در ذهن همه انسان‌ها افكار مزاحم‌ وجود دارد، اما مشكل زمانی شروع می‌شود كه افراد به آن توجه می‌كنند و آن را دغدغه و دلمشغولی زندگی خود می‌دانند. مبتلایان به این بیماری هر عملكرد بدنی را كه عموم مردم آن را بدیهی می‌دانند، نشانه‌ای از بیماری سخت تلقی می‌كنند. آنها هر فعالیت بدنی مانند تندی ضربان قلب، سردرد، بدن درد، بی‌خوابی، گلودرد و ... را از علائم جدی بیماری می‌دانند و برای تشخیص و درمان آن به پزشكان متعددی مراجعه می‌كنند. خودبیمارانگاری نوعی بیماری روانی است.
مبتلایان به این بیماری احساس می‌كنند دچار بیماری‌ سخت، غیرقابل تشخیص و نگران‌كننده‌ای هستند كه می‌تواند زندگی و آینده‌شان را تهدید و مختل كند، این درحالی است كه در واقعیت آنها دچار مشكل و بیماری جدی نیستند و تنها به دلیل برخی اختلالات روانی به آن دچار می‌شوند. سوء تعبیر علائم جسمی، تاكید بر توهم نداشتن، مراجعات مكرر به پزشكان متعدد، صرف هزینه و زمان زیاد برای تشخیص بیماری از نشانه‌های این بیماری است. علائم این بیماری زمانی شایع‌تر می‌شود كه مشكلی استرس‌زا مانند بیماری یكی از اقوام یا مرگ یكی از عزیزان در زندگی این افراد اتفاق بیفتد.
جست و جوی مداوم در فضای مجازی یكی دیگر از موارد تشدید كننده این بیماری است؛ به طوری كه افراد با بروز هر مشكلی از بیماری آن را در فضای مجازی جست و جو می‌كنند تا به نشانه‌ای از بیماری جدی دست یابند.
مبتلایان به این بیماری با نگرانی و وسواس‌های خاص خود معاینات و آزمایش‌های متعددی انجام می‌دهند تا شاید یكی از پزشكان مشكل آنها را متوجه شود؛ اما معمولا پزشك به آنها اطمینان می‌دهد مشكل نگران‌كننده‌ای وجود ندارد. با این حال به دلیل اشتغال ذهنی كه همه حواس‌شان روی جسم‌شان متمركز شده، احساس می‌كنند بیماری‌ سختی مانند سرطان دارند كه پزشك نتوانسته آن را تشخیص دهد از این رو به پزشكان دیگری مراجعه می‌كنند. شناخت‌درمانی، رفتاردرمانی و كنترل استرس و اضطراب از بهترین روش‌هایی است كه روان شناسان می‌توانند از این طریق بیمار را كنترل كنند.
 پزشكان باید علائم جسمی بیماران خود را جدی بدانند؛ اما جدی دانستن علائم روانی در بیماران به معنی انجام آزمایش‌ها و معاینات غیرضروری نیست. در این حالت پزشكان با داشتن برخوردی جدی بیمار را نسبت به ابراز مشكلاتش، خودداری از انجام آزمایش‌های افراطی و توصیه نكردن به روش‌های درمانی كه می‌تواند برای بیمار خطرناك باشد، سوق دهند. همچنین باید سعی كنند با توصیه به انجام ورزش‌های انرژی‌زا و تفریحات سالم، فرد را به زندگی عادی بازگردانند.