آیین اختتامیه نخستین جشنواره‌جهانی تولیدات اربعین برگزار شد
اربعین به روایت صدا و تصویر
آیین اختتامیه نخستین جشنواره های تولیدات اربعین روز گذشته در مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما برگزار شد و به کار خود پایان داد. در این مراسم حجت‌الاسلام سید رمضانعلی موسوی مقدم، قائم مقام رسانه ملی، علی فهیم دانش مشاور ریاست سازمان و مدیرکل امور بین‌الملل صداوسیما، حمیدرضا قربانی دبیر جشنواره، حامد فاتحی مدیر رادیو اربعین ، محمد احسانی مدیر شبکه‌نسیم و علیرضا حبیبی مدیر رادیو فرهنگ و جمعی از برگزیدگان این جشنواره حضور داشتند. این مراسم با اجرای فاطمه عباسی از گویندگان رادیو برگزار و به طور مستقیم از رادیو فرهنگ و شبکه تلویزیونی سپهر پخش شد.
جشنواره‌ای برای ترویج فرهنگ عاشورا
در ابتدای مراسم حمیدرضا قربانی، دبیر جشنواره در جایگاه قرار گرفت و گزارشی درباره این جشنواره ارائه داد و عنوان کرد: چند سالی است به لطف خداوند و مجاهدت‌های سردارسلیمانی و همرزمان ایشان، شاهد برگزاری چند ده میلیون‌نفری مراسم اربعین‌حسینی هستیم.
شاید بتوانیم بگوییم سال گذشته نقطه اوج آن بودیم و زائرانی که مختص ایران و عراق نبودند هم در برپایی این مراسم سهیم شدند و مردم اروپا، آمریکا، آسیا و پیروان همه ادیان الهی و مذاهب مختلف در راهپیمایی اربعین حضور داشتند.
وی افزود: حضور پرشور زائران حسینی، مدیران رسانه‌ملی را به این فکر انداخت برای تجلیل از این حرکت و حضور جهانی و ترویج فرهنگ عاشورا، جشنواره‌ای را برگزار کنند تا حضور چندمیلیونی مردم در اربعین‌حسینی به خوبی نشان داده شود. در همین چارچوپ با پیشنهاد علی فهیم‌دانش و موافقت رئیس رسانه‌ملی، مقدمات برگزاری جشنواره جهانی تولیدات اربعین، در سه بخش صوتی، تصویری و عکس از مهرماه امسال شکل گرفت و پس از انتشار فراخوان، در مجموع ۸۶۰۲ اثر از داخل و خارج از کشور به دبیرخانه الکترونیکی ما ارسال شد. هر کدام از آثار در بخش‌های مورد نظر مورد بررسی قرار گرفت و پس از چند مرحله گزینش، از میان آثار ارسالی با نظر هیات داوران برگزیدگان انتخاب شدند. امیدواریم سال آینده نیز این توفیق نصیب ما شود و چنین جشنواره‌ای استمرار داشته‌باشد.
در ادامه کلیپی از کشور پاکستان پیرامون راهپیمایی اربعین پخش شد و فضای خاصی را به مراسم داد. سپس فهیم‌دانش روی سن رفت و ضمن خوشامدگویی نکاتی را پیرامون این جشنواره بیان کرد.
ثبت و ضبط حماسه‌اربعین
فهیم‌دانش ابتدا عنوان کرد: فکر می‌کنم این کلیپ همه ما را هوایی کرد. صداوسیما برای برگزاری این جشنواره اهتمامی شایسته داشته‌است. اگر ضرورت و همت ضبط و ثبت این حماسه و این شور و شوق‌های حسینی نبود، ما دیگر امثال شعر محتشم‌کاشانی و عمان سامانی را با آن شور و حال نداشتیم. در آن زمان رسانه‌ای نبود، صداوسیمایی نبود و هر کسی به زعم خود آنها را ثبت کرده‌است و با چه عشقی این اشعار را سرودند و تکثیر کردند. اما امروز این تکلیفی بر دوش امور بین‌الملل رسانه‌ملی است که حماسه‌های اربعین را ضبط و ثبت کند. وی افزود: امور بین‌الملل صدا و سیما، با استفاده از فضای مجازی این جشنواره را هدایت کرد. خوشبختانه با مساعدت امور بین‌الملل صداوسیما و رادیو اربعین، تلویزیون اینترنتی اربعین هم راه‌اندازی شد و مسیر ثبت لحظات پرشور اربعین ادامه پیدا کرد. از همه عزیزانی که در این زمینه فعالیت کردند، آثار فرستادند و داوری کردند تشکر می‌کنم و امیدوارم بتوانیم این جشنواره را در سال‌های بعد و در ساحت‌های مختلف و با همکاری نهادهای ذی‌ربط برگزار کنیم.
