توقیف نفت در کانال اروپایی
انگلیسی‌ها كه به تازگی دور جدیدی از اقدامات تنش‌زا در مقابل جمهوری اسلامی ایران را آغاز كرده‌اند روز پنجشنبه، یك نفتكش روسی را كه حامل دو میلیون بشكه نفت ایران بود در منطقه جبل‌الطارق توقیف كردند. آن‌طور كه دولت اسپانیا در بیانیه‌ای اعلام كرده، این اقدام به درخواست آمریكا انجام شده و البته بهانه آن، ارسال نفت توسط ایران به سوریه و تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه دمشق، بوده است. جمهوری اسلامی ایران به اقدام انگلیس اعتراض كرده و خواستار رفع توقیف از نفتكش روس است اما مقامات انگلیس از این اقدام دفاع كرده و آن را براساس وظایف دولت خود می‌دانند. همین مساله باعث شده خیلی‌ها در ایران، راه‌حل را در مقابله به مثل بدانند.
جزئیات مربوط به توقیف نفتكش گریس ۱ در منطقه جبل الطارق نشان می‌دهد این نفتكش كه در حال حمل دو میلیون بشكه نفت ایران به سوی پالایشگاه‌های سوریه بود در آب‌های سرزمینی كشور جبل‌الطارق كه تحت نظر دولت انگلستان است توسط نیروهای انگلیس توقیف می‌شود. نیروی دریایی انگلستان با این استدلال كه سوریه مشمول تحریم‌های اتحادیه اروپا است، دست به توقیف این نفتكش در جبل‌الطارق زده است.
اصولا بازرسی از نفتكش‌ها و كشتی‌های تجاری در محدوده آب‌های سرزمینی یك كشور موضوعی عادی است و صاحب آن آب‌ها زمانی می‌تواند كشتی را توقیف كند كه كشتی دارای مشكلات زیست محیطی، گواهینامه و... باشد كه توقیف اخیر شامل این موارد نمی‌شود و مشخص است كه دلیل توقیف آن یك موضوع سیاسی است. آن‌طور كه روزنامه گاردین درباره نحوه اجرای عملیات توقیف این نفتكش نوشته، كماندوهای انگلیسی با بالگرد روی عرشه این كشتی پیاده شده‌اند و گروهی دیگر از كماندوها نیز با قایق‌های تندرو كشتی را محاصره كرده‌اند. عصر دیروز خبرگزاری رویترز به نقل از یك منبع دولتی جبل الطارق گزارش داد پلیس و ماموران گمرک این كشور برای ادامه تحقیقات روی نفتكش هستند اما تفنگداران نیروی دریایی انگلیس، كشتی را ترك كردند. بر اساس این گزارش، این نفتكش ۲۸ نفر خدمه داشته كه توسط مقام‌های جبل‌الطارق مورد بازجویی قرار گرفته‌اند. عمده خدمه این كشتی هندی هستند و تعدادی اوكراینی و پاكستانی هم در میان خدمه حضور دارند. دولت محلی جبل‌الطارق اعلام كرده كه این
۲۸ نفر را به عنوان شاهد و نه مجرم، مورد بازجویی قرار داده است.
به گزارش فرانس‌پرس دادگاهی در جبل‌الطارق، حکم توقیف نفتکش روس را دو هفته تمدید کرد.
جبل‌الطارق کجاست؟
اما نكته مهم درباره توقیف نفتكش این است كه جبل‌الطارق كه به اسپانیایی به آن جیبراتار می‌گویند یك كشور خودمختار است كه مورد منازعه انگلستان و اسپانیا است. جبل‌الطارق بین اسپانیا و مراكش قرار دارد و یك آبراه حیاتی است. دریانوردان می‌دانند كه مدیترانه سه راه خروجی دارد. قسمت شمالی این دریا در جنوب اروپا و كشورهای اسپانیا و ایتالیا قرار دارد و قسمت جنوبی آن در شمال آفریقا. یك راه خروج از دریای مدیترانه، از تنگه بسفر و داردانل در كشور تركیه می‌گذرد؛ یك راه آن از مصر و كانال سوئز و یك راه آن از جبل‌الطارق كه به اقیانوس آتلانتیك شمالی می‌رسد. انگلیس با در اختیار گرفتن جبل‌الطارق در واقع حاكمیت این آبراه را از آن خود كرده است و این تنگه استراتژیك را در اختیار دارد. به همین دلیل است كه نفتكش روسی را بازرسی و آن را توقیف كرده است.
