جزئیات حادثه دیروز
نفتكش ایرانی «سابیتی»، بامداد دیروز در دریای سرخ دچار حادثه شد و آن‌طور كه شركت ملی نفتكش اعلام كرد این نفتكش دو بار و به فاصله 20 دقیقه، هدف قرار گرفته است.
شركت ملی نفتكش ایران در نخستین واكنش خود به حادثه برای كشتی سابیتی، اعلام كرد: نفتكش ایرانی SABITY متعلق به شركت ملی نفتكش (NITC) صبح جمعه، ۱۹ مهرماه در دو انفجار جداگانه كه به‌طور احتمال بر اثر اصابت موشك در ساعت‌های ۵و ۵ و ۲۰ دقیقه صبح در ۶۰ مایلی بندر جده عربستان سعودی رخ داده، دچار انفجار در بخش بدنه شده است. دو مخزن اصلی نفت در این كشتی آسیب دیده و نفت موجود در آن در حال خروج به دریای سرخ است.
بر اساس این اطلاعیه، كشتی و همه كاركنان آن سالم و در وضع ایمن و با‌ثبات هستند و تنها بدنه كشتی اندكی آسیب دیده است كه كاركنان كشتی در صدد كنترل آن هستند.
از همان لحظات ابتدایی حادثه، كارشناسان فنی مستقر روی این شناور با رصدهای كارشناسی و امنیتی، بررسی علت انفجار را آغاز كردند.
بعد از بررسی‌های اولیه، اعلام شد نفتكش ایرانی، دارای وضعیت كاملا تحت كنترل است و خدمه در حال حفظ شرایط پایدار در نفتكش هستند.
عكس‌هایی از نفتكش كه صحت نداشت
در ساعات اولیه حادثه، تصاویری در شبكه‌های مجازی دست به دست می‌شد كه یك نفتكش در حال سوختن را به تصویر می‌كشید و ادعا می‌شد مربوط به نفتكش ایرانی است. همچنین بر اساس اطلاعیه شركت ملی نفتكش ایران، تحلیل‌هایی منتشر شد مبنی بر این‌كه عربستان عامل این حمله بوده است. اما شركت ملی نفتكش ایران، هر دو مساله یعنی ایجاد حریق در كشتی و نقش داشتن عربستان در حمله را تكذیب كرد. طبق اعلام این شركت، بر‌خلاف برخی اخبار منتشر شده هیچ گونه حریقی در كشتی سابیتی رخ نداده است. همچنین شركت ملی نفتكش ایران به دنبال انتشار برخی اخبار اشتباه مبنی بر اصابت موشك توسط عربستان به نفتكش SABITI در دریای سرخ به نقل از این شركت، ضمن تكذیب چنین برداشتی از نخستین خبر شركت ملی نفتكش، اعلام كرد كه اطلاعیه این شركت تنها مرجع اطلاع‌رسانی است.
در اطلاعیه شركت ملی نفتكش ایران، آمده است: بار دیگر تاكید بر این نكته ضروری است كه شرایط كلی نفتكش نیز در حال كنترل است. نشت نفت از كشتی آسیب‌دیده نیز به حداقل رسیده است.
هیچ گونه كمكی به نفتكش ایرانی نشد
نصرا... سردشتی، مدیرعامل شركت ملی نفتكش ایران با اشاره به این موضوع كه پس از وقوع حادثه برای نفتكش ایرانی متعلق به شركت ملی نفتكش (NITC) هیچ طرفی كمكی نكرده است، اعلام كرد كه نفتكش ایرانی تغییر مسیر می‌دهد.
وی با اشاره به این موضوع كه خدمه نفتكش در سلامت كامل هستند، گفت: نفتكش ایرانی هنوز مسیر خود را از سرنگرفته است و به محض آغاز سفر، مسیر خود را برای خروج از دریای سرخ تغییر می‌دهد.
به گفته مدیرعامل شركت ملی نفتكش ایران، هنوز دلیل حادثه برای نفتكش ایرانی مشخص نیست، اما جلوی نشت نفت به دریا گرفته شده است.
همچنین دیروز خبرهایی منتشر شد مبنی بر این‌كه كشتی سابیتی با سرعتی كم در حال ترك منطقه و حركت به سمت آب‌های خلیج‌فارس است.
