هلال ماه شوال 1440 در شامگاه سه‌شنبه 29 رمضان/ 14 خرداد در سراسر كشور به آسانی رؤیت‌پذیر است
وقت تماشای ماه نو
رؤیت هلال ماه مبارك رمضان امسال در شامگاه یكشنبه 15 اردیبهشت/ 29 شعبان، كار فنی بسیار پیچیده‌ای بود و جز با تلسكوپ امیدی برای رؤیت آن از بیشتر بخشهای كشور وجود نداشت. غبار‌آلودبودن شرایط جوی، همان امید مختصر برای یك روز زودتر دیده‌شدن آن هلال را از علاقه‌مندان گرفت و نتیجه‌اش 30 روزه شدن ماه شعبان برای امسال ما شد. این پیش‌بینی دقیقی بود كه در گزارشی كه 14 اردیبهشت 98 در همین صفحه منتشر شده به صراحت به آن اشاره و تأكید شده بود. مساعد یا نامساعدبودن شرایط جوی، عامل تعیین‌كننده‌ای برای دیده شدن یا نشدن آن هلال با چشم غیرمسلح است. به این ترتیب بود كه آغاز ماه رمضان به درستی از سه‌شنبه 17اردیبهشت از سوی نهادهای رسمی اعلام شد. اما در مقابل آن هلال سخت، این بار با هلالی آسان در شامگاه 29 رمضان روبه‌رو هستیم و از همین الان كه این گزارش را می‌خوانید با اتكا به محاسبات نجومی می‌توان از دیده‌شدن قطعی هلال ماه شوال 1440 هجری قمری در شامگاه سه‌شنبه 14 خرداد و فرا رسیدن عید سعید فطر برای روز چهارشنبه 15خرداد خبر داد. احتمالا گیج شده‌اید و می‌پرسید چرا این گونه است؟! دیدن هلال ماه واقعا این‌قدر دنگ و فنگ دارد؟!
اگر تا به حال هلال اول ماه را ندیده‌اید فردا شب كار آسانی پیش رو دارید. هنگام غروب آفتاب و حوالی اذان مغرب كافی است روی بام بروید یا كلا جایی باشید كه بتوانید از آنجا منظره غروب خورشید را به خوبی تماشا كنید. كمی بالاتر از افق هلال زیبای ماه به وضوح خودنمایی می‌كند. هلال ماه آنقدر ضخیم و پرنور است كه بتوانید با دوربین گوشی از آن عكس نسبتا خوبی بگیرید و حلول عید سعید فطر را به همه دوستانتان كه یك ماه روزه‌داری كرده‌اند با این شیوه تبریك بگویید. هنگام دیدن هلال اگر دقت كنید به احتمال زیاد سیاره عطارد را نیز همچون ستاره‌ای نسبتا درخشان در سمت راست و اندكی بالاتر از هلال ماه با چشم غیرمسلح خواهید دید.
شامگاه فردا هلال شوال در بسیاری از كشورها دیده می‌شود
طبق نقشه شماره 1، براساس محاسبات انجام‌شده بر پایه معیار علمی مهندس سیدمحسن قاضی میرسعید (رصدگر باتجربه و ركورددار جهانی رؤیت هلال ماه) می‌بینید تقریبا ساكنان همه بخشهای اروپا، آفریقا، اقیانوسیه و آسیا در بخش سبزرنگ نقشه می‌توانند هلال ماه شوال را به‌آسانی با چشم غیرمسلح رؤیت كنند. در آسیا فقط ساكنان بخشهای مربوط به شمال ژاپن و روسیه باید با ابزار اپتیكی مانند دوربین دوچشمی و تلسكوپ به رؤیت هلال بپردازند و به این ترتیب می‌شود گفت نه‌تنها در ایران كه در عربستان و دیگر كشورهای اسلامی نیز به احتمال قریب به یقین چهارشنبه 15خرداد را روز عید سعید فطر اعلام خواهند كرد.
با این حال باید توجه داشت كه عناصر مداری ماه در مورد این هلال كه عمدتا مربوط به مدت زمان گذشته از لحظه مقارنه (لحظه هم‌راستایی مراكز سه كره خورشید و ماه و زمین)، ارتفاع هلال از افق، درصد بخش درخشان هلال و جدایی زاویه‌ای نسبتا قابل توجه ماه از خورشید است موجب شده این هلال این‌گونه آسان در آسمان شامگاهی دیده شود.