مقابله به مثل، راهكار مهار لندن
انگلیسی‌ها چند وقت است كه با اقدامات خود هر بار به بهانه‌ای به سوژه رسانه‌های كشورمان تبدیل می‌شوند و واكنش‌ها و انتقاداتی را برمی‌انگیزند.
یكی از آخرین این موارد مربوط به دعوت سفیر انگلیس در تهران از برخی رسانه‌ها برای حضور در نشستی غیررسانه‌ای بود. براساس اخبار منتشر شده، سفارت انگلیس با ارسال دعوتنامه‌ای محرمانه و غیرمحترمانه از برخی رسانه‌ها دعوت كرده بود روز پنجشنبه گذشته در جلسه‌ای كه در این سفارتخانه برگزار می‌شود شركت كنند. در این دعوتنامه با لحن غیرمحترمانه‌ای تاكید شده بود كه شركت‌كنندگان از آوردن دوربین و ضبط‌صوت خودداری كنند و فقط خبرنگارانی حاضر شوند كه كاملا به زبان انگلیسی تسلط دارند. موضوع این جلسه هم توضیحات سفیر انگلیس درباره ساز و كار اینستكس اعلام شده بود.
برخی ابهامات درباره این جلسه و همچنین لحن غیرمحترمانه دعوتنامه سفارت انگلیس باعث تحریم این جلسه از سوی خیلی از رسانه‌ها شد. در این خصوص مهدی رحمانیان، مدیر‌مسؤول روزنامه شرق در گفت‌وگو با فارس بیان کرد: هیچ‌وقت حاضر نخواهیم شد در مراسمی با چنین مشخصاتی حضور پیدا كنیم. انگلیسی‌ها فكر كرده‌اند هنوز دوران قاجار است كه با ما این‌طور رفتار می‌كنند. همچنین اواخر خرداد بود كه برگزاری جشن تولد به مناسبت 93 سالگی ملكه انگلیس در سفارت این كشور در تهران با واكنش‌ها و انتقادات زیادی همراه شد بویژه این‌كه سفارتخانه این كشور پیش از برگزاری مراسم، در ایمیلی خطاب به شركت‌های بزرگ و برخی چهره‌های مشهور سیاسی و هنری از آنها خواست برای برگزاری جشن 2500 پوند پرداخت كنند و حامی مالی آن شوند.
تجربه تاریخی نشان داده بهترین راهكار برای مقابله با اقدامات توهین‌آمیز و ایذایی لندن، مقابله به مثل است. نمونه بارز این مساله را می‌توان در خاطرات سفیر وقت انگلیس در تهران حدود 30 سال قبل مشاهده كرد که شرح آن در صفحه یک آمده است.
ایران هم نفتكش انگلیس را توقیف كند
در ماجرای اخیر و توقیف نفتكش ایرانی از سوی انگلیس، یكی از مهم‌ترین راهكارهای توصیه شده به دولتمردان، مقابله به مثل است. محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در صفحه شخصی خود در توییتر در این زمینه نوشت: انقلاب اسلامی در طول تاریخ 40 ساله خود، در هیچ معركه‌ای آغازگر تنش نبوده، اما در پاسخ به زورگویان و گردنكشان، تعلل نكرده و تردید به دل راه نداده است. وی افزود: انگلیس اگر نفتكش ایرانی را رفع توقیف نكند، وظیفه دستگاه‌های مسؤول، اقدام متقابل و توقیف یك نفتكش انگلیسی است.
