شرکت راهبران پترو پیمان به صنایع تجهیز محور در استقرار، پیادهسازی و بهینهسازی نظام مدیریت دارایی بهمنظور خلق ارزش بیشتر از دارایی‌ها کمک می‌کند
مدیریت دارایی‌های فیزیکی را به راهبران پترو-پیمان بسپارید
سازمانها، شرکتها و کسبوکارها در صنایع هر کشوری چند دسته دارایی دارند، مانند دارایی‌های انسانی، مالی، اطلاعاتی، فیزیکی و دارایی‌های ناملموس. هر سازمان یا صنعتی هم بسته بهنوع فعالیتش، وابستگی‌اش به هر یک از این دارایی‌ها متفاوت است. در کشور ما خلق ارزش در حوزههای مختلف وابستگی شدیدی به دارایی‌های فیزیکی دارند و سهم عمدهای از تولید ناخالص ملی ما به دارایی‌های فیزیکی متکی است. برای مثال بخش انبوهی از دارایی‌های صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، خودرو، فولاد، حملونقل هوایی، ریلی، دریایی و جادهای و ... را دارایی‌های فیزیکی تشکیل داده و اصطلاحا صنایع تجهیز-محور هستند. برای مثال در صنعت نفت ما میتوان گفت ارزش جایگزینی دارایی‌های فیزیکی در حدود 800 میلیارد دلار برآورد شده است و ارزشی که این صنعت برای کشور خلق می‌کند، وابسته به این دارایی‌های فیزیکی است. ازاینرو مدیریت دارایی‌های فیزیکی نیازی کلیدی و یکی از گلوگاههای مدیریتی کشور است. دکتر حسین شریف‌پور، مدیرعامل شرکت راهبران پترو-پیمان در گفت‌وگو با جام‌جم از اهمیت و کارکرد مدیریت دارایی‌های فیزیکی می‌گوید
چه شد و از چه زمانی تصمیم گرفتید در زمینه مدیریت دارایی‌های فیزیکی کسب‌وکاری را راه‌اندازی کنید؟
مجموعه ما در آذرماه 97 با جمعی از متخصصانی باسابقه
20 تا 30 سال فعالیت در حوزههای مشاوره مدیریت، مشاوره مهندسی، مدیریت کیفیت، مدیریت منابع انسانی، مدیریت تولید و عملیات، آموزش و پژوهش در صنعت کشور، شکل گرفت. از تجربه به‌دست‌آمده در این سالها به نظر میرسید، حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی میتواند موثرتر و اثربخشتر پاسخگوی نیاز کشور باشد. کار اصلی ما ارائه مشاوره مدیریتی و سازمانی به صنایع مختلف، و بهصورت تخصصی در حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی و زیرساختهای حیاتی است. از زمان تولد این حوزه مدیریتی در دنیا هم، زمان زیادی نمیگذرد و سابقه جدی مطرح‌شدن آن به سه دهه قبل بازمیگردد. پس ما در این حوزه خیلی هم از دنیا عقب نیستیم. خوشبختانه بعضی از وزارتخانههای کشور مثل وزارت نفت و وزارت نیرو بهصورت پراکنده در این زمینه فعال‌شده‌اند.
مدیریت دارایی‌های فیزیکی به چه معناست؟
مدیریت دارایی‌های فیزیکی در هر صنعت از کلیترین سیستمها تا ریزترین قطعات را طبق یک استاندارد، مشخص و سپس با الگوریتمی سفارشیسازی شده بخشهای حیاتی را مشخص می‌کند. بخش حیاتی، بخشی است که اگر دچار خرابی یا نقصان شود یا نباشد، میتواند عملکرد کل سیستم را بهشکل محسوسی تحت تاثیر قرار دهد. پس نحوه مدیریت، خرید، ساخت و کیفیت این بخش، پروتکلهای خاصی را نیاز دارد و هر سازمانی میتواند برای بخشهای پرریسکش برنامهریزی داشته باشد. درواقع مدیریت دارایی‌های فیزیکی بهدنبال متعادل‌کردن هزینه، ریسک و عملکرد است.
در یکی از مدلهای مطرح مدیریت دارایی شش موضوع درنظر گرفته شده است: برنامهریزی و استراتژی، تصمیمسازی در مدیریت دارایی، فرآیندها و خدمات چرخه عمر دارایی‌های فیزیکی، مدیریت اطلاعات دارایی‌های فیزیکی، نقش سازمان و کارکنان در مدیریت دارایی‌های فیزیکی و ریسک و بازنگری. هرکدام از اینها نیز زیر بخش‌هایی دارند و مجموع این زیرمجموعهها 39 موضوع میشود.