پس از صحبت‌های فهیم‌دانش نوبت به اهدای جوایز به برگزیدگان رسید و 14 اثر برجسته تولیدات رادیویی در بخش‌های مستند، نمایش رادیویی، گزارش‌های خبری و نغمه‌های عاشورایی و... از بین 136 اثر معرفی شد.
برگزیدگان بخش رادیویی
نخستین جشنواره‌جهانی تولیدات اربعین
در بخش نمایش‌های رادیویی تندیس، لوح تقدیر و جایزه نقدی به این افراد اهدا شد:
بهترین کارگردانی: فرخنده تبرسخن کارگردان نمایش «زائر»
بهترین مستند رادیویی: زهرا محمدی تهیه‌کننده برنامه «سفیر»
بهترین برنامه ترکیبی: مریم کریمی دهکردی تهیه‌کننده «من تازه»
بهترین شعر و واگویه: مهرداد داوودیان برای «زائر کربلا» و عماد کامل‌نیا برای «حتی دلم تنگ نیست»
بهترین مستند مسابقه بخش‌بین‌الملل: حسین مسرور تهیه‌کننده
بهترین برنامه ترکیبی مسابقه بخش بین‌الملل: فرشید صبوری تهیه‌کننده «حس زندگی»
بهترین گزارش خبری بخش بین‌الملل: مریم صابری برای «حسرت حضور»
بهترین شعر و واگویه بخش بین‌الملل: کریم اکبرزاده برای «من زائر دائمی این آب و خاکم» و به طور مشترک با یکی از هنرمندان کشور اندونزی
136 اثر که در دو بخش ملی و بین‌المللی به دبیرخانه ارسال شد، در مجموع 36اثر به مرحله نهایی داوری راه پیدا کرد که پس از بررسی آثار این جشنواره امروز به کار خود پایان می‌دهد. ما در بخش داوری نکاتی برایمان حائز اهمیت بود. از جمله خلاقیت، توانایی و ذوق برنامه سازهای رادیویی و تحقیق و پژوهش و...
پس از آن هم قطعه موسیقی «مرد میدان» با صدای علیرضا افتخاری و با تصاویری از شهید سردار سلیمانی پخش شد و حجت‌الاسلام موسوی مقدم در جایگاه قرار گرفت و گفت: امیدوارم این جشنواره که اولین گام برای تبیین آثار صوتی تصویری در حوزه اربعین در
امور بین‌الملل است، استمرار و جشنواره پس از این نیز ادامه داشته‌باشد.
وی همچنین با مقدمه‌ای درباره هنر تاکید کرد: فلسفه هنر به تبیین چیستی مبانی نظری و فلسفی می‌پردازد. از سوالاتی که در این فلسفه مطرح می‌شود چیستی هنر و ویژگی‌های ذاتی هنر است. این‌که هدف هنر باید چه باشد و مصادیق آن کدام است؛ آیا هنر می‌تواند معرفت افزایی داشته‌باشد؟ هرچند هنوز تعریف تام و تمامی که همه عرصه‌های هنر را در بر بگیرد ارائه نشده‌است و هر تعریفی از هنر مصداق متفاوتی از آن را ارائه می‌دهد. فارابی هنر را مطلق زیبایی می‌داند. ابن‌سینا نیز سه عنصر اصلی را در تعریف هنر بیان می‌کند؛ نظم، زیبایی و اعتدال. این در حالی است که در فلسفه ملاصدرا هنر جلوه‌ای از رب الارباب است و هر زیبایی و کمالی پرتوی از زیبایی و کمال خداوند است.