احضار سفیر انگلیس، اصرار مقامات انگلیسی
به‌دنبال توقیف محموله نفتی كشورمان، سفیر این كشور در تهران به وزارت خارجه احضار شد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، در جریان این احضار رئیس اداره سوم غرب اروپا با غیرقابل قبول دانستن این اقدام و این‌كه حسب اطلاعات موجود توقیف این نفتكش به درخواست آمریكا صورت گرفته است، خواستار رهاسازی سریع نفتكش مزبور شد. وی با اشاره به حركت این نفتكش در آبراه‌های بین‌المللی، اقدام نیروی دریایی انگلیس را معادل با راهزنی دریایی دانسته و گفت آن كشور حق ندارد تحریم‌های یكجانبه خود یا اتحادیه اروپا را به صورت فراسرزمینی علیه كشورهای دیگر اعمال نماید. این همان سیاست زورمدارانه آمریكا است كه كشورهای اروپایی همواره نسبت به آن معترض بوده‌اند.
در این دیدار مدارك و مستندات مربوط به این نفتكش و محموله آن كه حكایت از حركت كاملا قانونی نفتكش دارد در اختیار سفیر انگلیس قرار گرفته و تاكید شد كه جمهوری اسلامی ایران از تمامی ظرفیت‌های سیاسی و قانونی خود برای رهاسازی این كشتی و استیفای حقوق خود استفاده خواهد كرد.
سفیر انگلیس با اظهار این‌كه مراتب را سریعا به لندن منتقل خواهد كرد، تاكید كرد انگلیس از تحریم یكجانبه آمریكا علیه ایران تبعیت نمی‌كند.
باوجود این گزارش، خبرها حاكی از اصرار مقامات انگلیسی بر درستی اقدامشان دارد و حتی آن‌طور كه گاردین گزارش كرده، سفیر انگلیس در تهران در دیدار مقام وزارت خارجه كشورمان از این اقدام دفاع كرده است. براساس این گزارش، راب مكر در این دیدار «بر موضع بریتانیا تأكید و عنوان كرد كه انگلیس از اقدام قاطع مقام‌های جبل‌الطارق برای اجرای تحریم‌ها علیه رژیم بشار اسد استقبال می‌كند.»
همچنین ساعاتی پس از انتشار خبر توقیف این نفتكش، سخنگوی ترزا می، نخست‌وزیر مستعفی انگلیس اعلام كرد، این یك اقدام قاطع و پیامی روشن بوده است و مقامات جبل‌الطارق را كه در توقیف موفقیت‌آمیز این عملیات دست داشتند، تحسین می‌كنیم.
عربستان نفتكش ایران را پس نمی‌دهد
به نظر می‌رسد خویشتنداری ایران در مقابل اقدامات غرب باعث بروز برخی اشتباهات محاسباتی از سوی كشورها شده است و جری شدن برخی كشورهای مرتجع منطقه را به همراه داشته است. در همین زمینه منصور حقیقت‌پور، نماینده پیشین مجلس در گفت‌وگو با تسنیم گفت: مطلع شدیم یكی از نفتكش‌های ایرانی در مسیر انجام مأموریت خود، دچار مشكلات فنی شده كه شرایط حاكم بر محیط، این نفتكش را مجبور به پهلوگیری در سواحل عربستان می‌كند، ولی پس از انجام تعمیرات، عربستان اجازه خروج این نفتكش را نمی‌دهد. اخبار رسیده حاكی از این است كه عربستان برای انجام تعمیرات، هزینه بسیار گزافی را درخواست كرده كه نیاز است برای حل مشكل پیش آمده، وزارت خارجه موضوع این نفتكش را پیگیری كند.
