محرومیت زدایی  با تمرکز بر گردشگری

گفت‌وگو با جواد قارآیی درباره نمایشگاه عکسش و یک اقدام انسان‌دوستانه

محرومیت زدایی با تمرکز بر گردشگری

 چند سال است، دوربین به دست همه ایران را می‌گردد، زیبایی، اصالت‌ها، سنت‌ها، سبک زندگی آدم‌های مناطق مختلف را ثبت می‌کند.جواد قارآیی که او را با مجموعه مستند،‌ایرانگرد می‌شناسیم، یک توانمندی دیگر هم دارد؛ او در ازدحام کمبودها، در میان خرابی‌ها و بدی‌ها، زیبایی‌ها را می‌بیند، اگر در نگاه اول پیدایشان نکند، دست از تلاش برنمی‌دارد، در گوشه‌ای در همان نزدیکی، زیر تلی از آوار یا باغی متروک یا زمینی که بایر شده، چشمه‌ای، قناتی، درختی، نشانه‌ای از آبادانی پیدا می‌‌کند و می‌گوید: همین است، این همه تلاش کردیم تا همین را پیدا کنیم.جست‌وجوگری است که چشمانش را به دیدن زیبایی‌ها عادت داده است.شاید به همین دلیل است که
« ایرانگرد»ش به دل می‌نشیند.از نگاه لنز و دوربین او ایران زیباست.همه جای ایران پر است از شگفتی.او آد‌م‌های فقیر زیادی را دیده در گوشه گوشه ایران.او مردمانی را دیده که جبر جغرافیا و جبر طبیعت و جبر اجتماع آنها را به آدمیانی کم‌بهره یا بی‌بهره از داشته‌هایی که حق هر آدمی‌ است تبدیل کرده.در اصطلاح عامیانه به آنها می‌گویند: محروم.قارآیی اما به محرومان هم نگاه ویژه خودش را دارد؛ باید به آنها ماهیگیری یاد داد.دادن ماهی به آنها و سیر کردن شکمشان برای چند روز دردی از آنها دوا نمی‌کند.
حالا جواد قارآیی با همین نگاه تصمیم دارد، نمایشگاه عکسش را در معرض دید همگان بگذارد و در روز افتتاح این نمایشگاه، آغاز به کار انجمن نیک‌ورزی را نیز اعلام کند.خیریه
مردم‌نهادی که با هدف کارآفرینی برای مردم مناطق محروم مجوز فعالیت گرفته است.نمایشگاه قارآیی روز جمعه ( 22 آذر) ساعت 14 در مجموعه فرهنگی نیاوران، تالار آبی افتتاح می‌شود.خودش می‌گوید در این نمایشگاه صد قطعه عکس در معرض دیدم عموم قرار می‌گیرد؛ عکس‌هایی که چهارگوشه ایران از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب را در برگرفته.در این عکس‌ها اقوام ایرانی، طبیعت ایران و سبک‌های متنوع زندگی ایرانی به تصویر کشیده شده است.
قارآیی این عکس‌ها را با دوربین حرفه‌ای عکاسی ثبت کرده و می‌گوید: سال‌هاست دوربین عکاسی همراه همیشگی من در سفرهاست.
کارآفرینی با دغدغه حفظ اصالت‌ها
به این مستندساز می‌گویم،بخش زیادی از کارآفرینی برای مردم مناطق محروم از طریق گردشگری به بوم‌گردی اختصاص دارد، شما هم می‌خواهید در همین زمینه فعالیت کنید؟ می‌گوید: بوم‌گردی یک قطره از دریای بزرگ صنعت گردشگری است.بوم‌گردی‌ها معمولا در اختیار افرادی است که در این زمینه سرمایه‌گذاری شخصی کرده و خانه‌‌هایی را برای اقامت آماده می‌کنند و سودش هم متعلق به خودشان است.اما ما تصمیم داریم روی آموزش مردم مناطق محروم متمرکز شویم.اگر به مردم یادآوری کنیم که همه دارایی‌شان، سرزمین ، اصالت‌‌ها و فرهنگی است که در آن زندگی‌ می‌کنند، حتما برای حفظ آن تلاش  خواهند کرد.