ساخت زیورآلات با طلا و فلزات دیگر می تواند سود زیادی را نصیب شما کند
جویندگان طلا
رشته سر و شكل دادن به سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی و جواهرآلات و طلا و ساخت زیورآلات از آنها ازجمله مهارتهایی است كه البته كارگاههای حرفهای زیادی را سرگرم خودش كرده، اما شما میتوانید این كار را در یك كارگاه نیمهحرفهای در خانهتان هم انجام بدهید البته اگر مهارت آن را یاد گرفته باشید. در این بخش سراغ فرانك فیضی رفتهایم. فیضی، عضو هیات علمی گروه مهندسی معدن دانشگاه آزاد است و 20 سالی میشود كه سابقه تدریس و كارهای علمی دارد. مدتها نیز جزو متولیان باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد بوده. این دانشیار دانشگاه آزاد كه در رشته زمینشناسی اقتصادی و اكتشاف معدن كار میكرد، البته به واسطه این رشته با سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی هم آشنا شد. به همین دلیل بود كه سرانجام از رشته طلا و جواهرسازی سر درآورد و حالا در كنار كارهای دانشگاهی و علمیاش، این حوزه را هم دنبال میكند، به قول خودش «یك نوع همزیستی زیبا بین سنگهای طبیعی و فلزات قیمتی برقرار كردهام.» او حتی آموزشگاه خودش را هم در این زمینه با مجوز سازمان فنی و حرفهای راه انداخته و چند نمایشگاه نیز داشته است. از زبان این بانوی كارآفرین و درباره نگاهی كه به این تخصص و كارآفرینی زنان دارد، بیشتر میخوانیم.
میخواهم اول كمی از مسیری كه طی كردهام بگویم. این را به این علت توضیح میدهم تا خوانندگان نگویند یك نفر، فرش قرمزی پهن شده و به اینجا رسیده. برای هیچ كدام از ما فرش قرمزی پهن نشده و همگی ما با موانعی روبهرو هستیم تا این مسیر را طی كنیم. من این كار را از حدود ده سال پیش آغاز كردم، زمانی كه قطعات برنج و استیل یا اصطلاحا «خرج كار» را آماده میگرفتم و با سنگهای طبیعی زیورآلات میساختم. بعد كمكم كارم را توسعه دادم و خرج كار را نقره میگرفتم. حاصل ساختههایم را در شش نمایشگاه خانگی فروختم. منظورم از نمایشگاه خانگی این است كه برای دو یا
سه روز همه اسباب و وسایل اتاق پذیرایی را به اتاق خواب منتقل میكردم، سپس زیورآلات را روی تابلوهایی از جنس فوم با سوزن آویزان كرده و به دیوار نصب میكردم (همه چیز دستساز و خانگی)! بعد به دوست و فامیل و آشنا خبر میدادم كه در فلان تاریخ در منزل ما نمایشگاه زیورآلات است و از آنها دعوت میكردم بیایند و الحق آنها هم پشتیبانی میكردند.
نیاز مالی نداشتم، ولی شوق ساختن داشتم
یادم هست یكبار چند گردنبند و گوشواره و دستبند را به خودم آویختم و صبح با مادرم رفتم پارك قیطریه. صبحها تجمع بانوان ورزشكار و آنهایی كه به سلامتشان اهمیت میدهند در پاركها زیاد است. خلاصه با كاغذهایی كه آدرس و تاریخ و ساعت برگزاری نمایشگاه را در آن تایپ كرده بودم رفتم و هرجا عدهای از خانمها را دور هم میدیدم، میرفتم و ضمن نشان دادن نمونه كارها، كاغذها را هم بین آنها پخش میكردم. مادرم دورادور نظاره میكرد و هوایم را داشت. بعد هم آمد و گفت وقتی از آن گروه خانمها جدا شدی، به هم گفتند: «چه پررو بود!» یكبار هم تصادفا یكی از اساتید مطرح زمینشناسی كه كاغذ تبلیغم را دیده بود، به نمایشگاه آمد و مطالب مهمی درباره سنگها به من آموخت و رفت. یكبار هم چند نفر از دوستهای قدیمی آمدند و آنقدر مثل مغازه چانه زدند كه از خودم متنفر شدم! خلاصه اینكه كولهباری از تجربیات گوناگون در زمینههای تولید و بازاریابی و فروش نصیبم شد.
آن موقع من در دانشگاه تدریس میكردم. ازدواج كرده بودم و یك بچه دوساله داشتم. واقعا نیاز مالی نداشتم، ولی هنوز كه فكر میكنم میبینم چنان آتش اشتیاق ساختن و ارائه كردن درونم را میسوزاند كه برای برگزاری نمایشگاه و ساختن زیورآلات رنگارنگ ساعتها كار میكردم و خواب و خوراك را فراموش میكردم. من كارم را ابتدا با تلفیق سنگهای طبیعی با استیل و برنج شروع كردم. سپس از نقره برای خرج كار استفاده كردم و بعدتر نیز كارم طراحی آویزهای طلا شد كه با لیزر برش داده میشد. بعدها برند خودم را هم ثبت كرده و جایی را برای كارگاه و آموزش و جای دیگری را هم برای گالری تدارك دیدم. البته سال 97 به واسطه نابسامانیهای قیمت طلا، سال خوبی برای ما نبود و به همین دلیل این سال را صرف مقدمات و بسترسازی گالری و كارگاه و آموزشگاه كردم.