البته بیژن زنگنه، وزیر نفت در خصوص سرنوشت نفتكش ایرانی در بندر جده گفت: مقامات ایرانی از طریق شركت ملی نفتكش دنبال این موضوع و بازگرداندن كشتی به ایران هستند، زیرا علاوه بر هزینه‌های مالی، حضور نیروهای ما در آنجا و احتمال فاجعه زیست‌محیطی نیز مطرح است.
ذوق‌زدگی بولتون و صهیونیست‌ها
جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریكا در واكنش به توقیف محموله نفت ایران در توییتر نوشت: خبر عالی: انگلیس نفتكش بزرگ گریس-1 كه در حال نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا و حمل نفت ایران به سوریه بوده را متوقف كرده است.
وی در ادامه نوشت: این تجارت غیرقانونی است و آمریكا و متحدانش به ایران و سوریه اجازه نخواهند داد از این تجارت غیرقانونی سود ببرند. یوال اشتاینیتز، وزیر انرژی رژیم صهیونیستی هم با استقبال از توقیف یك كشتی حامل نفت ایران توسط ارتش انگلیس گفت، این اقدام گامی مثبت در جهت افزایش فشار به ایران است.
مدیر پیشین امور بین‌الملل شركت ملی نفت در گفت‌وگو با جام‌جم
توقیف نفت ایران بی‌سابقه است
در ارتباط با اقدام انگلیس در توقیف محموله نفتی كشورمان با محمدعلی خطیبی، مدیر پیشین امور بین‌الملل شركت ملی نفت گفت‌وگو كرده‌ایم. او اقدام دولت انگلیس را بی‌سابقه و مغایر قوانین بین‌المللی می‌داند.
آیا توقیف نفتكش ایران به بهانه تحریم اقدامی قانونی است؟
تحریم‌ها انواع مختلفی دارد كه بخشی از آن از سوی كشورهای مختلف وضع شده و بعضی نیز از سوی سازمان ملل و مجامع بین‌المللی است و حالت بین‌المللی دارد. توقیف نفتكش ایرانی به دلیل آنچه تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه اعلام شده صورت گرفته است. اما قطعا یك كشور نمی‌تواند به بهانه قانون تحریمی كه وضع كرده اقدام به توقیف كشتی كند. حتی در این زمینه اگر تحریم‌های سازمان ملل هم وجود داشت باز قانونی بودن توقیف محل تردید است، چرا كه كشتی‌ها برای حركت در آبراه‌های بین‌المللی آزاد هستند. توقیف محموله نفتی ایران در حالی صورت می‌گیرد كه كشورهای غربی مدتی است جار و جنجال زیادی درباره امنیت كشتیرانی در آب‌های بین‌المللی راه‌انداخته‌اند و می‌بینیم به فاصله چند روز و برخلاف ادعاهایشان اقدام به توقیف كشتی ایران می‌كنند.
آیا در سال‌های 90 تا 92 كه در وزارت نفت مسؤولیت داشتید چنین اتفاقی یعنی توقیف كشتی سابقه داشته است؟
به این شكل كه ناوی یك كشتی را توقیف كند به یاد ندارم. صرفا در بعضی مواقع ممكن بود در بنادر و اسكله‌ها مشكلاتی برای یك كشتی به‌وجود بیاید و بعد حل شود.
نظر شما در مورد اخباری كه در مورد مسیر عبور كشتی به دلیل دور زدن تحریم‌ها منتشر شده چیست؟
كشتی‌هایی كه به طرف مدیترانه می‌روند دو راه دارند؛ یا از كانال سوئز عبور می‌كنند یا این‌كه برخی كشتی‌هایی كه نمی‌توانند یا نمی‌خواهند از این طریق عبور كنند مجبور به دورزدن دماغه امید نیك می‌شوند.
در هر صورت این نفتكش ایرانی به هر طریقی كه رفته باشد دچار تخلف نشده، چرا كه اینها آبراه‌های بین‌المللی است و منعی برای عبور كشتی وجود ندارد.
