كمیتــه  حقیقت‌خوار!

اعتراضات تازه سودانی‌ها نسبت به گزارش كمیته تحقیقات دادستانی به آشوب کشیده شده است

كمیتــه حقیقت‌خوار!

حكایت از چاه در آمدن و به چاه افتادن، روایت این چند ماه آخر سودانی‌هاست. آنها با اعتراضات خود توانستند به چند دهه حكومت دیكتاتوری عمر البشیر در این كشور پایان دهند و امیدوار بودند كه می‌توانند بعد از چند سال گام در مسیر دموكراسی بگذارند. اما از همان روزهای ابتدایی سرنگونی حكومت البشیر، اتفاقاتی رخ داد كه نشان می‌داد پاشنه همچنان روی همان در می‌چرخد. ابتدا یك شورای نظامی شكل گرفت كه در واقع ادامه‌دهنده همان راه عمر البشیر بود و ماه گذشته میلادی سركوب خونینی علیه معترضان انجام داد. سپس برای بررسی آن سركوب، دادستانی این كشور كمیته حقیقت‌یابی تشكیل داد كه شنبه‌شب گزارش خود را منتشر كرد و به دنبال آن موجی از اعتراضات جدید در این كشور شكل گرفت.

این كمیته در بیانیه خود، شورای نظامی را از نقش‌آفرینی در كشتار اعتصاب‌كنندگان تبرئه كرد. فتح‌الرحمان یوسف، رئیس كمیسیون تحقیقاتی در دادستانی در كنفرانس مطبوعاتی در خارطوم پایتخت سودان اظهار كرد: دستور پاكسازی منطقه فعالیت‌های غیرقانونی به كمیته امنیت شورای انتقالی نظامی داده شده ولی دستوری در رابطه با پراكنده كردن تجمع‌كنندگان داده نشده بود. بنا به گفته او، در درگیری‌های ماه گذشته میلادی 87 نفر كشته و 63نفر زخمی شدند. این در حالی است كه كمیته پزشكان سودان یك هفته پس از آن حادثه، تعداد كشته‌شدگان را 128 نفر اعلام كرده و گفتند حدود 500 نفر نیز در این اعتراضات زخمی شدند.
وی افزود: 9 افسر بلندپایه مغایر با دستورات صادره عمل كردند. یك گروه از نیروهای امنیتی به رهبری یك ژنرال، با گاز اشك‌آور و گلوله‌های واقعی به معترضان حمله كرده‌اند.  حمله به سوی مردم از سوی افرادی انجام شد كه ماسك بر صورت داشتند.
 بازگشت معترضان به خیابان‌ها
به نوشته روزنامه سودان‌تریبون، به دنبال انتشار گزارش كمیته تحقیقات درباره حمله به اعتصاب‌كنندگان خارطوم، از عصر روز شنبه مردم در خیابان‌های این شهر تظاهرات برپا كردند به‌گونه‌ای كه چند خیابان مهم خارطوم مسدود شد و پلیس برای متفرق كردن تظاهركنندگان از گاز اشك‌آور استفاده كرد. معترضان كه از تبرئه شدن شورای نظامی به‌شدت عصبانی بودند، با آتش زدن لاستیك در خیابان‌ها، راه مواصلاتی خارطوم با استان‌های الجزیره و الوسط را با سنگ‌چین‌كردن مسدود كردند.
در همین حال، چند نفر از رهبران ائتلاف آزادی و تغییر ازجمله محمد ضیاء‌الدین و عباس مدنی در صفحه‌های خود در شبكه‌های اجتماعی با محكوم كردن گزارش كمیته تحقیقات دادستانی نوشتند: بر اساس توافقی كه این ائتلاف با شورای نظامی انجام داده است، باید كمیته‌ای مستقل درباره حمله به اعتصاب‌كنندگان خارطوم تشكیل شود. این كمیته تاكنون تشكیل نشده است، لذا انتشار گزارش كمیته تحقیقات دادستانی غیرمعقولانه به نظر می‌رسد.
