بررسی ابعاد سیاست خارجی بیانیه گام دوم در گفتوگو با سیدمحمدعلی حسینی، سخنگوی پیشین وزارت خارجه
دستگاه دیپلماسی در گام دوم انقلابیتر شود
یكی از مهمترین اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، استقلال است كه از روزهای نخست انقلاب اسلامی ایران این اصل سرلوحه سیاست خارجی قرار گرفت. رهبر معظم انقلاب نیز در بیانیهای كه چند روز قبل با عنوان گام دوم منتشر كردند، ضمن تاكید بر حفظ استقلال و آزادی، توصیههای مهمی در زمینه سیاست خارجی داشتند. در ارتباط با ویژگیهای سیاست خارجی ایران پس از انقلاب و پیاده شدن دیپلماسی انقلابی كه بارها مورد تاكید رهبری انقلاب قرار گرفته با سید محمدعلی حسینی، سخنگوی پیشین وزارت خارجه گفتوگو كردهایم:
رهبر انقلاب در بیانیهای كه به مناسبت ورود انقلاب به پنجمین دهه حیات خود صادر كردند توصیههای مهمی در زمینه سیاست خارجی داشتند. اهمیت استقلال و آزادی و همچنین حفظ خطوط قرمز در روابط با كشورها از جمله محورهای این توصیهها بود. درباره اهمیت این مسائل در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران توضیح میدهید؟
مقام معظم رهبری در بیانیه ارزشمند و راهبردی خود موسوم به «گام دوم انقلاب» تصریح فرمودند كه استقلال و آزادی، دو ارزش اسلامی و دو عطیه الهی به انسانها است كه حكومت و دولت منتی بهخاطر آن ندارند، بلكه موظف به تامین آن دو و صیانت از آنها هستند.
نكته مهم و قابل توجه در این خصوص آنكه هر قدر این دو ارزش والای انسانی و الهی برای كسانی كه بهخاطر دستیابی به آن مبارزه و جانفشانی كردند، عزیز و گرانسنگ است، برای دشمنان ناپاك و آلوده ملت ایران، مایه خشم و عذاب و نفرت است.
به عبارت دیگر ریشه تمامی شرارتها و كینهتوزیهای 40 سال گذشته سردمداران نظام خودكامه سلطه و در راس آن رژیم فاسد آمریكا علیه ملت ایران و نظام مردمسالار دینی كشورمان، بریده شدن دست پلید آنان از منابع، منافع و دخالت در سرنوشت ملت عزیز ایران است.
دوران پساچهلسالگی، به لحاظ داخلی و خارجی لوازمی دارد. به اعتقاد كسی كه در عرصه سیاست خارجی فعالیت داشتهاید مهمترین لازمههای حضور انقلاب در عرصه بینالمللی در پنجمین دهه از حیاتش را چه میدانید و با توجه به تحولات سالهای اخیر چه باید كرد كه حركت در عرصه سیاست خارجی با معیارهای انقلاب و دیپلماسی انقلابی منطبقتر شود؟
گاهی ممكن است به دلیل توطئههای متنوع و پی در پی كه دشمنان نظام اسلامی و ملت ایران در مسیر پر فراز و نشیب جمهوری اسلامی تدارك میبینند، جهتگیریها در حوزههای مختلف داخلی و خارجی احیانا همراه با شدت و ضعف بهنظر آید كه باید با توجه به تكالیف و وظایف قانونی مربوطه و همچنین با مرور رهنمودهای مقام معظم رهبری در حوزههای مختلف، در جهت تنظیم و تصحیح برنامههای اجرایی مربوطه كوشید.
پیاده كردن دیپلماسی ایدئولوژیك یا همان دیپلماسی انقلابی كه رهبری بارها آن را بیان كردهاند چه ضرورتی دارد؟
از آنجا كه نظام مردمسالار دینی ما در اثر مقاومت همهجانبه اقشار مختلف ملت ایران در قبال نظام ستمشاهی و همچنین نظام سلطهطلب و استكباری آمریكا، تحت رهبری و هدایت امام خمینی(ره) برپا گردید، از این رو حفاظت از این دستاورد بزرگ در مسیر صحیح انقلابی و ارزشی خود نیز با تكیه بر همان روحیه سازنده و كلیدی «مقاومت» امكانپذیر است. دشمنان جمهوری اسلامی ایران از یك سو تمامی تلاشها و سناریوهای خود را با هدف شكستن این مقاومت شگفتانگیز طراحی میكنند و از سوی دیگر دل به كسانی خوش كردهاند كه از ارزشهای انقلابی و اسلامی ناب، فاصله گرفته و خود را به فساد و ویژهخواری و فخرفروشی آلوده ساخته و به سازشكاری با دشمنان ملت و تهدیدكنندگان منافع و امنیت ملی كشور فرامیخوانند.
