ردپای درد گوش‌تان را دنبال کنید
دكتر مهتاب ربانی اناری متخصص گوش‌وحلق‌وبینی
گوش‌درد از سرسام‌آورترین دردهای بدن است. علل مختلفی برای درد گوش مطرح است که می‌توان آنها را به دو دسته تقسیم کرد؛ دردهای اولیه مربوط به خود گوش است و دردهای راجع به گوش که تیر می‌کشند اما منشأ اصلی‌شان جایی دورتر است. در دردهای اولیه گوش، اغلب عفونت و التهاب گوش خارجی یا میانی مقصر است که معمولا با علائم دیگری مانند احساس پری گوش یا ترشح از گوش یا خارش همراه می‌شود. در این موارد پزشک با معاینه متوجه وجود مشکل در ساختارهای گوش می‌شود. در دردهای نوع دوم، معاینه گوش کاملا طبیعی است و شک پزشک به‌وجود عامل بیماری‌زا به‌ساختارهای اطراف گوش یا مناطق دیگر سروگردن می‌رود. اما چگونه است که گوش سالم است اما درد در آن حس می‌شود؟
جواب این پرسش در عصب‌گیری مشترک مناطق مختلف بدن نهفته است؛ به این معنی که برخی اعصاب مربوط به حس بین گوش، دندان‌ها، مفصل فک، حلق، زبان و حنجره مشترک است. حتی گوش با اعصاب مهره‌های گردنی عصب‌گیری اشتراکی دارد.
خیلی از ما درد دندان را ابتدا به‌صورت گوش‌درد تجربه کرده‌ایم. در واقع این درد ارجاعی است و خود گوش مشکلی ندارد اما درد دندان در آن انتشار می‌یابد. دیسک‌های گردن، سینوزیت، گلودرد چرکی و حتی سرطان زبان و حنجره می‌تواند درد گوش ایجاد کند. پس در گوش‌درد علاوه بر معاینه دقیق گوش، معاینه این نواحی نیز حائز اهمیت است. در بچه‌ها گوش‌درد بیشتر به‌دنبال عفونت‌های خود گوش است و در بزرگسالان بیشتر دردها ارجاعی است. اما خوشبختانه بیشتر گوش‌دردهای ارجاعی مربوط به علل کم‌خطر نظیر مشکلات دندانی یا مشکلات مفصل فک است. در صورت تشخیص درد ناشی از مفصل فک، ضمن مصرف داروهای مسکن، رعایت اصولی به شرح زیر مهم است:
حین خمیازه کشیدن دهان را خیلی باز نکنید.
به نیش کشیدن یا گاز زدن خوراکی‌ها درد را بیشتر می‌کند.
از مصرف غذاهای سفت خودداری کنید.
گرم گرفتن ناحیه مفصل فک که جلوی مجرای گوش‌ها واقع است، التیام‌بخش است.
در صورت نیاز به کارهای دندانپزشکی به‌دندانپزشک خود یادآوری کنید مدت طولانی نباید فک خود را باز نگه دارید.
در صورت عادت دندان‌قروچه، ضمن تلاش برای رفع آن، هنگام خواب شب از محافظ دندانی استفاده کنید.