چرا مدیریت دارایی‌های فیزیکی را مهم می‌دانید؟
همیشه شنیدهایم ما کشوری ثروتمند هستیم، ریشه این ثروت در منابع و دارایی‌های طبیعی است. اما سوال اینجاست آیا کشور ثروت‌آفرینی هم هستیم؟ مدیریت دارایی روی ثروت‌آفرینی و خلق ارزش تاکید می‌کند. ما اعتقاد داریم، حلقه مفقوده بحث اقتصاد مقاومتی، مدیریت داراییهاست. ما دارایی‌ها و داشتههایمان را درست مدیریت نمیکنیم. اگر مدیریت دارایی‌های فیزیکی درست انجام شود و ارزش خلق کند، آن‌وقت دارایی‌های انسانیمان را از دست نخواهیم داد و از سیل مهاجرت نخبگان جلوگیری میشود. من معتقدم اگر دارایی‌های فیزیکی بتوانند تحت مدیریت نظاممند و استاندارد در تمام سازمانها چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی متناسب با دنیا ارزشی خلق کنند، میتوانند در توسعه و رشد دارایی‌های انسانی و سایر دارایی‌ها نیز تاثیر مثبتی داشته باشند. بنابراین جایگاه کلیدی مدیریت دارایی فیزیکی چه در خلق ارزش و چه در مدیریت زیرساختهای حیاتی کشور بسیار پررنگ و قابل تأمل است.
همانطور که در مدیریت کیفیت، سیستم استاندارد مدیریت کیفیت بهصورت الزامی در سازمانها وجود دارد، امروز دنیا به سمتی میرود که سیستم مدیریت دارایی نیز بهصورت الزامی و استاندارد در سازمانها وجود داشته باشد و بر این الزام تأکید فراوانی میشود. زیرا محدودیت منابع (مثل دسترسی به مواد خام، منابع مالی و انسانی) در همه دنیا وجود دارد. پس باید از دارایی‌ها بهتر استفاده شود.
شرکت «راهبران پترو پیمان» در راستای مدیریت دارایی‌های فیزیکی چه خدماتی ارائه میدهد؟
خدمات ما متمرکز بر استقرار، پیادهسازی و بهینهسازی نظام مدیریت دارایی و ارائه خدمات مشاوره در ارتباط با همه فرآیندهای چرخه عمر دارایی‌های فیزیکی است؛ بخش عمدهای از ابزارهای پشتیبان برای سیستمهای مدیریت دارایی‌های فیزیکی، نرمافزارهای تخصصی و پیچیده هستند و در دنیا هم شرکت‌های زیادی نیستند که در این زمینه حرفی برای گفتن داشته باشند. یکی از کارهایی که ما در دو سه سال گذشته با همکاری شرکتی هلندی انجام دادیم، توسعه و طراحی نرمافزارهای پشتیبان برای سیستمهای مدیریت دارایی‌های فیزیکی بود. یکی از این محصولات، «نرمافزار ارزیابی سطح بلوغ سازمانها در مدیریت دارایی» تا دو سه ماه آینده آماده بهرهبرداری در سطح بینالمللی خواهد بود. در این نرمافزار اولین کاری که ما برای یک سازمان انجام میدهیم، بررسی وضعیت موجود سازمان ازنظر سطح بلوغ در مدیریت دارایی است. پس در اولین قدم تصویری از سطح بلوغ سازمان در تکتک 39 زیرمجموعه مدیریت دارایی‌ها ارائه میکنیم. سپس نقشه راهی را ارائه میدهیم تا آن سازمان این بلوغ را در یک دوره شش ماهه یا یک‌ساله بهبود دهد.
این نرمافزار در بستر وب ارائه میشود و هر سازمانی از هر جای دنیا میتواند با استفاده از این نرمافزار خودارزیابی انجام دهد. در داخل کشور نیز اگر سازمانی بخواهد در رابطه با استفاده از این نرمافزار آموزش و مشاوره دریافت کند، ما آماده هستیم که این خدمات جانبی را در کنار نرمافزار ارائه دهیم. ولی خود نرمافزار بهشکلی طراحی شده است که سازمان میتواند مستقل از ما و با نیروهای خودش و مشاورههای در دسترسش این کار را انجام دهد.