بهرغم خباثتهای مكرر دشمن آمریكایی و وعدههای حماقتآمیز آنان، مردم ایران به یمن پایداری، ولایتمداری و وحدت ملی و عزم راسخ، جشن 40 سالگی انقلاب اسلامی را برپا داشتهاند و بر عهد و پیمان خود با روح مطهر حضرت امام(ره) و ارواح طیبه شهدای انقلاب و دفاع مقدس و شهدای مدافع حرم صادقانه خواهند ایستاد.
ویژگیهای دیپلماسی انقلابی چیست و با توجه به فضای سیاسی حاكم در عرصه بینالملل چقدر میتواند در پیشبرد اهداف انقلاب موثر باشد؟
ویژگیهای دیپلماسی انقلابی برگرفته از متن قانون اساسی و رهنمودهای حضرت امام و مقام معظم رهبری است. برخی از این ویژگیها عبارتند از حاكمیت منطق و عقلانیت بر تمامی سیاستگذاریها، برنامهریزیها و تصمیمات اجرایی در حوزه سیاست خارجی، پایبندی به موازین شرعی و روحیه انقلابی؛ شجاعت و صراحت در تبیین مواضع نظام و دفاع منطقی و متقن از اصول سیاست خارجی كشور و منافع ملی؛ قاطعیت لازم در قبال زیادهطلبی و تهدید و تشرهای قدرتهای به اصطلاح بزرگ از جمله رژیم آمریكا.
واقعیت آن است كه نهراسیدن از قدرتهای سلطهگر و ادعاهای جاهطلبانه آنان بعد از انقلاب، به خصوصیت بارز سیاست خارجی جمهوری اسلامی تبدیلشده كه این ویژگی هم در دل ملتها جاذبه ایجاد كرده و هم سیاستمداران دنیا را چه بگویند و چه پنهان كنند به تعظیم و تجلیل واداشته است.
از دیگر ویژگیهای دیپلماسی انقلابی، دفاع صریح، قاطع و واقعی از محرومین و مظلومین و مستضعفین است. این خصوصیت در تمام سالهای بعد از انقلاب، در دفاع از ملتهای مظلوم و مبارزین فلسطینی، لبنانی، یمنی و موارد مشابه دیگر، نمود بارزی داشته است. مخالفت جدی با نظام ظالمانه سلطه از دیگر خصوصیات مهم سیاست خارجی انقلابی است .
دیپلماسی انقلابی مبتنی بر سه اصل اساسی عزت، حكمت و مصلحت است و جامع بین آرمانگرایی و واقعنگری میباشد. مبانی ایدئولوژیك و اعتقادی ما كه منطبق بر عقلانیت، حكمت، هوشمندی و باورهای غنی و ارزشی دینی است، هم به عنوان زیربنا و هم به عنوان سرمایه و پشتوانه بینظیر برای امر دیپلماسی بهكار میآید.
از ابتدای انقلاب شاهد فشارهای مختلف از سوی آمریكا و متحدانش علیه ایران بودهایم. چه تدبیری در عرصه سیاست خارجی باعث شده كه در این 40 سال، تمام این فشارها بینتیجه بماند؟
همانطور كه اشاره كردید در این 40 سال شاهد فشارها و دشمنیهای زیادی علیه جمهوری اسلامی ایران بودهایم. تحمیل جنگ هشتساله و صف آرایی برخی كشورهای منطقه در كنار رژیم بعثی صدام علیه ایران، حضور نیروهای بیگانه در منطقه خلیج فارس، حمله نظامی و اشغال افغانستان و عراق به بهانههای دروغین و فریبنده، ایجاد بحران در سوریه، حملات وحشیانه چندباره به حزبا... و مقاومت اسلامی و مردمی در جنوب لبنان و غزه توسط رژیم صهیونیستی و هجوم عربستان به یمن و بحرین، از جمله اقدامات خصمانه آمریكا و برخی از متحدین غربی و منطقهای او است كه در حقیقت، با هدف پیشگیری و مقابله با توسعه نفوذ فرهنگی سیاسی انقلاب اسلامی و ثمره افكار و اندیشههای ناب امام خمینی(ره) برنامهریزی شده است. مهمترین كاری كه حضرت امام در سطح دنیای اسلام انجام داد، به تعبیر رسای مقام معظم رهبری این بود كه ابعاد سیاسی و اجتماعی اسلام و همچنین حقایق فراموش شده اسلام را احیاء كرد؛ عدالتخواهی اسلام را سر دست بلند كرد و ضدیت اسلام را با تبعیض و اختلاف طبقاتی و اشرافیتها علنی كرد. اینها همه اقدامات مهمی است كه به واسطه آن، امروزه تمییز دادن اسلام ناب و اصیل از اسلامهای جعلی تكفیری، تروریستی و داعشی كه آمریكا، سعودی و رژیم صهیونیستی حامی و مروج آن هستند، برای هر انسان منصف و بیغرضی به راحتی مقدور و ممكن است.