اینگونه اقدامات و ورود نیروهای نظامی به عرشه یك كشتی مرسوم نیست و دقیقا نقض مقررات كشتیرانی بوده است، این اقدام می‌تواند امنیت كشتیرانی را در دنیا به خطر انداخته و ممكن است موجب اقدامات متقابل شود.
آیا استفاده از نفتكش‌های خارجی مرسوم است؟
كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران مجهز است، تعداد زیادی كشتی چه در زمینه حمل كالا و چه نفتكش در مالكیت خودمان است، اما طبیعتا این تعداد نفتكش جوابگوی تمام حجم صادرات ما نیست و به همین دلیل تعدادی نفتكش نیز اجاره می‌كنیم.
در عین حال باید تاكید كنم كه ایران دومین ناوگان بزرگ نفتكش منطقه را در اختیار دارد.
اصولا بازرسی از نفتكش‌ها و كشتی‌های تجاری در محدوده آب‌های سرزمینی یك كشور موضوعی عادی است و صاحب آن آب‌ها زمانی می‌تواند كشتی را توقیف كند كه كشتی دارای مشكلات زیست محیطی، گواهینامه و... باشد كه توقیف اخیر شامل این موارد نمی‌شود و مشخص است كه دلیل توقیف آن یك موضوع سیاسی است. آن‌طور كه روزنامه گاردین درباره نحوه اجرای عملیات توقیف این نفتكش نوشته، كماندوهای انگلیسی با بالگرد روی عرشه این كشتی پیاده شده‌اند و گروهی دیگر از كماندوها نیز با قایق‌های تندرو كشتی را محاصره كرده‌اند. عصر دیروز خبرگزاری رویترز به نقل از یك منبع دولتی جبل الطارق گزارش داد پلیس و ماموران گمرک این كشور برای ادامه تحقیقات روی نفتكش هستند اما تفنگداران نیروی دریایی انگلیس، كشتی را ترك كردند. بر اساس این گزارش، این نفتكش ۲۸ نفر خدمه داشته كه توسط مقام‌های جبل‌الطارق مورد بازجویی قرار گرفته‌اند. عمده خدمه این كشتی هندی هستند و تعدادی اوكراینی و پاكستانی هم در میان خدمه حضور دارند. دولت محلی جبل‌الطارق اعلام كرده كه این
۲۸ نفر را به عنوان شاهد و نه مجرم، مورد بازجویی قرار داده است.
به گزارش فرانس‌پرس دادگاهی در جبل‌الطارق، حکم توقیف نفتکش روس را دو هفته تمدید کرد.
جبل‌الطارق کجاست؟
اما نكته مهم درباره توقیف نفتكش این است كه جبل‌الطارق كه به اسپانیایی به آن جیبراتار می‌گویند یك كشور خودمختار است كه مورد منازعه انگلستان و اسپانیا است. جبل‌الطارق بین اسپانیا و مراكش قرار دارد و یك آبراه حیاتی است. دریانوردان می‌دانند كه مدیترانه سه راه خروجی دارد. قسمت شمالی این دریا در جنوب اروپا و كشورهای اسپانیا و ایتالیا قرار دارد و قسمت جنوبی آن در شمال آفریقا. یك راه خروج از دریای مدیترانه، از تنگه بسفر و داردانل در كشور تركیه می‌گذرد؛ یك راه آن از مصر و كانال سوئز و یك راه آن از جبل‌الطارق كه به اقیانوس آتلانتیك شمالی می‌رسد. انگلیس با در اختیار گرفتن جبل‌الطارق در واقع حاكمیت این آبراه را از آن خود كرده است و این تنگه استراتژیك را در اختیار دارد. به همین دلیل است كه نفتكش روسی را بازرسی و آن را توقیف كرده است.
مقابله به مثل، راهكار مهار لندن
انگلیسی‌ها چند وقت است كه با اقدامات خود هر بار به بهانه‌ای به سوژه رسانه‌های كشورمان تبدیل می‌شوند و واكنش‌ها و انتقاداتی را برمی‌انگیزند.