این در حالی است كه در سال‌های آتی ممكن است زمان‌هایی پیش بیاید كه هلال عید سعید فطر یك روز با تاخیر در ایران رؤیت شود. بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد حتی این امكان وجود دارد كه در سال‌های آتی با ماه‌هایی مواجه شویم كه هلال ماه با دو روز تأخیر نسبت به عربستان سعودی در ایران مشاهده‌پذیر باشد. این مسأله هم به وضعیت رؤیت‌پذیری هلال ماه و عناصر مداری آن در فصول مختلف سال مربوط است و هم به قاعده و قوانین مربوط به استخراج تقویم در كشورها. احتمالا تعجب می‌كنید اگر بشنوید قاعده استخراج تقویم قمری در ایران (با مذهب رسمی شیعه اثنی‌عشری) با عربستان سعودی (كه اكنون وهابیون در آن حاكمند) دارای تفاوت‌های جدی است. اگر اطلاعات عمومی درباره تقویم هجری قمری در حد فعلی باقی بماند و رسانه‌‌ها اقدام جدی برای افزایش آگاهی مردم نسبت به بحث رویت هلال نكنند، با گسترش فضای مجازی از اكنون می‌شود پیش‌بینی كرد آن زمان چه شایعات رنگارنگ و شگفت‌آوری درباره اختلاف دو روزه در آغاز ماه مبارك رمضان یا عید سعید فطر در فضای مجازی و گفت‌وگوهای روزمره مردم علاقه‌مند ایجاد شود.
چرا هلال ماه مبارك رمضان
آسان دیده نشد؟
اگر هنوز ذهن‌تان درگیر این پرسش است، باید بگویم به دنیای نجوم و ظرافت‌های حاكم بر گردش مداری قمرها و سیاره‌ها خوش آمدید. این سوال كه اكنون در ذهن شماست هزاران سال است منجمان را در استخراج تقویم قمری مشغول خود كرده است. اتفاقا جالب است بدانید در نتیجه سال‌ها رصد ماه و سیاره‌ها اكنون ویژگی‌های مداری و الگوریتم‌های حركتی آنها دقیق‌تر از هر زمان دیگری نسبت به گذشته قابل محاسبه است. آنقدر این الگوریتم‌ها و دانش برنامه‌نویسی برای طراحی نرم‌افزارهای نجومی پیشرفت كرده كه اكنون ده‌ها نرم‌افزار همراه (اپلیكیشن) آسمان‌نما وجود دارد كه نمونه‌هایی از آن مانند Star Chart یا
Star walk 2 را می‌توانید همین الان روی گوشی تلفن همراهتان نصب كنید و موقعیت هلال ماه را در شامگاه فردا روی آن بیابید. در واقع اخترشناسان در هر لحظه می‌دانند هلال ماه چه موقعیتی نسبت به خورشید و زمین دارد و از همین الان وضعیت عناصر مداری ماه را حتی تا هزار سال دیگر می‌توان با دقت بسیار خوبی در روزها و ساعت‌های مختلف در آسمان مشخص كرد.
اما نكته مهم اینجاست كه شیوه تعیین آغاز و پایان ماه قمری، بیشتر از آن‌كه یك بحث نجومی باشد، مسأله‌ای فقهی است و با اصول مورد اشاره در قرآن و سنت و در مورد شیعیان با توجه به نكات تصریح شده در احادیث معتبر از امامان معصوم(ع)صورت می‌گیرد.
در این مورد می‌توانید احكام و توضیحات مفصلی را در باب راه‌های اثبات اول ماه در رساله‌های توضیح‌المسائل مراجع عظام تقلید بخوانید. در این مورد آنچه اهمیت دارد انجام كار «رویت هلال» است و بر اساس فتاوای معتبر، اتكای صرف بر پیش‌بینی‌های علمی و آرای منجمان كفایت نمی‌كند.
