شما هم جلوی ویترین فروشگاههای تلویزیون گیج میشوید؟!
پشت صحنه صفحههای جادویی
هرقدر هم مسلط به پیشرفتهای فناوری روز باشید، باز هم شتاب توسعه ابزارهای دیجیتال مثل تلفنهای همراه و نمایشگرهای رایانه و تلویزیون از سرعت مطلع شدن ما بیشتر است! این روزها كمتر كسی است كه به فروشگاههای عرضه محصولات دیجیتال سر بزند و از همه اصطلاحات و پیشرفتهای این ابزارها سر در بیاورد. در دنیای دیجیتال و در میان آنها خانواده دستگاههای صوتی و تصویری، كلمات، اصطلاحات و استانداردهای گوناگون و بیشماری وجود دارد. با این حال و با وجود همهگیر شدن ابزارهایی مثل تلویزیون، بسیاری از كاربران در سراسر جهان، از معانی واژهها و اصطلاحات مرتبط با آنها بیاطلاعند. نیاز به آگاهی از این معانی زمانی بیشتر احساس میشود كه بخواهید برای مثال یك ابزار صوتی یا تصویری بخرید. در این میان گاهی ارائه اطلاعات نادرست از جانب برخی فروشندگان ناآگاه هم به مشكل دامن زده و موجب سردرگمی كاربران میشود. اگر قصد خرید تلویزیون دارید یا دست كم میخواهید بدانید تلویزیونهای جدید چه ویژگیها و تفاوتهایی با هم دارند در ادامه با ما همراه باشید. منابع: Tech radar، Aperion Audio و Toms guide
بدون شك مهمترین نكته در مورد تلویزیون، كیفیت تصویر آن است. امروزه بیشتر سیستمهای عامل هوشمند تلویزیون، از ویژگیهای مشابهی برخوردارند و تلویزیونها در مجموع، تفاوت زیادی از نظر شكل یا اندازه ندارند. اما نوع قطعات و پردازشگرهای تصویری كه در تلویزیون شما وجود دارد، میتواند تفاوت زیادی با محصولات سایر تولیدكنندگان داشته باشد. فناوریهای مطرحی همچون كیوالایدی (QLED)، اوالایدی (OLED) و السیدی- الایدی (LCD-LED) هركدام نقاط قوت و ضعفی در ارائه تصویر دارند و میتوانند بدهبستانی میان قیمت و كیفیت تصویر ایجاد كنند. چیزی كه در بین همه این فناوریهای تعیینكننده كیفیت صفحه نمایش مشترك است استفاده از ویژگی وضوح 4كی (4K) و همگام با آن فناوریهای تقویت رنگ 4كی مثل اچآردی (HRD) و اچآردی10پلاس (HRD10+) و دالبیویژن (Dolby Vision) است كه كاربرد آنها افزایش روزافزونی داشته است. انبوهی از اصطلاحات دیگر هم وجود دارد كه متمایزكننده گیرندههای تلویزیون از یكدیگر است.
وضوح صفحه: 4كی یا اچدی؟
وضوح صفحه بیانگر تعداد پیكسلهایی است كه تصاویر را در صفحه نمایش میسازند. هرقدر تعداد پیكسلها (كه كوچكترین جزء ساختاری یك تصویر هستند) بیشتر باشد تصویر واضحتر و جزئیات آن بیشتر خواهد بود. بنابراین وضوح بالا تقریبا ویژگی بهتری است. سالهای متمادی، وضوح فولاچدی وضوح استاندارد بوده و در حال حاضر نیز بیشترین رواج را در سراسر جهان دارد. با این حال، تولیدكنندگان تلویزیون به سرعت به سمت استفاده از آلترا اچدی كه 4كی هم نامیده میشود حركت میكنند. در مدلهای 4كی، تعداد پیكسلها چهار برابر پیكسلهای صفحه نمایشهای اچدی است. بزرگترین مزیت تلویزیونهای 4كی این است كه اشیای كوچك در آنها با جزئیات بیشتری دیده میشوند و تصاویر زندهتر هستند. وضوح تلویزیونهای 8كی كه بتازگی وارد بازار شدهاند چهار برابر تلویزیونهای 4كی است.