یكی از آخرین این موارد مربوط به دعوت سفیر انگلیس در تهران از برخی رسانه‌ها برای حضور در نشستی غیررسانه‌ای بود. براساس اخبار منتشر شده، سفارت انگلیس با ارسال دعوتنامه‌ای محرمانه و غیرمحترمانه از برخی رسانه‌ها دعوت كرده بود روز پنجشنبه گذشته در جلسه‌ای كه در این سفارتخانه برگزار می‌شود شركت كنند. در این دعوتنامه با لحن غیرمحترمانه‌ای تاكید شده بود كه شركت‌كنندگان از آوردن دوربین و ضبط‌صوت خودداری كنند و فقط خبرنگارانی حاضر شوند كه كاملا به زبان انگلیسی تسلط دارند. موضوع این جلسه هم توضیحات سفیر انگلیس درباره ساز و كار اینستكس اعلام شده بود.
برخی ابهامات درباره این جلسه و همچنین لحن غیرمحترمانه دعوتنامه سفارت انگلیس باعث تحریم این جلسه از سوی خیلی از رسانه‌ها شد. در این خصوص مهدی رحمانیان، مدیر‌مسؤول روزنامه شرق در گفت‌وگو با فارس بیان کرد: هیچ‌وقت حاضر نخواهیم شد در مراسمی با چنین مشخصاتی حضور پیدا كنیم. انگلیسی‌ها فكر كرده‌اند هنوز دوران قاجار است كه با ما این‌طور رفتار می‌كنند. همچنین اواخر خرداد بود كه برگزاری جشن تولد به مناسبت 93 سالگی ملكه انگلیس در سفارت این كشور در تهران با واكنش‌ها و انتقادات زیادی همراه شد بویژه این‌كه سفارتخانه این كشور پیش از برگزاری مراسم، در ایمیلی خطاب به شركت‌های بزرگ و برخی چهره‌های مشهور سیاسی و هنری از آنها خواست برای برگزاری جشن 2500 پوند پرداخت كنند و حامی مالی آن شوند.
تجربه تاریخی نشان داده بهترین راهكار برای مقابله با اقدامات توهین‌آمیز و ایذایی لندن، مقابله به مثل است. نمونه بارز این مساله را می‌توان در خاطرات سفیر وقت انگلیس در تهران حدود 30 سال قبل مشاهده كرد که شرح آن در صفحه یک آمده است.
ایران هم نفتكش انگلیس را توقیف كند
در ماجرای اخیر و توقیف نفتكش ایرانی از سوی انگلیس، یكی از مهم‌ترین راهكارهای توصیه شده به دولتمردان، مقابله به مثل است. محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در صفحه شخصی خود در توییتر در این زمینه نوشت: انقلاب اسلامی در طول تاریخ 40 ساله خود، در هیچ معركه‌ای آغازگر تنش نبوده، اما در پاسخ به زورگویان و گردنكشان، تعلل نكرده و تردید به دل راه نداده است. وی افزود: انگلیس اگر نفتكش ایرانی را رفع توقیف نكند، وظیفه دستگاه‌های مسؤول، اقدام متقابل و توقیف یك نفتكش انگلیسی است.
احضار سفیر انگلیس، اصرار مقامات انگلیسی
به‌دنبال توقیف محموله نفتی كشورمان، سفیر این كشور در تهران به وزارت خارجه احضار شد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، در جریان این احضار رئیس اداره سوم غرب اروپا با غیرقابل قبول دانستن این اقدام و این‌كه حسب اطلاعات موجود توقیف این نفتكش به درخواست آمریكا صورت گرفته است، خواستار رهاسازی سریع نفتكش مزبور شد. وی با اشاره به حركت این نفتكش در آبراه‌های بین‌المللی، اقدام نیروی دریایی انگلیس را معادل با راهزنی دریایی دانسته و گفت آن كشور حق ندارد تحریم‌های یكجانبه خود یا اتحادیه اروپا را به صورت فراسرزمینی علیه كشورهای دیگر اعمال نماید. این همان سیاست زورمدارانه آمریكا است كه كشورهای اروپایی همواره نسبت به آن معترض بوده‌اند.
