آپشن؟ شوخی می‌کنید؟!

نگاهی به برخی امكانات ویژه خودروهای داخلی كه این روزها دیگر امکان خاصی محسوب نمی‌شود و جزو استاندارد روز خودروهای دنیاست

آپشن؟ شوخی می‌کنید؟!

این روزها آپشن یا همان امكانات رفاهی، ایمنی و... یكی از مهم‌ترین پارامترها برای خرید خودرو به شمار می‌رود و تاثیر نسبتا زیادی هم روی قیمت خودرو می‌گذارد. در واقع خودروسازان اصولا محصولات خود را با فهرستی از امكانات پایه روانه بازار می‌كنند و خریدار بسته به نیازها و بودجه خود می‌تواند موارد بیشتری را كه تحت عنوان «امكانات سفارشی» از آنها یاد می‌شود برای خودروی خود سفارش دهد. ضمن این كه در برخی موارد یك خودرو با چند تیپ در سبد محصولات شركت قرار گرفته و هر یك از این تیپ‌ها سطح متفاوتی از امكانات را پوشش می‌دهند و دیگر لازم نیست تك تك موارد را خریدار انتخاب كند. اما داستان اصلی اینجا است كه با توجه به پیشرفت دانش و فناوری، این روزها حتی ارزان‌ترین خودروهای دنیا نیز از یك سری امكانات رفاهی و ایمنی به صورت استاندارد بهره می‌برند، اما از آنجا كه خودروسازان ما اصولا چند سالی عقب‌تر از همكارانشان در دنیا حركت می‌كنند، همین امكانات ساده را در بوق و كرنا كرده و با چسباندن یك پسوند «آپشنال» به نام خودرو، بر روی محصولات اصطلاحا مدرنشان می‌كنند؛ همان‌هایی كه حداقل دو سه دهه از عمرشان می‌گذرد! تازه اگر خوش‌اقبال باشیم و همین امكانات پیش پا افتاده هم به دلیل كمبود قطعات و نبود فناوری تولید، از روی محصولات حذف نشود! در ادامه سراغ معرفی برخی از این امكانات می‌رویم كه برای خودروهای روز دنیا جزو ملزومات هستند و برای خودروسازان داخلی مایه فخر!

معید حمیدی

رینگ آلومینیومی
بگذارید مطلب را با آرامش بیشتری شروع كنیم. رینگ آلومینیومی كه تا پیش از به هم ریختن اوضاع تولید و صنعت، بر روی محصولاتی مثل پژو پارس ال‌ایكس، دنا، سورن، 207آی، ساینا و... عرضه می‌شد، در برخی از خودروهای اقتصادی موجود در بازار جهانی هم به عنوان یك آپشن ارائه می‌شود و خودروها در تیپ‌های پایه، با رینگ فولادی و كاور چرخ یا همان قالپاق به دست مشتری می‌رسند. اما موضوع از این قرار است كه همان خودروها را می‌توان با پرداخت مبلغی ناچیز، با رینگ آلومینیومی سفارش داد یا با خرید یك تیپ بالاتر از این امكان كه به خودرو ظاهر مدرن‌تری می‌بخشد به‌راحتی برخوردار  شد. بد نیست بدانید در فرنگ معمولا خیلی كم پیش می‌آید خودروهای تیپ پایه را اشخاص بخرند و عمدتا این خودروها برای استفاده در موسسات كرایه خودرو، شركت‌های خدماتی و... بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اما خودروسازان ما، در شرایط فعلی با این مورد در بسیاری از محصولات خود خداحافظی كرده‌اند و خودرویی همچون دنا كه پرچم‌دار تولیدات داخل محسوب می‎شود نیز با قالپاق به دست مشتری می‌رسد. ضمن این‌كه اگر از اوضاع فعلی صنعت و فشارهایی كه بر دوش خودروسازان سنگینی می‌كند نیز بگذریم، حتی پیش از این هم برای بسیاری از خودروهای داخلی مثل رانا، 405 و.. امكان سفارش رینگ اسپرت وجود نداشت و حتی در سال‌های اخیر رینگ آلومینیومی از روی محصولی مثل سمند ال‌ایكس كه پیش از این با این آپشن به دست خریداران می‌رسید نیز حذف شده بود.