تلویزیونهای السیدی در مقابل الایدی
الایدی (LED) مخفف Light Emitting Diode به معنی دیود ساطعكننده نور است. دیودهای ساطعكننده نور، منابع نور بسیار كوچك و كارآمدی هستند كه در صفحههای نمایش الایدی و بسیاری دیگر از لوازم الكترونیك مصرفی و صنعتی به كار برده میشوند. السیدی (LCD) مخفف Liquid Crystal Display به معنی صفحه كریستال مایع است و اساسا از دو لایه شیشه قطبی شده تشكیل شده است كه در داخل آنها لایهای از كریستالهای مایع قرار دارد. وقتی جریان الكتریسیته در این لایه كریستال اعمال میشود مولكولهای كریستال مایع یا نور را از خودشان عبور میدهند یا آن را متوقف میكنند. وقتی جریان به شكل گزینشی به صفحه نمایش اعمال شود برخی از مولكولها نور را عبور میدهند و برخی دیگر آن را عبور نمیدهند و به این ترتیب یك تصویر ایجاد میشود. میتوان مولكولها را پیكسلهایی در نظر گرفت كه روشن یا خاموش هستند.
نكته قابل توجه درمورد نمایشگرهای الایدی این است كه در این صفحهها هم از فناوری السیدی كه در مورد آن توضیح داده شد استفاده شده است. اما تلویزیونهای الایدی از این نظر با السیدیها تفاوت دارند كه در تلویزیونهای السیدی از نورهای فلوئورسنت به جای دیودهای ساطع كننده نور به عنوان منبع نور استفاده میشود. همچین محل قرارگیری نور در تلویزیونهای الایدی میتواند متفاوت باشد. نور فلوئورسنت در تلویزیون الایدی همیشه در پشت صفحه قرار دارد، اما دیودهای ساطعكننده نور یا در پشت صفحه یا در اطراف لبههای آن قرار میگیرند. این یعنی الایدیها میتوانند نازكتر از السیدیها باشند. همچنین به این معناست كه الایدیها كارایی انرژی بیشتری دارند و میتوانند تصویر واضحتر و بهتری نسبت به تلویزیونهای السیدی داشته باشند.
اچدیآر: رنگ بیشتری دریافت كنید
اچدیآر ویژگی جدید تلویزیونهای آلترا اچدی است و به معنای محدوده دینامیكی بالاتر است. تلویزیونی با محدوده دینامیكی بالاتر، رنگهای بیشتر، سطح كنتراست بالاتر و روشنایی بیشتری خواهد داشت. استاندارد عمده برای محدوده دینامیكی بالا اچدیآر10 نامیده میشود. فناوری اچدیآر در تلویزیونهای جدید این امكان را فراهم میكند كه نماها را با رنگ اصلیشان ببینید و درنتیجه صحنههای واقعیتری را شاهد باشید. كنتراست قوی
در تصاویر سبب به نمایش در آمدن تاریكترین رنگ مشكی و روشنترین رنگ سفید خواهد شد و این كنتراست بالا باعث میشود تمام رنگها
در میان صحنهها دیده شود. وضوح بالاتر تصویر، صحنهها را با جزئیات بیشتر و كیفیت بالاتر ایجاد میكند، اما كنتراست قویتر در بهتر دیده شدن صحنه اثر مثبت بیشتری دارد. به عبارتی میتوان گفت اگر تلویزیونی با وضوح بالاتر را با تلویزیونی با كنتراست قویتر مقایسه كنید، تلویزیون با كنتراست بالاتر تصاویر دقیقتر و زندهتری ارائه خواهد كرد. اصطلاح دیگری كه همگام با فناوری اچدیآر به كار برده میشود دالبی ویژن است. دالبی ویژن رقیب فناوری اچدیآر است. این فناوری رایگان نیست اما كیفیت بالاتری دارد. نسخه ارتقا یافته دالبی ویژن، اچدیآر10پلاس نام دارد و گزینه محبوبی میان مصرفكنندگان و تولیدكنندگان است. این استاندارد رایگان در برخی تلویزیونهای امروزی پشتیبانی
شده است.
