در ساعات ابتدایی پس از حادثه اخبار مختلفی درباره آمار شهدا و مجروحان این حادثه منتشر شد و شاهدان عینی در محل از شمار بالای شهدا و زخمی‌شدگان خبر دادند. مشاهدات اولیه از همان ابتدا بیانگر عمق فاجعه در مسجد شیعیان قندوز بود. شیعیانی که در نخستین روز ماه ربیع‌الاول در صف نماز جمعه گردهم آمده بودند تا ایام مبارک این ماه را گرامی بدارند. براساس آخرین آمار اعلام شده از سوی منابع موثق،100 نفر در این فاجعه شهید و نزدیک به 200 نفر زخمی شده‌اند. با توجه به جراحت سنگین برخی نمازگزاران، ‌احتمال افزایش تعداد شهدا وجود دارد. ویدئوهایی هم که کاربران از این انفجار در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌کنند، حکایت از مصیبت سخت و جانکاهی دارد که شیعیان قندوز با آن دست به گریبان هستند.
 چگونگی وقوع فاجعه
انفجار در مسجد سیدآباد در منطقه خان‌آباد ولایت قندوز، زمانی به وقوع پیوست که گفته می‌شود عامل انتحاری، کمربند مملو از موادمنفجره خود را میان نمازگزاران شیعه منفجر کرد. این نخستین انفجار در قندوز پس از تسلط طالبان بر افغانستان است. ذبیح‌ا... مجاهد، سخنگوی طالبان درباره جزئیات این حادثه در پیامی در صفحه توییتر خود نوشت: در منطقه خان‌آباد مرکز ولایت قندوز در مسجد هموطنان اهل تشیع انفجاری رخ داده که بر اثر آن تعدادی از هموطنان ما شهید و زخمی شدند. واحد ویژه طالبان در منطقه حضور داشته و بررسی در این رابطه آغاز شده است. هرچند تا زمان تنظیم این گزارش، هیچ گروهی مسوولیت این حادثه را به‌عهده نگرفته بود اما تحرکات داعش با روی کار آمدن طالبان در افغانستان افزایش یافته است. طی هفته‌های اخیر چند انفجار در کابل و ولایت‌ها رخ داده است که مسوولیت برخی از این حملات را گروه تروریستی داعش به‌‌عهده گرفته است. طالبان بار‌ها گفته داعش تهدید جدی برای افغانستان نیست و جنگ علیه این گروه آغاز شده است. با این حال انفجار خونین قندوز نشان داد داعش دامنه حملات خود را از کابل،‌ به دیگر مناطق افغانستان گسترش داده است. تا قبل از تسلط طالبان بر افغانستان نیز داعش برخی حملات انتحاری را علیه شیعیان در غرب کابل صورت داده بود که یکی از سهمگین‌ترین و دردناک‌ترین آنها، ‌انفجار در دبیرستان دخترانه سیدالشهدا در منطقه شیعه‌نشین پایتخت افغانستان بود.
 افزایش شمار حملات انتحاری در افغانستان
هفته گذشته نیز انفجاری در نزدیک مسجد عیدگاه در کابل رخ داد که در نتیجه آن دست‌کم هشت نفر شهید و 20 نفر دیگر زخمی شدند. در بیشتر از دو ماهی که گروه طالبان قدرت را در کابل به دست گرفته‌اند، این چندمین حمله خونین انتحاری است که در این کشور رخ می‌دهد. نخستین انفجار در هفته دوم تسلط طالبان بر افغانستان، در نزدیک فرودگاه کابل زمانی به وقوع پیوست که هزاران نفر تلاش داشتند وارد این فرودگاه شوند. در آن زمان عملیات تخلیه شهروندان خارجی و همکاران افغان‌شان جریان داشت و بسیاری تلاش داشتند طی همان روند از افغانستان فرار کنند.در آن حمله انتحاری که مسؤولیت آن را شاخه خراسان داعش به عهده گرفت، حدود ۲۰۰ نفر از جمله کودکان و زنان جان خود را از دست دادند.
 زمان تسویه‌حساب با داعش فرارسیده‌است
مسجد شیعیان در ولایت قندور در شمال افغانستان به قربانگاه نمازگزارانی تبدیل شد که تنها جرم آنها پیروی از تعالیم اسلام شیعی و سرسپردگی به ولایت اهل‌بیت علیهم السلام بود.  به نظر می‌رسد دست انتقام ناتو پس از 20سال شکست و تباهی در افغانستان، ‌از آستین تروریست‌های داعش بیرون آمده است. همان تروریست‌هایی که مدت‌هاست با نظارت دستگاه‌های امنیتی واشنگتن، تل‌آویو و رژیم‌سعودی در ولایت‌های مختلف این کشور محروم و بحران‌زده مستقر شده‌اند.  وقوع فاجعه اخیر در مسجد شیعیان قندوز نشان داد داعش نبرد نیابتی خود (‌از سوی آمریکا و ناتو) را با هدف ناامن کردن دائمی افغانستان و ایجاد بحران‌های مستمر در آن آغاز کرده‌است. از همان زمان عقب‌نشینی آمریکا و متحدانش از افغانستان قابل پیش‌بینی بود که دستگاه‌های امنیتی،‌نظامی و جاسوسی دشمنان جهان اسلام،‌ روی تحرکات داعش در این کشور حسابی ویژه‌ باز کرده‌اند. کشتار وحشیانه شیعیان در قندوز قسمتی از این بازی خونین و وقیحانه محسوب می‌شود. بدون شک در این معادله،‌ دیگر بهانه‌ای برای سهل‌انگاری در خصوص حضور داعش در افغانستان وجود ندارد. اکنون زمان تسویه‌حساب با تروریسم تکفیری فرارسیده و باید قبل از گسترش فعالیت‌ها و عملیات‌های سازماندهی شده داعش،‌ مانع سربرآوردن مهره‌های غرب در این کشور و شبه‌قاره هند شد.

 آمریکا ساماندهی تروریسم تکفیری را
تبدیل به یک استراتژی کرده‌است
دکتر هادی آجیلی، عضوهیات علمی دانشکده روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی(ره) در خصوص فاجعه اخیر در قندوز به جام‌جم می‌گوید:«باید این حقیقت را مدنظر قرارداد که آمریکا و متحدان فرامنطقه‌ای و منطقه‌ای آن، حمایت پنهان از تروریسم تکفیری و تلاش برای احیای آن را تبدیل به یک استراتژی کرده‌اند. این استراتژی، ‌در قاموس سیاست خارجی و امنیتی واشنگتن به گونه‌ای نهادینه شده است که سران هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه خود را نسبت به آن پایبند می‌دانند.تحلیلگر ارشد حوزه روابط بین‌الملل افزود:«نباید نسبت به تحرکات داعش در افغانستان و منطقه به مثابه یک جنگ نامنظم و بدون هدف و پشتوانه نگریست. اقدامات تروریستی داعش در دل منظومه‌ای استراتژیک تعریف می‌شود که در حوزه پنهان سیاست خارجی آمریکا، ‌ابعاد و زوایای آن ترسیم شده‌است.