در این دیدار مدارك و مستندات مربوط به این نفتكش و محموله آن كه حكایت از حركت كاملا قانونی نفتكش دارد در اختیار سفیر انگلیس قرار گرفته و تاكید شد كه جمهوری اسلامی ایران از تمامی ظرفیت‌های سیاسی و قانونی خود برای رهاسازی این كشتی و استیفای حقوق خود استفاده خواهد كرد.
سفیر انگلیس با اظهار این‌كه مراتب را سریعا به لندن منتقل خواهد كرد، تاكید كرد انگلیس از تحریم یكجانبه آمریكا علیه ایران تبعیت نمی‌كند.
باوجود این گزارش، خبرها حاكی از اصرار مقامات انگلیسی بر درستی اقدامشان دارد و حتی آن‌طور كه گاردین گزارش كرده، سفیر انگلیس در تهران در دیدار مقام وزارت خارجه كشورمان از این اقدام دفاع كرده است. براساس این گزارش، راب مكر در این دیدار «بر موضع بریتانیا تأكید و عنوان كرد كه انگلیس از اقدام قاطع مقام‌های جبل‌الطارق برای اجرای تحریم‌ها علیه رژیم بشار اسد استقبال می‌كند.»
همچنین ساعاتی پس از انتشار خبر توقیف این نفتكش، سخنگوی ترزا می، نخست‌وزیر مستعفی انگلیس اعلام كرد، این یك اقدام قاطع و پیامی روشن بوده است و مقامات جبل‌الطارق را كه در توقیف موفقیت‌آمیز این عملیات دست داشتند، تحسین می‌كنیم.
عربستان نفتكش ایران را پس نمی‌دهد
به نظر می‌رسد خویشتنداری ایران در مقابل اقدامات غرب باعث بروز برخی اشتباهات محاسباتی از سوی كشورها شده است و جری شدن برخی كشورهای مرتجع منطقه را به همراه داشته است. در همین زمینه منصور حقیقت‌پور، نماینده پیشین مجلس در گفت‌وگو با تسنیم گفت: مطلع شدیم یكی از نفتكش‌های ایرانی در مسیر انجام مأموریت خود، دچار مشكلات فنی شده كه شرایط حاكم بر محیط، این نفتكش را مجبور به پهلوگیری در سواحل عربستان می‌كند، ولی پس از انجام تعمیرات، عربستان اجازه خروج این نفتكش را نمی‌دهد. اخبار رسیده حاكی از این است كه عربستان برای انجام تعمیرات، هزینه بسیار گزافی را درخواست كرده كه نیاز است برای حل مشكل پیش آمده، وزارت خارجه موضوع این نفتكش را پیگیری كند.
البته بیژن زنگنه، وزیر نفت در خصوص سرنوشت نفتكش ایرانی در بندر جده گفت: مقامات ایرانی از طریق شركت ملی نفتكش دنبال این موضوع و بازگرداندن كشتی به ایران هستند، زیرا علاوه بر هزینه‌های مالی، حضور نیروهای ما در آنجا و احتمال فاجعه زیست‌محیطی نیز مطرح است.
ذوق‌زدگی بولتون و صهیونیست‌ها
جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریكا در واكنش به توقیف محموله نفت ایران در توییتر نوشت: خبر عالی: انگلیس نفتكش بزرگ گریس-1 كه در حال نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا و حمل نفت ایران به سوریه بوده را متوقف كرده است.