مقام معظم رهبری در بیانیه ارزشمند و راهبردی خود موسوم به «گام دوم انقلاب» تصریح فرمودند كه استقلال و آزادی، دو ارزش اسلامی و دو عطیه الهی به انسانها است كه حكومت و دولت منتی بهخاطر آن ندارند، بلكه موظف به تامین آن دو و صیانت از آنها هستند.
نكته مهم و قابل توجه در این خصوص آنكه هر قدر این دو ارزش والای انسانی و الهی برای كسانی كه بهخاطر دستیابی به آن مبارزه و جانفشانی كردند، عزیز و گرانسنگ است، برای دشمنان ناپاك و آلوده ملت ایران، مایه خشم و عذاب و نفرت است.
به عبارت دیگر ریشه تمامی شرارتها و كینهتوزیهای 40 سال گذشته سردمداران نظام خودكامه سلطه و در راس آن رژیم فاسد آمریكا علیه ملت ایران و نظام مردمسالار دینی كشورمان، بریده شدن دست پلید آنان از منابع، منافع و دخالت در سرنوشت ملت عزیز ایران است.
دوران پساچهلسالگی، به لحاظ داخلی و خارجی لوازمی دارد. به اعتقاد كسی كه در عرصه سیاست خارجی فعالیت داشتهاید مهمترین لازمههای حضور انقلاب در عرصه بینالمللی در پنجمین دهه از حیاتش را چه میدانید و با توجه به تحولات سالهای اخیر چه باید كرد كه حركت در عرصه سیاست خارجی با معیارهای انقلاب و دیپلماسی انقلابی منطبقتر شود؟
گاهی ممكن است به دلیل توطئههای متنوع و پی در پی كه دشمنان نظام اسلامی و ملت ایران در مسیر پر فراز و نشیب جمهوری اسلامی تدارك میبینند، جهتگیریها در حوزههای مختلف داخلی و خارجی احیانا همراه با شدت و ضعف بهنظر آید كه باید با توجه به تكالیف و وظایف قانونی مربوطه و همچنین با مرور رهنمودهای مقام معظم رهبری در حوزههای مختلف، در جهت تنظیم و تصحیح برنامههای اجرایی مربوطه كوشید.
پیاده كردن دیپلماسی ایدئولوژیك یا همان دیپلماسی انقلابی كه رهبری بارها آن را بیان كردهاند چه ضرورتی دارد؟
از آنجا كه نظام مردمسالار دینی ما در اثر مقاومت همهجانبه اقشار مختلف ملت ایران در قبال نظام ستمشاهی و همچنین نظام سلطهطلب و استكباری آمریكا، تحت رهبری و هدایت امام خمینی(ره) برپا گردید، از این رو حفاظت از این دستاورد بزرگ در مسیر صحیح انقلابی و ارزشی خود نیز با تكیه بر همان روحیه سازنده و كلیدی «مقاومت» امكانپذیر است. دشمنان جمهوری اسلامی ایران از یك سو تمامی تلاشها و سناریوهای خود را با هدف شكستن این مقاومت شگفتانگیز طراحی میكنند و از سوی دیگر دل به كسانی خوش كردهاند كه از ارزشهای انقلابی و اسلامی ناب، فاصله گرفته و خود را به فساد و ویژهخواری و فخرفروشی آلوده ساخته و به سازشكاری با دشمنان ملت و تهدیدكنندگان منافع و امنیت ملی كشور فرامیخوانند.
بهرغم خباثتهای مكرر دشمن آمریكایی و وعدههای حماقتآمیز آنان، مردم ایران به یمن پایداری، ولایتمداری و وحدت ملی و عزم راسخ، جشن 40 سالگی انقلاب اسلامی را برپا داشتهاند و بر عهد و پیمان خود با روح مطهر حضرت امام(ره) و ارواح طیبه شهدای انقلاب و دفاع مقدس و شهدای مدافع حرم صادقانه خواهند ایستاد.