این رشته برای هر كسی جایی دارد
رشته طلا و جواهرسازی آنقدر گسترده است كه هر شخصی با هر توان مالی و در هر سطحی میتواند وارد آن شود. این رشته به 32 زیرمجموعه یا حرفه تقسیم میشود كه مهارت در هركدام میتواند خود به تنهایی برای یك شخص كار و درآمد داشته و حتی برای عدهای اشتغالزایی كند. به عنوان مثال حرفه مخراجكاری، حرفه گوهرشناسی، حرفه ارزیابی سنگهای قیمتی، حرفه آبكاری فلزات قیمتی و... . اگر كسی در یكی از این حرفهها ماهر باشدT میتواند در تمام كارگاههای طلا و جواهرسازی مشغول به كار شود. اگر سرمایهای در حد 50 میلیون تومان داشته باشید (كه میشود با وامهای كارآفرینی و تسهیلات اشتغالزایی و پسانداز شخصی به راحتی به این عدد رسید)، میتوانید دستگاههای اولیه و الزامی یك كارگاه طلاسازی را در یك اتاق دارای تهویه مناسب به مساحت 12 مترمربع برای خودتان راهاندازی كنید. اگر همین سرمایه و امكانات را هم ندارید، میتوانید در برخی از حرفههای این رشته مثل جواهرسازی مهرهای مشغول به كار شوید. این حرفه به شما كمك میكند كه زیورآلات را در هر سطحی
به عنوان مثال گرانقیمت با مفتول طلا و نقره و سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی یا در سطح ارزانقیمت با مفتول برنجی و مهرههای شیشهای، چوبی یا پلاستیكی با سلیقه خودتان بسازید. مزیت این حرفه این است كه بدون نیاز به دستگاههای حرفهای همچون كوره ذوب، دستگاه نورد و موتور پرداخت، تنها با شكل دادن به مفتول و قرار دادن مهرهها در میان آن میتوان زیباترین زیورآلات را در گوشه اتاق خود ساخت. به عبارت دیگر كل ابزار و وسایلی كه به آن احتیاج دارید، در یك سینی جای میگیرد.
صدای خاص خودتان را داشته باشید
امروزه با توجه به گسترش فوقالعاده چشمگیری كه كسبوكارهای اینترنتی یافتهاند دیگر بهراحتی میتوان محصولات خود را در فضای مجازی معرفی و تبلیغ كرد. فقط كافی است كمی خلاقیت به خرج بدهید و طرحهای تكراری نزنید. سبك خودتان را بسازید و از كسی تقلید نكنید. در این حرفه انواع نخهای رنگی، چرم، مفتول، مهره، بافت، دوخت و سه ابزار دستی (سیمچین، دمباریك و دم مفتول) به كمك شما میآید و دنیای بیانتهایی از طرح و رنگ و مدل را در مقابلتان میگستراند. با این حرفه میتوان انواع گردنبند، دستبند، گوشواره و خلخال را مطابق سلیقه هر شخص با جنس و رنگ دلخواه او تهیه کرد.
كار برای خودتان
حال از یك زاویه دیگر و به بخش كوچكی از یكی از حرفهها نگاه میكنیم. حرفه طلاساز مهارت لازم را درخصوص صفر تا صد ساخت یك قطعه زیور از جنس طلا یا نقره به شخص میدهد. یعنی ابتدا هنرجو فلز را ذوب میكند، در قالب میریزد، با دستگاه نورد آن را به شكل مفتول، صفحه یا تسمه در میآورد و بعد با عملیات برش، جوشكاری، ساب و پرداخت قطعه مورد نظر خود را میسازد. ممكن است كسی بگوید انجام این كارها مستلزم داشتن دستگاه، فضا و سرمایه اولیه است؛ پس یعنی من هرگز نمیتوانم وارد این حرفه بشوم. ممكن است بگوید دلم نمیخواهد در كارگاه دیگران كار كنم پس این حرفه به درد من نمیخورد. باز هم میگویم خیر، فقط بخش كوچكی از حرفه طلاساز تسلط بر ارهكاری است. شما میتوانید فقط با بستن یك تختهكوچك مخصوص ارهكاری كه به آن تخته پیشكار میگوییم، روی یك میز معمولی و داشتن یك كمان اره و چند تیغهاره انواع اشكال، طرحها، نامها و حروف را روی صفحههای آماده برنج، مس، نقره و طلا ببرید و بهعنوان آویز گردنبند یا پلاك روی چرم دستبند بفروشید.
حال به دو صورت میتوانید عمل كنید: یا برای طراحی از نرمافزاری مثل كورل یا ماتریكس كمك بگیرید یا به صورت بسیار ابتدایی طرحهای خلاقانه خود را تمیز و ظریف روی كاغذ بكشید و بعد آن را مستقیما روی صفحه فلز بچسبانید و اره كنید.
اگر طرح شما خلاقانه و زیبا باشد و با سود كم شروع كنید، مطمئن باشید برای راهاندازی كسبوكارتان در منزل كفایت میكند.