بررسی عوامل حادثه ادامه دارد
سید عباس موسوی در واكنش به هدف قرار گرفتن نفت كش ایرانی «سابیتی» در دریای سرخ اعلام كرد: بررسی‌های انجام شده توسط شركت ملی نفتكش ایران نشان می‌دهد كه كشتی ایرانی از مكانی نزدیك به كریدور عبوری این نفتكش از شرق دریای سرخ، دو بار و به فاصله حدود نیم ساعت مورد هدف قرار گرفته و آسیب دیده است.
وی با اشاره به تحت كنترل بودن شرایط نفتكش اظهار كرد: خوشبختانه خدمه نفتكش هیچگونه آسیبی ندیده اند و شناور در حالت پایدار قرار دارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطر نشان ساخت: در چند ماه گذشته برخی اقدامات تخریبی دیگر نیز علیه نفتكش‌های ایران در دریای سرخ صورت پذیرفته كه بررسی‌ها در خصوص عوامل دخیل در این اقدامات در حال انجام است.
وی با ابراز نگرانی در خصوص آلودگی ایجاد شده در منطقه به دلیل نشت شدید نفت از مخازن آسیب دیده كشتی، اعلام كرد: كلیه مسؤولیت‌های ناشی از این اقدام از جمله آلودگی شدید زیست محیطی ایجاد شده در منطقه بر عهده عوامل این ماجرا جویی خطرناك است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تاكید كرد: بررسی جزئیات و عوامل این اقدام خطرناك ادامه داشته و پس از حصول نتیجه اعلام خواهد شد.
عامل حمله كیست؟
بلافاصله پس از این حمله تروریستی، تحلیل‌هایی درباره دست داشتن عربستان سعودی در این حمله منتشر شد. برخی از این تحلیل‌ها بر پایه اولین اطلاعیه شركت ملی نفتكش ایران بود و البته این شركت در اطلاعیه دیگری اعلام كرد كه چنین تحلیل‌هایی از اطلاعیه شركت ملی نفتكش، صحیح نیست. اما با این وجود همچنان در تحلیل‌هایی كه منتشر می‌شود از عربستان به عنوان اصلی‌ترین متهم این ماجرا یاد می‌شود. عربستان در سال‌های اخیر در رابطه با ایران همواره بر مدار تنش‌زایی حركت كرده است و مقامات سعودی در گفتار و رفتار، هیچ حد و مرزی در مواضع ضد ایرانی نداشته‌اند.
در ماجرای نفتكش‌ها نیز در گذشته اقدامات ایذایی از سوی عربستان انجام شده بود و اوایل تابستان بود كه عربستان برای مدتی یك نفتكش ایرانی را كه دچار مشكل شده بود در توقیف نگه داشت. در زمان آن حادثه گزارش شده بود كه نیروهای گارد ساحلی عربستان یك نفتكش ایرانی را كه موتور آن ایراد پیدا كرده بود در آب‌های نزدیك جده در دریای سرخ یدك كشیدند.
خبرگزاری شانا متعلق به وزارت نفت ایران در آن زمان گزارش داد كه این نفتكش متعلق به شركت ملی نفتكش ایران "از دریای سرخ به طرف كانال سوئز می‌رفت كه به دلیل نشت آب به موتورخانه متوقف شد."
براساس آن گزارش "نفتكش با هماهنگی مقام‌های مرتبط به سوی جده هدایت شد تا مشكل برطرف شود و اقدامات لازم به عمل آید." اما مقام‌های عربستان به دلیل اختلاف بر سر پرداخت هزینه تعمیر اجازه ترك بندر جده از سوی كشتی ایرانی را ندادند.
در هفته‌های اخیر هم پس از حمله یمنی‌ها به تاسیسات نفتی آرامكو، سعودی‌ها انگشت اتهام را به سوی ایران گرفتند. در چنین شرایطی برخی تحلیلگران معتقدند این حمله می‌تواند اقدامی از سوی مقامات سعودی باشد كه بر اساس ذهنیت خود به دنبال تلافی حمله به آرامكو هستند.
با اینحال برخی تحلیلگران هم با توجه به انجام این حملات در آستانه سفر عمران خان، نخست‌وزیر پاكستان كه برای میانجیگری میان ایران و عربستان به ریاض می‌آید، این اتفاق را تلاشی از سوی مخالفان نزدیكی ایران و عربستان می‌دانند.
در هر صورت همانطور كه سخنگوی وزارت خارجه گفته باید برای مشخص شدن عامل این حملات تا زمان پایان بررسی‌ها منتظر ماند.