قائم‌مقام رئیس رسانه‌ملی همچنین عنوان کرد: اگر این روایتگری از هنر نبود، شاید ما هیچ‌گاه با فضای عاشورا و اربعین آشنا نمی‌شدیم. وظیفه هنر بر دوش هنرمندانی است که در عصر و زمان آن حادثه حضور دارند. اربعین در ذات خود یک رستگاری است. چگونه موضوعی که طی قرن متوالی که از آن گذشته‌است یک دفعه در قرن حاضر سر بر می‌آورد و آتشفشانی می‌شود که نسل‌های امروز از آن به عنوان یک بعثت همگانی و یک معادله چند بعدی الهام می‌گیرند؟
موسوی مقدم عنوان کرد: هزاران پیام در حادثه عاشورا نهفته‌است که این پیام‌ها جز به زبان هنر استخراج نمی‌شود. اربعین هم دارای شعار است؛ «الحسین مصباح الهدی و سفینه‌النجاه». اگر هنرمندان به اقیانوس ناب حسینی متصل شوند و در این اقیانوس غواصی کنند، گوهرهایی را کشف می‌کنند که می‌توانند شگفتی‌ساز شوند.
پس از صحبت‌های قائم مقام رسانه ملی از برگزیدگان عکاسی و بخش تصویری تقدیر به عمل آمد سپس کلیپی از کربلا و راهپیمایی اربعین پخش شد. از بین 324اثر راه‌یافته به این بخش 8 اثر برجسته تقدیر شدند. پنج اثر نیز در بخش بین‌الملل شایسته‌تقدیر بودند که تعدادی از آنها از کشورهای بنگلادش، آمریکا، جمهوری‌آذربایجان، صربستان، فرانسه و روسیه بودند. ناگفته نماند تعدادی از مهمانان و برگزیدگان خارجی این جشنواره به دلیل محدودیت‌های کرونایی نتوانستند در این مراسم حضور پیدا کنند. در بخش تصویری نیز در کنار برگزیدگان داخلی افرادی نیز از کشورهای افغانستان، عراق، لبنان، انگلستان و پاکستان مورد تقدیر قرار گرفتند. در نهایت همه برگزیدگان در کنار مهمانان برجسته این مراسم عکس دسته‌جمعی گرفتند.
در ابتدای مراسم حمیدرضا قربانی، دبیر جشنواره در جایگاه قرار گرفت و گزارشی درباره این جشنواره ارائه داد و عنوان کرد: چند سالی است به لطف خداوند و مجاهدت‌های سردارسلیمانی و همرزمان ایشان، شاهد برگزاری چند ده میلیون‌نفری مراسم اربعین‌حسینی هستیم.
شاید بتوانیم بگوییم سال گذشته نقطه اوج آن بودیم و زائرانی که مختص ایران و عراق نبودند هم در برپایی این مراسم سهیم شدند و مردم اروپا، آمریکا، آسیا و پیروان همه ادیان الهی و مذاهب مختلف در راهپیمایی اربعین حضور داشتند.
وی افزود: حضور پرشور زائران حسینی، مدیران رسانه‌ملی را به این فکر انداخت برای تجلیل از این حرکت و حضور جهانی و ترویج فرهنگ عاشورا، جشنواره‌ای را برگزار کنند تا حضور چندمیلیونی مردم در اربعین‌حسینی به خوبی نشان داده شود. در همین چارچوپ با پیشنهاد علی فهیم‌دانش و موافقت رئیس رسانه‌ملی، مقدمات برگزاری جشنواره جهانی تولیدات اربعین، در سه بخش صوتی، تصویری و عکس از مهرماه امسال شکل گرفت و پس از انتشار فراخوان، در مجموع ۸۶۰۲ اثر از داخل و خارج از کشور به دبیرخانه الکترونیکی ما ارسال شد. هر کدام از آثار در بخش‌های مورد نظر مورد بررسی قرار گرفت و پس از چند مرحله گزینش، از میان آثار ارسالی با نظر هیات داوران برگزیدگان انتخاب شدند. امیدواریم سال آینده نیز این توفیق نصیب ما شود و چنین جشنواره‌ای استمرار داشته‌باشد.
