سرویسی که میخواهد محتوای یوتیوب را با قوانین داخلی ارائه کند
یــوتیــوب طلایی؟
این روزها در شبكههای اجتماعی بحث فیلترینگ داغ است. از تلگرام به عنوان یك شبكه اجتماعی كه مسؤولان هنوز برای رفع فیلتر شدن آن به اجماع نرسیدهاند تا فیلتر شدن اینستاگرام به عنوان یك شبكه اجتماعی عكس محور، اما آنچه بحث اصلی این گزارش است، نه درباره اینستاگرام است و نه تلگرام. بحثی كه این روزها سر زبانهاست، گمانهزنی درباره رفع فیلتر یوتیوب است كه بحثهای بسیاری در شبكههای اجتماعی به وجود آورده است. نكته دیگر این ماجرا یوتیوب طلایی است كه بسیار دیده میشود و همین مساله شاید علتی باشد بر این گمانهزنیها. آیا بالاخره یوتیوب رفع فیلتر میشود یا این ماجرا هم سر دراز دارد و شایعهای بیش نیست؟
یوتیوب چیست؟
یوتیوب معروفترین وبگاه بارگذاری و تماشای ویدئو است كه در فوریه ۲۰۰۵ ایجاد شد. چاد هرلی، استیو چن و جاوید كریم پس از موفقیتهای وبگاه فلیكر، تصمیم به ایجاد یوتیوب گرفتند و این وبگاه ایجاد شد تا دومین وبگاه پرطرفدار جهان پس از گوگل باشد. این سایت به كاربران اجازه بارگذاری، مشاهده و اشتراكگذاری ویدئو میدهد و با استفاده از فناوری ادوبی فلش ویدئو و اچتیامال۵، كاربران میتوانند انواع ویدئوها مانند كلیپهای فیلم، تلویزیون، موسیقی و همچنین ویدئوهای وبلاگها، ویدئوهای اورجینال كوتاه و ویدئوهای آموزشی را ببینند. یوتیوب قابلیت پشتیبانی از ویدئوهای سهبعدی و آناگلیف را دارد و با فرمتهای مختلفی از جمله فلش ویدئو سازگار است. اگر شما در این سایت ثبت نام كرده باشید، میتوانید ویدئوهای خود را با دیگران به اشتراك بگذارید و اگر جزو كاربران مهمان باشید فقط به تماشای ویدئوهای مورد علاقه خود قادر هستید. این سایت از همان ابتدای تاسیس به صورت دورهای در ایران فیلتر میشد، اما از حدود ده سال پیش به صورت دائمی فیلتر شد و سالی نیست كه درباره رفع فیلتر این شبكه گمانهزنی نشود.
جایگزینهای همیشگی
اكنون چند سالی است وبسایت یوتیوب در كشور ما فیلتر شده و كاربران ایرانی برای دسترسی به محتویات این وبسایت یا باید به روشهای نامتعارفی نظیر استفاده از آنچه افیلتر شكنب خوانده میشود، برابر یوتیوب استفاده كنند یا به دنبال اطلاعات و ویدئوهای این وبگاه در وبسایتها و منابع دیگر باشند؛ با این حال افرادی كه به فیلترشكن یا وی.پی.ان هم دسترسی ندارند به دنبال جایگزینهایی برای این سایت بوده و هستند تا بتوانند بدون فیلتر ویدئوهایی را كه میخواهند مشاهده كنند. ویمئو، متاكافه، اینترنت آرشیو، اسكرین جانكیز و... نمونههایی دیگر از وبگاههایی با كارایی یوتیوب هستند كه البته در چند سال اخیر چند بار هم با فیلترینگ روبهرو شدهاند. آپارات نمونهای دیگر از این مثالها در وبگاههای ایرانی است، اما داستان به اینجا ختم نمیشود.
