مشیت علایی را اهالی ادبیات خوب می‌شناسند؛ مترجم و منتقدی كه روش منحصربه‌فردی دارد و سعی می‌كند هر اثر را مبتنی بر مقتضیات خودش نقد كند. او دیروز با خبرگزاری ایسنا به گفت‌وگو نشسته و درباره توان و تاثیر ادبیات در نقد وضعیت جامعه حرف زده. علایی گفته: «به نظر من حسابی كه دولت‌ها برای این هنر و ادبیات باز كرده‌اند، بیشتر از آن چیزی است كه نویسندگان واقعا می‌توانند انجام بدهند؛ مگر این‌كه با یك جریان سیاسی پیوند داشته باشند. اما به هر حال این جریان در تنویر افكار بی‌اثر نیست.
او درباره تأثیر ادبیات در وقایع تاریخی و اجتماعی جهان نیز بیان كرد: ادبیات نقش خیلی اساسی در انقلاب‌ها مثل انقلاب فرانسه، چین، كوبا و انقلاب سال ۵۷ نداشته است كه بگوییم انقلاب‌ها معلول جریان‌های هنری از جمله ادبیات بوده‌اند؛ اما می‌تواند یكی از عناصر آن باشد. علت اصلی شكل‌گیری انقلاب‌ها همان اختلاف طبقاتی، محرومیت‌ها و... است. هرچند كه ادبیات هم سهمی داشته است و هیچ عنصری نیست كه تأثیری نداشته باشد، اما این‌كه بخواهیم بگوییم داستان‌ها و نمایشنامه‌های انقلابی برای جنبش‌های اجتماعی موثرند یا خیر، باید گفت در جنبش‌های كوچك‌تر بی‌اثر نبوده است. من منكر این نیستم كه ادبیات و هنر نقش مثبتی داشته، اما اندازه آن كم است.