نشانه ای دیگر از افول ابرقدرتی آمریکا
اعلام خروج ۲۰۰۰ نیروی نظامی آمریکایی از سوریه، ظاهراً آن‌قدر غیرمنتظره بود که سناتور باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا بگوید: در این 12 سالی که در کنگره بوده ام،چنین تصمیم‌گیری‌ای ندیده‌ام.تصورش سخت است که رئیس جمهوری صبح از خواب بیدار شود و چنین تصمیمی بگیرد بدون آن‌که در موردش صحبتی کرده یا آمادگی داشته باشد.
این تصمیم ترامپ، تحلیل های متعددی در پی داشت؛از زد وبند با ترکیه در مورد کردهای سوریه گرفته تا مخالفت با تصمیم های اوباما و اجرای وعده های انتخاباتی خود.
اما واقعیت این است چنین تصمیمات راهبردی‌ای را نمی توان ناگهانی و صرفاً در راستای رقابت های داخلی آمریکا تحلیل کرد. برای تصمیماتی از این قبیل باید دلایل محکم‌تری داشت.
به نظر من دو مساله بسیار مهم، مبنای این تصمیم دولت آمریکاست و حتی اگر کاخ سفید در اختیار دموکرات ها هم بود، گریزی از این اقدام نداشتند.
نخستین علت،از دست رفتن قدرت کنترل چالش‌های خاورمیانه برای دولتمردان آمریکاست.
چارلز فریمن، سفیر سابق آمریکا در عربستان چند سال قبل به این ضعف اعتراف کرد و به‌صراحت گفت: ما نفوذ و کنترل خود را بر بسیاری از مسائل چالشی خاورمیانه از دست داده‌ایم.ما باید این واقعیت را بپذیدیم ایالات متحده دیگر نمی‌تواند انتظار داشته باشد نفوذ و قدرت گذشته خود را در خاورمیانه حفظ کند.
کافی است چند سالی به عقب برگردیم و هیاهوی آمریکا و متحدانش را برای حمایت از معارضان سوری و لزوم ساقط شدن بشار اسد مرور کنیم تا عمق ضعف مورد اشاره فریمن را دریابیم.
دومین دلیل را باید در اوج گیری قدرت‌های رقیب آمریکا یعنی چین و روسیه جست‌وجو کرد.
آمریکا شاهد رشد روزافزون قدرت اقتصادی چین و احیای قدرت روسیه و در نتیجه از دست دادن جایگاه راهبردی خود در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی است.
این واقعیت آمریکا را مجبور کرده مرکز ثقل استراتژیک خود را از خاورمیانه به دریای چین و اطراف روسیه منتقل کند.
این دو دلیل کنار هم یک واقعیت دیگر را هم آشکار می کند و آن ناتوانی آمریکا در کنترل همزمان چالش ها در چند منطقه است. محدود شدن قدرت آمریکایی‌ها از سویی، شکل گیری بازیگران قدرتمند جدید یا احیای قدرت‌های پیشین و پیچیده‌تر شدن معادلات منطقه‌ای و جهانی، دیگر به آمریکایی‌ها اجازه حضور تعیین کننده در همه مناطق جهان را نمی‌دهد و حاکمان این کشور اعم از دموکرات و جمهوریخواه ناچارند برای حضور راهبردی خود انتخاب کنند.
از مجموع آنچه گذشت ،یک نتیجه بسیار مهم می‌توان استخراج کرد و آن افول ابرقدرتی آمریکاست.
این آمریکا، دیگر بازیگر اصلی چند دهه قبل نیست و هیمنه‌اش آنچنان در هم شکسته است که دولتمردان این کشور را به اعتراف‌های مکرر وادار کرده است.
کمیسیون استراتژی دفاع ملی آمریکا در گزارشی ۹۰ صفحه‌ای که سال ۲۰۱۷ منتشر کرد اعترافات قابل توجه و تکان دهنده‌ای کرده است.
در این‌گزارش آمده است: امزیت‌های نظامی طولانی مدت آمریکا تقلیل یافته است و میزان و حاشیه خطای استراتژیک برای کشور به طرزی دردناک، کوچک شده است و تردیدها درباره توان آمریکا به منظور بازدارندگی و در صورت لزوم شکست مخالفانش و احترام گذاشتن این کشور به تعهدات جهانی‌اش تشدید شده است.ب
در ادامه این گزارش مبسوط، بر ناکارآمدی سیاسی در آمریکا و کاهش‌های مکرر در بودجه ارتش به دلیل کمبود منابع مالی اشاره شده است. از نظر اعضای این کمیسیون، این دو موضوع (ناتوانی نظامی و ناکار آمدی سیاسی)توان آمریکا برای مقابله موثر و همراه شدن با تهدیدات را تقلیل داده و این تبدیل به یک بحران در موضوع امنیت ملی شده است.
بنابر این، افول ابرقدرتی آمریکا جزو بدیهیات امروز روابط بین الملل است که روز به روز آشکارتر می‌شود.