پس ما در بحث رویت هلال ماه با مسأله‌ای نجومی روبه‌رو هستیم كه در بسیاری از اصول خود وامدار فقه است و به این ترتیب همه كارها را برای استخراج تقویم قمری نمی‌توان بر اساس محاسبات علمی پیش برد. این نكته مهمی است كه بسیاری از افراد ناآشنا با مسائل تقویمی و شرعی از آن بی‌اطلاعند و وقتی با پیچیدگی‌هایی - نظیر آنچه در رویت هلال ماه مبارك رمضان امسال اتفاق افتاد - مواجه می‌شوند، هرنوع شایعه و شبهه‌ای را مطرح می‌كنند، جز مسأله‌ای كه اتفاقا علت اصلی است و آن هم چیزی نیست جز تلاش برای پیش‌بینی رویت‌پذیری هلال برای استخراج دقیق‌تر تقویم از سوی منجمان و همچنین انجام رویت هلال برای عمل به یك تكلیف شرعی.
چرا شب دوم ماه رمضان
هلال خیلی ضخیم بود؟
مهندس سیدمحسن قاضی میرسعید، رصدگر برجسته و ركورددار جهانی رویت هلال ماه و عضو ستاد استهلال دفتر رهبر انقلاب كه تقریبا همه هلال‌های ماه باارزش علمی را در سه دهه گذشته رصد كرده است، درباره دیده‌نشدن هلال ماه رمضان 1440 در شامگاه یكشنبه 15 اردیبهشت/ 29 شعبان به جام‌جم می‌گوید: «هلال ماه در غروب یكشنبه از دو پارامتر ضعیف رنج می‌برد: اولی ارتفاع نسبتا كم در زمان غروب خورشید و دومی ضعیف‌بودن بخش درخشان ماه به میزان 67صدم درصد. این دو مشخصه مهم برای رصدگران هلال ماه، افقی عاری از آلودگی و بهره‌مندی از تلسكوپ‌های قوی را طلب می‌كرد.
میرسعید در ادامه با اعلام این‌كه گروه‌های متعددی برای رصد هلال رمضان اقدام كردند اما متاسفانه شرایط نامساعد جوی در پهنه ایران باعث شد تا در غروب 29 ماه شعبان موفق به رویت هلال نشوند، تصریح كرد: «البته احتمال رویت همان‌طور كه پیش‌بینی كرده بودیم دور از دسترس نبود. در نظر داشته باشید به طور متوسط در هر 24 ساعت كره ما حدود 12 درجه بسته به قرار داشتن در اوج مداری (دورترین فاصله مداری ماه از زمین) یا حضیض مداری (نزدیك‌ترین فاصله مداری ماه از زمین) جدایی زاویه‌ای‌اش از خورشید نسبت به روز قبل افزایش پیدا می‌كند و در این شرایط بدیهی بود در غروب روز دوشنبه 16 اردیبهشت 1398 مطابق با 30 شعبان 1440 هموطنان بتوانند هلال ماه را با درخشندگی زیاد و ارتفاع بالایی از افق مشاهده كنند.
مهندس میرسعید در پاسخ به این پرسش كه آیا تاخیر در شروع ماه رمضان، تغییری در پایان این ماه ایجاد خواهد کرد، تصریح می‌كند: جواب منفی است. در غروب روز سه شنبه 14خرداد ماه هلال ماه در پهنه ایران به راحتی با چشم غیر مسلح قابل رویت و فردای آن روز اول ماه شوال خواهد بود.
چرا ماه كامل در بامداد سیزدهم رمضان رؤیت شد، نه در شب چهاردهم؟
در روزهای گذشته برخی هموطنان كه نگران بروز اشتباه در آغاز ماه مبارك بودند، این سوال را مطرح می‌كردند كه چرا ماه در شب سیزدهم ماه رمضان كامل شد. مهندس میرسعید در پاسخ به این سوال به جام‌جم می‌گوید: اگر دقیق‌تر باشیم باید بگویم ساعت 1 و 42 دقیقه بامداد سیزدهم رمضان، ماه طبق تغییر در تقویم به وضعیت بدر یا همان ماه كامل رسید. در صورتی كه در اذهان عمومی این‌طور جا افتاده است ماه در شب سیزدهم یا در نهایت در روز 14 كامل خواهد شد. این در حالی است كه این موضوع از نظر نجومی مبنای علمی ندارد. زیرا محاسبات نجومی نظری خلاف این را
اثبات می‌كند.