نمونه وطنی
در روزگار بیجایگزینی نمونههای وطنی یوتیوب در ایران، اخبار حاكی از آن است كه به شكل موردی امكان دسترسی به این ویدئوها امكانپذیر شده است. وبگاه اجتماعی ادیدئوب، وبگاهی تازه معرفی شده است كه امكان دور زدن برخی فیلترینگهای یوتیوب را میدهد. ایوتیوب طلاییب با نام تجاری دیدئو، امكان دسترسی به یوتیوب را برای كاربران ایرانی فراهم كرده است. در صفحه رسمی دیدئو آمده در این وبگاه بستری فراهم شده است تا كاربران بتوانند در فضای مورد تایید قوانین كشور موضوع مورد علاقه خود را از بین مطرح ترین منابع ذخیره ویدئوی داخلی و خارجی جستوجو كرده و آنها را بهسادگی و با سرعت بالا مشاهده كنند. موتورهای جستوجوی موجود در این وبگاه به صورت معمول فقط وظیفه دارند محتوای مناسب را پیدا كرده و مخاطب را به سایتی دارای محتوای مورد نظر هدایت كنند.
یوتیوب طلایی
شاید خیلی از ما از شنیدن كلمه طلایی پس از شبكه اجتماعی یا سایت محبوبمان دل خوشی نداشته باشیم. نمونه اصلی این جمله مشخصا تلگرام طلایی است كه اعلام شد چند وقت دیگر به طور كامل از تلگرام اصلی جدا خواهد شد، با این حال اما یوتیوب طلایی همان دیدئو و عوامل آن هستند كه تلاش میكنند برخی فیلترهای نامتعارف را دور بزنند و ویدئوهای یوتیوب را بدون فیلترشكن با شما به اشتراك بگذارند. دیدئو در دانشگاه شریف متولد شده و به كارش ادامه میدهد. محمود كریمیان و محمد فرزانهپور موسسان دیدئو هستند و در خصوص تاسیس این وبگاه میگویند: یوتیوب بیش از ده سال است كه در ایران فیلتر شده و دانشجویان و كاربران از میلیاردها محتوای درون آن بیبهره ماندهاند. این فیلترینگ محتوای آموزشی و سرگرمی عظیمی را از ایرانیان دریغ كرده و این مساله ما را آزار میداد. ما معتقدیم كمتر كسی برای دیدن ویدئوی سرگرمی و موزیك وارد یوتیوب میشود و مباحث تخصصی، آموزشی یا برنامههای خاص تلویزیونی است كه مردم را به سمت این پلتفرم هدایت میكند. البته ما آرزو داریم یوتیوب رفع فیلتر شود و مردم برای دیدن ویدئوها مشكلی نداشته باشند، ولی ما قصد داریم تا انتهای كار پیش برویم و مثل الان به هیچ جایی وابستگی مالی و هر گونه وابستگی دیگری پیدا نكنیم. الان برخی شركتها به سراغ ما آمدهاند ولی دیدئو قصد ندارد سرمایهگذار جذب كند.
جرم؛ شباهت به یوتیوب
گمانهزنیها درباره رفع فیلتر یوتیوب كماكان ادامه دارد و گویا قصد تمامی هم ندارد، اما نكته مهم این است كه پس از تغییر فضای اینستاگرام و راهاندازی كانالهای تلویزیونی و نزدیك شدن به فضای یوتیوب، گفته میشود یكی از دلایلی كه ممكن است این شبكه اجتماعی هم مانند یوتیوب فیلتر شود، این است كه فضایی شبیه یوتیوب و اشتراكگذاری ویدئویی قوی پیدا كرده است. هرچند خیلی از كارشناسان هم این مساله را قبول ندارند و در خصوص گمانهزنی فیلترینگ اینستاگرام دلایل دیگری را مطرح میكنند. حالا باید منتظر ماند و دید یوتیوب رفع فیلتر میشود یا اینستاگرام فیلتر؟ هرچند شاید اهیچكدامب صحیح باشد... .