وضع دوگانه سینما و موسیقی در اینستاگرام

نتایج پژوهشی تازه در تغییر روند تولید محتوا در اینستاگرام نشان می‌دهد دنبال‌کننده‌های ایرانی صفحات موسیقی و سینما در سال‌جاری کم شده‌اند

وضع دوگانه سینما و موسیقی در اینستاگرام

دیروز نتایج پژوهشی تازه از حضور و نقش ایرانیان و روندهای تغییر این حضور در شبکه‌های اجتماعی مشخصا اینستاگرام منتشر شد و حالا دست‌به‌دست می‌چرخد. یکی از مواردی که از خلال این پژوهش موردتوجه قرارگرفته، کاهش سهم صفحه‌های پورنوگرافی نسبت به سال پیش و رسیدن آمار آن به تنها 6درصد است. این پژوهش که به صورت مقایسه‌ای، داده‌های دو سال 1398 و 1399 را مد نظر قرار داده، نشان می‌دهد وضع اینستاگرام، آن‌طور که عموما به نظر می‌رسد، افتضاح نیست! این را از آن رو می‌شود گفت که این پژوهش با غور در صفحه‌های پرطرفدار و تاثیرگذار اینستاگرام (166صفحه با بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده) نشان داده بیشترین میزان افزایش سهم در بین بخش‌های مختلف این صفحه‌های تأثیرگذار، متعلق به صفحه‌های آموزشی است؛ در حالی که در سال ۹۸ تنها ۵ درصد از صفحه‌های تأثیرگذار اینستاگرام ایرانی صفحه‌های آموزشی بودند، سهم این نوع صفحه‌ها در سال ۹۹ به ۱۱ درصد افزایش پیدا کرده‌است. از طرفی بیشترین کاهش سهم، مربوط به صفحه‌های مد و زیبایی و نیز صفحه‌های پورنوگرافی بوده‌است.

اینها مواردی است که از این پژوهش پردامنه مورد توجه قرار گرفته‌است. منتها لابه‌لای داده‌های این تحقیق، مواردی هم هست که چندان برجسته نشده‌اند در حالی که دست‌کم برای ما در صفحات ادبیات و هنر روزنامه جام‌جم می‌تواند مهم باشد. چند مورد سینمایی و موسیقایی که به آنها خواهیم پرداخت. پژوهش را ابوالفضل حاجی‌زادگان انجام داده؛ پژوهشگری که پیش از این نیز آثار و نتایج تحقیقات او را در حوزه‌های اقتصاد و جامعه رصد کرده‌ایم.
 سینما و موسیقی نمی‌خواهیم!
یکی از تغییراتی که در نتایج این پژوهش قابل رصد است، کاهش دنبال‌کننده‌های صفحاتی است که در رابطه با موسیقی و سینما محتوا تولید می‌کنند.
در گراف‌های این پژوهش، اندازه هر گره (صفحه) بر اساس شاخص In-degree یا به بیان دیگر، بر اساس تعداد دنبال‌کننده‌های تأثیرگذار هر صفحه مشخص است. بین تغییرها دو تغییر به چشم می‌آید.
سهم صفحات سینمایی بین صفحات پرطرفدار اینستاگرام در سال گذشته، 14درصد بوده و امسال با کاهش 2.9درصدی به حدود 11درصد رسیده‌است.
سهم صفحات مرتبط با موسیقی بین صفحات پرطرفدار اینستاگرام در سال گذشته، 11درصد بوده و امسال با کاهش 0.9درصدی به حدود 10درصد رسیده‌است.
 علی کریمی تنها، شماها همه!
با این‌که نتایج این پژوهش نشان می‌دهد تعداد صفحه‌های تأثیرگذار طنز و سرگرمی سه برابر تعداد صفحه‌های تأثیرگذار سینمایی‌اند، از بین 10 صفحه مقتدر اینستاگرام ایرانی (براساس شاخص Authority)، ۹ صفحه به سلبریتی‌های سینمایی تعلق دارد. این ۱۰ اینفلوئنسر مقتدر به‌ترتیب عبارتند از: نوید محمدزاده، پرویز پرستویی، گلشیفته فراهانی، امیر جعفری، علی کریمی، مهناز افشار، علی اوجی، پریناز ایزدیار، بهرام رادان، و مهراب قاسم‌خانی. شاخص Authority میزان مرجعیت و قدرت تأثیرگذاری هر صفحه را محاسبه می‌کند. این اسامی نشان می‌دهند سلبریتی‌های سینمایی کماکان بیشترین اقتدار و مرجعیت را در بین صفحه‌های تأثیرگذار اینستاگرام ایرانی دارند.
 سینمای زنان، موسیقی مردان
مورد دیگری که در این پژوهش می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد این است که زنان بیشترین سهم را در صفحات سینمایی از آن خود کرده‌اند. البته این را هم در نظر بگیرید که در این تحقیق، صفحات پرطرفداری که به دست زنان سینماگر اداره می‌شود مد نظر قرار گرفته‌است و این لزوما به آن معنا نیست که بیشترین تولید محتوا درباره سینما را زنان انجام می‌دهند. البته این نکته‌ای است که در این تحقیق به آن اشاره نشده، اما از آنجا که اساس تحقیق بر صفحات و مدیران‌شان بوده و نه بر محتوایی که در آن صفحات تولید می‌شود، می‌توان این‌طور گفت که صفحات سینماگران و صفحات سینمایی که زنان مدیریت‌شان می‌کنند، بیشتر از مردان است. این در حالی است که در باقی موضوعات، جز موضوع مد و زیبایی و روزمره‌نگاری، مردان در جدول توزیع جنسیت بین بخش‌های مختلف صفحه‌های پرطرفدار اینستاگرام در سال 99، درصد بیشتری را به خود اختصاص داده‌اند.
46درصد صفحات سینمایی از آن زنان، 37درصد از آن مردان است و 17درصد باقیمانده نیز به صورت غیرشخصی فعالیت می‌کنند.
در صفحات اهالی موسیقی و صفحات مرتبط با موسیقی، وضع کاملا برعکس است.
72درصد صفحات مرتبط با موسیقی سهم مردان و 12درصد سهم زنان است و باقی صفحات نیز به صورت غیرشخصی فعالیت می‌کنند.
 سقوط خانم بازیگر
یکی از مواردی که همواره در پژوهش‌هایی از این دست به آن توجه می‌شود، جدول پرمخاطب‌ترین صفحه‌های ایرانی اینستاگرام بوده‌است. جدولی که نشان می‌دهد، نفر سومِ سال گذشته جدول که حسن ریوندی استندآپ‌کمدین است، امسال در رتبه‌اول نشسته‌است.  شدیدترین سقوط جایگاه مربوط به تنزل جایگاه بهنوش بختیاری از رتبه چهارم در سال ۹۸ به رتبه نهم در سال ۹۹ بوده‌
است.