گران‌خودرو

جام‌جم هزینه تمام شده تولید محصولات ایران‌خودرو و سایپا را بررسی می‌کند

گران‌خودرو

جدول بهای تمام‌شده خودروهای داخلی چند وقتی است كه در فضای مجازی دست به دست می‌شود و برخی مردم بیان می‌كنند كه چرا باید برای خرید پرایدی كه برای كارخانه زیر 20 میلیون تومان آب می‌خورد، نزدیك به 40 میلیون تومان پول بدهیم؟ اخیراً ایران‌خودرو و سایپا در گزارش صورت‌های مالی خود قیمت تمام‌شده محصولاتشان را اعلام كرده‌اند. براساس صورت‌های مالی سایپا، بهای تمام‌شده كارخانه‌ای پراید 19 میلیون و تیبا 22 میلیون تومان اعلام‌شده است. این در حالی است كه قیمت فروش این دو محصول هم‌اكنون 37 تا 50 میلیون تومان است. البته به گفته كارشناسان بازار سرمایه، این ارقام بدون در نظر گرفتن هزینه‌های محصول بعد از تولید است كه مالیات، حقوق و دستمزد و بسیاری موارد دیگر باید به آن اضافه شود. ارقام 19 و 22 میلیون برای پراید و تیبا در حالی است كه در دوره مالی شش‌ماهه ابتدایی سال این دو محصول زیان‌ده بودند.

طبق گزارش مالی شركت سایپا، در شش ماهه اول امسال مجموعا
83 هزار و 38 دستگاه خودروی پراید توسط این شرکت تولیدشده كه قیمت تمام‌شده آن، نزدیك به 16 هزار میلیارد ریال است. با تقسیم مبلغ مذكور بر خودروهای تولیدشده، عدد 19 میلیون و 261 هزار تومان به دست می‌آید.
در این گزارش اضافه‌شده كه مجموع درآمد حاصل از فروش این پرایدها، حدود 15 هزار میلیارد ریال بوده كه
به همین خاطر، شركت سایپا حدود هزار میلیارد ریال متحمل ضرر شده است.
خودروی تیبا دیگر محصول پرتیراژ و پرفروش سایپاست كه تعداد تولیدشده‌اش در شش ماهه اول سال جاری، 88 هزار و 693 دستگاه بوده و قیمت تمام‌شده آن برای مجموعه مذكور، حدود 19هزار و 608 میلیارد ریال  بوده با تقسیم قیمت تمام‌شده به تعداد خودروی تولیدی، مشخص می‌شود هر تیبا، برای سایپا 21 میلیون و 955هزار تومان تمام می‌شده است. مجموع فروش خودروهای تیبا، مبلغ 21هزار و 448 میلیارد ریال شده است كه سودی در حدود صد میلیارد تومان برای سایپا به‌دنبال داشته است. سومین محصول پرتیراژ سایپا در این مدت، ساینا بوده كه تعداد تولیدشده از آن
20 هزار و 336 دستگاه بوده است. قیمت تمام‌شده این خودرو نیز مجموعا 4369 میلیارد ریال بوده كه با تقسیم بر تعداد تولیدشده، مشخص می‌شود هر عدد ساینا، 21 میلیون و 486 هزار تومان برای سایپا تمام می‌شود و فروش آن
78 میلیارد تومان برای این شركت سود به دنبال داشته است.
قطعا در شش ماهه دوم امسال، قیمت تمام‌شده خودروهای مذكور برای شركت سایپا افزایش قابل توجهی داشته است اما میزان آن، صرفاً
بر اساس گزارش‌های حسابرسی و مالی این شركت و بازرس قانونی آن مشخص می‌شود و در حال حاضر امكان برآورد دقیق از آن نیست.
البته با توجه به این‌كه بخش مربوط به دستمزدها، در ادامه صورت مالی درج‌شده، به نظر می‌رسد گزارش هزینه‌های مذكور شامل مواردی چون مالیات بر ارزش افزوده، بیمه، عوارض، هزینه شماره‌گذاری، دستمزد كارگر، هزینه مالی و اقساط وام و هزینه‌های جاری نمی‌شود.
هرچند كه بخشی از موارد مذكور نیز همچون هزینه‌های مالی كه رقم قابل توجهی می‌شود، تقصیر مشتریان علاقه‌مند یا مجبور به خرید خودروهای داخلی نیست.
براساس گزارش مالی سایپا، قیمت فروش هر دستگاه پراید (عایدی خالص شركت از فروش هر دستگاه خودرو و با كسر هزینه‌های مالیات ارزش افزوده، مالیات و هزینه‌های شماره‌گذاری، بیمه شخص ثالث و كارت طلایی) در سال گذشته به‌طور میانگین 17 میلیون و 598 هزار تومان بود؛ در حالی كه قیمت تمام‌شده این خودرو 16 میلیون و 207 هزار تومان اعلام ‌شده است. به این ترتیب فروش هر دستگاه پراید برای سایپا در سال گذشته حدود
یك میلیون و 300 هزار تومان سود داشته است.
اما در سال جاری با افزایش هزینه‌های ناشی از گرانی ارز و افزایش قیمت مواد اولیه و قطعات، تولید هر دستگاه پراید در نیمه اول امسال برای سایپا 19 میلیون و 261 هزار تومان آب خورده است؛ در حالی كه در همین مدت عایدی خالص شركت از فروش هر دستگاه پراید 17 میلیون و 958 هزار تومان بوده است؛ بنابراین سایپا از فروش پراید به زیان افتاده است. زیان سایپا در ادامه سال بیشتر هم شده چرا كه با ادامه گرانی ارز، هزینه تمام‌‌شده هر دستگاه پراید در 9 ماهه 97 به 26 میلیون
و 273 هزار تومان افزایش یافته است.
در ایران‌خودرو نیز همین وضعیت حاكم است. به‌عنوان مثال در گروه خودروهای سمند، در سال جاری عایدی خالص ایران‌خودرو از فروش هر دستگاه سمند 27 میلیون و 203 هزار تومان بوده در حالی كه بهای تمام‌شده هر دستگاه سمند بیش از 42 میلیون تومان عنوان شده است.