آیا چنین خدماتی را میتوانید به کشورهای دیگر هم ارائه کنید و در واقع صادرات خدمات داشته باشید؟
باید بگویم صنعت مشاوره در دنیا، صنعت بسیار درآمدزایی است. صنعت مشاوره مدیریت دارایی هم میتواند درآمدهای زیادی برای کشور ایجاد کند. اما کشور در صنعت مشاوره مدیریتی رشد لازم را شاهد نبوده است. درحالیکه صنعت مشاوره فنی و مهندسی ما در کشورهای اطراف فعال است و درآمدزایی وجود دارد. درحال حاضر شرکت‌های خارجی با قیمتهای بسیار بالا در منطقه مشاوره مدیریتی ارائه میدهند، درصورتیکه ما با قیمتهای بسیار پایینتر در کشورهای عمان، عراق، قطر، آذربایجان، ترکیه و روسیه این کار را میتوانیم انجام دهیم. از آنجا که شناختمان از منطقه هم بهتر است، خدمات مشاوره مدیریتی متناسب با شرایط این کشورها و نیاز آنها ارائه میدهیم.
وی در پاسخ گفت: «خوشبختانه وزارت نفت، بهتازگی شرکتهایی را ارزیابی کرد که در زمینه مدیریت دارایی‌ها مدعی فعالیت بودند. درنهایت 10 شرکت تایید صلاحیت شدند و از این تعداد هفت شرکت از جمله شرکت راهبران پتروپیمان در حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی فعال هستند. برای کشوری با حدود چهار پنج هزار میلیارد دلار دارایی فیزیکی، طبیعتا 10 شرکت برای کمک به سازمانها خیلی خیلی کم است. مزیت رقابتی ما در مقایسه با شش مجموعه دیگر این است که سوابق آنها بیشتر در حوزه نگهداری و تعمیرات، نرمافزار و بازرسی فنی است، ولی ما بهطور خاص از ابتدا روی کل حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی متمرکز بودیم. مبنای علمی برای ما بسیار مهم است. در این مدت ما بهصورت فشرده سیستمهای مدیریتی، استانداردها و مدلها را چه در داخل کشور و خارج از کشور در این زمینه مطالعه و بررسی کردیم تا بر اساس تجربه گذشتهمان بتوانیم در عرصه بینالملل حرفی برای گفتن داشته باشیم و فکر میکنیم این شرکتها نیز باید به این سمت حرکت کنند تا دانش و نظام مدیریت دارایی را ترویج کنند؛ نه نظام نگهداشت و تعمیرات که بهصورت سنتی هم بوده است.» وی در ادامه افزود: « ما تنها شرکتی از این دست هستیم که عضو زیستبوم نوآوری کشور و پارک علم و فناوری خلیج فارس بوشهر هستیم و علاوه بر آن جهت ارتباط با صنایع متنوع کشور، همکار انحصاری سازمان مدیریت صنعتی در حوزه مدیریت دارایی نیز هستیم.»
چه شد و از چه زمانی تصمیم گرفتید در زمینه مدیریت دارایی‌های فیزیکی کسب‌وکاری را راه‌اندازی کنید؟
مجموعه ما در آذرماه 97 با جمعی از متخصصانی باسابقه
20 تا 30 سال فعالیت در حوزههای مشاوره مدیریت، مشاوره مهندسی، مدیریت کیفیت، مدیریت منابع انسانی، مدیریت تولید و عملیات، آموزش و پژوهش در صنعت کشور، شکل گرفت. از تجربه به‌دست‌آمده در این سالها به نظر میرسید، حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی میتواند موثرتر و اثربخشتر پاسخگوی نیاز کشور باشد. کار اصلی ما ارائه مشاوره مدیریتی و سازمانی به صنایع مختلف، و بهصورت تخصصی در حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی و زیرساختهای حیاتی است. از زمان تولد این حوزه مدیریتی در دنیا هم، زمان زیادی نمیگذرد و سابقه جدی مطرح‌شدن آن به سه دهه قبل بازمیگردد. پس ما در این حوزه خیلی هم از دنیا عقب نیستیم. خوشبختانه بعضی از وزارتخانههای کشور مثل وزارت نفت و وزارت نیرو بهصورت پراکنده در این زمینه فعال‌شده‌اند.