در ادامه کلیپی از کشور پاکستان پیرامون راهپیمایی اربعین پخش شد و فضای خاصی را به مراسم داد. سپس فهیم‌دانش روی سن رفت و ضمن خوشامدگویی نکاتی را پیرامون این جشنواره بیان کرد.
ثبت و ضبط حماسه‌اربعین
فهیم‌دانش ابتدا عنوان کرد: فکر می‌کنم این کلیپ همه ما را هوایی کرد. صداوسیما برای برگزاری این جشنواره اهتمامی شایسته داشته‌است. اگر ضرورت و همت ضبط و ثبت این حماسه و این شور و شوق‌های حسینی نبود، ما دیگر امثال شعر محتشم‌کاشانی و عمان سامانی را با آن شور و حال نداشتیم. در آن زمان رسانه‌ای نبود، صداوسیمایی نبود و هر کسی به زعم خود آنها را ثبت کرده‌است و با چه عشقی این اشعار را سرودند و تکثیر کردند. اما امروز این تکلیفی بر دوش امور بین‌الملل رسانه‌ملی است که حماسه‌های اربعین را ضبط و ثبت کند. وی افزود: امور بین‌الملل صدا و سیما، با استفاده از فضای مجازی این جشنواره را هدایت کرد. خوشبختانه با مساعدت امور بین‌الملل صداوسیما و رادیو اربعین، تلویزیون اینترنتی اربعین هم راه‌اندازی شد و مسیر ثبت لحظات پرشور اربعین ادامه پیدا کرد. از همه عزیزانی که در این زمینه فعالیت کردند، آثار فرستادند و داوری کردند تشکر می‌کنم و امیدوارم بتوانیم این جشنواره را در سال‌های بعد و در ساحت‌های مختلف و با همکاری نهادهای ذی‌ربط برگزار کنیم.
پس از صحبت‌های فهیم‌دانش نوبت به اهدای جوایز به برگزیدگان رسید و 14 اثر برجسته تولیدات رادیویی در بخش‌های مستند، نمایش رادیویی، گزارش‌های خبری و نغمه‌های عاشورایی و... از بین 136 اثر معرفی شد.
برگزیدگان بخش رادیویی
نخستین جشنواره‌جهانی تولیدات اربعین
بهترین کارگردانی: فرخنده تبرسخن کارگردان نمایش «زائر»
بهترین مستند رادیویی: زهرا محمدی تهیه‌کننده برنامه «سفیر»
بهترین برنامه ترکیبی: مریم کریمی دهکردی تهیه‌کننده «من تازه»
بهترین شعر و واگویه: مهرداد داوودیان برای «زائر کربلا» و عماد کامل‌نیا برای «حتی دلم تنگ نیست»
بهترین مستند مسابقه بخش‌بین‌الملل: حسین مسرور تهیه‌کننده
بهترین برنامه ترکیبی مسابقه بخش بین‌الملل: فرشید صبوری تهیه‌کننده «حس زندگی»
بهترین گزارش خبری بخش بین‌الملل: مریم صابری برای «حسرت حضور»
بهترین شعر و واگویه بخش بین‌الملل: کریم اکبرزاده برای «من زائر دائمی این آب و خاکم» و به طور مشترک با یکی از هنرمندان کشور اندونزی
دمیدن روح تعهد در کالبد انسان‌ها
ولی‌ا... قرقانی یکی از داوران بخش رادیویی به نمایندگی از سایر داوران نیز خلاصه‌ای از بیانیه را به طور شفاهی قرائت کرد. وی گفت: از حدود136 اثر که در دو بخش ملی و بین‌المللی به دبیرخانه ارسال شد، در مجموع 36اثر به مرحله نهایی داوری راه پیدا کرد که پس از بررسی آثار این جشنواره امروز به کار خود پایان می‌دهد. ما در بخش داوری نکاتی برایمان حائز اهمیت بود. از جمله خلاقیت، توانایی و ذوق برنامه سازهای رادیویی و تحقیق و پژوهش و...