حسگر پارك
بسیاری از امكاناتی كه در اتاق فكرهای خودروسازان شكل می‌گیرد، با هدف ساده‌تر كردن رانندگی و كاهش درصد خطا و آسیب مالی و جانی برای سرنشینان خودرو طراحی می‌شود. در دو سه دهه اخیر و با سختگیرانه‌تر شدن قوانین موسسات ایمنی وسایل نقلیه، دیگر بسیاری از امكانات باید به صورت استاندارد روی محصولات خودروسازان قرار بگیرد تا قابلیت عرضه به بازار را داشته باشند. در این بین، یكی از ساده‌ترین امكانات ایمنی موجود بر روی خودروهای روز دنیا حسگر پارك یا همان سنسور دنده عقب است كه متاسفانه روی بسیاری از خودروهای داخلی دیده نمی‌شود و حتی در ماه‌های اخیر از روی خودروهایی كه مجهز به این امكان بودند نیز حذف شده است! البته بگذارید اشاره نكنیم كه همین حسگرها (حتی نمونه‌های كاراتر و دقیق‌تر!) با پرداخت هزینه‌ای كمتر از
200 هزار تومان روی هر خودرویی نصب می‌شود و بسیاری از خریداران مجبور به مجهز كردن خودرو به آپشنی كه شركت از روی محصولش حذف كرده، با پرداخت وجهی اضافه هستند. سنسورهای پارك عقب در عمده محصولات اقتصادی برندهای معتبر بازار جهانی نیز به صورت استاندارد عرضه می‌شود و این در حالی است كه سنسور جلو و دوربین دنده‌عقب و حتی 360 درجه نیز در برخی از خودروها بر‌روی تیپ پایه قرار دارد. انتظار دوربین 360 درجه و سنسور پارك جلو كه خیلی زیاد است، مرحمت فرموده سنسورهای دنده‌عقب 200 هزار تومانی را از روی خودروها حذف نكنید!

كامپیوتر سفری
این آپشن كه در تعداد انگشت‌شماری از محصولات داخلی صنعت خودروسازی ما به چشم می‌خورد، در واقع به شما كمك می‌كند كه مصرف سوخت لحظه‌ای خودرو، میزان مسافتی كه خودرو می‌تواند با سوخت باقیمانده در داخل باك بپیماید و مسائل پیمایشی از این قبیل را بررسی كنید تا بتوانید در سفرهای داخل یا برون‌شهری، مدیریت بهتری روی سوخت خود داشته باشید. در حالی كه امكان مذكور سال‌هاست بر روی خودروهای ارزان‌قیمت و اقصادی موجود در بازار جهانی نیز عرضه می‌شود، بسیاری از خودروهای تولید داخل خصوصا در نمونه‌های ارزان‌قیمت‌تر از آن بی‌بهره هستند.

شیشه‌بالابرهای برقی به همراه قفل كودك
سال‌ها قبل یعنی نزدیك به نیم‌قرن پیش، شركت 
پارس خودروی امروزی محصولاتی از جنرال موتورز مثل بیوك ایران (اسكای‌لارك)، كادیلاك ایران (سِویل)، شورولت ایران (نوا) و... را بر روی خط تولید داشت كه در عمده این خودروها چیزی تحت عنوان شیشه بالابر دستی به چشم نمی‌خورد؛ اما اگر نیم نگاهی سطحی به محصولات در حال عرضه توسط خودروسازان داخلی فعلی بیندازیم، خواهیم دید هنوز هم در برخی از خودروها شیشه بالابر دستی دیده می‌شود و تنها ردیف جلوی این محصولات به بالابر برقی مجهز است! این در حالی است كه بالابر برقی شیشه‌ها به همراه قفل كودك (كه دسترسی سرنشینان به بالابر شیشه را قطع می‌كند) در بسیاری از خودروهای امروزی به یك امكان ثابت و استاندارد تبدیل شده است.

سامانه ترمز ضد قفل
هرچند كه سامانه ترمز ضد قفل یا همان «ای‌بی‌اس» تا همین چند سال پیش به صورت استاندارد بر روی بسیاری از خودروهای تولید داخل قرار نمی‌گرفت اما بالاخره به لطف فشار نهادهای دولتی و اداره استاندارد و دادن اولتیماتوم به صنعتگران حوزه خودرو، این امكان روی تمام خودروها قرار گرفت. با این وجود این موضوع خیلی زودتر در خودروسازان مطرح و خودروهای استانداردی كه به بازار جهانی عرضه می‌شدند اجرایی شد. اما جالب است بدانید كه سیستم ترمز ضدقفل برای نخستین بار 43 سال پیش بر روی مرسدس بنز دابلیو116 (اس كلاس نسل اول) قرار گرفت كه البته از آن سال تا اواخر دهه 90 میلادی این امكان بر روی بسیاری از خودروها به صورت اختیاری (آپشنال) نصب می‌شد و از دهه اول 2000 میلادی بود كه مساله استانداردسازی این فناوری بر روی تمام خودروها مطرح شد؛ با این حال، هنوز هم در بسیاری از خودروهای مجهز به ای‌بی‌اس داخل كشور، سامانه تقسیم نیروی ترمز یا همان ای‌بی‌دی به چشم نمی‌خورد و این در حالی است كه این فناوری كه به‌نوعی تكمیل‌كننده سامانه ایمنی ای‌بی‌اس محسوب می‌شود نیز در حال نصب به صورت استاندارد بر روی بسیاری از خودروها ست.

