سفر مشاور مکرون به ایران  برای چیست

بررسی نقش فرانسه در پروژه حفظ بی‌هزینه برجام

سفر مشاور مکرون به ایران برای چیست

سه روز بعد از گفت‌وگوی تلفنی رئیس‌جمهور فرانسه با رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، امانوئل بن، مشاور ارشد امانوئل مكرون برای رایزنی با مقامات كشورمان به تهران آمد. پس از گفت‌وگوی تلفنی كه روز شنبه میان مكرون و روحانی انجام شد كاخ الیزه در بیانیه‌ای اعلام كرد رئیس‌جمهور فرانسه با رئیس‌جمهور ایران به توافق رسیده تا شرایط از سرگیری گفت‌وگو بین همه طرف‌ها را تا ۲۴ تیر بررسی كند و سفر بن به تهران می‌تواند قطعه‌ای از همین پازل باشد. البته براساس گزارش سایت ریاست‌جمهوری، روحانی در واكنش به پیشنهاد همتای فرانسوی خود گفته توقف كلیه تحریم‌ها می‌تواند آغازی برای یك حركت بین ایران و 1+5 باشد.

سفر مشاور مكرون به كشورمان در حالی انجام شده كه فرانسوی‌ها در دوران مذاكرات هسته‌ای و پس از برجام سابقه مثبتی از خود به جا نگذاشته‌اند و ذهنیت مردم ایران را نسبت به خود خراب كرده‌اند. در مذاكرات هسته‌ای سال 92 بود كه لوران فابیوس، وزیر خارجه وقت فرانسه با اخلال در مذاكرات، توافق را چند ماه به تاخیر انداخت و پس از اجرای برجام هم همواره مقامات فرانسه تلاش كرده‌اند در اظهاراتی نزدیك به كاخ سفید، مواضع تهدیدآمیزی علیه جمهوری اسلامی ایران اتخاذ كنند.
در هفته‌های اخیر هم كه ایران در واکنش به تعلل اروپا در اجرایی کردن تعهدات خود در حال برداشتن گام‌هایی برای كاهش تعهدات برجامی خود است فرانسوی‌ها تلاش دارند نقش محوری را در میان كشورهای اروپایی عضو برجام بازی كنند، اما اخباری كه از كاخ الیزه منتشر می‌شود نشان می‌دهد پاریس بیش از آن‌كه به فكر عملیاتی شدن تعهدات اروپا و حفظ برجام باشد به فكر رفع دغدغه‌های كاخ سفید است. رئیس‌جمهور فرانسه دو هفته قبل در گفت‌وگو با شبكه ان‌اچ‌كی ژاپن گفته بود با نظر دونالد ترامپ مبنی بر این‌كه ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد، هم‌نظر است و بر همین اساس فرانسه و آمریكا به‌دنبال عقد توافقی «دقیق‌تر» با ایران هستند. مكرون در این گفت‌وگو اظهار كرد ایران و قدرت‌های جهان از جمله آمریكا باید به‌دنبال راهی بگردند تا از طریق مذاكرات، بار دیگر اطمینان یكدیگر را جلب و از تشدید خطرناك تنش‌ها جلوگیری كنند.
مكرون در حاشیه نشست گروه 20 در ژاپن همچنین گفته بود می‌خواهم ترامپ را متقاعد كنم از برخی تحریم‌ها عقب‌نشینی كند و شانسی به مذاكرات دهد.
رئیس‌جمهور فرانسه گفت كه در مذاكرات مدنظر او، باید یك سری موضوعات از برنامه هسته‌ای ایران گرفته تا نقش منطقه‌ای ایران مورد بحث قرار گیرد.
مطالب منتشر شده از گفت‌وگوی اخیر روسای جمهور ایران و فرانسه و پیشنهاد مكرون برای بررسی شرایط ازسرگیری گفت‌وگو میان ایران و 1+5، می‌تواند در ادامه همین مواضع باشد.
استفاده فرانسه از برگ ایران
اما این مواضع فرانسه در حالی منتشر می‌شود كه روابط فرانسه و ایران چه به لحاظ سیاسی و چه به لحاظ اقتصادی، هیچ تناسبی با روابط فرانسه و آمریكا ندارد و اروپایی‌ها نشان داده‌اند همواره زیر بلیت آمریكا هستند. نمونه روشن این مساله را هم در ناتوانی اروپایی‌ها در عملیاتی كردن تعهداتشان در برجام می‌توان مشاهده كرد.
بدبینی به تلاش‌های مكرون برای میانجیگری میان ایران و آمریكا زمانی بیشتر می‌شود كه همزمان با رقابت‌های پارلمانی اروپا خبرهایی از وعده‌های ترامپ به مكرون منتشر شد. چندی قبل بود كه برخی رسانه‌ها گزارش كردند ترامپ به مكرون وعده داده در ازای همراهی مطلق با سیاست‌های برجامی كاخ سفید و ترغیب ایران نسبت به دادن امتیازات جدید در حوزه‌های موشكی و منطقه‌ای، به توافق آب و هوایی پاریس باز خواهد گشت.
اما ایران در روزهای گذشته به روشنی پاسخ پیشنهاد مكرون برای بازگشت آمریكا به مذاكرات را داده است. همان‌طور كه رئیس‌جمهور كشورمان در گفت‌وگوی تلفنی مكرون گفته، توقف كلیه تحریم‌ها می‌تواند آغازی برای یك حركت میان ایران و 1+5 باشد. البته سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه توضیح داده كه این حرف به معنی آغاز یك مذاكرات جدید نیست، بلكه آمریكا می‌تواند صرفا در جلساتی كه میان ایران و 1+4 درباره نحوه اجرای برجام برگزار می‌شود حضور یابد؛ البته به این شرط كه تمامی تحریم‌های نفتی و بانكی را متوقف كند. عراقچی گفت‌وگو دوباره درباره برجام را رد و تاكید كرده، پرونده برجام بسته شده و باید بدون یك كلمه كم یا زیاد اجرا شود.
راه‌حل حفظ برجام
با وجود اظهار نظرهای مقامات كشورمان، فرانسه همچنان در حال پیشبرد برنامه خود برای پایبند نگه داشتن ایران به برجام در شرایط فعلی است. در همین زمینه مكرون برای دومین‌بار در یك هفته گذشته، دوشنبه‌شب با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریكا به صورت تلفنی گفت‌وگو كرد؛ گفت‌وگویی كه براساس بیانیه كاخ سفید درباره تلاش‌های مداوم برای اطمینان از این‌كه ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نكند و همچنین درباره آنچه رفتار بی‌ثبات‌كننده ایران در خاورمیانه خوانده شده، بوده است.
در ادامه فعالیت‌های پاریس، مشاور مكرون هم كه 29 خرداد به تهران آمده بود، بار دیگر دیروز به تهران آمده و مشغول رایزنی با مقامات كشورمان است.
با این حال موضع ایران روشن است و اگر واقعا قصد اروپا و فرانسه حفظ برجام است، راه‌حل آن آسان است و چیزی نیست جز عمل كردن آلمان، انگلیس و فرانسه به تعهداتشان در برجام. اگر كشورهای اروپایی نگران حفظ برجام هستند، باید گام عملی بردارند وگرنه با سفر برای سفر و سفر برای عكس یادگاری گرفتن هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.