مدیریت دارایی‌های فیزیکی به چه معناست؟
مدیریت دارایی‌های فیزیکی در هر صنعت از کلیترین سیستمها تا ریزترین قطعات را طبق یک استاندارد، مشخص و سپس با الگوریتمی سفارشیسازی شده بخشهای حیاتی را مشخص می‌کند. بخش حیاتی، بخشی است که اگر دچار خرابی یا نقصان شود یا نباشد، میتواند عملکرد کل سیستم را بهشکل محسوسی تحت تاثیر قرار دهد. پس نحوه مدیریت، خرید، ساخت و کیفیت این بخش، پروتکلهای خاصی را نیاز دارد و هر سازمانی میتواند برای بخشهای پرریسکش برنامهریزی داشته باشد. درواقع مدیریت دارایی‌های فیزیکی بهدنبال متعادل‌کردن هزینه، ریسک و عملکرد است.
در یکی از مدلهای مطرح مدیریت دارایی شش موضوع درنظر گرفته شده است: برنامهریزی و استراتژی، تصمیمسازی در مدیریت دارایی، فرآیندها و خدمات چرخه عمر دارایی‌های فیزیکی، مدیریت اطلاعات دارایی‌های فیزیکی، نقش سازمان و کارکنان در مدیریت دارایی‌های فیزیکی و ریسک و بازنگری. هرکدام از اینها نیز زیر بخش‌هایی دارند و مجموع این زیرمجموعهها 39 موضوع میشود.
چرا مدیریت دارایی‌های فیزیکی را مهم می‌دانید؟
همیشه شنیدهایم ما کشوری ثروتمند هستیم، ریشه این ثروت در منابع و دارایی‌های طبیعی است. اما سوال اینجاست آیا کشور ثروت‌آفرینی هم هستیم؟ مدیریت دارایی روی ثروت‌آفرینی و خلق ارزش تاکید می‌کند. ما اعتقاد داریم، حلقه مفقوده بحث اقتصاد مقاومتی، مدیریت داراییهاست. ما دارایی‌ها و داشتههایمان را درست مدیریت نمیکنیم. اگر مدیریت دارایی‌های فیزیکی درست انجام شود و ارزش خلق کند، آن‌وقت دارایی‌های انسانیمان را از دست نخواهیم داد و از سیل مهاجرت نخبگان جلوگیری میشود. من معتقدم اگر دارایی‌های فیزیکی بتوانند تحت مدیریت نظاممند و استاندارد در تمام سازمانها چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی متناسب با دنیا ارزشی خلق کنند، میتوانند در توسعه و رشد دارایی‌های انسانی و سایر دارایی‌ها نیز تاثیر مثبتی داشته باشند. بنابراین جایگاه کلیدی مدیریت دارایی فیزیکی چه در خلق ارزش و چه در مدیریت زیرساختهای حیاتی کشور بسیار پررنگ و قابل تأمل است.
همانطور که در مدیریت کیفیت، سیستم استاندارد مدیریت کیفیت بهصورت الزامی در سازمانها وجود دارد، امروز دنیا به سمتی میرود که سیستم مدیریت دارایی نیز بهصورت الزامی و استاندارد در سازمانها وجود داشته باشد و بر این الزام تأکید فراوانی میشود. زیرا محدودیت منابع (مثل دسترسی به مواد خام، منابع مالی و انسانی) در همه دنیا وجود دارد. پس باید از دارایی‌ها بهتر استفاده شود.
شرکت «راهبران پترو پیمان» در راستای مدیریت دارایی‌های فیزیکی چه خدماتی ارائه میدهد؟
خدمات ما متمرکز بر استقرار، پیادهسازی و بهینهسازی نظام مدیریت دارایی و ارائه خدمات مشاوره در ارتباط با همه فرآیندهای چرخه عمر دارایی‌های فیزیکی است؛ بخش عمدهای از ابزارهای پشتیبان برای سیستمهای مدیریت دارایی‌های فیزیکی، نرمافزارهای تخصصی و پیچیده هستند و در دنیا هم شرکت‌های زیادی نیستند که در این زمینه حرفی برای گفتن داشته باشند. یکی از کارهایی که ما در دو سه سال گذشته با همکاری شرکتی هلندی انجام دادیم، توسعه و طراحی نرمافزارهای پشتیبان برای سیستمهای مدیریت دارایی‌های فیزیکی بود. یکی از این محصولات، «نرمافزار ارزیابی سطح بلوغ سازمانها در مدیریت دارایی» تا دو سه ماه آینده آماده بهرهبرداری در سطح بینالمللی خواهد بود. در این نرمافزار اولین کاری که ما برای یک سازمان انجام میدهیم، بررسی وضعیت موجود سازمان ازنظر سطح بلوغ در مدیریت دارایی است. پس در اولین قدم تصویری از سطح بلوغ سازمان در تکتک 39 زیرمجموعه مدیریت دارایی‌ها ارائه میکنیم. سپس نقشه راهی را ارائه میدهیم تا آن سازمان این بلوغ را در یک دوره شش ماهه یا یک‌ساله بهبود دهد.
