دقیق شادی را به فرزندانتان بیاموزید و در عمل به او نشان دهید بازی‌ها یا رفتارهای مخاطره‌آمیزی كه باعث ایجاد خطر، آزار، مزاحمت یا آسیب خود یا دیگران می‌شود، هرگز شادی و خوشحالی تعریف نمی‌شود و حتی مهم‌تر از آن همراه شدن با كسانی كه شادی را با خشونت یكسان می‌دانند و باعث ترس و رعب در دیگران می‌شوند، نه تنها ارتكاب به خطا، رفتار ناشایست و به دور از شأن انسانی است، بلكه خارج از اصول صحیح شادی و شادمانی است.
قانونگذاری و نظارت؛ دو اصل مهم
درباره انجام مراسم چهارشنبه‌سوری با فرزندتان صحبت كنید و ضمن گفت‌وگو، همگام با هم، قوانینی را نیز لحاظ كنید، قوانینی در این باب كه مجاز است چه وسایل و اسبابی را برای شادی آن شب فراهم كند؛ با چه كسی به خرید برود؛ از چه كسی خریداری كند، در چه جمع‌هایی حضور یابد یا با چه كسانی شادی آن شبش را سهیم شود و... همچنین بهتر است به روشنی و با صراحت كلام، درباره عواقب منفی تخطی از قوانین با او صحبت كنید و از همه مهم‌تر آن كه خود را موظف بدانید كه در صورت بروز اشتباه، بدون كوچك‌ترین اغماض و ترحمی، كودك را با عواقب انتخاب نادرستش مواجه سازید. حواستان باشد كه هرگز تسلیم معذرت‌خواهی‌ها یا ابراز پشیمانی كودك نشوید، تنبیهی را كه برای این نافرمانی در نظر گرفته‌اید تمام و كمال و با قاطعیت بیشتر اجرا نمایید.این مهارت و هنر شماست كه بتوانید در عین صمیمیت و اقتدار، فرزندانتان را مطیع و راضی به انجام فرامینی كنید كه به صلاح او و همگان است. نظارت دومین اصل مهم است، اغلب به والدین توصیه می‌شود به صورت غیر‌مستقیم رفتار فرزندانشان را مورد توجه و نظارت قرار دهند، اما درباره برنامه چهارشنبه‌سوری نظارت باید به طور مستقیم، علنی و همراه با هشدارها باشد.
توضیح آداب چهارشنبه آخر سال به كودك
درباره فلسفه چهارشنبه‌سوری، آداب و رسوم، چرایی و چگونگی انجام آن كسب اطلاعات كنید و فرزندتان را نیز نسبت به این موضوع آگاه نمایید؛ به آنها توضیح دهید كه اصل برنامه چهارشنبه‌سوری فراتر از ایجاد سر و صدا و آتش بازی‌های مهیب و خطرناك است. خداحافظی با زمستان، حركت به سمت شادی و تحول، معاشرت كردن و دور هم بودن، پیشكش‌كردن هدیه، فراموش كردن غم‌ها و آمادگی برای حضور در سالی جدید و... از جمله مهم‌ترین دلایل این سنت و آیین زیبای ایرانی است.
حواستان باشد كه شما خود الگوی مهمی هستید
اگر فرزند شما خواهان به‌جا آوردن برنامه‌های چهارشنبه‌سوری است؛ پس بهتر است او را از انجام این كار منع نكنید، بلكه همراه و همگام او باشید. اقتضائات سنی فرزندتان را بشناسید و برای مشایعت با او وارد بازی‌های بی‌خطری شوید كه در عین شادی، تضمین‌كننده سلامت اوست. توصیه می‌كنیم با برنامه‌ریزی پیش بروید و برای اجرای مراسم این شب از محیط‌های مخاطره‌آمیز دوری كنید. توصیه می‌كنیم از قبل مكان‌های بی‌خطر را شناسایی كنید. برای شادی بیشتر بهتر است با چند خانواده دیگر كه ترجیحا فرزندانی همسن فرزندان شما دارند هماهنگ شده و ترتیب یك‌دورهمی دوستانه و صمیمی را بدهید. البته لازم به یادآوری است كه در همه حال، مواظب هیجانات و رفتارهای افراطی خود و دیگر بزرگ‌ترهای آن دورهمی باشید و به‌هیچ‌وجه در حضور كودكان خارج از اصول و قوانینی كه برای آنها مطرح كرده اید، عمل نكنید، یادتان باشد تا شما عامل به عمل باشید، هرگز نباید انتظار رفتار صحیحی از فرزندتان داشته باشید چه بسا آنها به تقلید از رفتارهای شما، اعمال امروز و فردایشان را تنظیم و هماهنگ می‌كنند.