جالب است بدانید طبق قانون دوم كپلر، ماه و دیگر سیاره‌ها زمانی كه به نقطه حضیض مداری نزدیك می‌شوند سریع‌تر و وقتی به اوج مداری نزدیك می‌شوند كندتر در مدار خود حركت می‌كنند. بنابراین بسته به این‌كه وضعیت نقطه اوج و حضیض در مدار ماه در چه روزی واقع شود و در نیمه اول یا نیمه دوم ماه قمری، كره ماه به نقطه اوج یا حضیض برسد، لحظه كامل شدن ماه (Full Moon) می‌تواند در سیزدهم، چهاردهم یا حتی پانزدهم ماه قمری واقع شود. بنابراین انتظار نباید داشت وضعیت هلال ماه در شب‌های یكسانی از ماه قمری با الگویی مشابه رخ دهد. زیرا مدت زمان چرخش ماه به دور زمین از نظر ناظر زمینی حدود 5/29 شبانه‌روز است و نه دقیقا 5/29 شبانه‌روز! همین ظرافت‌های زیباست كه موجب می‌شود هلال ماه در هر ماه ویژگی‌های خاص خود را داشته و با گذشت بیش از 1400 سال هنوز منجمان در پی دقیق‌تركردن شیوه‌های علمی در استخراج تقویم قمری باشند.
جالب است بدانید حكم شارع مقدس بر مبنای رؤیت هلال ماه برای انجام یك فریضه مذهبی موضوعی است كه باعث شد مسلمانان پس از گسترش قلمروی خلافت اسلامی در قرون سوم و چهارم هجری، در استخراج تقویم و مطالعات هندسه، ریاضی و نجوم به پیشرفت قابل توجهی دست یابند. این از ظرافت‌های مهمی است كه می‌توان در آستانه عید سعید فطر به آن فكر كرد.
شامگاه فردا هلال شوال در بسیاری از كشورها دیده می‌شود
طبق نقشه شماره 1، براساس محاسبات انجام‌شده بر پایه معیار علمی مهندس سیدمحسن قاضی میرسعید (رصدگر باتجربه و ركورددار جهانی رؤیت هلال ماه) می‌بینید تقریبا ساكنان همه بخشهای اروپا، آفریقا، اقیانوسیه و آسیا در بخش سبزرنگ نقشه می‌توانند هلال ماه شوال را به‌آسانی با چشم غیرمسلح رؤیت كنند. در آسیا فقط ساكنان بخشهای مربوط به شمال ژاپن و روسیه باید با ابزار اپتیكی مانند دوربین دوچشمی و تلسكوپ به رؤیت هلال بپردازند و به این ترتیب می‌شود گفت نه‌تنها در ایران كه در عربستان و دیگر كشورهای اسلامی نیز به احتمال قریب به یقین چهارشنبه 15خرداد را روز عید سعید فطر اعلام خواهند كرد.
با این حال باید توجه داشت كه عناصر مداری ماه در مورد این هلال كه عمدتا مربوط به مدت زمان گذشته از لحظه مقارنه (لحظه هم‌راستایی مراكز سه كره خورشید و ماه و زمین)، ارتفاع هلال از افق، درصد بخش درخشان هلال و جدایی زاویه‌ای نسبتا قابل توجه ماه از خورشید است موجب شده این هلال این‌گونه آسان در آسمان شامگاهی دیده شود.
این در حالی است كه در سال‌های آتی ممكن است زمان‌هایی پیش بیاید كه هلال عید سعید فطر یك روز با تاخیر در ایران رؤیت شود. بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد حتی این امكان وجود دارد كه در سال‌های آتی با ماه‌هایی مواجه شویم كه هلال ماه با دو روز تأخیر نسبت به عربستان سعودی در ایران مشاهده‌پذیر باشد. این مسأله هم به وضعیت رؤیت‌پذیری هلال ماه و عناصر مداری آن در فصول مختلف سال مربوط است و هم به قاعده و قوانین مربوط به استخراج تقویم در كشورها. احتمالا تعجب می‌كنید اگر بشنوید قاعده استخراج تقویم قمری در ایران (با مذهب رسمی شیعه اثنی‌عشری) با عربستان سعودی (كه اكنون وهابیون در آن حاكمند) دارای تفاوت‌های جدی است. اگر اطلاعات عمومی درباره تقویم هجری قمری در حد فعلی باقی بماند و رسانه‌‌ها اقدام جدی برای افزایش آگاهی مردم نسبت به بحث رویت هلال نكنند، با گسترش فضای مجازی از اكنون می‌شود پیش‌بینی كرد آن زمان چه شایعات رنگارنگ و شگفت‌آوری درباره اختلاف دو روزه در آغاز ماه مبارك رمضان یا عید سعید فطر در فضای مجازی و گفت‌وگوهای روزمره مردم علاقه‌مند ایجاد شود.
