وداع با چماق
پیش از شروع سال نو، بسیاری از مطالبی كه در فضای مجازی میخواندیم درباره فنون كاهش و رسیدن به وزن ایدهآل بود. تلاشی برای كاهش وزن براساس شگردهای جدید و روزآمد درباره نخوردن، خوردن و كم كردن و كنترل اشتها. یكی از دوستانم به شوخی میگفت: چرا دانشمندان كاری نمیكنند هر چه میخواهیم بخوریم و چاق نشویم؟!
به نظر میآید دانشمندان چندان هم در این زمینه بیكار نبودهاند. در سالهای گذشته محققان روی مسیرهای عصبی كه باعث تولید احساس سیری میشوند كار كردهاند اما تحقیقات جدید بیشتر بر توانمندیهای بالاتری از مغز در زمینه خوردن تمركز كرده است. محققان سالهاست تلاش میكنند به چگونگی ارتباط محتویات روده با مركز لذت در مغز پی ببرند. سوال اول این است كه ما چگونه تصمیم میگیریم چه چیزی بخوریم؟ گرچه غذاهای خوشمزه در اولویت است، دانشمندان متوجه شدهاند انسان و حیوانات میتوانند براساس محتوای كالری غذا، مستقل از طعم و مزه، انتخاب كنند كه چه چیزی بخورند. پژوهشهای دهههای مختلف نشان داده است مواد مغذی موجود در دستگاه گوارش، ترجیحات طعم غذایی را برای حیوانات شكل میدهد. همچنین كالری میتواند شادابی را سرعت ببخشد.
دانشمندان در مطالعات جدید در پی آن هستند كه با فراهم كردن مكانیسمی متوجه شوند چرا حضور كالری یا مواد مغذی در روده باعث تغییر رفتار ما میشود. همچنین باید مشخص كنند وجود چه نوع غذایی باعث فعال شدن مسیر پاداش در مغز میشود.
دانشمندان با آزمایشهای مختلف روی موشهایی با توانایی و عدم توانایی درك مزه و طعم متوجه شدند شكر موجود در دستگاه گوارش موشها میتواند مراكز پاداش مغز را فعال كند. حتی در آنها كه قادر به درك طعم و مزه شیرینی نیستند نیز نتایج نشان داده شیرینی منطقهای از مغز به نام استریاتوم شكمی (منطقه مغزی كه در فرآیند پاداش دخیل است) را فعال میكند. این موضوع وقتی جالبتر میشود كه بدانیم رفتار ما تا حد زیادی براساس پاداشها شكل میگیرد. مدار عصبی تازه كشف شده در موشها ممكن است روزی به كمك تغییر تنظیمات غذایی و رفتار خوردن غذا بینجامد.
در حال حاضر نیز گروهی از محققان، عصب واگ (مجموعهای از اعصاب كه ساقه مغز را به روده و سایر اندامهای اصلی بدن متصل میكند) را به عنوان كانال احتمالی در موشها میشناسند كه سیگنالهای مربوط به لذت در روده را به مغز میرساند. نتایج تحقیقات نشان دادند تحریك اعصاب روده میتواند به آزادشدن هورمون دوپامین در مناطق پاداش مغز منجر شود.
در تحقیقی جدید نیز دانشمندی در دانشگاه كالیفرنیا نشان داد با ایجاد اختلال در مسیر روده و ساقه مغز، توانایی حیوانات برای ایجاد خاطرات در مورد اشیا یا مكانهای جدید را مختل میكند. البته تحقیقات بیشتری لازم است تا تأیید شود این نوع مدار همان اثرات رفتاری در انسانها را اعمال میكند یا خیر؟
این تحقیقات در ادامه ممكن است به كشف درمانی جدید برای اختلالات اضطرابی و انواع دیگر اختلالات مثل اختلال حافظه و آلزایمر و نظایر آن بینجامد.
منبع: Scientific American
به نظر میآید دانشمندان چندان هم در این زمینه بیكار نبودهاند. در سالهای گذشته محققان روی مسیرهای عصبی كه باعث تولید احساس سیری میشوند كار كردهاند اما تحقیقات جدید بیشتر بر توانمندیهای بالاتری از مغز در زمینه خوردن تمركز كرده است. محققان سالهاست تلاش میكنند به چگونگی ارتباط محتویات روده با مركز لذت در مغز پی ببرند. سوال اول این است كه ما چگونه تصمیم میگیریم چه چیزی بخوریم؟ گرچه غذاهای خوشمزه در اولویت است، دانشمندان متوجه شدهاند انسان و حیوانات میتوانند براساس محتوای كالری غذا، مستقل از طعم و مزه، انتخاب كنند كه چه چیزی بخورند. پژوهشهای دهههای مختلف نشان داده است مواد مغذی موجود در دستگاه گوارش، ترجیحات طعم غذایی را برای حیوانات شكل میدهد. همچنین كالری میتواند شادابی را سرعت ببخشد.
دانشمندان در مطالعات جدید در پی آن هستند كه با فراهم كردن مكانیسمی متوجه شوند چرا حضور كالری یا مواد مغذی در روده باعث تغییر رفتار ما میشود. همچنین باید مشخص كنند وجود چه نوع غذایی باعث فعال شدن مسیر پاداش در مغز میشود.
دانشمندان با آزمایشهای مختلف روی موشهایی با توانایی و عدم توانایی درك مزه و طعم متوجه شدند شكر موجود در دستگاه گوارش موشها میتواند مراكز پاداش مغز را فعال كند. حتی در آنها كه قادر به درك طعم و مزه شیرینی نیستند نیز نتایج نشان داده شیرینی منطقهای از مغز به نام استریاتوم شكمی (منطقه مغزی كه در فرآیند پاداش دخیل است) را فعال میكند. این موضوع وقتی جالبتر میشود كه بدانیم رفتار ما تا حد زیادی براساس پاداشها شكل میگیرد. مدار عصبی تازه كشف شده در موشها ممكن است روزی به كمك تغییر تنظیمات غذایی و رفتار خوردن غذا بینجامد.
در حال حاضر نیز گروهی از محققان، عصب واگ (مجموعهای از اعصاب كه ساقه مغز را به روده و سایر اندامهای اصلی بدن متصل میكند) را به عنوان كانال احتمالی در موشها میشناسند كه سیگنالهای مربوط به لذت در روده را به مغز میرساند. نتایج تحقیقات نشان دادند تحریك اعصاب روده میتواند به آزادشدن هورمون دوپامین در مناطق پاداش مغز منجر شود.
در تحقیقی جدید نیز دانشمندی در دانشگاه كالیفرنیا نشان داد با ایجاد اختلال در مسیر روده و ساقه مغز، توانایی حیوانات برای ایجاد خاطرات در مورد اشیا یا مكانهای جدید را مختل میكند. البته تحقیقات بیشتری لازم است تا تأیید شود این نوع مدار همان اثرات رفتاری در انسانها را اعمال میكند یا خیر؟
این تحقیقات در ادامه ممكن است به كشف درمانی جدید برای اختلالات اضطرابی و انواع دیگر اختلالات مثل اختلال حافظه و آلزایمر و نظایر آن بینجامد.
منبع: Scientific American