این نرمافزار در بستر وب ارائه میشود و هر سازمانی از هر جای دنیا میتواند با استفاده از این نرمافزار خودارزیابی انجام دهد. در داخل کشور نیز اگر سازمانی بخواهد در رابطه با استفاده از این نرمافزار آموزش و مشاوره دریافت کند، ما آماده هستیم که این خدمات جانبی را در کنار نرمافزار ارائه دهیم. ولی خود نرمافزار بهشکلی طراحی شده است که سازمان میتواند مستقل از ما و با نیروهای خودش و مشاورههای در دسترسش این کار را انجام دهد.
آیا چنین خدماتی را میتوانید به کشورهای دیگر هم ارائه کنید و در واقع صادرات خدمات داشته باشید؟
باید بگویم صنعت مشاوره در دنیا، صنعت بسیار درآمدزایی است. صنعت مشاوره مدیریت دارایی هم میتواند درآمدهای زیادی برای کشور ایجاد کند. اما کشور در صنعت مشاوره مدیریتی رشد لازم را شاهد نبوده است. درحالیکه صنعت مشاوره فنی و مهندسی ما در کشورهای اطراف فعال است و درآمدزایی وجود دارد. درحال حاضر شرکت‌های خارجی با قیمتهای بسیار بالا در منطقه مشاوره مدیریتی ارائه میدهند، درصورتیکه ما با قیمتهای بسیار پایینتر در کشورهای عمان، عراق، قطر، آذربایجان، ترکیه و روسیه این کار را میتوانیم انجام دهیم. از آنجا که شناختمان از منطقه هم بهتر است، خدمات مشاوره مدیریتی متناسب با شرایط این کشورها و نیاز آنها ارائه میدهیم.
مزیت رقابتی راهبران پترو - پیمان
از دکترشریف‌پور پرسیدم «مزیت خدمات مدیریت دارایی‌های فیزیکی راهبران پتروپیمان نسبت به دیگر فعالان این عرصه چیست؟»وی در پاسخ گفت: «خوشبختانه وزارت نفت، بهتازگی شرکتهایی را ارزیابی کرد که در زمینه مدیریت دارایی‌ها مدعی فعالیت بودند. درنهایت 10 شرکت تایید صلاحیت شدند و از این تعداد هفت شرکت از جمله شرکت راهبران پتروپیمان در حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی فعال هستند. برای کشوری با حدود چهار پنج هزار میلیارد دلار دارایی فیزیکی، طبیعتا 10 شرکت برای کمک به سازمانها خیلی خیلی کم است. مزیت رقابتی ما در مقایسه با شش مجموعه دیگر این است که سوابق آنها بیشتر در حوزه نگهداری و تعمیرات، نرمافزار و بازرسی فنی است، ولی ما بهطور خاص از ابتدا روی کل حوزه مدیریت دارایی‌های فیزیکی متمرکز بودیم. مبنای علمی برای ما بسیار مهم است. در این مدت ما بهصورت فشرده سیستمهای مدیریتی، استانداردها و مدلها را چه در داخل کشور و خارج از کشور در این زمینه مطالعه و بررسی کردیم تا بر اساس تجربه گذشتهمان بتوانیم در عرصه بینالملل حرفی برای گفتن داشته باشیم و فکر میکنیم این شرکتها نیز باید به این سمت حرکت کنند تا دانش و نظام مدیریت دارایی را ترویج کنند؛ نه نظام نگهداشت و تعمیرات که بهصورت سنتی هم بوده است.» وی در ادامه افزود: « ما تنها شرکتی از این دست هستیم که عضو زیستبوم نوآوری کشور و پارک علم و فناوری خلیج فارس بوشهر هستیم و علاوه بر آن جهت ارتباط با صنایع متنوع کشور، همکار انحصاری سازمان مدیریت صنعتی در حوزه مدیریت دارایی نیز هستیم.»