نمایشگرهای نازك اوالایدی
OLED مخفف Organic Light-Emitting Diode یا ساطعكننده نور آلی است. به عبارت بسیار ساده، اوالایدیها از تركیبات آلی ساخته شدهاند كه هنگام تغذیه با برق، روشن میشوند یا نور تولید میكنند. برای ایجاد یك تصویر در تلویزیون فقط نیاز به نورهای قرمز، سبز و آبی است و اوالایدیها در واقع با عبور جریان الكتریسیته از موادی كار میكنند كه این رنگها را تولید میكنند. هیچ فناوری تلویزیون دیگری به شكل مستقیم نور را به وجود نمیآورد. در مقایسه با الایدیها، اوالایدیها میتوانند بسیار نازك، سبك، انعطافپذیر و حتی قابل خم شدن باشند. در واقع در فناوری اوالایدی بهدلیل اینكه نیازی به نور پسزمینه نیست، ضخامت صفحه به شدت كاهش مییابد و ما شاهد تلویزیونهای چهار تا هفت میلیمتری مبتنی بر این فناوری هستیم.
از سوی دیگر از آنجا كه پیكسلهای اوالایدی خودشان نور خود را منتشر میكنند و نور یك منبع دیگر را از خود عبور نمیدهند، هر یك پیكسل میتواند بهطور كاملا مستقل خاموش یا روشن شود. این درحالی است كه در یك السیدی با نور پسزمینه الایدی، بخشی از نور میتواند توسط پیكسلی كه قرار است در موقعیت خاموش قرار دارد عبور داده شود. نتیجه این میشود كه اوالایدیها دارای سطوح بهتری از رنگ سیاه و نیز كنتراست بالاتری بین مناطق روشنتر و تیرهتر تصویر هستند. علاوه بر تقویت سطوح سیاه و كنتراست بالا، از آنجا كه اوالایدیها میتوانند هر پیكسل را به طور مستقیم كنترل كنند (به جای دیودهای یك الایدی كه بهطور غیرمستقیم مجموعهای از پیكسلها را روشن میكنند)، پیكسلها در یك اوالایدی سریعتر روشن و خاموش میشوند. این ویژگی، زمان پاسخدهی نام دارد. زمان پاسخدهی عبارت از زمانی است كه صفحه نمایش برای پاسخ به تصویر ورودی به آن نیاز دارد. سرعت بالای پاسخدهی در اوالایدیها باعث میشود هنگام به نمایش درآمدن حركات، تصاویر كمتر تار باشند. در بعضی از شرایط اوالایدیها میتوانند تا ۱۰۰۰ برابر سریعتر از الایدی-السیدیهای رایج بازار باشند و از این رو تماشای تصاویر فیلمهای اكشن، مسابقات ورزشی یا بازیهای ویدئویی در اوالایدیها بسیار جذابتر است. از دیگر ویژگیهای اوالایدیها كارایی بیشتر دیودهای كوچكتر آنها و مصرف كمتر انرژی نسبت به دستگاههای استاندارد الایدی است.
كیوالایدیها چه مزیتی دارند؟
حرف انگلیسی Q در كیوالایدی (QLED) از اصطلاح تخصصی
«Quantum dots» به معنی «نقاط كوانتومی» گرفته شده است. در واقع كیوالایدیها تلویزیونهای الایدی هستند كه از نقاط كوانتومی برای بهبود عملكرد خود استفاده میكنند. به همین دلیل این تلویزیونها روشنایی بهتر و طیف نوری گستردهتری دارند. فناوری كوانتوم دات یا نقاط كوانتومی در تلویزیونها با قراردادن یك لایه از نقطههای كوانتومی روی نور پسزمینه یك صفحه الایدی معمولی كار میكند. این لایه از ذرات بسیار ریزی تشكیل شده است كه هر كدام از آنها با توجه به اندازهشان (بین ۲ تا ۱۰ نانومتر)، نور جداگانهای از خود تابش میكنند. در واقع اندازه این ذرات، طول موج نور تابیده از آنها را تعیین میكند و به این ترتیب رنگهای مختلف ایجاد میشوند.
كیوالایدیها از نور پسزمینه السیدی استفاده میكنند و درنتیجه از امتیاز پیكسلهایی برخوردار نیستند كه بهطور مستقیم نور میتابانند. شركتهای تولیدكننده تلویزیون ادعا میكنند فناوری نقطههای كوانتومی توانایی تولید بیش از یك میلیارد رنگ متفاوت را دارد. استفاده از این فناوری باعث افزایش دقت رنگ، روشنایی بالا و رنگهای واقعیتر این تلویزیونها در مقایسه با تلویزیونهای الایدی و اوالدیدی شده است.