در زمانه‌ای كه بیشتر از همیشه با استرس و پیامدهای آن دست‌به‌گریبانیم، باید این مهمان ناخوانده را بیشتر بشناسیم تا ببینیم بعد از ورود به مغز ما كجا می‌رود. به‌تازگی محققان دانشگاه ییل آمریكا، در این رابطه نتایج تحقیقی را در نشریه نیچر كامیونیكیشنز (Nature Communication)  منتشر كرده‌اند. آنها مكان مشخصی را در مغز برای احساس استرسی كه افراد تجربه می‌كنند، یافتند و آن را خانه عصبی (Neural Home) نامیدند. این بینش ممكن است در مقابله با احساس ناتوان‌كننده ترس و اضطراب ناشی از استرس به ما كمك كند.
جالب است بدانیم بعد از چه تعقیب و گریزهایی دانشمندان توانستند این خانه عصبی را پیدا كنند! اسكن مغز افرادی كه در معرض تصاویر بسیار استرس‌زا و آزاردهنده قرار می‌گیرند، شبكه‌ای از ارتباطات عصبی كه از هیپوكامپ نشات می‌گیرد را نشان می‌دهد. هیپوكامپ، ناحیه‌ای از مغز است كه به تنظیم انگیزه، احساسات و حافظه كمك می‌كند.
پیشتر محققان، شبكه‌های مغزی كه برای پاسخ فیزیولوژیكی به استرس فعال می‌شود را در حیوانات مطالعه كرده بودند. آنها دیدند هنگام مواجهه با استرس و تهدیدها در حیوانات، نواحی مغزی مثل هیپوتالاموس فعال می‌شود و هورمون‌های استروئیدی به‌نام گلوكوكورتیكوئیدها تولید می‌كند.
الیزابت گلدفارب، محقق مركز استرس ییل و مؤلف ارشد این مقاله می‌گوید: «ما نمی‌توانیم از موش‌ها بپرسیم چه احساسی دارند.»
به همین دلیل، گلدفارب و همكارانش، از جمله راجتا سین‌ها، استاد بنیاد روانپزشكی، یك سری اسكن ام‌آرآی از افرادی انجام دادند كه از آنها خواسته شده‌ بود سطح استرس خود را با دیدن تصاویر استرس‌زا تعیین كنند.
این مطالعه نشان می‌دهد ارتباطات عصبی ناشی از هیپوكامپ در هنگام مشاهده تصاویر استرس‌زا نه‌تنها به مناطقی از مغز است كه با پاسخ‌های استرس فیزیولوژیكی مرتبط است، بلكه به قشر پیشانی نیز می‌رسد. قشر پیشانی جانبی پشتی، ناحیه‌ای از مغز كه در كاركردهای شناختی بالاتر و تنظیم احساسات درگیر است.
گروه ییل دریافت وقتی ارتباطات عصبی بین هیپوكامپ و قشر پیشانی قوی‌تر بود، افراد احساس استرس كمتری ناشی از دیدن تصاویر مزاحم را گزارش دادند. برعكس، وقتی شبكه عصبی بین هیپوكامپ و هیپوتالاموس فعال‌تر بود، افراد احساس استرس بیشتری گزارش دادند. یافتن جایی كه استرس در مغز خانه می‌كند به ما در برطرف كردن آن كمك می‌كند.
محققان اشاره می‌كنند شواهدی از مطالعات دیگر نیز وجود دارد كه نشان می‌دهد كسانی كه از اختلالات سلامت روانی مانند اضطراب رنج می‌برند، ممكن است در زمان استرس به‌سختی بازخورد آرامش‌بخشی را از قشر پیشانی دریافت كنند.
راجتا سین‌ها كه استاد مركز مطالعات كودكان و بخش علوم اعصاب دانشگاه ییل است، معتقد است: «این یافته‌ها ممكن است به ما كمك كند تا مداخله درمانی برای اهداف چندگانه را هماهنگ كنیم، مانند افزایش قدرت اتصال از هیپوكامپ به قشر پیشانی یا كاهش سیگنال‌دهی به مراكز استرس فیزیولوژیكی.» او می‌گوید تمام افراد مورد مطالعه سالم بوده‌اند و در برخی موارد پاسخ آنها در طول آزمایش به نظر می‌رسید كه انطباقی باشد. زیرا وقتی افراد در معرض تصاویر استرس‌زا قرار گرفتند، اتصالات شبكه به‌مرور با قشر پیشانی قوی‌تر شد. سین‌ها و گولدفارب حدس می‌زدند این افراد ممكن است به خاطراتی دسترسی داشته باشند كه به تعدیل واكنش آنها به تصاویر پر استرس كمك می‌كند.
همان‌طور كه می‌بینید دانستن این‌كه استرس كجا را برای زندگی در مغز ما انتخاب می‌كند به ما كمك می‌كند تا بتوانیم برای دوركردن آن برنامه‌ریزی كنیم. محققان كمك می‌كنند این برنامه را بهتر تنظیم كنیم! ما می‌توانیم دیوارهای مغزمان را از قاب‌های خاطرات و تجربیات مثبت خود پركنیم و با این كار، خانه عصبی این مهمان ناخوانده در مغز را از وجودش پاك كنیم.
منبع: Science Daily