ویژگیهای دیپلماسی انقلابی چیست و با توجه به فضای سیاسی حاكم در عرصه بینالملل چقدر میتواند در پیشبرد اهداف انقلاب موثر باشد؟
ویژگیهای دیپلماسی انقلابی برگرفته از متن قانون اساسی و رهنمودهای حضرت امام و مقام معظم رهبری است. برخی از این ویژگیها عبارتند از حاكمیت منطق و عقلانیت بر تمامی سیاستگذاریها، برنامهریزیها و تصمیمات اجرایی در حوزه سیاست خارجی، پایبندی به موازین شرعی و روحیه انقلابی؛ شجاعت و صراحت در تبیین مواضع نظام و دفاع منطقی و متقن از اصول سیاست خارجی كشور و منافع ملی؛ قاطعیت لازم در قبال زیادهطلبی و تهدید و تشرهای قدرتهای به اصطلاح بزرگ از جمله رژیم آمریكا.
واقعیت آن است كه نهراسیدن از قدرتهای سلطهگر و ادعاهای جاهطلبانه آنان بعد از انقلاب، به خصوصیت بارز سیاست خارجی جمهوری اسلامی تبدیلشده كه این ویژگی هم در دل ملتها جاذبه ایجاد كرده و هم سیاستمداران دنیا را چه بگویند و چه پنهان كنند به تعظیم و تجلیل واداشته است.
از دیگر ویژگیهای دیپلماسی انقلابی، دفاع صریح، قاطع و واقعی از محرومین و مظلومین و مستضعفین است. این خصوصیت در تمام سالهای بعد از انقلاب، در دفاع از ملتهای مظلوم و مبارزین فلسطینی، لبنانی، یمنی و موارد مشابه دیگر، نمود بارزی داشته است. مخالفت جدی با نظام ظالمانه سلطه از دیگر خصوصیات مهم سیاست خارجی انقلابی است .
دیپلماسی انقلابی مبتنی بر سه اصل اساسی عزت، حكمت و مصلحت است و جامع بین آرمانگرایی و واقعنگری میباشد. مبانی ایدئولوژیك و اعتقادی ما كه منطبق بر عقلانیت، حكمت، هوشمندی و باورهای غنی و ارزشی دینی است، هم به عنوان زیربنا و هم به عنوان سرمایه و پشتوانه بینظیر برای امر دیپلماسی بهكار میآید.
از ابتدای انقلاب شاهد فشارهای مختلف از سوی آمریكا و متحدانش علیه ایران بودهایم. چه تدبیری در عرصه سیاست خارجی باعث شده كه در این 40 سال، تمام این فشارها بینتیجه بماند؟
همانطور كه اشاره كردید در این 40 سال شاهد فشارها و دشمنیهای زیادی علیه جمهوری اسلامی ایران بودهایم. تحمیل جنگ هشتساله و صف آرایی برخی كشورهای منطقه در كنار رژیم بعثی صدام علیه ایران، حضور نیروهای بیگانه در منطقه خلیج فارس، حمله نظامی و اشغال افغانستان و عراق به بهانههای دروغین و فریبنده، ایجاد بحران در سوریه، حملات وحشیانه چندباره به حزبا... و مقاومت اسلامی و مردمی در جنوب لبنان و غزه توسط رژیم صهیونیستی و هجوم عربستان به یمن و بحرین، از جمله اقدامات خصمانه آمریكا و برخی از متحدین غربی و منطقهای او است كه در حقیقت، با هدف پیشگیری و مقابله با توسعه نفوذ فرهنگی سیاسی انقلاب اسلامی و ثمره افكار و اندیشههای ناب امام خمینی(ره) برنامهریزی شده است. مهمترین كاری كه حضرت امام در سطح دنیای اسلام انجام داد، به تعبیر رسای مقام معظم رهبری این بود كه ابعاد سیاسی و اجتماعی اسلام و همچنین حقایق فراموش شده اسلام را احیاء كرد؛ عدالتخواهی اسلام را سر دست بلند كرد و ضدیت اسلام را با تبعیض و اختلاف طبقاتی و اشرافیتها علنی كرد. اینها همه اقدامات مهمی است كه به واسطه آن، امروزه تمییز دادن اسلام ناب و اصیل از اسلامهای جعلی تكفیری، تروریستی و داعشی كه آمریكا، سعودی و رژیم صهیونیستی حامی و مروج آن هستند، برای هر انسان منصف و بیغرضی به راحتی مقدور و ممكن است.
تیتر خبرها
-
حالا که میروی ...
-
انتقام سپاه قطعی است
-
مأموریت «گام دوم» از نگاه جوانان
-
ماجرای عجیب عقاب اجارهای
-
حذف نفت از سفره اقتصاد
-
حواشی در حوالی شطرنج
-
عبور دشوار بودجه از خوان اول
-
نصرا...: مقاومت مرتباً قویتر میشود؛ کسی جرأت جنگ علیه ایران را ندارد
-
دستگاه دیپلماسی در گام دوم انقلابیتر شود
-
مركل: هدف نهایی آمریكا و اروپا درخصوص ایران یكی است