مسیر قدرت‌ در  کره شمالی

مسیر قدرت‌ در کره شمالی

محمد زارع پژوهشگر مسائل آسیا

  با مطرح شدن خبرهایی در ارتباط با وضعیت بیماری رهبر کره شمالی و گمانه‌هایی مبنی بر مرگ وی که البته تاکنون از طرف هیچ‌کدام از مراجع معتبر در این زمینه تایید نشده است، سوالات جدیدی در ارتباط با دنیای منطقه‌ای و بین‌المللی  پسا کیم  هم روی میز تحلیلگران و متفکران حوزه سیاست بین‌الملل و هم در دستور کار تصمیم‌سازان کشورهای مختلف به‌خصوص بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای از جمله آمریکا قرار داده است.  بنیادی‌ترین سوالی که می‌توان مطرح کرد آن است که در صورت افزایش امکان انتقال قدرت درکره شمالی و تغییر در رهبری این کشور،آینده پروژه قدرت‌یابی کره شمالی چه خواهد شد؟ پاسخ به این سوال یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کشورهای منطقه شرق آسیا در تقریبا 40 سال گذشته و محافل سیاسی و امنیتی غرب به‌خصوص آمریکایی‌ها در دو دهه گذشته بوده است. یکی از مهم‌ترین مفروضه‌های محافل سیاسی و امنیتی غرب به‌ویژه آمریکا این بود که با ایجاد تغییر و تحول نسلی در رهبری کره شمالی و ایجاد فاصله زمانی میان رهبران جدید و رهبران قدیم، امیدواری به تغییر در نگرش و انتخاب‌های استراتژیک کره شمالی و همچنین ماهیت سیاستگذاری و طرح‌ریزی‌های راهبردی این کشور در منطقه شرق آسیا و همچنین نظام بین‌الملل بیشتر خواهد شد و طبیعتا می‌توانیم به یک کره شمالی جدید بیندیشیم. این سوال با روی کار آمدن کیم جونگ اون هم به صورت گسترده در محافل سیاسی و نهادهای امنیتی غربی و آمریکایی مطرح شد. اما همان‌گونه که از مجموعه سیاست‌ها و رفتارهای کره شمالی در تقریبا هشت سال گذشته هم مشخص است، این رویا نه‌تنها تعبیر نشد، بلکه کیم جونگ اون از زمان روی کار آمدن تاکنون تلاش کرد تا قدرت بازدارندگی کره شمالی را به بیشترین سطح خود از زمان تاسیس افزایش دهد. به بیان دیگر نگاه به توانمندی‌های هسته‌ای و موشکی به عنوان مهم‌ترین سرمایه‌های راهبردی کره شمالی برای حفظ امنیت و بقای خود در برابر تهدیدات منطقه‌ای و بین‌المللی به‌خصوص از طرف آمریکا، به عنوان فوری‌ترین و اساسی‌ترین هدف کره شمالی در جهان آشوبناک امروز قرار گرفت و این کشور بیشترین آزمایش‌های موشکی و هسته‌ای خود را نیز در این دوره انجام داد. این نگاه یعنی نگاه به منابع مادی قدرت یعنی موشک و توانمندی‌های هسته‌ای به عنوان سرمایه راهبردی، نگاهی است که در چند دهه گذشته به‌شدت پیگیری شده و توانسته است بخش زیادی از دغدغه‌های امنیتی کره شمالی را نیز کاهش دهد و به همین دلیل به نظر نمی‌رسد افزایش هرگونه احتمال انتقال قدرت در این کشور بتواند تاثیر چندانی در این مسیر ایجاد کند. لذا از این منظر چه کیم جونگ اون یا خواهر وی یا هر رهبر دیگری در کره شمالی قدرت را به دست گیرد، بعید است بتوان پیش‌بینی کرد این کشور به آسانی تمامی سرمایه‌های راهبردی خود را رها خواهد کرد.