چرا هلال ماه مبارك رمضان
آسان دیده نشد؟
اگر هنوز ذهن‌تان درگیر این پرسش است، باید بگویم به دنیای نجوم و ظرافت‌های حاكم بر گردش مداری قمرها و سیاره‌ها خوش آمدید. این سوال كه اكنون در ذهن شماست هزاران سال است منجمان را در استخراج تقویم قمری مشغول خود كرده است. اتفاقا جالب است بدانید در نتیجه سال‌ها رصد ماه و سیاره‌ها اكنون ویژگی‌های مداری و الگوریتم‌های حركتی آنها دقیق‌تر از هر زمان دیگری نسبت به گذشته قابل محاسبه است. آنقدر این الگوریتم‌ها و دانش برنامه‌نویسی برای طراحی نرم‌افزارهای نجومی پیشرفت كرده كه اكنون ده‌ها نرم‌افزار همراه (اپلیكیشن) آسمان‌نما وجود دارد كه نمونه‌هایی از آن مانند Star Chart یا
Star walk 2 را می‌توانید همین الان روی گوشی تلفن همراهتان نصب كنید و موقعیت هلال ماه را در شامگاه فردا روی آن بیابید. در واقع اخترشناسان در هر لحظه می‌دانند هلال ماه چه موقعیتی نسبت به خورشید و زمین دارد و از همین الان وضعیت عناصر مداری ماه را حتی تا هزار سال دیگر می‌توان با دقت بسیار خوبی در روزها و ساعت‌های مختلف در آسمان مشخص كرد.
اما نكته مهم اینجاست كه شیوه تعیین آغاز و پایان ماه قمری، بیشتر از آن‌كه یك بحث نجومی باشد، مسأله‌ای فقهی است و با اصول مورد اشاره در قرآن و سنت و در مورد شیعیان با توجه به نكات تصریح شده در احادیث معتبر از امامان معصوم(ع)صورت می‌گیرد.
در این مورد می‌توانید احكام و توضیحات مفصلی را در باب راه‌های اثبات اول ماه در رساله‌های توضیح‌المسائل مراجع عظام تقلید بخوانید. در این مورد آنچه اهمیت دارد انجام كار «رویت هلال» است و بر اساس فتاوای معتبر، اتكای صرف بر پیش‌بینی‌های علمی و آرای منجمان كفایت نمی‌كند.
پس ما در بحث رویت هلال ماه با مسأله‌ای نجومی روبه‌رو هستیم كه در بسیاری از اصول خود وامدار فقه است و به این ترتیب همه كارها را برای استخراج تقویم قمری نمی‌توان بر اساس محاسبات علمی پیش برد. این نكته مهمی است كه بسیاری از افراد ناآشنا با مسائل تقویمی و شرعی از آن بی‌اطلاعند و وقتی با پیچیدگی‌هایی - نظیر آنچه در رویت هلال ماه مبارك رمضان امسال اتفاق افتاد - مواجه می‌شوند، هرنوع شایعه و شبهه‌ای را مطرح می‌كنند، جز مسأله‌ای كه اتفاقا علت اصلی است و آن هم چیزی نیست جز تلاش برای پیش‌بینی رویت‌پذیری هلال برای استخراج دقیق‌تر تقویم از سوی منجمان و همچنین انجام رویت هلال برای عمل به یك تكلیف شرعی.
چرا شب دوم ماه رمضان
هلال خیلی ضخیم بود؟
مهندس سیدمحسن قاضی میرسعید، رصدگر برجسته و ركورددار جهانی رویت هلال ماه و عضو ستاد استهلال دفتر رهبر انقلاب كه تقریبا همه هلال‌های ماه باارزش علمی را در سه دهه گذشته رصد كرده است، درباره دیده‌نشدن هلال ماه رمضان 1440 در شامگاه یكشنبه 15 اردیبهشت/ 29 شعبان به جام‌جم می‌گوید: «هلال ماه در غروب یكشنبه از دو پارامتر ضعیف رنج می‌برد: اولی ارتفاع نسبتا كم در زمان غروب خورشید و دومی ضعیف‌بودن بخش درخشان ماه به میزان 67صدم درصد. این دو مشخصه مهم برای رصدگران هلال ماه، افقی عاری از آلودگی و بهره‌مندی از تلسكوپ‌های قوی را طلب می‌كرد.
