نمایشِ قالی‌های كردستان با نقوش 1000 ساله در كاخ گلستان

نمایشِ قالی‌های كردستان با نقوش 1000 ساله در كاخ گلستان

اگر می‌خواهید هنر و رنگ و اصالت و بكر بودن را یكجا و در یك قاب تماشا كنید، به كاخ گلستان بروید. البته نه برای تماشای كاخ، كه خودش بهشتی است تماشایی، بلكه برای دیدن قالی‌های كردستان به عنوان یكی از معروف‌ترین قالی‌های ایرانی با نقوش بیش از هزار سال كه این روزها در مجموعه میراث جهانی كاخ گلستان به نمایش درآمده است.
مسعود نصرتی، مدیر مجموعه میراث جهانی كاخ گلستان گفته در نمایشگاه فرش و گلیم كردستان ۱۴ قطعه فرش و گلیم فرش استان كردستان (سنندج، بیجار) به نمایش گذاشته می‌شود.
قالیبافی كردستان پیوند عمیقی با زندگی كردها دارد؛ زمخت و خشن بودن بافته‌ها، به دلیل به كاربردن پشم خشن كردی است؛ همچنین طرح‌ها با زوایای شكسته یادآور مسیرهای صعب العبور منطقه كوهستانی پرپیچ و خم كردستان بوده كه در این مسیرها زندگی یا كوچ می‌كردند.
قالی كردستان به عنوان یكی از معروف‌ترین قالی‌های ایرانی به سه سبك سنه، بیجار - گروس و عشایری بافته شده است. در فرش‌ها اشكال و وجوه نمادین به تصویر كشیده شده. این اشكال گویای واقعیات ادوار متمادی و كسب مهارت در هنر قالیبافی بوده است. بیشتر نقوش، ریشه در باورهای اقوام كرد و ارتباط عمیقی با كار، ازدواج، كارهای روزمره، دعا و مرگ آنها دارد.
بر اساس مطالعات انجام شده، مراكز شمالی استان كردستان، دارای سوابق طولانی‌تری در قالیبافی هستند كه مضمون برخی از نقوش آنها شامل نقوش باغی و گلستان است و حتی تاریخی بیش از هزار سال را برای آن رقم می‌زند.
در سنندج مركز استان كردستان، ظریف‌ترین فرش‌های یك پوده مشرق زمین بافته می‌شود؛ با آن‌كه گره متقارن در میان اهل فن به گره فارسی یا گره سنه (نام قدیمی این شهر) معروف است اما فرش‌های سنندج با گره‌ای از نوع متقارن یا به عبارتی گره تركی بافته می‌شوند. طرح‌های آنان بیشتر در سبك هندسی با طرح‌های ترنج دار بزرگ شش گوشه بندی و دسته گل و بته‌ای است.
با ورود پارچه‌های خارجی به ایران، كاربرد طرح گل‌فرنگ در بسیاری از صنایع‌دستی ایران رایج شد كه از آن جمله می‌توان به گل فرنگ‌های متداول صنایع‌دستی در كردستان اشاره كرد؛ مانند «گل‌جرسه» كه از پارچه‌های ژرسه فرانسوی گرفته شده است، همچنین دسته‌گل (گل محمدی) كه شامل دسته‌های گل رز یاگل میرزاعلی است.
مدیر كاخ جهانی گلستان گفته بیشتر طرح مورد استفاده قالی سنندج ماهی درهم است همچنین بافنده‌های سنندجی در بافت گلیم‌های مرغوب، خورجین‌ها و رو اسبی‌های بسیار ماهر و باتجربه هستند؛ برای نمونه دو تخته گلیم بسیار زیبا از بافت هنرمندان این منطقه در این نمایشگاه به نمایش در آمده است.
نمایشگاه فرش و گلیم كردستان در چادرخانه مجموعه میراث جهانی كاخ گلستان افتتاح شده و علاقه مندان هنر قالیبافی می‌توانند تا چهارم خرداد از ساعت ۹ تا ۱۷ از این نمایشگاه بازدید كنند./ میراث آریا