آخرین ارزیابی سازمان نقشه‌برداری كشور نشان می‌دهد افزون بر صد كیلومتر مربع از پهنه آبی خلیج گرگان خشك‌ شده كه تعلل در یافتن راه چاره مانند بازگشایی دالان تبادل آب با دریای خزر سرعت نابودی این ذخیرگاه ارزشمند را بیشتر خواهد كرد.
برای مشخص شدن پسروی و خشك شدن خلیج گرگان نیاز به ابزار علمی و قیاس‌سنج ویژه نیست و سفر به سواحل خلیج گرگان در دو بازه زمانی كوتاه، پسروی محسوس و پرشتاب بزرگ‌ترین خلیج دریای خزر را ثابت خواهد کرد.
كارشناسان تغییر اقلیم و گرمایش جهانی، برداشت بی‌رویه از سفره‌های آبی اطراف خلیج، كاهش بارندگی و افزایش تبخیر را به عنوان مهم‌ترین دلایل خشك شدن خلیج گرگان مطرح می‌كنند.
طبق جدیدترین نظریه مبتنی بر داده علمی كه از سوی سازمان نقشه‌بردای كشور ارائه ‌شده، سرعت خشك شدن خلیج گرگان بسیار نگران‌كننده است.
فائزه سلامی، كارشناس سازمان نقشه‌برداری كشور از خشك شدن ۲۷ درصد از مساحت خلیج گرگان در سال‌های اخیر خبر می‌دهد و می‌گوید‌: خلیج گرگان حدود ۴۰۰ كیلومتر مربع وسعت داشته كه بیش از صد كیلومتر مربع آن خشك شده است. او ادامه می‌دهد‌: به ازای یك سانتیمتر كاهش سطح تراز آب دریای خزر حدود یك كیلومتر مربع از وسعت خلیج گرگان كاهش یافته و با افزایش رو به رشد گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی و در نتیجه كاهش سطح تراز آب دریا، لزوم پایش مستمر سطح دریای خزر و خلیج‌گرگان بیشتر می‌شود.
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه و مسوول تیم نمونه‌‏برداری تحقیقاتی میدانی در خلیج گرگان هم در این‌باره می‌گوید: كم‌توجهی به كاهش عمق و مساحت خلیج گرگان كه در اثر عواملی چون كم شدن تراز آب دریای خزر، بسته شدن راه‌های ارتباطی مانند كانال خزینی، نرخ بالای رسوب‌گذاری در ‏خلیج گرگان و میزان بالای ورود مواد مغذی به عنوان عامل رشد و تراكم بسیار زیاد علف‌های دریایی رخ می‌دهد، این خلیج را به یك تالاب مرطوب داخلی تبدیل خواهد كرد.‏
حمید علیزاده لاهیجانی می‌افزاید: بسته شدن دهانه خلیج گرگان باعث می‌شود این پهنه آبی به‌سرعت ‏خشك شود، زیرا میزان تبخیر دو برابر بیشتر از میزان بارش است و آبدهی رودخانه‌های ورودی به خلیج گرگان حتی در ‏شرایط طبیعی آن قدر نیست كه بتواند كمبود آب آن را جبران كند.
آن‌طور كه او تاكید می‌كند، در این شرایط تسهیل تبادل آب خلیج گرگان از مسیرهای طبیعی ‏برای جلوگیری از خشك شدن این پهنه آبی ضروری است.  به گزارش ایرنا، رئیس سازمان محیط زیست هم اوایل آبان امسال مدیریت و احیای تالاب میانكاله و خلیج گرگان را یكی از اولویت‌های ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌ها اعلام كرده و نگاه علمی و كاملا تخصصی به استمرار اتصال آب دریای خزر به خلیج گرگان را مورد تاكید قرار داده بود. عیسی كلانتری همچنین استفاده از فناوری‌های نوین و به‌خصوص دانش سنجش از دور در تعیین دقیق حجم آب مخزن تالاب‌های كشور به منظور تعیین حقابه و بررسی اثرات اكولوژیكی ناشی از نوسانات آب را بسیار ارزشمند دانست و بر تولید داده‌ها در ماه‌های مختلف سال و مقایسه آنها در سال‌های مختلف تاكید كرد. خلیج گرگان كه در سده‌های پیشین و در دوره سیطره قاجارها بر ایران با برخورداری از آب فراوان زمینه ایجاد بندرگاه‌هایی چون گز و تركمن را فراهم كرده و از جمله مسیرهای ارتباطی ایران با اروپا از طریق شوروی به حساب می‌آمد، چند سالی است گرفتار چالش‌هایی از جمله خشكسالی شده كه حل این مشكل موجب احیای این پهنه آبی و توسعه اقتصادی و گردشگری و زیست‌محیطی منطقه خواهد شد. ثبت خلیج گرگان در سال ۱۳۵۴ به همراه تالاب میانكاله و لپو زاغمرز در استان مازندران به‌ عنوان نخستین مجموعه تالاب بین‌المللی جهان در فهرست تالاب‌های كنوانسیون رامسر ثابت كرد این خلیج و نواحی اطراف آن یك مجموعه ارزشمند زیست‌‌محیطی است كه علاوه بر حفظ چرخه زیست دریای خزر، در معیشت جوامع محلی اثرگذاری مستقیم دارد.