میرسعید در ادامه با اعلام این‌كه گروه‌های متعددی برای رصد هلال رمضان اقدام كردند اما متاسفانه شرایط نامساعد جوی در پهنه ایران باعث شد تا در غروب 29 ماه شعبان موفق به رویت هلال نشوند، تصریح كرد: «البته احتمال رویت همان‌طور كه پیش‌بینی كرده بودیم دور از دسترس نبود. در نظر داشته باشید به طور متوسط در هر 24 ساعت كره ما حدود 12 درجه بسته به قرار داشتن در اوج مداری (دورترین فاصله مداری ماه از زمین) یا حضیض مداری (نزدیك‌ترین فاصله مداری ماه از زمین) جدایی زاویه‌ای‌اش از خورشید نسبت به روز قبل افزایش پیدا می‌كند و در این شرایط بدیهی بود در غروب روز دوشنبه 16 اردیبهشت 1398 مطابق با 30 شعبان 1440 هموطنان بتوانند هلال ماه را با درخشندگی زیاد و ارتفاع بالایی از افق مشاهده كنند.
مهندس میرسعید در پاسخ به این پرسش كه آیا تاخیر در شروع ماه رمضان، تغییری در پایان این ماه ایجاد خواهد کرد، تصریح می‌كند: جواب منفی است. در غروب روز سه شنبه 14خرداد ماه هلال ماه در پهنه ایران به راحتی با چشم غیر مسلح قابل رویت و فردای آن روز اول ماه شوال خواهد بود.
چرا ماه كامل در بامداد سیزدهم رمضان رؤیت شد، نه در شب چهاردهم؟
در روزهای گذشته برخی هموطنان كه نگران بروز اشتباه در آغاز ماه مبارك بودند، این سوال را مطرح می‌كردند كه چرا ماه در شب سیزدهم ماه رمضان كامل شد. مهندس میرسعید در پاسخ به این سوال به جام‌جم می‌گوید: اگر دقیق‌تر باشیم باید بگویم ساعت 1 و 42 دقیقه بامداد سیزدهم رمضان، ماه طبق تغییر در تقویم به وضعیت بدر یا همان ماه كامل رسید. در صورتی كه در اذهان عمومی این‌طور جا افتاده است ماه در شب سیزدهم یا در نهایت در روز 14 كامل خواهد شد. این در حالی است كه این موضوع از نظر نجومی مبنای علمی ندارد. زیرا محاسبات نجومی نظری خلاف این را
اثبات می‌كند.
جالب است بدانید طبق قانون دوم كپلر، ماه و دیگر سیاره‌ها زمانی كه به نقطه حضیض مداری نزدیك می‌شوند سریع‌تر و وقتی به اوج مداری نزدیك می‌شوند كندتر در مدار خود حركت می‌كنند. بنابراین بسته به این‌كه وضعیت نقطه اوج و حضیض در مدار ماه در چه روزی واقع شود و در نیمه اول یا نیمه دوم ماه قمری، كره ماه به نقطه اوج یا حضیض برسد، لحظه كامل شدن ماه (Full Moon) می‌تواند در سیزدهم، چهاردهم یا حتی پانزدهم ماه قمری واقع شود. بنابراین انتظار نباید داشت وضعیت هلال ماه در شب‌های یكسانی از ماه قمری با الگویی مشابه رخ دهد. زیرا مدت زمان چرخش ماه به دور زمین از نظر ناظر زمینی حدود 5/29 شبانه‌روز است و نه دقیقا 5/29 شبانه‌روز! همین ظرافت‌های زیباست كه موجب می‌شود هلال ماه در هر ماه ویژگی‌های خاص خود را داشته و با گذشت بیش از 1400 سال هنوز منجمان در پی دقیق‌تركردن شیوه‌های علمی در استخراج تقویم قمری باشند.
جالب است بدانید حكم شارع مقدس بر مبنای رؤیت هلال ماه برای انجام یك فریضه مذهبی موضوعی است كه باعث شد مسلمانان پس از گسترش قلمروی خلافت اسلامی در قرون سوم و چهارم هجری، در استخراج تقویم و مطالعات هندسه، ریاضی و نجوم به پیشرفت قابل توجهی دست یابند. این از ظرافت‌های مهمی است كه می‌توان در آستانه عید سعید فطر به آن فكر كرد.