وی در ادامه نوشت: این تجارت غیرقانونی است و آمریكا و متحدانش به ایران و سوریه اجازه نخواهند داد از این تجارت غیرقانونی سود ببرند. یوال اشتاینیتز، وزیر انرژی رژیم صهیونیستی هم با استقبال از توقیف یك كشتی حامل نفت ایران توسط ارتش انگلیس گفت، این اقدام گامی مثبت در جهت افزایش فشار به ایران است.
مدیر پیشین امور بین‌الملل شركت ملی نفت در گفت‌وگو با جام‌جم
توقیف نفت ایران بی‌سابقه است
در ارتباط با اقدام انگلیس در توقیف محموله نفتی كشورمان با محمدعلی خطیبی، مدیر پیشین امور بین‌الملل شركت ملی نفت گفت‌وگو كرده‌ایم. او اقدام دولت انگلیس را بی‌سابقه و مغایر قوانین بین‌المللی می‌داند.
آیا توقیف نفتكش ایران به بهانه تحریم اقدامی قانونی است؟
تحریم‌ها انواع مختلفی دارد كه بخشی از آن از سوی كشورهای مختلف وضع شده و بعضی نیز از سوی سازمان ملل و مجامع بین‌المللی است و حالت بین‌المللی دارد. توقیف نفتكش ایرانی به دلیل آنچه تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه اعلام شده صورت گرفته است. اما قطعا یك كشور نمی‌تواند به بهانه قانون تحریمی كه وضع كرده اقدام به توقیف كشتی كند. حتی در این زمینه اگر تحریم‌های سازمان ملل هم وجود داشت باز قانونی بودن توقیف محل تردید است، چرا كه كشتی‌ها برای حركت در آبراه‌های بین‌المللی آزاد هستند. توقیف محموله نفتی ایران در حالی صورت می‌گیرد كه كشورهای غربی مدتی است جار و جنجال زیادی درباره امنیت كشتیرانی در آب‌های بین‌المللی راه‌انداخته‌اند و می‌بینیم به فاصله چند روز و برخلاف ادعاهایشان اقدام به توقیف كشتی ایران می‌كنند.
آیا در سال‌های 90 تا 92 كه در وزارت نفت مسؤولیت داشتید چنین اتفاقی یعنی توقیف كشتی سابقه داشته است؟
به این شكل كه ناوی یك كشتی را توقیف كند به یاد ندارم. صرفا در بعضی مواقع ممكن بود در بنادر و اسكله‌ها مشكلاتی برای یك كشتی به‌وجود بیاید و بعد حل شود.
نظر شما در مورد اخباری كه در مورد مسیر عبور كشتی به دلیل دور زدن تحریم‌ها منتشر شده چیست؟
كشتی‌هایی كه به طرف مدیترانه می‌روند دو راه دارند؛ یا از كانال سوئز عبور می‌كنند یا این‌كه برخی كشتی‌هایی كه نمی‌توانند یا نمی‌خواهند از این طریق عبور كنند مجبور به دورزدن دماغه امید نیك می‌شوند.
در هر صورت این نفتكش ایرانی به هر طریقی كه رفته باشد دچار تخلف نشده، چرا كه اینها آبراه‌های بین‌المللی است و منعی برای عبور كشتی وجود ندارد.
اینگونه اقدامات و ورود نیروهای نظامی به عرشه یك كشتی مرسوم نیست و دقیقا نقض مقررات كشتیرانی بوده است، این اقدام می‌تواند امنیت كشتیرانی را در دنیا به خطر انداخته و ممكن است موجب اقدامات متقابل شود.
آیا استفاده از نفتكش‌های خارجی مرسوم است؟
كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران مجهز است، تعداد زیادی كشتی چه در زمینه حمل كالا و چه نفتكش در مالكیت خودمان است، اما طبیعتا این تعداد نفتكش جوابگوی تمام حجم صادرات ما نیست و به همین دلیل تعدادی نفتكش نیز اجاره می‌كنیم.
در عین حال باید تاكید كنم كه ایران دومین ناوگان بزرگ نفتكش منطقه را در اختیار دارد.
