بدرقه باشكوه قهرمان

اركستر سمفونیك صدا و سیما در اولین شب سی ‌و پنجمین جشنواره موسیقی فجر روی صحنه رفت

بدرقه باشكوه قهرمان

سازها كوك شده‌ و نوازنده‌ها تقریبا اولین قطعه را آغاز كرده بودند كه آخرین نفرات آرام و بی‌صدا وارد سالن شدند. اولین شب جشنواره بود و آنهایی كه روی صحنه تالار وحدت هنرنمایی می‌كردند، نوازندگان اركستر سمفونیك صدا و سیما بودند كه از ساعت 18 و 30 دقیقه پنجشنبه اجرایشان آغاز شد. نوازنده‌ها به قاعده اركسترهای جهان حلقه‌زده بودند به دور رهبر. برنامه از دو بخش اصلی تشكیل شده بود و آرش امینی اركستر را رهبری می‌كرد. قرار بود یك نوازنده روس مهمان اركستر باشد به عنوان سولیست ویلون. نوازنده‌ها بیشتر جوان بودند اما چند نفر باتجربه موسفید كرده هم در میان آنها دیده می‌شد. در نظمی موزون، آرشه‌ها بالا و پایین می‌رفتند، نوازندگان سازهای بادی دورتر و كوبه‌ای‌ها در انتهای تالار نشسته بودند و همه با هم نیم‌نگاهی به نوت‌ها داشتند و نیم‌نگاهی به رهبر اركستر. دست‌های رهبر در هوا می‌چرخید و نوازندگان را به پرده و نیم‌پرده بالا یا پایین‌تر هدایت می‌كرد. شب باشكوه اركستر سمفونی صدا و سیما بود با مهمانانی كه همه از اهالی موسیقی بودند و از مخاطبان جدی آن. شاهین فرهت، دبیر جشنواره و محمدا... ‌یاری، رئیس جشنواره هم آمده بودند.

نیایش و بدرقه
نیایش یزدان كه آغاز شد، گروه كر هم به اركستر پیوسته بود؛ از سوپرانو تا باس، سروده فردوسی را می‌خواندند كه اول دفتر شاهنامه آمده است: به نام خداوند جان و خرد/ كزین برتر اندیشه برنگذرد. رهبر گروه كر، رازمیك اوحانیان بود كه از با‌سابقه‌ترین موزیسین‌های ارمنستانی محسوب می‌شود. این قطعه از ساخته‌های حشمت سنجری است و گویا پیش از آن، اركستر سمفونیك صدا‌و‌سیما، سرود ملی را اجرا كرده بود و بعد از این، نوبت به قطعه دیگری می‌رسید از ساخته‌های لوریس چكناواریان و بعدتر هم آثاری از بتهوون.
از میان ساخته‌های چكناواریان، قطعه «تشییع‌جنازه سهراب» انتخاب شد به یاد شهادت سردار سلیمانی. اركستر سمفونیك قطعه را روی صحنه تالار وحدت به اجرا گذاشت و در اولین شب جشنواره سی و پنجم موسیقی فجر ادای دین كرد به سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی. سوز آرشه‌ها وقتی روی سیم‌های ویلون كشیده می‌شدند، ضربه‌هایی كه بر‌پیكر سازها فرود می‌آمدند و نفس‌های محزونی كه در جان سازها دمیده می‌شد، فرصتی بود برای همنوایی و بدرقه قهرمان.
قطعات دیگری هم اجرا شد؛ از جمله سمفونی شماره 8 بتهوون به بهانه دویست و پنجاهمین سالگرد تولد این نابغه آهنگسازی كه سال 2020 هم به نامش نامگذاری شده است.
در پایان گراف مورژا، ویلونیست روس به صحنه آمد و تكنیك نوازندگی‌اش را با كنسرتو ویلون به تماشا گذاشت. استقبال مخاطبان به یك تكنوازی دیگر از او در انتهای برنامه ختم شد و شبی كه در خاطره‌ها ماند.
شب آرام جشنواره
قطعاتی كه آرش امینی برای این كنسرت در نظر گرفته بود، شب آرامی برای علاقه‌مندان به موسیقی كلاسیك آفرید؛ شبی كه نه اندوهش بی‌حد بود و نه هیجانش با‌حساب و سرخوش. مهمانان این برنامه لحظات آرامی را تجربه كردند و دل و گوش سپرده بودند به همنوایی نوازندگان و هماهنگی تك‌تك اجزای اركستر صدا و سیما.
اوج و فرودها از شروع و تا پایان برنامه متناسب بود و چیزی از قاعده و نظم خارج نشد. از اركستری كه بیش از دو‌دهه فعالیت می‌كند؛ البته جز این هم نباید انتظار داشت. اركستر سمفونیك صدا و سیما یكی از باسابقه‌ترین اركستر‌های كشور است و از سال ۷۵ به صورت منظم فعالیت می‌كند؛ هر چند به سیاق گذشته كمتر برای آهنگسازی برنامه‌های رادیو و تلویزیون دست به ساز می‌شود اما در جشنواره‌ها بخصوص در جشنواره موسیقی حضور پررنگ دارد و سال گذشته نیز در تالار وحدت به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران هنرنمایی كرده بود. برنامه‌اش در جشنواره امسال كوتاه، مفید و متناسب با حال و احوالات مردم بود و البته آنچه به این اجرا رنگ و بوی دیگری می‌داد حضور پرنشاط و پویای آرش امینی بود كه در رهبری سنگ تمام گذاشت و نیز درخشش هنرمند روس كه تشویق ممتد تماشاگران را به همراه داشت.


مهمان جشنواره انقلاب
اجرای بخش اول كه تمام شد برای دقایقی نوازندگان سالن را ترك كردند و بعد از استراحتی كوتاه، اركستر سمفونیك صدا و سیما با یك مهمان ویژه به صحنه بازگشت. وقتی نوازنده‌ها سر جایشان قرار گرفتند، آرش امینی به همراه گراف مورژا، ویلونیست روسی وارد شد.
كنسرتو ویولن بتهوون با سه موومان آلگرو، لارگتو و روندو اجرا شد و مورژا سنگ‌تمام گذاشت؛ هماهنگی و یگانگی او و سازش هم شنیدنی بود و هم دیدنی. در آغاز اركستر با همنوازی او اجرا كرد و كمی بعد اركستر خاموش شده بود و تكنوازی مورژا گوش‌ها و چشم‌ها را به خودش خیره كرده بود.
 نوازنده روس تكنیك‌های مختلف نوازندگی ویلون را به كار گرفته بود و چنان می‌نواخت كه سكوت محض شده بود برای شنیدن صدایش. تشویق‌های مدام تماشاگران و نگاه رضایتمند امینی پایان‌بخش اجرای اركستر سمفونیك صدا و سیما بود در تالار وحدت و در اولین شب جشنواره موسیقی فجر، اما كمی بعد اشتیاق تماشاگران سبب شد مورژا قطعه دیگری هم برای آنها بنوازد و شب آنها را بسازد.