باید به مردم آموزش دهیم اگر این دارایی‌ها را حفظ کنند از طریق آنها می‌توانند در‌آمدزایی کنند و هیچ‌گاه بیکار و بی‌پول نباشند.حفظ محیط زیست و جغرافیای بکر ، سنت‌ها و فرهنگ‌ها و معرفی‌ آنها به دیگران بازی برد - برد است. اگر مردم بدانند که همه این سرزمین از سیستان و بلوچستان بگیر تا خراسان جنوبی و هرمزگان و ... الماس‌هایی هستند که باید درخشش آنها را به دیگران نشان داد، هم کرامت آدم‌ها حفظ می‌شود و هم مردم محروم تعداشان اندک می‌شود و دیگر با پدیده‌هایی مانند کودکان بازمانده از تحصیل یا کودک کار روبه‌رو نخواهیم بود.
انجمن نیک‌ورزی هدفش آموزش ماهیگیری به مردم است، وقتی زنان و مردان کار و درآمد داشته باشند، می‌توانند از خانواده خود حمایت کنند.
تقویت مهاجرت معکوس
قارآیی بر این باور است که تخریب طبیعت، خشکسالی یا کم‌آبی، بی‌توجهی به فرهنگ‌ زیستی و طبیعت مناطق مختلف و استفاده نکردن از ظرفیت‌‌ها آنها باعث شده که مردم از روستاها و شهرهای کوچک  و محروم به سمت شهرهای بزرگ و به‌خصوص تهران مهاجرت کرده و در حاشیه این شهرها زندگی کنند.حاشیه‌نشینی مصائب خاص خود را هم برای مهاجران و هم برای مردم شهرها و هم برای دولت‌ها دارد.توسعه گردشگری و درآمد‌زایی از این طریق می‌تواند مردم را پایبند شهر و روستا‌های خود کند و حتی باعث مهاجرت معکوس شود. من برای ساخت ایرانگرد تقریبا به همه ایران سفر کرده‌ام و می‌دانم که ایران چه سرزمین پرگهری است و همیشه این سوال برایم مطرح است که با این همه داشته‌، مردم ما چرا باید محروم  و نیازمند باشند.این را هم بگویم که انجمن نیک‌ورزی هیچ ربطی به مجموعه ایرانگرد ندارد و سیستم و برنامه‌ریزی‌اش کاملا مستقل است.من و گروهی که این انجمن را شکل داده، امیدواریم بتوانیم با توسعه و توجه به گردشگری و توانمندسازی مردم محروم به آنها کمک کنیم تا زندگی‌شان را سر و سامان بدهند.
معتبر بودن یعنی درست زندگی کردن
از قارآیی می‌پرسم به نظرتان هنرمندان چقدر می‌توانند در توسعه و بهبود شرایط انسانی ، موثر باشند؟
کارگردان ایرانگرد می‌گوید: مردم به آدم‌های شناخته شده و معروف اعتماد دارند و معمولا وقتی آنها برای امر خیری پا پیش می‌گذارند، مردم همیاری‌شان را بیشتر می‌کنند.به نظرم آدم‌های معروف و سلبریتی‌ها با این اقدامات زکات شهرت خود را پرداخت می‌کنند.حتی اگر از سرمایه مادی خود استفاده نکنند، می‌توانند از سرمایه معنوی خود در جهت کارهای انسان‌دوستانه استفاده کنند. به این مستندساز می‌گویم، اما برخی از سلبریتی‌ها و آدم‌ معروف‌ها در حوادثی مانند زلزله کرمانشاه، سیل بهار امسال و اتفاقات دیگر نشان دادند که زیاد به مبانی اخلاقی پایبند نیستند ونمی‌توان به آنها اعتماد کرد.
قارآیی می‌گوید: من درباره چنین آدم‌معروف‌هایی حرفی ندارم.به نظرم اعتبار دست خداوند است و اوست که تصمیم می‌گیرد به چه کسی اعتبار بدهد و بعد آن آدم است که با رفتار خود نشان می‌دهد که آیا لایق این اعتبار است یا نه که اگر نباشد باز هم خداست که اعتبار داده شده را از او بازپس می‌گیرد.به باور من همه آد‌م‌ها معتبرند تا زمانی که درست و انسان‌گونه زندگی کنند.