قابلیت اتصال به تلفن همراه
تلفن‌های همراه هوشمند، دیگر به بخش مهمی از زندگی ما تبدیل شده‌ و بسیاری از كارهای روزمره ما با این وسیله كوچك صورت می‌گیرد! به این ترتیب بسیاری از خودروسازان سعی در آشتی دادن خودروها با تلفن‌های همراه دارند و به این منظور سیستم‌های اتصال پیچیده و جالبی را طراحی و عرضه كرده‌اند كه شما بتوانید تلفن همراه خود را با نمایشگر سامانه چندرسانه‌ای (مالتی‌مدیا) خودرو كنترل كنید یا بالعكس. این در حالی است كه در بسیاری از خودروهای تولید داخل، حتی قابلیت اتصال تلفن همراه از طریق بلوتوث به سیستم صوتی خودرو، به منظور پخش موسیقی با موبایل یا برقراری تماس تلفنی با استفاده از اسپیكرها و میكروفن داخلی خودرو وجود ندارد! البته بلوتوث پیشكش، بسیاری از خودروهای داخلی در حال حاضر همان ضبط صوت ساده را هم ندارند! پیش از این فقط پراید بود كه بدون  رادیو پخش به دست مشتری می‌رسید اما حالا خودروهای دیگری همچون پژو 206 هم از این امكان بی‌بهره هستند!

كروز كنترل
كروز كنترل یا همان تثبیت‌كننده سرعت، از امكانات رفاهی بسیار كاربردی است كه در سفرهای طولانی بین‌شهری، كار را برای راننده بسیار آسان می‌كند و به غیر از این، تاثیر مثبتی هم روی مصرف سوخت خودرو خواهد داشت؛ هرچند كه این قابلیت به‌اندازه موارد فوق در خودروهای حاضر در بازار جهانی مرسوم نیست و برخی از محصولات اقتصادی به صورت استاندارد از آن بهره نمی‌برند، اما در بازار كشورمان و بین خودروهای تولید داخل، تعداد انگشت شماری به كروزكنترل مجهز هستند كه البته این مورد هم به لطف وضع حال حاضر صنعت خودروسازی، از خودروها حذف شده و برای مثال دنا پلاس در نمونه‌های تازه تولید، بدون كروز كنترل است. جالب است بدانید كروزكنترل نخستین‌بار در سال 1337/ 1958 روی یك خودرو قرار گرفت كه در آن زمان با عنوان «اتوپایلوت» از آن یاد می‌شد و البته ایده این امكان (آپشن) نیز از سال‌ها پیش در شركت‌های خودروسازی تحلیل می‌شد.

​​​​​​​گیربكس اتوماتیك
گیربكس یا جعبه‌دنده اتوماتیك، امكانی است كه این روزها تنها در برخی از خودروهای تولید داخل از جمله پژو 207آی، اچ30كراس، كوییك و... می‌بینیم. اما جالب است بدانید كه نخستین جعبه دنده اتوماتیك دنیا در سال 1318/ 1939 توسط جنرال‌موتورز معرفی شد و روی محصولاتی از قبیل كادیلاك و الدزمبیل قرار گرفت. هر چند كه این امكان از اوایل دهه 30 میلادی نیز ابداع شده بود و تنها نسخه تولیدی و قابل عرضه به بازار آن در سال مذكور معرفی شد. البته نكته مهم این است كه گیربكس اتوماتیك در عمده خودروهای اقتصادی و ارزان‌قیمت (زیر 20 هزار دلار) هنوز هم به صورت آپشن ارائه می‌شود و بسیاری از خودروهای این محدوده قیمت به صورت استاندارد از جعبه‌دنده دستی بهره می‌برند. اما در خودروهای مدرن‌تر و گرانقیمت‌تر و به‌خصوص محصولات لوكس، گیربكس اتوماتیك دیگر یك قابلیت ویژه نیست و خودروساز به صورت كاملا استاندارد این امكان را روی محصول خود قرار داده و در برخی مواقع گیربكس دستی، جزو امكانات اختیاری قرار می‌گیرد.