از سوی دیگر، اتحادیه صنفی مشاغل (پزشكان، مهندسان و معلمان) كه نقش مهمی در تظاهرات و اعتصابات علیه نظام عمرالبشیر و تحولات پس از این نظام را داشت، در واكنش به گزارش كمیته تحقیقات دادستانی اعلام كرد: این گزارش چیزی نبود كه ملت سودان انتظار آن را داشتند. گزارش مزبور ضربه‌ای علیه مردم سودان و جامعه جهانی است. حزب كنگره سودانی نیز با نپذیرفتن گزارش مزبور اعلام كرد: این گزارش نشان می‌دهد كه باید كمیته مستقلی برای انجام تحقیقات درباره حمله به اعتصاب‌كنندگان تشكیل شود.
انجمن پزشكان سودان هم گزارش كمیته تحقیقات دادستانی را بسیار سطح پایین و بی‌مایه خواند و اعلام كرد: این گزارش با حجم جنایاتی كه نظامیان مرتكب شده‌اند، تناسبی ندارد. این انجمن برای ارائه اسناد و مدارك درباره جنایات نظامیان به كمیته مستقل تحقیقاتی
اعلام آمادگی كرد.
 وضعیت نامشخص گمشده‌ها
در كنار كشته و مجروحانی كه سركوب شدید ماه پیش به دنبال داشت، تعداد زیادی از معترضان و متحصنین ناپدید شده‌اند كه هنوز هیچ خبری از آنها در دست نیست. یكی از آنها عبدی عثمان، جوان 18 ساله‌ ساكن منطقه شرق النید در حومه شرقی خارطوم است. زكیه خلیل، دخترخاله این جوان كه طی این مدت پیگیر پیدا كردن او است، در این زمینه به الجزیره انگلیسی می‌گوید: او به‌هیچ وجه جوان آشوب‌طلبی نبود. او بیشتر ساعات روز در محله یخ می‌فروخت و در روز حادثه به همراه تعدادی از دوستانش در مسیر رفتن به جمع تحصن‌كنندگان بود.
چیزی كه زكیه و بسیاری از خانواده‌ها همچون او را نگران كرده، روایت‌هایی است كه برخی مجروحان آن سركوب بازگو كرده‌اند. آنها گفته‌اند تعداد زیادی از نیروهای واكنش سریع خارطوم را در حالی مشاهده كردند كه در حال انداختن جنازه در رود نیل بوده‌اند. زكیه می‌گوید طی این مدت به همراه دیگر اعضای خانواده، تمام بیمارستان‌ها، كلینیك‌ها و ایستگاه‌های پلیس را جست‌وجو كرده‌اند اما هیچ اثری از این جوان 18 ساله نیست.
فعالان اجتماعی صفحه‌ها و حساب‌هایی در فضای مجازی باز كرده و از خانواده‌ها خواسته‌اند اگر عزیزان‌شان بعد از این حادثه گم شده‌اند، اطلاع‌رسانی كنند. تاكنون نام 17 نفر در این صفحات به صورت رسمی ثبت شده كه نام عبدی عثمان هم در میان آنهاست. البته فعالان اجتماعی می‌گویند بسیاری از خانواده‌ها به فضای مجازی دسترسی ندارند و بر همین اساس تخمین زده می‌شود كه تعداد واقعی افراد گمشده بسیار بیشتر از این آمار باشد.
نكته تاسف‌بار دیگر، وضعیتی است كه برای تعدادی از پیداشدگان اتفاق افتاده است. بنا به گفته فعالان اجتماعی در خارطوم، بسیاری از این افراد بخشی  یا كل حافظه خود را از دست داده‌اند و این نشان می‌دهد كه این افراد در زمان ناپدید شدن به‌شدت از سوی نیروهای نظامی شكنجه شده‌اند. زكیه می‌گوید این روزها بیشترین نگرانی ما مربوط به پدربزرگ عبدی است. او در این باره می‌گوید: او فقط می‌خواهد بداند چه بلایی سر نوه‌اش آمده است، حتی اگر او مرده باشد.