پس از آن هم قطعه موسیقی «مرد میدان» با صدای علیرضا افتخاری و با تصاویری از شهید سردار سلیمانی پخش شد و حجت‌الاسلام موسوی مقدم در جایگاه قرار گرفت و گفت: امیدوارم این جشنواره که اولین گام برای تبیین آثار صوتی تصویری در حوزه اربعین در
امور بین‌الملل است، استمرار و جشنواره پس از این نیز ادامه داشته‌باشد.
وی همچنین با مقدمه‌ای درباره هنر تاکید کرد: فلسفه هنر به تبیین چیستی مبانی نظری و فلسفی می‌پردازد. از سوالاتی که در این فلسفه مطرح می‌شود چیستی هنر و ویژگی‌های ذاتی هنر است. این‌که هدف هنر باید چه باشد و مصادیق آن کدام است؛ آیا هنر می‌تواند معرفت افزایی داشته‌باشد؟ هرچند هنوز تعریف تام و تمامی که همه عرصه‌های هنر را در بر بگیرد ارائه نشده‌است و هر تعریفی از هنر مصداق متفاوتی از آن را ارائه می‌دهد. فارابی هنر را مطلق زیبایی می‌داند. ابن‌سینا نیز سه عنصر اصلی را در تعریف هنر بیان می‌کند؛ نظم، زیبایی و اعتدال. این در حالی است که در فلسفه ملاصدرا هنر جلوه‌ای از رب الارباب است و هر زیبایی و کمالی پرتوی از زیبایی و کمال خداوند است.
قائم‌مقام رئیس رسانه‌ملی همچنین عنوان کرد: اگر این روایتگری از هنر نبود، شاید ما هیچ‌گاه با فضای عاشورا و اربعین آشنا نمی‌شدیم. وظیفه هنر بر دوش هنرمندانی است که در عصر و زمان آن حادثه حضور دارند. اربعین در ذات خود یک رستگاری است. چگونه موضوعی که طی قرن متوالی که از آن گذشته‌است یک دفعه در قرن حاضر سر بر می‌آورد و آتشفشانی می‌شود که نسل‌های امروز از آن به عنوان یک بعثت همگانی و یک معادله چند بعدی الهام می‌گیرند؟
موسوی مقدم عنوان کرد: هزاران پیام در حادثه عاشورا نهفته‌است که این پیام‌ها جز به زبان هنر استخراج نمی‌شود. اربعین هم دارای شعار است؛ «الحسین مصباح الهدی و سفینه‌النجاه». اگر هنرمندان به اقیانوس ناب حسینی متصل شوند و در این اقیانوس غواصی کنند، گوهرهایی را کشف می‌کنند که می‌توانند شگفتی‌ساز شوند.
پس از صحبت‌های قائم مقام رسانه ملی از برگزیدگان عکاسی و بخش تصویری تقدیر به عمل آمد سپس کلیپی از کربلا و راهپیمایی اربعین پخش شد. از بین 324اثر راه‌یافته به این بخش 8 اثر برجسته تقدیر شدند. پنج اثر نیز در بخش بین‌الملل شایسته‌تقدیر بودند که تعدادی از آنها از کشورهای بنگلادش، آمریکا، جمهوری‌آذربایجان، صربستان، فرانسه و روسیه بودند. ناگفته نماند تعدادی از مهمانان و برگزیدگان خارجی این جشنواره به دلیل محدودیت‌های کرونایی نتوانستند در این مراسم حضور پیدا کنند. در بخش تصویری نیز در کنار برگزیدگان داخلی افرادی نیز از کشورهای افغانستان، عراق، لبنان، انگلستان و پاکستان مورد تقدیر قرار گرفتند. در نهایت همه برگزیدگان در کنار مهمانان برجسته این مراسم عکس دسته‌جمعی گرفتند.
